1881 N°. 39. Donderdag 31 Maart. 68sle Jaargang. Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid. RIJKS-WATERSTAAT. •Aanbesteding. Mededeeliogen op verschillend gebied. Wat de werklieden zelven moeten doen om liu» toestand te verbeteren, en wat van andere zijde gedaan be hoort te worden. GOESCHE O* uitgave deaer Courant geschiedt Maamdao-, Woznsdao- en PaiiDAiuvoTOt uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, aoo binnen als buiten Goes, 1.76. Ataoniarlijïo nummert 5 et. met bijblad 10 ct. COURANT. De prijs van gewone advertentiën is van 1—5 regels 50 ct., elke regel meer 10 cis. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking heb n dankbetuigingen woiden van 18 regels a 1.berekend.. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 c Aanvragen om en vermelding van lieldegaven 5 cents per'regel. Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg. In ons land vervoege men zich voor Botterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAB en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren. PROVINCIE ZEELAND. Op Vrijdag 8 April 1881, des voormiddags te 10 uren, zal, onder nadere goed keuring, door den Commissaris des Konings in de provincie Zeeland, of, bij zijne afwezigheid, door een der leden van de Gedeputeerde Staten, en in bijzijn van den Hoofdingenieur van den Waterstaat in het lie district, aan bet gebouw van het Provinciaal Bestuur te Mid delburg worden aanbesteed Het verdiepen van eenige gedeelten van het ha- naai door Zuid-Beveland. (Earning f 10,000). Deze aanbesteding zal geschieden bij enkele in schrijving, volgens art. 9$ 11 van het bestek. Het bestek no. 74 ligt ter lezing aan het gebouw van het Ministerie van Waterstaat, Handel en Nij- verheidaan dat van het Provinciaal Bestuur van Zeeland te Middelburg, en is voorts op franco aan vrage, tegen betaling der kosten, te bekomen bij den boekhandelaar M. Nijhoïï, Nobelstraat no. 18 te 's.Gra- venhage, en door zijne tnsschenkomst in de voornaam ste gemeenten des Rijks. Op 2 en 4 April 1881 wordt de noodige aanwijzing Op de plaats gedaan; voorts zijn nadere inlichtingen te bekomen bij den Hoofdingenieur van den Waterstaat te Middelburg en bij den Ingenieur van den Water staat te Goes. 's-Gravenhagz, 28 Februari 1881. Voor den Minister, De Secretaris-Generaal, STARING, l. S.-G. GOES, 30 Maart 1881. Mogeu wij de aandacht van de bevoegde macht eeuB vestigen op den bekenden persoon B. K. in de voorstad? Meer dan een ondervond reeds opnieuw de onaangename gevolgen van diens toestand. Het is sleohts ten vrieudelgke wenk, dien wjj geven, over tuigd alt wy zijn dat niet nagelaten tal worden te doen, wat in dezen gedaan kan worden. In de Maandagavond gehouden vergadering der afdeeling Goes van de centrale liberale kiesvereni ging in bet hoofdkiesdiatrict Goes zijn de afgevaar digden ter algemeene vergadering gekozen en is besloten bun, ten opzichte van de voorgestelde wijziging in art. 4 der statuten, een mandat impératif te geven tot goedkeuring van die wijziging. Aan de leden der Vereeniging tot het regelen an bevordeien van volksvermaken wordt dezer dagen kosteloos het werkje de rijkt-potltpaarbank bezorgd. Dit geschiedt teneinde eeue algemeene verspreiding sooveel mogelijk in de hand te werkendeze vereeniging toch lelt een groot aantal leden van verschillenden rang en stand. Bokssele. In de vergadering van den dykraad, op 38 dezer gehouden, ia aan den voormalige» water bouwkundigen ambtenaar A. Bolter, onder nadere goedkeuring van beeren Gedeputeerde Staten van Zeeland, een pensioen verleend van 413 'sjasrs. Nader verneemt men, dat de Algemeene Ver- aenigde commissie voor den watersnood nog geen besluit heeft geaomen tot vergoeding der iu Noord- Brabant geleden acbade. Daartoe kan eerst worden overgegaan wanneer ook de schade, in de provincie Limburg geleden, bekend is, en een controle over da verschillende opgaren heeft plaats gehad. Alletu voor Noord-Brabant zyn die opgaven gereed. Behalve de reeds vroeger gemelde beschikkingen vermaakte de heer Bullett nog aan de gemeente Arnhem zgn niet onaanzienlijke bibliotheek. Ruim 1V„ der Nederlanders tijo drankverkoo- pers, ruim 11 op de 1000 zielen, mannen en vrouwen en kinderen I In 'tgebeel 45,154, behalve de stille. Naar verhouding tot da bevolking zijn er't meest in Groningen en Limbarg (17. pCU; dan volgeu Noord- Brabant en Drente, vervolgens Friesland en Zeeland, daarna Gelderland en Utrecht en eindelyk Zuid-Hol land, Noord-Holland en Overgsel (bijna 1 pCt.) Onder de 45,154 zgn 3906 algteri, 35,090 tappen, 4962 kroeg- en 1027 koffiehuizhouderi. De heer A. W. Sijthoff blijft zijn strijd voort zetten tegen den onbegrijpelijke» inval van enkele belasting-ambtenaren om boekdrukkers als molenaars aan te slaan, op grond dat er snelpersen zgn die draaieo en wentelen gelgk molenateenen. Nu heeft hg een kaartje van Nederland verspreid, aanwgzendo in welke prov. de boekdrukkers molenaars zgn en iu welke niet. De moleuairs-proviuoieu vertonnen de meelkleur. Het zijn er drie Zuid-Holland, Utrecht en Friesland. Hoe eerder deze tosstand van onbillijkheid eindigt, hoe beter. Üe statuten der afdeeling „Zskerheidsstelling voor ambtenaren en beambten" leden der vereeniging Eigen Hulp zgn goedgekeurd bij koninklijk besluit van 15 Maart 1881, uo. 15, zoodat te verwachten is dat deze afdeeling eerlang in werking zal kunnen worden ge bracht. Bg den aaustaauden tocht van de Willem Ba- rente zal ook een zoöloog de reis medemaken, namelijk dr, Max Weber, thans lector aan de universiteit te Utrecht. Tevens zal dr. Weber de fuoctiëa vaa arts waarnemen. In de eerste helft van Mei boopt de expeditie te vertrekken. (IV. r. d. D.) Bij den gunstigen gang der spoorweg-exploi tatie van staatswege op Java heeft de regeering be sloten, deljju Batavia Buitenzorg Van de Nederlandsch- Indische spoor«veg-maalsohappij over te nemen, teu einde ook di* in eigene exploitatie te kunnea brengen. Graaf Giovanni Battista Pecci, de oudste broe der van Z. tl. Paus Leo XIII, is dezer dagen op 99jarigen leeftijd overleden. Sir Henry Beeeemer, te Loudeu, lie ft nu, na twee jaren arbeids, een telescoop zoo goed als voltooid, waarmee hg, vau zgn woning iu Denmark Hill uit een courant kau lezen, die aan het Kristallen Paleis, een afstand van 5,5 km., vastgemaakt is. ISTATEN-GENERAAL. TWEEDE KAMER. In de Dinsdag gehouden zitting is ingekomen eene dankbeiuiging van den Russischen keizer over de motie van afkeuring, door de Kamer over den moord op diens vader genoineD. De interpellatie»-Fa» Reee en Keucheuiut over Atjeh zijn afgeloopeo. De heeren Pan Reet, Keucheniut en Rutgeri bleven onvoldaan, achtten de invoeriog van een civiel besiuur niet nood zakelijk, en bleven meanen dat die handeling in strjjd was met de vroegere verklaring van den Minister. Deze daarentegen hield de noodzakelijkheid vol van den genomen maatregel, die te voorzien was en ver dedigde den Gouv.-Generaal. Op een vraag van den beer Goeman Borgetiut verklaarde de Minister tegen de publioeering der Atjeh-stukkeu op te zieD, teneinde niet de vroegere Atjebpolemiek aan te wakkeren. Hierna werd de behandeling der rentewet hervat en art. 2 in discussie genomen. SCHEEPVAARTBERICHTEN. Hansweert. Blgkens outvaogen bericht is het Ned. stoomschip Vooruitgang, kapitein D. Van Strien, op reis van Antwerpen naar Rotterdam met een rjjke lading stukgoederen, en den 24 dezer van bier ver trokken, ZoDdag 11. in het Mallegat gezonken, door dien, onder volle stoom zjjnde, plotseling de zuiger- stang brak en wel met zooveel kracht dat deze door den bodem van 't schip iieeoschoot. Schip en lading zgn geassureerd. Tot verbetering van het bericht in ons vorig nommer disne, dat de nieuwe dienst tussobeu Bsrlyn en Londen langs de stoomvaartlijn Vlissingen Queeuboro niet op l April, maar op 15 Mei aanvangt. De iiabg Bergen-op-Zoom op de Ooster-Scbelde omvergeslagen mosselschuit is, zonder veel schade be komen te hebben, weder in het bezit van den eigenaar. Het Igk van den schipper, wouende te Klinge, noch ffr van zgn 21jarigen knecht is gevonden. V LANDBOUW EN VEETEELT. Van 20 Februari tot 19 Maart jl. zijn evenmin als in het vorige tjjdvak van 4 weken ambtsberichten omtrent het voorkomen van longziekte onder het rundvee ingekomen. Jl. Zaterdag is door een bouwman te Kethel de eerste grasboter aan Z. M. den Koning aangeboden. KÜNSTN1EÜWS. Volgens de Midd. 01. is de roldie de heer D. Hatpelt vervult in het stuk „Het gevaar van den rijkdom" een zijner schoonste créaties. Voorzeker een reden te meer, om de voorstelling op Donderdagavond bg te wonen. Wij vermelden tevens dat voor hen, die door hunne garantie deze voorstelling mogelijk maaktengele genheid zal wezen om van haltien tot tien uren plaatsen te bespreken ergo vóór dat daartoe voor bet publiek gelegenheid bestaat. Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen. Wolf aartsdijk. Ten behoeve van den polder Oud- Wolfaartsdyk is door den heer J. Perhultt c. e. alhier voor 0,54* per M3 aangenomen het vervoer van 378 M' grint. De hoogste inschrijver vroeg 0,90 per M'. Nisse. Maandag is alhier door den eerzamen L. Kieutoenhuljze Qz. aanbesteed hel bouwen van een nieuwe graantchuur en een varkenthok. De begrooting bedroeg 4550, Ingeschreven werd door de heerenwed. Van de Kreeke, te Nsse, voor 5031, F. Schijf, te Ovezaod, voor 5021, F. Crucq, te Goes, voor 4800, A. Van de Visse, te Goes, voor/4639, D. Van Maria, te Kspelle, voor/ 4550, C. Van Mar.s, te Nisse, voor /4518, J. Kole, te Hansweert, voor ƒ4444, P. Drookers, te Kapalle, voor ƒ4419 eo J. M. Lameree, te Hans- weert, voor f 4335. Het werk zal door laatstgenoemde worden uitge voerd ouder toezicht van den heer A. Ie Clercq, bouw kundige te Kruiningen. Kruisland, (gemeente Steenbergen). Donderdag 24 Maart is door den beer J, Pan Put, grondeigenaar te Antwerpen alhier aanbesteed het bouwen van eene nieuwe graantchuur op zijne hofstedebewoond door de gebroedert Lodiert onder Kruitland. Dit werk was begroot op 6118,94. Er waren 11 inschrijvers eo wel de heeren A. Commissaris, te Dinteloord, voo- 6,999, J. De Rooij, te Dinteloord, voor/ 6,960, C. Kaats, te Steenbergen, voor 6,S60, Job. Liudenbergh, te Wemeldinge, voor 6,830, A. Veihoeven, te Roosendaal, voor 6,700, J. Tiberius, te Kruisland, voor 6,500, Hoppen brouwer, te Steenbergen, voor/6,413, G. Van Dom burg, te Oud-Gastel, voor 6,248, P, Dronkers, te Kapelle, voor ƒ6000, B. Den Exter van den Brink, te Krabitendyke, voor 5,890 en B. Van Verre, te Nooidgouwe, voor 5,788. Laatstgenoemde is het werk gegund, eveneens onder toezicht van den heer A. Le Clercq, te Kruiuingen. RECHTZAKEN. Op de alphabetisch gestelde aanbevelingslijst voor kantonrechter te Zierikzee zgn geplaatst de heeren mrs. E. A. E. Pan der Kemp, kantonrechter te Ter Neuzen, jhr. A. R. P. Pan Kinichot, griffier bg de rechtbank te Zierikzee, J. M. hebree Moent, procureur eu plaats vervangend kantonrechter aldaar. Voordracht, Dinsdagavond in het koffiehuis a De Prins van Oranjegehouden door den heer B. 11 Heldtvan Amsterdam. Langzamerhand geraakte de zaal van het hier bovengenoemde koffiehuis gevuld met een aandach tig en betrekkelijk talrijk gehoor, waaronder ech ter, tot ons leedwezen, nog te weinig werklieden waren. De beer P. C. F. Frowein heette den heer Heldt, die geheel belangloos de taak op zich had geno men, welke hij op het punt stond van te vervul len, hartelijk welkom. Dat de heer Frowein als president optrad was een gevolg van het plan dat er bestond, om na de voordracht van den heer Heldt gelegenheid ta geven tot het maken van op- of aanmerkingen, het vragen van inlichtingen of bij verschil van zienswijze tot onderling bespreken. Daarna nam de heer Heldt het woord. Hij was een innemende verschijning, een man, wiens houding, gelaat, taal en voordracht dadelijk iemand voor zich innamen. Ja, men herkende in hem den werkman, maar een, die door verstand, ontwikkeling en fermiteit zich had verheven boven het gewone peil der werk lieden, en uit wiens ganscbe doen groot zelfver trouwen sprakwiens geheele persoonlijkheid een sprekend getuigenis voor self-help was. Daaraan was het vooral zeker toeteschrjjven, dat bjj met onverdeelde aandacht werd aangehoord. Hij begon met de herinneringen aan de hier ge houden voordracht van den heer Nieuwenhuis, en vooral van het ingezonden stukje van S., versche nen in ons blad van 10 Maart 11. Inzonderheid was het de daarin voorkomende wensch, dat de heer Nieuwenhuis en zijn partijgenooten spoedig hun doel mochten bereiken, wat niet anders is dan dat ieder mensch, dus ook de arme werkman, krij- ge wat hem als mensch toekomt." Dat wenscht ook de heer Heldt, maar hij riep den werklieden toe denkt er toch aan, dat dit niet te verkrjjgen is zonder zelven daaraan meê te werken. De werkman moet zelf de handen aan den ploeg slaan. Elke hervorming in die richting toch, die als een saus wordt uitgestort, en niet gegrepen is uit den boezem der werklieden, mÏ3t haar doel. Slechts dan alleen kan zjj blijvend vruchten dragen, als de werklieden zelven den eersten Btoot hebben gegeven, den eersten steen hebben gelegd voor zulke hervormingen. En ziein de eerste plaats was daartoe noodig. dat zij zich vereenigen. Vereenigendat is het groote wachtwoord, dat was da grondtoon van de gansche voordracht van den heer Heldt. Als de werkman ontevreden is, en hoevelen zijn er dat niet dan moet hij niet klagen, maar zich verstaan met zijne lotgenooten. Dat is de A van het alphabet. Die vereenigin- gen moeten ten doel hebben lo. om te bespre ken den maatschappelijken toestand van hen zelven in 't bijzonder, en 2o. om fondsen te stichten voor ziekten, voor dagen, waarin men geen werk heeft, en voor zoovele andere zaken. Meer en meer leert men daarvan de kracht ken nen. Vooral in Holland, Friesland en Groningen is men in dezen op den goeden weg, en daarvan doet de invloed zich gevoelen door het gansche land. Hoe de toestand in Goes is weet spreker niet, maar als hier v.erhooging is gegeven dan is dat een gevolg van het protesteeren in andere vereenigingen. Waar men toch vroeger begonnen is met zieken fondsen, is men langzamerhand tot het besef ge komen om op ander gebied dat vereenigen toe te passen. Een slimmerd vroeg, waarom men niet even eens zou kunnen vereenigeu om te waken, dat men minder ziek kan worden door minder en niet te vroeg te werken, om meer loonen en daardoor beter voedsel te verkrijgen En aan dat idee werd uit voering gegeven. De kinderen werden te vroeg gebezigd om te ar beiden en nu beeft de wet op den kinderarbeid iu 1874 daarin wel verbetering gebracht, door kinde ren beneden den leeftijd van 12 jaar het werken te verbieden, maar wij zijn nog lang niet waar wij wezen moeten. Zoo o. a. is de veldarbeid niet in de wet opgenomen. De goede oude heer Saaymans Vader de heer Heldt had gehoord, dat die heer zoo goed waskennen deed hij zelf hem niet beweerde wel dat de veldarbeid niet Zoo erg was, maar de onderwijzers hebben later wel het tegen deel geleerd. Daarin kan verandering komen als de werklie den zelven zich doen gelden, evenals op het gebied van het onderwijs, waar leerplicht en kosteloos onderwijs nog steeds in de wet ontbreken. Vereenigingen dus, niet om borreltjes te drinken of een prettigen dag te hebben, wat misschien vroeger erger is geweest dan thans maar om onderling elkaar's belangen te bespreken, te behar tigen, en door gepaste maatregelen te beproeven door samenwerking elkaar's toestand te verbeteren. Een vereenigde werkman verkrijgt op maatschap pelijk en godsdienstig gebied een ruimer blik en leert vele zaken kennen, die hij vroeger niet wist. De werklieden leeren daardoor ophouden elkaar's concurrenten te zijn, zich bekwamen en elkaar ken nen. Aan het hoofd van zulke vereenigingen staan meestal de bekwaamste werklieden, mannen die beter zgn dan zooveele gewone werklieden, die slechts werken, eten, slapen en borreltjes drinken. De vereeniging heeft ook eene zedelijke strekking. Men kan geen dronkaards daar gebruikenmen werkt in elkaar's belangen, niet tot verlaging van elkaar. Spreker haalde Groningen en Leeuwarden als voorbeelden aan. Ia laatstgenoemde stad vindt men een geheele straat met 150 a 160 woningen voor werkliedenmen heeft er eene winkelvereeni- ging, eene spaarvereeniging, een kring ter bespre king van maatschappelijke vraagstukken. Als het waar is, wat de Minister van justitie bij de behandeling van het strafwetboek heeft gezegd, dat in deze eeuw nog eene revolutie zal uitbreken, dan weet de heer Heldt niets beters te doen dan tot de regeering te zeggen doet gij uw best werk liedenverenigingen te bevordeu en aan haar eischen te voldoen. Uit die vereenigingen zal geen revolutie voortkomen. Een lid vau zulk eene vereeniging leert zgn ge voelen verdedigen, maar zich ook, ais dat gevoelen.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1881 | | pagina 1