Zaterdag 18 Juni.
68ste Jaargang.
De vlag, die de lading dekt.
VERKIEZING.
GOES, 17 JUNI 1881.
0FFIC1EELE MEDEDEELL\GEX.
Mededeeliiigen op verschillend gebied.
GOESCHE
O* uitgave dezer Oourant geschiedt Maavdao-, Womsdas- en Veudaoavozd,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, 100 binnen als batten (Soes, 1.76.
Afzonderlijke nommsrs 6 ct. met bijblad 10 et
COURANT.
De prijs van gewone advertentiën is van 1—5 regels 50 ct., elke regel meer 10 cis.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1.berekend..
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 1 regels bedragende en contant betaald, 20 c
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
In ons land vervoege men zich
Er is een overgroot leger in het veld ge
bracht, een leger van verbondenen, onder hoofd
leiding van dr. Abraham Kuyper en de heeren
van De Tijd, en onder commando van dominee's
en geestelijken, die allen het wachtwoord had -
den gekozen dood aan de liberalieten.
Wij herinneren ons nietwie het eerst het
woord liberalen zoo indrukwekkend voor de
groote menigte maakte door eene slotveran-
dering, die waarlijk het woord niet verfraaide.
Trouwens, dit zou ook geheel buiten de be
doeling zijn geweest; in plaats van fraaier moest
het woord verschrikkelijker klinken.
Dat iet doet denken aan communist of ook wel
nihilisten tegenover de zoo gevreesde libe
ralen kan men immers niet met te donkere
niet met te sterke kleuren aan het schilderen gaan.
Zoo trok het verbondene leger den 14 Juni
op en overwon op drie plaatsen.
Het district Zwolle moest een verdienstelijk
lid zien vallen en plaats ruimen voor een per
soon, wiens bekwaamheden twijfelachtig zijn,
wiens geschiktheid voor kamerlid aan den groot»
sten twijfel onderhevig is. Jhr. Sandberg, een
gematigd, bekwaam man, is wij willen hopen
voor het oogenblik slechts geschorst in zijn par
lementair leven om, na een niet ai te lang tijdsver
loop, sijne gewaardeerde diensten weer te kunnen
verleenen,
Jhr. Tilut Van Aech van Wijck zal zijne
plaats innemen en heeft tot eenige aanbeveling,
dat hij zich schaart onder de anti-revolutionaire
vlag. Onder die vlag is hij binnengebracht.
Delft en Goee kozen met overgroote meerder
heid de anti-revolutionaire candidateu en lieten
de liberale afgevaardigden vallen.
Wij betreuren dit natuurlijk. Geen oogenblik
hebben wij voor onzen afgevaardigde Brediue
eene overwinning verwacht. Wij kennen de
kaart van het land te goed om niet vooruit
te hebben geweten, dat, bij eene coalitie als die
ons bestrijdt, eene nederlaag voor de deur stood.
Voor den heer Brediue, wiende pijlen der heftige
woede van uiframontaanschen kant, uit wraak
voorzeker over zijue houding als schoolopziener
en als kamerlid tegenover die partij aangeno
men, niet zijn bespaard, doet het ons leed dat
zijn parlementaire loopbaan zoo kort geweest
is, te kort om nog voldoende op de hoogte te
komen en geheel te toonen wat hij als kamerlid
was. In zijn neerlaag zien wij geen schande.
Men zegge niet, dat alleen de anti-revolutionaire
vlag, die den heer Pompt als deel der lading
dekte, dien heer de overwinning verschafte een
groot deel van de kiezers, die hem stemden,
deden dit uit persoonlijke sympathieën, uit eon-
sideratiën. Wij hebben het meermalen gezegd
een groot deel van de kiezers laat zich met
politieke beginselen weinig of niet in.
Jhr, Pompt Van Meerdervoort is kantonrechter
te Tholen, en rechter te Goes geweest, in welke
betrekkingen hij zich als mensoh vele vrienden
maaktehij is daardoor in de gelegenheid ge
weest zich op de hoogte te stellen van den
toestand in ons district. Hij is iemand, die qua
mensch, afgescheiden van zijne beginselen als
politiek persoon, de algemeene achting verdient.
Maar juist dit alles, juist de meerdere bekend
heid, vooral in onze omgeving, heeft menigeen
hem doen stemmen zonder zich in politieke be
schouwingen te verdiepen. De betuiging van hem
te kennen is door velen afgelegd als motief om
hem te verkiezen boven den heer Brediue.
De vlag alleen heeft dus niet gemaakt, dat
hij met zulk eene groote meerderheid werd
gekozen, maar dit neemt niet weg dat hij zich
scharen moet onder die vlag.
En de toekomst zal het ons leeren of hij de
man is, waarvoor men hem heeft gehouden. Wij
vreezen dat, als eenige jaren zijn verloopen, hij
wel zal blijken te behooren onder de contra
bande, die zich heeft laten binnensmokkelen
nder een vlag, welke de anti-revolutionairen
Agent voor het buitenland
Rotterdam aan het Algemeen Advertentieburean
boven zijn hoofd hebben doen wapperen.
Iu Delft is hetzelfde spel gespeeld. Een Scha-
gen Van Leeuwen is gevallen tegenover een ja,
men zegt «fijnen kop", maar toch eene onbe
kende grootheid.
Maar die zelfde Fabius, nog meer onbekend
in Zeeland dan in Delft, kon in het district
Middelburg tegenover een oud, algemeen be
kend afgevaardigde als mr. Van Eek een aan
zienlijk aantal stemmen verwerven Dit is eene
ernstige waarschuwing. Het is beter, dat wij
den toestand goed onder de oogen zien en eer
lijk het gevaar erkennen, dan achter een struis
vogelpolitiek onzen toestand te verbergen.
Het is meer dan waarschijnlijk dat de ver
bonden troepen meer overwinningen hadden ver
wacht, maar dit neemt niet weg, dat krachtige
cijfers alom op hun candidateu zijn uitgebracht,
cijfers, die als ernstige teekenen des tijds ons,
liberalen, moeten leeren eendrachtig te wezen
en in de kamer vooral te toonen veel te kun
nen praesteeren.
Er zijn nu nog twee districten, waarin eene
beslissing vallen moet. In Almelo heeft de liberale
partij niets te verliezen zij kan wel winnen, wat
wij evenwel niet verwachten.
De verbonden partijen zullen nu wei liever den
conservatieven heer Insinger stemmen dan den
liberalen heer Pan Loer.
In Zevenbergen kunnen wij nog een stem
verliezen, en, zoo dit het geval is, wordt de liberale
meerderheid in de Kamer tegenover alle partijen
tot tien stemmen teruggebracht. De partijen staan
dan 48 tegen 88.
En thans aan de kamerleden van de anti
revolutionaire partij de eisch om goed in het
gelid te staan.
Zij moeten nu toonen wat te kunnen alleen
of met hunne bondgenooten niet afbreken maar
verbeteren in hun geest.
De leuze anti-liberaal heeft kracht bij een
strijd over candidaten, maar zeer weinig betee-
kenis, waar bet geldt de belangen des lands te
bevorderen.
De behaalde overwinningen zullen hen hoog
moedig makenzij het dan ook dat hierbij in
't spel is die nederige, zoogenaamde Christelijke
hoogmoed, die God doet dankeu met den mond
maar in het hart der leiders inwendig eigen
roem en waarde doet gevoelen en vreugde ver
wekt, dat hun rijk van heerschappij nog geen
gevaar loopt. De godsdienst is voor die hoo-
vaardij zoo'n goede dekmantel.
Wij wachten nu met verlangen daden af.
Laat hen gerust de vlag hoog opheffen, hoe
hooger hoe liever. Er zal wel een tijd komen,
dat zij halfstoks zal moeten geheschen worden
uit teleurstelling over een broeder als dit
dan maar jhr. J. J. Pompe Fan Meerdervoort
niet is 1 of over machteloosheid in het uit
voeren van wat men met zoo'n groot gedruisch
aankondigt.
Want de beste onder de besten der anti
revolutionaire kamerleden mist de macht tot
regeeren. Dit leerde de ervaring genoeg.
Het Zuiden vroeg onlangs ons gevoelen over
jhr. De Savornin Lohman.
Zou het waarlijk meenen ons met zulk een
vraag in het nauw te brengen f
Eén letter wijze het ons aan, waarmee wij
toonden de bekwaamheden van onzen afge
vaardigde niet te erkennen.
Hij is een figuur maar een anti-revolutionair
in hart en nieren, zooals jhr. Pompe er nooit
een zal worden. Doch van legeeringskunst in
zijne richting gaf hij nog niet éen bewijs. Bij
de behandeling van het nieuwe strafwetboek en
de drankwet heeft men van zijne bekwaam
heden als rechtsgeleerde veel profijt gehad, maar
zelfs tot teleurstelling van zijne eigen partij-
genooten heeft hij elke wijziging iu anti-revo
lutionaire richting moeten laten varen.
Het anti-revolutionair program uitvoeren be
staat tot nutoe bij bem in scherpe philippica's
tegen een ontrouwen broeder als de Minister Van
L. STEINER, te Hamburg.
van NIJGH VAN DITMAB, en verder bij
Lijndentegen de regeering, tegen een school
wet, die ods en duizenden liberalen evenmin
voldoet als hem, en tegen eene dubbelzinnige
wetsuitlegging van den Minister Six in zake
art. 38 der lager onderwijswet, die zelfs bij de
meerderheid iu de Kamer eu daarbuiten, ons
zeiven erbij gerekend, een ongunstigen indruk
maakte.
Maar met dat al kregen wij zoo weinig anti
revolutionairs te hooren, dat wij aan een ver
momd liberaal zouden gaan denken, als wij den
heer Lohman niet beter kenden. Dit pleit in
ieder geval niet voor de macht der anti-revo
lutionaire beginselen.
Welnu, de heer Lohman zal nu een nieuwen
broeder, een mede-afgevaardigde, ontvangen in
de Kamer, die in hoofdzaak het program teekende.
Voor hem is het te hopen, dat de kennisma
king op den duur geen teleurstelling moge wezen.
Men 'deuke aan den tegenwoordigen premier van
ons ministerie. De vlag, waaronder de heer Pompe
is binnengehaald, zal nog wel eens vaak mogen
worden ontplooid, om uit-de-band-springerijen te
voorkomen.
Ons zal dit leeren niet te wanhopen aan de
overwinning en de kracht der vrijzinnige be
ginselen, die in ods district de nederlaag leden
in den strijd tegen eene overmacht, die nog nooit
een bewijs schonk van gezamenlijk iets anders
te kunnen dan helpen omverwerpen.
Wij liberalen in het district Goes, die ook
nu nog trouw bleven aan het wachtwoord, doen
het best aftewaebten totdat onze beurt weer is
gekomen, en in dien tijd geen geoorloofd mid
del te ontzien om propaganda voor onze begin
selen te maken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat zij van het stembu
reau alhier ontvangen hebben de processen-verbaal van
inlevering en opening der stembriefjes ter verkiezing
van een lid voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
op 14 en IS Juni 1881, waarnit blijkt, dat van de 1967
geldige uitgebrachte stemmen op zich vereenigd heeft
de heer
Jhr. mr. J. J. POMPE VAN MEERDERVOORT 1358,
zoodat deze gekozen is; voorts, dat gemelde processen-
verbaal ter Secretarie voor een ieder ter inzage zijn
nedergelegd, terwijl afschriften ter gewone plaatse zijn
aangeplakt.
Goes, den 16 Juni 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. O. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De aandacht van Nederlandsche geneeskundigen
wordt gevestigd op de gelegenheid om, onder genot
eener toelage van f 200 's maands, vrij van contributie
ten behoeve der burgerlijke pensioenen, befast te wor
den met de uitoefening van den burgerlijken geneeskun
digen dienst in een of ander door den Gouverneur-
Generaal aan te wijzen gedeelte van Nederl.-Indie,
terwijl zij daar tevens particuliere praktijk kunnen
waarnemen.
Aan hen, die voor gezegd doel ter beschikking van
den Gouverneur-Generaal worden gesteld, wordt van
gouverneraent8wege toegekend a. eene gratificatie voor
uitrusting ten bedrage van f 1000b. vrije overtocht
naar Batavia per stoomschip in de eerBte klasse, casu
quo ook voor hun wettig gezin.
Nadere bijzonderheden daaromtrent zijn te vinden
in de Staatscourant no. 139.
De heer./. Van Boventelegrafist 2e klasse
te Goes, wordt met 1 Juli verplaatst naar Vlis-
singen.
Den uitslag der verkiezing voor lid der
Tweede Kamer, gehouden in de distiicten Goes,
Middelburg, Zierikzee, Alkmaar, Eindhoven en
Dockum, hebben wjj Donderdag per bulletin aan
onze lezers meegedeeld.
Bp de in 1879 gehouden verkiezing in het district
Goes stemden van de 2656 kiezers bij de eerste stem
ming 1784 en bg de herstemming 1834. Bij die eerste
stemming verkregen de heeren De Savornin Lohman
727, mr. W. A. Van Hoek 580endr. P. J. F. Ver
meulen 357 stemmen bjj de herstemming bekwam
boekverkoopers en postdirecteuren.
eerstgenoemde 1017 en mr. W. A. Van Hoek 755
stemmen.
Na een hernieuwd onderzoek besloot het be-
stuuv der Verceniging tot het regelen en bevorderen
van volksvermaken alhier den prijs van ƒ50 met de
medaille voor het versta/komend gezelschap toe te
kennen aan Constantia van Borgerhoutwaaraan
tevens de medaille is geschonken voor het gezel
schap dat het grootste aantal leden telt; Constantia
toch heeft 63 werkende leden.
Rilland-Bath. De heer Gom. Kok Czn. alhier
is, uit 12 sollicitanten, benoemd tot agent van
politie te Delfahaven.
Op de Woensdag te Middelburg gehouden ver
gadering der orde van advocaten bjj de arrondis-
•ements-rechtbank zijn herkozen als leden van den
raad van toezicht en discipline de heeren mrs. J. H.
De Laat dt Kanter en J. O. De Will Hamer.
(U. Ct.)
STATKN-GKIN tfiUAAL»
Bjj de Tweede Kamer i« ingekomen een wetsont
werp tot goedkeuring eener overeenkomst door de
regeering met de Indischs spoorwegmaatschappij ge.
sloten, lot overdracht van den spoorweg Batavia-Buiten-
zorg aan den Staat voor 6 millioen.
Door dien aankoop worden de drie ljjnen in het
westen van Java in éene hand vereenigd en wordt
een goede exploitatie zoowel der spoorwegen als vau
de haven Batavia met iuachtneming van het algemeen
belang mogeljjk.
De Eerste Kamer heeft Woensdagavond hare werk
zaamheden hervat.
De mededeeling, dat de heer mr. H. J. Smit op
gehouden had lid der Kamer te zjjnwerd onder
betuiging van leedwezen voor kennisgeving aange-
nomeu.
Aan de nagedachtenis van wjjlen den heer jhr. mr.
T. B. II. Michieh Pan Ketsenich bracht de voor
zitter warme hulde.
De geloofsbrieven van het nienw gekoren lid, den
heer M. H. Insinger, werden in handen gesteld van
eene commissie, bestaande uit de beeren Fan Poort-
huysen, Schot en Van Rycltevoriel.
De wetsontwerpen, laatetelqk door de Tweede Kamer
aangenomen werden naar de afdeelingeo verzonden.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Blgkeos bet verslag van den slaat der sobool-
onderwjj'.ere-wedawenheurs in Zeeland over 1880 was
er bjj een inkomen van 4480,22 eene uitgaaf van
ƒ4642,19, zoodat de rekening sloot met een nadeelig
saldo van 161,97.
Er waren 145 contribueerende leden, wier contri
butie van 3 tot 10 variëarde, om daarvoor een
weduwen-jaargeld van 100 te verkrijgen.
Die ongeljjlte verhouding sp-uit uit gunstige bepa
lingen van vóór 1865. Wie na dien tjjd lid geworden
is betaalt 10. Aan 43 weduwen werd pensioen uit
betaald; op 't oogenblik bestaan er 40 wednwen. Wat
aao de fondsen ontbreekt om den leden van voor '66
100 te verzekeren, wordt door de provinoie gesup
pleerd. Zoo werd over 1880 door de provincie bjj-
gedragen 1226,12, lerwjjl voor 1881 een subsidie
van 1045 is aangevraagd, of 27,60 voor elk der
38 bevoorrechte weduwen. De Weduwen vau leden
na '65 ontvangen deze suppletie niet.
In 1882 zullen voorden dienst in Ned.-Indië
noodig zjju tien onderwjjzerz der derde klasse, bij
voorkeur ongehuwd, in het bezit «ener akte van be
kwaamheid alz hootd- of als hulponderwijzer, en voor
zien van aanteekening voor eenige andere vakken van
onderwjjs, hij voorkeur voor het Franscb. Zjj zullen
inde eerBte helft van November 1S81, met een uit
Nederland vertrekkend stoomschip, de reis naar Neder-
landsch-Indië moeten aanvaarden, om aldaar tegen 1
Januari 1882 aanwezig te zjjn.
Hoofdonderwjjzers, beneden den leeftijd van dertig
jaren, en hulponderwijzers, beneden den leeftjjd van
vier en twintig jaren, genegen zich op den voet,
onder genot der voordeelen en onder de verpliohtingeu,
vermeld in de Staatscourant van 17 dezer, als ouder
wijzer der derde klasse aan 'a lands dienst in Ned.-
Ind te verbinden, kunnen zich aanmeldeu aan h<-t
Depattement van Koloniën en bjj den heer dr. A. T.
Pan Aken, schoolopziener van het dizlrict 's-Graveu-
hage, onder overlegging van de noodige bewjjestnkken.
LANDBOUW EN VEETEELT.
In de Betuwe en in den Tteierwaard zijn de
groote keraenverkoopingen in «olleo gang. Daar de
opbrengst in vele booragasrdm slechts middelmatig
zal zijn, verwacht men hooge prijzen. Peren verwacht
men dil jiar veel, pruimen minder.
