BU1TENLANDSCH OVERZICHT. RECHTZAKEN. GEMENGDE BERICHTEN. Laatste en teleyrapMsche berichten. wanneer by een oitroen koopt, het recht heeft, daaruit •tie lappen te wringen, die er in tgn, eitnzoo meent de werkgever, dat hg hrt recht heeft »an den werk man te halen wat hg kan. Feel arbeid laat hg ver- riehteu voor weinig geld. Een ataaltje tot bewgs daarvan haalde de beer Aïeu- tctnhuit aan uit Duitsehlaod. Een fabrieka-iuspecteur aldaar in ona land zgn wg nog niet zoover om dergelgke paraoneo te bezitten, hoe dringend noodig ook' inepectie der fabrieken ia couatatcerde dat jeugdige werkkrachten in de fabrickeu ateede vermin derden. Daarop werd toen een groote lofrede gehou den. Dat waa een flinke vooruitgang dacht men. Doob wat bleek Dat de hoofdooriaak van dit ver- aohguael gelegen waa in hel feit, dal het loon, vroe ger gegeven aaD jeugdige arbeidera, nu aan volant- Stnen werd gegeven, wgl dezen voor datielfde loon wilden arbeiden. Dit feit pleitte dua legen den he- dendaagachen toeatand. De kapitalist beachouwt den arbeid als waar, die hg koopthg haalt er uit wat hg kan en de arbei der krggt tea «lotte tot loon van zgn werken, dat hg gevoerd wordt in de armen der liefdadigheid. Hg wordt geëxploiteerd. Het getal proletariërs neemt toe en dit komt door de macht van het stomme geld. De toestand ia thans 100, dat da verdiensten staan ia omgekeerde verhouding tot den arbeid. Wie het miW werkt, verdient het meeit en de verdieuateo wor den minder, naarmate men hard arbeidt. Er moet daarom gevraagd worden minder arbeid en meer loon. Een vaste arbeidsdag moet worden bepaald, want daardoor zal men ook meer banden noodig hebben en tal de armoede vau hen, die uu geeu werk kunnen krggen, verminderen. Overal doet zich de macht ven het geld kennen, niet alleen ten nadeele van den arbeidersstand, ook van de kleine burgerklas*-, van de-kleine winkeliers. Deze laatsttn ook moesteu samen werken met de arbeiders, om aan dien toeaand een einde te maken. Wat toch baat het hun, of eeo kapitalist door minder loon te geven een paar honderd gulden meer verdient. Hg besteedt die toch niet mécr, maar wel tullen bg de bepaling van den vasten arbe.dsdag de meerdere arbeiders, dia noodig tgn, hun ten goede komen en tullen de meerdere verdiensten der werk lieden hun tot voordeel weten. Zg moeten dua dezen tarsg staan iu hunne eischen. Men spreekt van beperking van het aantal kinderen, van het ongeoorloofdeom een buisgetiu op te tetten zonder tekerheid, dat mtn zgne kinderen kau onderhouden. Het beperkend kinderatelael, waarvan in Engeland J»na betont de pleitbezorgster is, verwgst de heer Nitvatthuit naar het gebied der sprookjes. Hij weet nog iets beter dan dat stelsel en dat is in het geheel geen kinderen. Maar er ia geen beperking noodig: er is plaats ge- nörg, er tgn handen te over nog noodig. Neem alechts hel gebied van het onderwijs. Thans wordt op elke 50 kioderen een ouderwijzer verlangdhg achtte beter 1 op da 25 en dan zouden ar dadelgk 12000 onderwijzers meer noodig weten. Neen, er ia gaen overbevolking, er is onderbevolking. En wat beteekent de eisoh van zekerheid, die men stelt? Wanneer bestaat die zekerheid Nooit immers, want wie weet hoevele kinders hg krijgt, en welke werkman beeft tekerheid dat hij al- tjjd werk tal hebben Het huwelgk zou dan ook alweer een voorrecht wezen voor de rijken, voor de hoogs ambtenaren, die •en groot traktement hebben, en wêer tou er een monopolie te meer zgn voor bet kapitaal. Neen, wanneer alles volgent de socialistische leer veranderd ware, tou die beperking ounoodig wezen. TbaDS tgn ar oog handen over, maar dit bewgat juiat de slechte regeling der maatschappij. Ellende, gebrek, misdaad, slechte woning, slecht voedsel en dan de jenever de kurk, waarop de Ne- darlandsche staat drjjft en de prostitutie, men vindt se meer en meer. Gevangenis eu gasthuis worden op die wijze bevolkt. De jenever! Welke induatrie houdt de eer van ons land op bjj tentoonstellingen Dranktropeeën vindt men daar! Maar ia bet te verwonderen, dat bg al die el lende menigeen ticb te buiten gaat aan dien drank, zich werpt in de armen der prostitutie? Daarin zal geen verandering worden gebracht, zoo lang de maatschappelijke iuricbtiug blijft als. zg nu is. Voor veredeling san het vee, voor het kweekrn van bloemen wordt veel meer gedaan dan voor de Btenaeheii. Men wijst op het onderwjjs, dat kosteloos is. Maar wie betaalt de korten Het gaat van staats- en ge meentewege, doch wie dragen het meest aan de be lastingen bij De gebruikers; en wie gebruikt meer dan het volk De kotten voor alle ambtenaren van den Kouiug, van het legsr, met zjjne improductieve inrichting alles betaalt het volk koelen voor politie voldoet het volk, om later door diezelfde politie wellicht te worden opgepakt. Altgd is 't het volk dat snoet betalen maar zelf meepraten mag bet niet. Hoever zgn wg nog ver wijderd van volksaouvereiniteit. Sennit ie macht zegt men in boekeo en bg redevoe ringen. Maar de weikelgkbeid toont inaar al Ie vaak aan de waarheid van het gezegde; „Ham komt door tgne domheid voort." Kennis is goed, mits men geen ovtfkankelyk karakter bezitte, mits men wete te buigeu. Eventoo zegt aten arbeid adelt. Is er grooter schande dau te werken? Reeds op school tag men met bewondering op naar iemand, wiens pa niets deed. Er heeraebt eeue a.gemeens gejaagdheid, om binnen te komen en dan niets te doen. Geld geeft macht, geld geeft recht, geld is de ta lisman, die overat toegang verleent. Dasrtegen nu treden de socialisten op, opdat recht macht en geen maoht reeht worde. Laat men vrjj heo belasteren, laat men hen verjagen, «ij tullen stand houden. Het social sate is de onlwikkelingavorm van de tegenwoordige huishouding. De mierenuiaalschappg kan da tegenwoordige tot voorbeeld strekken. Wg willen verbeteren, zegt men, en men wjjsl op vtreeoigingen en. boodeo; en toch bljjft ds toestand •Uendig. Dat komt omdat alles, wat men doet in die rich ting, steunt op liefdadigheid en niet op reoht. Hel kwaad kan niet genezen worden dan door de oorzaak weg te nemen. Men doel alles voor arn verzorging in plaati van mee te helpen om de armoede te verbannen. Zie, dat ia de weg, cn die riohling willen de socia listen uitter bevordering van grooter welvaart en vooral ktuuis. Wat de socialisten daarom willen, leerde ons de heer Nieuuenhuit na de pauze. Als men de sternen van een huis wil gebruiken, kan dit niet gebeuren tonder dat men bet huis af breekt. Zoo ook met de maatschappij, die men wil reorgauiseeren. Men moet van begin afuau verbeteren eu veranderen. De verhouding tustcheu consumptie en productie moet wetenschappelijk worden geregeld, opdat niet de een sterve van te veel en de ander van te weinig. Om daartoe te geraken is eerste vereischte: algemeen etemrecht ronder beperking. Tegenwoordig is eea algemeen stemrecht aan de orde, dat alles behalve algemeen is. De eerlgke president van Amerika Lincoln sprak eens bet ware woord, dat geen uiensch bevoegd is over een ander te regeeren zo.,der goedkeuring van allen. Zoo worden er thans besluiten genomen wetten gemaakt, terwjjl een groot gedeelte geheel buiten de zaken wordt gesloten. Is hel zedelijk onderwerping te willen aan wetten, aan welker totstandkoming men niet beeft meegewerkt t~ Dit geldt de politieke zijde van hel vraagstuk, en is daarbg decentralisatie gewenscht, bjj bet oecouo- miscb gedeelte ia centralisatie het meest gebiedend. Het regeereu in den Haag over bet gausche land is slecht. Men kent er te weinig de behoeften en de heer Nieuaenhuit zou wel degeljjk aan elk afgevaardigde willen opdiagen optekomeu alleen voor de belangen van hst deel, dat hg vertegenwoordigt. Aan da gemeenten nu wil hg opdragen in den regel in die behoeften te voorzieo waaraan allen uehoefie hebben. Brood/abrieken zouden de gemeenten kunnen op- richtsn. De ondervinding leert, welke groote dividenden de aandeelhouders opstrjjkeu, die dan ten bate voor het algemeen zouden komen. Zelf moet de gemeente den graanhandel uitoefenen, zooals in eea der kantons van Zwitserland geschiedt. Men kan dan legen vervaleohing waken. Waar nu de brand weer een zaak der gemeente is, waarom sou de brandverzekering dat dan ook niet kunueu wezen. In verband met de verschillends gemeenten, pro- vinoien en den etaat zou er eens verzekeriugsiurich- ting kunnen in het leven worden geroepen, waarvan de premie laag zou moeten wezen. Verder zorgen de gemeenten voer de verkeermid- delen, voor het begraven, evenail dit io Zwitserland geschiedt, voor de noodtakelijke kleedingslukken. Dan bepalen zg den arbeidtdag op 10 cf beter nog op 8 uren. Men oppert het bezwaar, dat al wat de gemeen ten doen, duur is. Maar dat zou veranderen kun nen, want thans zjjn de gemeenteraden niet de uiting van het algemeen. Ook het algemeen stemrecht zal daarin verandering brengen. Volksmeetings enz. zouden bet publieke leven wakker schudden. Open baarheid, beter en scherper toezicht op alle ambte naren zonden meehelpen in die richting. De macht der regeerenden moet zoo klein, hunne verantwoor delijkheid zoo groot mogelijk gemaakt worden. Verder is algemeen grondbezit een eisch der so cialisten. Evenals licht en lucht moet de grond algemeen eigendom zijn. Een Mill, een Spencer en een Lateleye waren die meeniug toegedaan. Er bestaat geen enkele redelijke grond voor individueel grondbezit. Wat zou men zeggen, als een passagier in een spoortrein zijn bagage over de banken uitspreidde en zoo alle plaatsen in bezit nam? Men zegt: dit mag zoolang anderen daarop geen aanspraak maken. Juist datzelfde moest ook vau den grond gelden. Het grondbezit is verkregen dooi' roof. De groote heeren gingen van uit hunne kasleelen op roof uit, en toen zij genoeg geroofd hadden zeiden zij, dat het voortaan onrecht en diefstal was om grond te nemen. Goethe's catechismus baalde spreker aan, waarin op de vraag aan een meisje, hoe pa aan zjjne be zitting gekomen was, het antwoord luiddevan grootpa en ten slotte bij verder vragen, dat de voor vaders bet hadden genomen. Afschaffing dus van het eigendomsrecht. De grondwet geeft recht van onteigenen ten algemeenen nutte tegen vergoeding. Vorder moeten enkele lastposten op de begrootingen vervallen, zooals,die voor eeredienst. Wie kerken er op na wil houden, betale die kosten daarvan evenals voor andere weelde-artikelen zeiven. Evenzoo die voor het 7e- gerdat thans zooveel verslindt. Een nationaal leger moet steunen niet op dienst plicht maar op weerplicht, zooals in Zwitserland I Ons land al is het geen militaire natie wordt nog hel zwaarst gedrukt door de uitgaven voor het leger. Een gezin van man, vrouw en 3 kinderen be taalt in Duitscbland 31 en in Nederland 49 als aandeel in die kosten. Worden de schulden daarbg gerekend, dan is de verhouding als volgtin Nederland 85, in Pruisen 35, in Oostenrijk 44 en Italië ƒ66. Wij betalen 't meest. De verzorging van ouden en gebrekkigen worde gemeente- en niet staatszaak. Als bewijs, hoezeer men vooruitgaat in de socia listische richting, niettegenstaande men oogenscbjjn- ljjk niets daarvan wil weten, raadde spreker aan de begrootingen van den tegenwoordigen tjjd te vergeljjken met die van jaren geleden en wees bg erop boe de staat do grootste werkgever is aan de marine-werven. Eindalgk. zal men dien weg op moeten. Men zal den prikkel missen, (lie elk thans in zjjn eigen belang beeft, waar men dan voor het al ge meen werken moet, zoo beweert men. De heer Nieuwenhuis bestreed dit. Dio prikkel missen thans ook alle ambtenaren. Wordt bij ben de energie gedoofd De theorieën zgn onuitvoerbaar, roepen anderen. Wie kan zeggen, wat onuitvoerbaar is Napoleon I noemde stoombooten onmogeijjk'Thieis spoor wegen. En beide vervoermiddelen zijn er thans. Alleen dat is onmogeijjk, wat tegen de nutuur strjjdt,. Tan slotte pleitte spreker voor zgne meening, dut de toekomst behoort aan bet socialisme. In sierlijke bewoordingen, met warmte gaf bij zijne overtuiging daarover te kennen. De vrees voor spoken komt uit onwetendheid voort, en evenzoo is onbekendheid met bet socialisme oorzaak dat men bet vreest. Hij wekte daarom ernstig op, zooveel mogelijk de geschriften der socialisten te lezen. De heer Fan Swinderen dankte den heer Nieu wenhuis voor bet gesprokene en noemde bet een gelukkig verscbjjusel, datbetrekkelijkzoovelen waren opgekomen om hem te booren. Al was men bet niet met spieker eens, toch zal men moeten waardeeren de warmte, waarmede deze zijne zaak bepleitte, en de overtuiging, waarvan zjjne woorden getuigenis aflegden. Een luid applaus getuigde van instemming met die woorden. V. d. P. Titans is vorst V o it Bismarck in den Rijksdag aan den slag geweest. Bij de behande ling der rijksbegrooting noemde Donderdag de afgevaardigde R i c h t e r het een scheeven toestand dat alles afhangt van het goeddunken van den rijkskanselier, eu beweerde hij dat het steun zoeken van het persoonlijk régime, nu hier, dan daar verwarring bij de partijen teweegbrengt. Hierop antwoordde V o n Bismarck, dat aan hem, die 66 jaar oud is, waarvan hij er 20 in dienst van den Staat heeft doorgebracht, niet veel meer te verbeteren valt. Men moet hem nemen zooals hij is, of hem ter zijde stellen. Geen land kan met zooveel rust en kalmte als Duitscbland de toekomst tegemoetzien. Vol gens de constitutie is alleen de rijkskanselier de verantwoordelijke minister; maar hij is niet enkel verantwoordelijk aan den Rijksdag, doelt voor alles aan den Keizer. Een schuchtere, vreesachtige rijkskanselier, die naar eiken wenk van den Rijks dag luistert, die geen eigen meening heeft, zou eene overtolligheid zijn. Voor zulk een rijkskan selier is hij niet de man. Het verwijt, dat hij zoo dikwijls van inzicht verandert, werpt hij van zich. Het eenige wat hij voor oogen heeft, is datgeen wat het lieve vaderland ten goede kan komen, wat tot heil en roem der natie kan strekken, wat 's lands zelfstandigheid naar buiten en zijn rust van binnen bevorderen kan. Of dit alles bereikt kan worden door eene conservatieve, door eene liberale of door eene dictatoriale rich ting, is eene zaak, die eerst in de tweede plaats in aanmerking komt. Hij grijpt het een of het ander aan, al naarmate hij liet voor zijn doel noodig acht. Wij betwijfelen of zoo'n wispelturige politiek wel bijzonder ten zegen kan wezen. Omtrent de ministeriëelen crisis is niets naders bekend dan dat Graaf Eulenburg blijft bij zijn verzoek om ontslag. De quaestie van verkoop van wapens aan Griekenland heeft thans in den F r a n- s c h e n Senaat aanleiding tot debat gegeven. Het is zeker een gevolg van dien aandrang dat de Ministerraad besloot in te trekken het besluit van 1872, waarbij de verkoop van wapenen en ammunitie veroorloofd werd. In het Oosten rijksche huis van afge vaardigden is een voorstel behandeld om den achtjarigen schoolplicht in te voeren. Het huwelijk van den kroonprins met de Bel gische prinses is nu bepaald in Mei a. s Het debat over de lersche dwangwet is gesloten op een voorstel van Gladstone, dat met 371 tegen 53 stemmen is aangenomen. Men stelde toen voor liet ontwerp ten derden male te lezen. Het wordt tijd, dat die wet in werking komt; er komen weer berichten van ernstige agrarische misdaden. Uit de Trail 8 vaal luiden de berichten van Engelschen kant zoo eenzijdig, dat wij ze onzen lezers besparen, evenals de geruchten over vredes voorstellen. De Times vooral is vlug iu het verzinnen van allerlei onjuiste berichten. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Door de rechtbank zijn heden, Vrijdag 25 Febr., de navolgende vonnissen gewezen tegen lo. L. De G, 19 j., arbeider te Krabbendijke, wegens het zich niet te hebben aangegeven in Jan. '80 bij het gemeentebestuur zijner woonplaats ter inschrijving voor de nationale militie, veroordeeld tot f 0,60 c. e. 2o A. K35 j arbeider te Driewegen, wegena het niet binnen drie dagen aan den ambtenaar van den burgerlijken stand te Driewegen aangifte te hebben gedaan van de geboorto van zijn kind, veroordeeld tot 1 1 boete c. e. 3o. A S., 11 j en J. K., 10 j., beiden te Vlissingen, wegens bet te zamen en in vereeniging plegen van diefstal, veroordeeld ieder tot 8 dagen cell, gev.stral c. e. 4o P P., 51 jlaatst te West-Sou burg, thans zonder vaste woonplaats af beroep, wegens bedelarij veroor deeld tot 14 dagen gev.etraf c. e. 5o. B. K 29 j koopman, laatst te Botterdam, thans te Middelburg gedetineerd, wegens beaalarij, zoo te Middelbuig als to Goes, veroordeeld, tot twee maan den cell, gev.straf c. e. 6o. Fr. R46 j, visscher te Bonchante (Belgie), ap pellant van een vonnis van den kantonrechter te Ter Neuzen, waarbij hij is veroordeeld tot eene boete van f 10, wegens overtreding der wet op de vis-cherij. Het vonnis van den kantonrechter is eveneens be vestigd. 7o. Fr. V., 20 j„ visscher Ie Hiilippine, appellant van een vonnis van den kantonrechter te Ter Nenzen, dd. 28 Oct. '80 gelijke overtreding als de vorige zaak en dezelfde veroordeeiing. Het vonnis van Jon kantonrechter is bevestigd. 8o. Fr. V., 20 j, visscher te Philippine, appellant van gelijk vonnis en gelijke overtreding en veroordee ling als hierboven. Eveneens bevestiging van het vonnis van den kan tonrechter. Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen. Borssele. Donderdag 11. is alhier in publieke vei ling verkoch 1 aan Johs. Zweeuier een woonhuis en erf te Borsselet nagelaten door wijlen Anthonie Zweemer voor de som van 200 behulve de onkosten. De Ngmeepsclie politie heeft de moeder ontdekt van het Itind hetwelk den 12 dezer maand op de sloep van de r. k pastorie te Neerbosch onder Nij megen ie vondeling was gelegd. Het is eene ge huwde jeugdigs vrouw die sinds geruimen tgd ge- schtideu van haren man lei ft. Zij heeft bekend het kind waarvan zg den nscht te voren in 't geheim was bevallen, zeil' uit ds stad naar Neerboteb te hebben gebracht en op gezoemde plaats te vondeling gelegd. Door het breken van de «telling van een in aanbouw zijnd buis Ie Antwerpen vielen VYocnzdag 5 werklieden nsar beneden, van welke 2 op de plaats dood bleien. De o-erigen werden zwaar gewond. Onlangs overleed in ren stadje der Vereenigde Staten een negerin in den tuderdom van 126 jaren. Zg werd begraven ('oor baar kleinzoon, die zelf reeds grootvader is. Een vrouw te Parijs, die in October II. door haar kat gebeten is, waartegen toen alle maatregelen bijtgds genomen weren, is in Januari dol geworden en overleden. Een Amerikaan beeft een nieuw soort erwten- worst vervaardigd, die zelfs de tropische hitte kan verdragen zonder te bederve». Men vindt er erwten, rundvleesch zout ca peper in en heeft slechts wat warm water noodig om van een enkel schijfje een soep (e krggen, die rerslerkender is dan het krach tigste maal. Daar ds commissie van onderzoek, die door den minister vau oorlog was benoemd, de lucht, die van de worst opsteeg toet hij geopend werd, zoo ondragelijk vond, dat het onderzoek niet te volbrengen is, mag men betwijfelen of het krachtige soepje ook smakelijker is dan een gewoon maal. Uit een ingesteld gerechtelijk onderzoek omtrent de oorzaak van deo brand der synagoge te Neualettin moet gebleken ziju, dal die niet aan kwaadwilligheid van Jodenhaters maar aan onvoorzichtigheid iz toe te aohrjjven. MIDDELBURG, 93 Febr. Donderdag 3 Maart a. s„ des namiddags te half 3 uur, zal op feestelijke wijze door de rijks-kwcnkschcol voor onderwijzers alhier, de aanvaarding plaatshebben der tot leerschool be stemde nieuwe gebouwen bij genoemde kweekschool. Verschillende gedrukte uitnoodigingen tot bijwoning dier plechtigheid zijn reeds rondgezonden. Het Ministerie van Wetersfaat, Handel en Nijver heid heelt dezer dagen de noodige vergunning verleend aan den heer J. L. Gruber, te Utrecht, vooreen stoom tramweg van Middelburg naar Vlissingen, en kenrde de Voorgestelde te bezigen type der rails en longrines goed. Er zal alsnu zoo spoedig mogelijk met den aanleg begonnen worden. Te Middelburg zul worden afgereden van de Groote Markt en te Vlissingen van de Tonnenbrng. KAAPSTAD, 25 Febr. De volksraad van den Oranje Vrijstaat nam met 36 tegen 3 stemmen eene resolutie van sympathie met de Transvaal aan, de hoop uit drukkende op een rpoedigen vrede. LONDEN, 25 Febr. Gladstone's toestand de pre mier was weer ongesteld is bevredigend. Bulletins hebben opgehouden to verschijnen. BERLIJN, 25 Febr. Bij gelegenheid van het huwe lijk van den erfprins is de stad feestelijk versierd. Ken aantal vorstelijke personen zijn aangekomen. VERKOOPINGEN VERPACHTINGEN. Dalitni. Plants t'onrwsrpea. 'nfnrm.liSa. 26 Febr. Bor»sele, delen enz., Muloek Houwer. 26 Nienwdorp, delen enz., Mnlock Houwer. 28 Nisse, loereninapin, Karseboom. 28 Wolfaartsdijk. land. Van Dam. 2 Maart, 's-Heer Abtak., boereuinspaB, Karteboom. 2 Cortgene, boereninspao, Roelof en Van der Meier. 2 Wolfaartsdijk, hoefje enz., Pilaar. 2 Krniningen, inspan, Rembges. 3 Cling*', boereuinspan, Fercken, Ter Neu zen, en Scholten. 3 Hoedekenskerke, boereninspan, Liebert. 8 Baarland, woonhuizen enz., Pelle en V. d Bussche. 4 Wolfaartsdijk, boereninspan, Pilaar. 7 's-Heerenhoek, boereninspan, P. Overman. 7 Goes, boereninspan, Pelle en V. d. Bnssche. 7 's-Heer Arendskerke, bouwland, Klaar. 7 Borssele, hont, De Vos. 9 Ellewoutsdijk, hout, De Vos. 9 Heinkensz., woonh., land, enz., P. Overman. Krabbendijko, afbraak, De Vos. 10 Goes, hofstede, Pilaar. 10-11 Maart, Biezel. pold., boereninsp., Liebert. 11 Borsseie, woonhuis, inb.enz., Pilaar.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1881 | | pagina 2