1881 N°. 47.
Donderdag 21 April.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
OFFICIEELE MEDEDEELINGEN.
"GOES, 21 APRIL 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
RECHTZAKEN.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Werkliedenvereeniging „Eigeu Hulp"
te Goes.
fiOESCHE
tfa altgeve dezer Ooarant geschiedt Maahdag-, Woensdag- en Vki/daqaVOKDi
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als bniten Goes, 1,76.
Afzonderlijke nnaomeri 6 ct. met bijblad 10 ct.
COURANT.
De prijs van gewone advertentiën is van 1—5 regels 50 ct., elke regel meet 10 cle.
Bij directe opgaaf ven driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs Bleckti
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks, en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen woiden van 18 regels a 1.berekend..
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 c
Aanvragen ontken vermelding ran liefdegaven 5 cents per regel.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van KIJGH VAN DITMAR en verder bjj alle boekrerkoopers en postdirecteuren.
Benoemd bij het 6e reg. inf. tot len luit.-kwartierm.
de 2e luit-kwartierm. B. G. Versélewei De Witt Hamer,
van het korp9
De jongst ontvangen mail uit ludië bevestigt
de reeds per telegraaf oDtvpngen tjjdiog, dat de
Aljeh-geschi denis eene nieuwe phase is ingetredeo.
Het militair bestuur aldaar is vervangen door het
burgerlijk. Generaal Pan der Heijden is eervol ontheven
van zijn ambt als gouverneur van Atjeh en de gewezen
regeerings-comtnissaris Pruys Pan der Hoeven is in
zijne plaats benoemd.
Di oorlogs'oestarjd maakt dus plaats voor een toestand
des vredes. Want al trekken zich niet alle strijd krachten
terug en is volgeus particulier bericht de luitenant
kolonel Haus bevorderd tot kolonel en belast met het
bevel over de troepen in Atjeh. het toevertrouwen
vao de ftos/tfleiding van Atjeh aan een burgerljjk
ambtenaar heef: onmiskenbaar het doel, najaren langen
stryd, een onderworpen lard tie zegeningen van een
rustig en vredelievend bestuur deelachtig te doen worden.
Daartoe moeit het ten slotte komen. Sinds men de
afwachtende houding verliet en agressief optrad, moest
het einde zijn een toestand als nu intreedt.
Is daarvoor nu het juiste oogenblik gekomen? Moest
nog de aftredende gouverneur-generaal den Atj-b-oorlog
als geëindigd beschouwen en met dezen inderdaad
gewichtigen maatregel zijn zesjarig bestuur van Ned.-
lndië besluiten, of had hij bet nemen van dien maat
regel Ban zijn opvolger moeten overlaten
Ziedaar de vragen, die thans, zoowel in Iodië als
hier, gedaan worden en waarop de antwoorden zeer
uiteenloopen. Van de Indische bladen is er slechts
ésn, die het besluit toejuicht.
Het juiste antwoord op deze vragen kan echter
alleen de toekomst given. Iatusschen men mag, dunkt
ons, aannemen, dat de aftredende gouverneur-generaal
Pan Lansberghc de verantwoordelijkheid voor deze
daad niet op zich zou genomen hebben, wanneer hij
niet overtuigd was van hare mogelijkheid. Het zou
eene daad Van odvergeeflijke lichtvaardigheid zjjn,
als die heer geen afdoende redenen had voor dezen
ingrjjpendeo maatregel. In het bestuur van dezen
gourerneur-generaal nu bestaat geene aanleiding om
hem van lichtvaardigheid te verdenken wij mogen
ons dus verzekerd houden dat hij goede gronden
had voor wat hij deed. En als hij vao de nood
zakelijkheid overtuigd was, dan komt het ons voor,
dat hij de verantwoordelijkheid voor deze daad van
l bestuur niet aan zijn opvolger mocht overlaten; dan
behoorde deze maatregel nog tot zjjDe taek, vóór
hijj haar neerlsï; dan mocht bij niet heengaan zonder
dit bewijs zyner overtuiging te geven. Er is dan
ook veel meer waarborg nu de nieuwe regeling wordt
ingevoerd door iemand, die zes jaren laug den toestand
in alle opzichten kon nagaan, dan wanneer zij door
een nieuwen landvoogd geschieden zon. Bovendien,
ware de regeling aan dezen overgelaten, dan is het
waarschijnlijk, dat hjj nog geruimen tjjd van overweging
en voorbereiding zou hebben noodig gehad, wat,
indien de toestand in Atjeh rijp is voor den genomen
maatregel, slechts een ongewenschte en in alle opziohten
nadeelige vertraging zou hebben veroorzaakt. Kan
wellicht ook niet de verlenging van het bestuur des
heeren Van Lantberghe, wiens traditioneele tjjd reeds
een jaar geleden om was, met deze eindregeling io
verband hebben gestaan? Immers, de maatregel is
niet plotseling genomen, maar reeds in den loop des
vorigen jaars werd tot de invoering van het burgerlyk
bestunr op het passend tijdstip besloten.
We vertrouwen dan ook dat op de vraag, of het
nu het passend tijdstip was, door de Atjehers een
bevestigend antwoord zal worden gegeven. Er is
in bet verleden van den heer Van Lantberghe geene
enkele reden om a priori Ie onderstellen, dat zjjn
inzicht in de Atjeh-aangelegenheden jammmerljjk zou
gefaald hebben.
Zaterdagavond werd in een der lokalen van
de sociëteit „Pan ongenuchten vrj" alhier eene ver
gadering gehouden door leden van verschillende com-
missiëo, belast met de regeling van hetgeen betrek
king heeft op de landbouwtentoonstelling en de bjj
die gelegenheid te houden feestelijkheden.
Deze vergadering was belegd door het bestunr der
•fdeeling Heinkenszand van de Zscuwsche maatschappij
van landbouw en had plaats ouder voorzitterschap
vau jhr. mr. O. Van Cittersdie allen met een har
telijk woord welkom heette, en ten slotte ook den
wensch uitsprak, dat de nu reeds bestaande samen
werking moge bljjven voortdureo dan bestond er geen
twjjfe), of alles zou uitstekend slagen.
Er werd mededeeÜDg gedaan dat, in verband met
vroeger opgegeven regeling, het programma samen
gesteld was als volgt
Dinsdag den 7en Juni, des avonds te 7 uren,
bijeenkomst van het hoofdbestuur in bet koffirbuit
De Prim van Oranje.
Woensdag den 8sn, des voormiddags te 10
uren, algrraeene vergadering op het Slot Oostende.
Des namiddags van 1 tot 4 uren, in de Wandel-
kerk, ingang Kreukelmarkt, boterbereiding volgeus
Swartz's systeem.
Hierbij is nog gevoegd, wat nog niet vermeld werd,
en waario: het Zeeuwsch genootschap der wetenschap,
pen, door afstand van hare verzameling, gelegenheid
schonk, tentoonstelling van opgezette vogels en andere
voor den landbouw of de boutteelt nuttige dieren,
ingevolge de wet vau 25 Aug. 1880, Stbl. uo. 164.
(Zooals men weet, had zulk eene tentoonstelling in
het begin van dit jaar te Middelburg plaats.)
Peoze.fdeu dag, des namiddags van I tot 4 uren,
op de weide aan den Berg, tentoonstelling van werk
tuigen.
Te 4 uren, rjjtoer aan de leden aangeboden.
Des avonds réunie in de sociëteit Pan Ongenuch
ten Pr'jhet nnr nader te bepalen.
Donderdag den 9-n en Vrjjdag den 10en,
van des voormiddajs te 11 lot des namiddags te 4
uren, op de weide aan den Berg, tentoonstelling
van paarden, rundvee, schapen, varkens enz.in de
Wandelkerk, tentooostelliug van boler en kaas, in
Zeeland volgens de gebruikelijke wijze vervaardigd
boter- eo kaasbereiding vo'gens Swartz's systeem,
alsmede tentoonstelling van opgezette vogels eDZ.
Donderdag namiddags te 5 uren, d ner in de
Schouwburgzaal; des avoods te 7 uren, reuuie iti de
sociëteit Van Ongenuchten Prij."
Vrijdagavond te 8 uren, verloting in de
groote zaal der eocië'eit.
Door den gemeenteraad van Groede zjjn tot
wethouders gekozen de heeren M. Mazure en A. Ris-
seeuw Johzn.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen Dins
dag 26 April.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Tot onderwjzeres in de nuttige handwerken
aan de openbare school te O'ezand is b noemd me
juffrouw Al. Loenhout, op eeoS jaarwedde van 100.
(AI. Ct.)
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
Hansweert. Van den 10 tot den 16 April 1881 zijn
alhier in- en uitgeklaard 170 geladen schepen te
weten
Ingeklaard:
Zeilschepen69
Stoomschepen 12
81
Uitgeklaard:
Zeilschepen 76
Stoomschepen13
89
Totaal 170
Onder het aantal nitgeklaarde ze (schepen zjjn be
grepen 13 visch- en mosselsehuiten.
De passagiers van het stoomschip Prinses Amalia,
dat met gebroken schroefas naar Suez moest terug-
keeren, zjjn den 16n April per atoumschip prinses
Marie naar Batavia vertrokken.
Onder ben komen voor de heeren A. 8. Fransen
Pan de Putte en ff. H. Borel.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Nisse. Ten behoeve der gemeente is de leveriug van
100 At3. onderhoudsgrint,
te leveren in de 2e helft van Mei a. vrjj op den
wal te Hoedekenskerke, aangenomen door den heer
A. De Vries, te Hordinxveld, voor 2,19 per slère.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Dinsdag 19 April zijn door de rechtbank de na
volgende vonnissen gewezen
a. In zaken, behandeld den 8 April, tegen
lo. P. H., 15 j., en P. Van de R.( I5j., beiden
te Goes, wegens bedelarjj in verbinding, veroor
deeld ieder tot 7 dagen cell. gev. straf, de eerste
daarenboven om na het uiteinde dier straf opge
nomen te worden naar een bedelaarsgesticht.
2s. J. R., 18 j., te Goes, wegens bedelarij, ver
oordeeld tot 7 dagen cell, straf c. e.
3o. C. A., 25 j., arbeider te Kruiningen, wegens
het slaan van een bedienend beambte, veroordeeld
tot 8 dagen cell. gev. straf en j 8,boete c. e.
4o. J. M., 22j.en C. L., 20 j., beiden te Yerseke,
in eersten aanleg beklaagd van op 30 Sept. 1880
te zamen en in vereeniging mosselen te hebben
gevischt op een opengestelde zaadmosselenbank,
gelegen in de Oosterschelde, zonder te zijn voor
zien van het vereischte consent, ter zake waarvan
zij bij vonnis van het kantongerecht te Goes van
26 Nov. 1880 zijn veroordeeld, ieder tot eene boete
van 10.
Het vonnis van den kantonrechter is in hooger
beroep bevestigd.
5o. P. P., 51 j„ te Middelburg, wegens diefstal
veroordeeld tot 1 maand cell. gev. straf c. e.
6o C. F., 50 j., koehouder te Eede wegens
bedriegelijke oplichting, veroordeeld tot 1 maand
cell. gev. straf c. e.
b. In zaken, behandeld 12 April jltegen:
lo. P. Van de V.. 19 j., boerenknecht te Zaarn-
slag, wegens mishandeling, veroordeeld tot 8 dagen
cell, gev.straf c. e.
2o. G. W. O., 22 j., metselaar te Axel, wegens
rebellie, veroordeeld tot 3 dagen cell, gev.straf c. e.
3o. C. D„ 19 j., J. D., 20 j., J. K., 19 jr. en
J. De F., 25 jallen dienstknechten te Axel.
allen beschuldigd van mishandeling. De le, 2e en
3e ieder veroordeeld tot 15 dagen gev.straf en 8
boete c. e. De 4e is vrijgesproken.
4o. J. K., 22 j., arbeider, P. K., 31 j., herbergier
en A. C., 19 j., koopman, allen te Axel, wegens
rebellie veroordeeld tot 3 dagen cell, gev.straf c. e.
5o. P. Van den O., 21 j, werkman en Ch. Van
de V., 22 j., schipper, beiden te Ter Neuzen, wegens
rebellie, veroordeeld de le tot zes en de 2e tot
drie dagen cell, gev.straf c. e.
6o. P. H., 24 jr., landbouwer te Axel, wegens
rebellie, veroordeeld tot ƒ16 boete O e.
7o. E. B., ook genaamd B. A., 43 j., haltchef
en wisselwachter te Axel, beklaagd van in den
middag van 30 Sept. 1880, belast zijnde met de
zorg voor denjuisten stand der wissels aan de halt
nKjjkuit", in den spoorweg MechelenTer Neuzen,
niet te hebben zorg gedragen, dat die zoodanig
waren gesteld, dat de omstreeks éen uur aldaar
vau Hulst komende personentrein op de hoofdlijn
bleef, waarop die trein behoorde, waarvan het ge
volg is geweest, dat die trein is gekomen op het
nevenspoor en tegen een aldaar staanden waggon
ia aangereden, waardoor aan Ja. De Winde, vrouw
van J. Louwers, eene bloedende wonde is toege
bracht in het aangezicht en alzoo van verwonding
door onvoorzichtigheid, veroordeeld tot 8 dagen
cell, gev.straf c. e.
Lord Beaconsfield is op 7Cjarigen leeftjjd overleden.
In ons blad is een uitvoerig overzicht van het
leven van Engeland's gewezen minister en roman
cier niet op zijn plaats, laat staan dat wij daartoe
ruimte hadden. Hoe men over zijn politiek leven
ook denken mege, niemand zal hem groote bekwaam
heden en grooten jjver voor Engeland's roem en
groothiid mogen ontzeggen. Vooral in de buiten-
landscbe taalkunde wilde bij den Britschen leeuw
het hoogste woord doen voeren. Hg werd in 1805
te Londen geboren. Zijn vader, Isaak Disraeli,
was de zoon van een Venetiaanseb koopman, die
zich in 1748 in Engeland vestigde. Isaak zelf
studeerde o. a. aan de Hoogeschool te Leiden.
Benjamin Disraeli maakte op 2Ijarigen leeftjjd
reeds naam door eenige romans, en later verwierf
hij zich daardoor een eereplaats onder de letterkun
digen van Engeland.
In het begin van zijne politieke loopbaan had hij
weinig succes. Na een mislukte poging werd bjj
in 1837 lid vau het parlement voor Maidstone,
maar zjjn maidenspeech berokkende hem de meest
onbeusche bejegening.
Hij werd uitgejouwd en met tegenzin bejegend.
Dit prikkelde echter zjjn ijver en zjjne ambitie, en
later is hjj een der eerste mannen van bet vereenigd
koninkrjjk geweest en de grootste vertrouweling
van koningin Victoria.
In het eerst was bjj liberaal op politiek gebied,
doch later werd hjj de leider der conservatieve
partjj. Hjj was ook de leidsman der protectionisten
op handelsgebied.
In 1868 nam hjj de plaats van lord Derby iu
het ministerie in.
Aan de koningin verschafte hjj den titel van
keizerin van Indiëterwjjl hjj te voren tot den
adelstand was verheven. Als pair was hjj na het
optreden van het ministerie-Gladstone lid van het
Hoogerhuis.
Zijn dood maakte algemeen diepen indruk. Iu
zjjn land bejjveren bladen van alle richting zich
om hulde aau zjjne nagedachtenis te brengen.
Aan vele vreemde hoven is kennis gegeven van
zjjn overljjden
De bewuste Bradlaugh zal zoo men zegt
nu eindigen met den eed afteleggen. Den 26 April
zal hjj zitting'nemen.
De bekende generaal Roberts is, na zjjn plezier
tochtje naar de Kaap, teruggekeerd.
Het Italiaansche ministerie-Caïrolï bljjft weer
aail het bewind. De koning weigerde het gevraagde
ontslag te verleenen.
Van Griekenland zien wjj geen kans te melden,
wat het wil. Er is nu weer geen quaestie van, dat het
de voorstellen der mogendheden zal aannemen. Er
bljjft eene zeer oorlogzuchtige stemming heerschen.
De muntconferentie te Parjjs is Dinsdag geopend.
Voorzitter is de Minister van Financien, die een
pleidooi leverde voor het internationale bimetailisme.
De expeditie naar Tunis groot 32000 man,
onder generaal Vincendon is ingescheept. Bjj de
Muzelmannen heerscht een groote agitatie, vjjan-
dig tegen de Franschen en ook tegen Europeesche
joden. De Italiaansche consul zegt, dat hjj uiet
stookt tegen de Franschen. Men hecht weinig
waarde aau die verklaring.
Welken weg de nieuwe Russische keizer zal in
slaan is nog niet duideljjk. Sommige verschjjnse-
len doen denken, dat hjj de despotieke voetstappen
van wjjlen Nicolaas wil drukken. Wjj willen ho-
pen, dat hg dit slechts voorloopig doet, om later
die van zjjn vader te volgen.
Geen Rus mag het land verlaten zonder verlof
der regeering.
In zijn budget heeft de keizer vele bezuinigin
gen gemaakt.
Men zegt, dat hjj den gevangengenomen neef
met diens vader zal verbannen uit Rusland.
Opgericht den 29 Aug. 1880,
Dinsdagavond hield de vereeniging enne verga
dering, die met een korte toespraak van den
nieuwbenoemden voorzitter L. Sampon werd ge
opend. Tot bestuurslid werd gekozen de heer A.
J. Van Aken, tot leden van toezicht werden
herkozen de heeren -. P. J. Gardon en J. J. G.
Van den Broeke, terwjjl bjj herstemming als zoo
danig werd gekozen de heer F. Hillebrand.
Door den secretaris werd uitgebracht het na
volgende
eerste driemaandelijksche verslag over 1881.
In Augustus 1880 werd door eenige werklieden
alhier eene vereeniging opgericht ter ondersteu
ning in gevallen van ziekte en accident.
Daar de nVereeniging" niet vooruitging, (wat
toeteschrjjven was aan de weinige bekendheid van
haar bestaan) besloot het bestuur om een buiten
gewone vergadering te houden en daarbjj alle be
langstellenden op te roepen.
Die vergadering, welke werd gehouden op 30
Nov. 1880 in de aPrins van Oranje", werd nog al
druk bezocht.
De voorzitter, dhr. P. W. Stortenbeker, legde
in du'deljjke woorden uit, hoe de vereeniging tot
stand was gekomen, wat haar doel was, en waarom
zjj deze buitengewone vergadering hield.
Nadat de statuten der vereeniging waren bekend
gemaakt en door eenige opgekomen belangstel
lenden de goede zaak was aanbevolen, werd gele
genheid gegeven, om zich voorloopig als lid der
vereeniging te verbinden, en later de statuten te
wjjzigen. Door een 20tal werklieden werd getee-
kend, terwjjl een belangstellende, dhr. A. W. Van
Campen, als buitengewoon lid ingeschreven werd.
De vereeniging telde toen met de nieuwe onder
teekenden 31 leden.
In twee kort op elkaar volgende vergaderingen
werden de statuten gewjjzigd en vastgesteld, en
werd besloten dat de vereeniging met ingang van
1 Januari 1881 ouder deze statuten in werking
zou treden.
