1881 N". 10.
Zaterdag 22 Januari.
68ste Jaargang.
Watersnood.
0FFÏCIEELE MEDEDEEÜVGEN.
Kanaal door Zuid-Beveland.
60ESCHE
9e augave dcser Courant geschiedt Maandag-, Wosnbdag- en Vb.ijdagavonD<
uitgezonderd op feestdagen.
Pvijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.7B,
Afzonderlijke nimmer* 5 et." uiet bijblad 10 ct.
COURANT.
De prijs van gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 c'., rilte regel meer 10
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing dei zelfde advertentie wordt de prijs slech
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekkin? hebbende
dankbetuigingen woiden van 18 regels a 1berekend..
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 2C ct.
Agenten voor het buitenland zijn: A. STBINBR en HAASENSTBIN VOGLER, te Hamburg.
Ln ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH YAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Onze geabonneerden, die hun abonne
mentsgelden over 1880 nog niet voldeden,
melden wij dat de quitantiën gereed liggen
en dat na 15 Februari over het bedrag
per post zal worden beschikt.
Voor den watersnood is in onze bus
nog gestort f 3,makende met het
vroeger vermelde bedrag een totaal van
15,506.
Gedep. Staten van Zeeland hebben bij Prov. blad
no. li de aandacht der gemeentebesturen erop geves
tigd, dat het uitdrukkelijke voorschrift van art. 6 jto
art. 32 der kieswet drie afzonderlijke kiezeislijsten
eischt. Hiervan mag niet worden afgeweken, zelfs al
mochten alle kiezers voor de tweede kamer tevens kie
zer voor de provinciale staten en daardoor het kiezers
personeel voor beide collegien geheel hetzelfde zijn.
In April a. s. zal te 's-Gravenhage een vergelij
kend onderzoek plaatshebben van personen, die wen-
schen te dingen naar de betrekking van klerk bij de
Rijkstelegraaf. Men zie de St. Ct. no. 16.
O.-Indie. Benoemd bij de hoogere burgersch. te Soe-
rabaja tot tijd. leeraar in de wisk. de ambt. voorden
burg. dienst dr. A. J. Verweij.
Ontslagen eervol uit 's lands dienst de hulpon-
derwi.jzeres E. L Mulock Houwer; op verzoek, eervol,
uit Zr. Ms. militairen dienst, wegens volbrachten dienst
tijd, met behoud van recht op pensioen, de luit..kol.
der inf. C. J. M. De Wilde.
GOES, 21 Januari 1881
Met genoegen vermelden wij dat de ver-
eeniging [Jsvcrm vak" weêr, evenals vorige
jaren, aucces heeft op haar pogen. Zij ontving
vaa leden ea andere ingezetenen, behalve brood,
kolen, turf, enkele dekens enz., een som van
ƒ210. Wie nog mocht willen bijdrigenkan
zoo noodig Zaterdagmorgen, tnssihen 10 en
12 uur, een en ander doen bezorgen in het
koffiehuis van den heer Valentijn, waar tevens
de prijzen zullen zijn tentoongesteld. Het pu
bliek zal zeker niet nalaten daar eens een kijkje
te nemen.
Het gedeelte vest, waarop de hardrijderij en
hardlooperij plaatsheeft, en dat zooals men weet
gelegen is tusschen de Ganzepoortbiug enden
Dam, is alleen toegankeljjk voor leden der ver-
eeniging met hunne dames, een bepaling, die
als veiligheidsmaatregel zeker wel te waar-
deeren is.
Ellewoutsdijk. Verleden Maandig hield
de dijkraad der waterkeering vaa Ellewoats-'
dijk en Borssele alhier eene vergadering, waarin
de jaarwedde van den waterbouwkundige te
Borssele, onder nadere goedkeuring, werd vast
gesteld op 1000.
Een voorstel tot bepaling van het pensioen
aan den in November 11. eervol ontslagen
ambtenaar werd verworpen.
Te Nieuw-Beierlaud is tot geneesheer
benoemd de heer A. Huneman, te Wemeluinge.
(Vad)
De heer J. Voorhoeve H.C.znwakker
strjjder voor de anti-revolutionaire beginselen,
nieuw benoemd lid vaa den Rotterdamschen
gemeenteraad, ia Woensdag plotseling over
leden.
Aan het surnumerairs examen, Donderdag
13 dezer aan het centraal-burean der Maat
schappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
gehouden, namen 32 candidaten deel. Hiervan
zjjn o a. geslaagd de heeren C. 11. Filaar, te
Zierikzee, C. R. Janssen, te Zwolle en C. N.
Janssen, te Esschen
ST AT E NKItAAE.
EERSTE KAMER.
In de Donderdag gehouden titling heeft de Kamer
hoofdstuk Justitie met eenparigheid van stemmen
aangenomen, nadat de Minister verklaard had zui
nigheid in den gevanvetiiagehouw voor te staan, vol
strekt geen uitspauningalokalen te willen inrichten in
gevangenissen, verbetering ran marechaussee en Rijks-
veldwacht voor te staan, alvorens o*er vermenging
te beslissen, en regeliug li l' verhouding tusschen Rijks-
en G»meei tepolitie niet dan in overleg niet den Mi
nister »an Financien en in verhand met de regeling
der financieele verhouding tusschen Rijk en Gemeenten
te zullen voo dragen. Ook de hoofdstukken Financiën
en Marine werden unaniem aangenomen.
By hoofds'uk B'-nnenlandsche Ztkeu critiseerde de
beer Pické de weelde bij de kweekscholen en de op
leiding van k werk'dingenen het Kon, besluit be-
trrff nde den schoolbouw, ais leidende tot onnoodbe
uitgaven. De heer De Raadt kwam op tegen de
hooge kosten der hulpmiddele i hij de Rijks middel
bare scholen. Dit hooffstuk werd met 2d tegen 7
en hoofdstuk Oo'loq met 22 legen 9 stemmen aan
genomen, De Minister van oorlog verdedigde de
nieuwe organisatie als op zichseive uoodig.
TWEEDE KAMER.
Bij de Kamer is ingekomen een wetsontwerp tot
bekrachtiging vau eene grensregeling met verkoop en
ruiling van buitengronden inde Oosterechelde, geslo
ten met O. J. G. baron fan der f'u'jn van Maas
dam eu de overige eigenaren der Huikeleiioortsche
schorren en slikken. Hierdoor zijn oigeveer 400
hectaren toekomstige scho ren voor den Staat gc-
woiueu.
B ykens uiededeeliugen der Eegeering is inden
Raad v8n State een ontwerp tot herziening van de
wet op het krankzinnigen wezen aanhangig.
Ee0 ontwerp tot herziening van de wet op het
Middelbaar Onderwys is in bewerking.
Voorloopig zal het getal der Rijkskweekscholen
(Liger O iderwijs) niet wo-den uitgebreid.
Overdekte speelplaatsen t,y de lagere scholen
worden van Kegeeriegswege geenzins overal verlangd;
men vordert alleen ten gedeeltelik overdekte speel
plaats, voor zooveel het beschikbaar terrtin het toelaat.
KE RKELIJKhTzAK ËfT jON DER WIJ S
Beroepen te Grypskerke (classis Middelburg)
de heer J. R. Geselschap Wi., cand., die ook een
beroep raar RHand-Ball) ontving.
Op het zestal te Schiedam zijn o. a. geplaatst
de predikanten J. C. Montijn te Zierikzee, J. 1, A'on-
hebei te Middelburg en K. kV. Vethakeie Leeuwarden.
Dinsdag leed de gemeeDte Gronde een 'tnff nd
verlies door het afsterven van den heer H. J. Janssen,
predikant by de hervormde gemeeDte aldaar. Alge
meen geacht om zyn diensty»er door zijne gemeente
leden, verwierf hy de genegenheid ook van anders
denkenden, door zijn beminnelyk, verdraagzaam ka
rakter. Zijn verscheiden doet eene leegte ontstaan in
de genuente, die noode tel aangevuld worden.
Vooral iu deze (lagen van stryd op kerkelyk gebied
zal het gemis van den man, die steeds liefde pre
dikte en bfOefende en een waar apostel des vredes
was, dubbel gevoeld worden. (M. Ct.)
RECHTZAKEN.
Naar bet Vad. verneemt, zal den 7n Februari
a. s. de zaak van De Jongh door den Hoogen Raad
behandeld worden.
aCHEEPYAARTBEHICHTEN.
De spoorboot heeft Woensdag den dienst ver
richt van Zerikzee naar Catsebe veer en terug.
De gemeenschap tusschen Catsche veer en Goes
was totaal gestremd, terwijl de Zandkreek vol ijs
en onbevaarbaar was. Thans wordt de dienst ver
richt van Zierikzee naar Veere buitenom.
Hansweert. De Engelsche stoomboot Scotland,
Woensdag van Antwerpen vertrokken, moest Don
derdag te Walsoorden gekomen door 't vale
ijs terugkeeren en is met behulp van twee sleep-
booten weder naar Antwerpen opgestoomd.
Zeilschepen, welke het Woensdag nog gewaagd
hadden van Antwerpen te vertrekken, moesten,
zwaar door 't ijs beschadigd weder derwaarts
terugkeeren. Donderdag zijn verscheidene zeebooten
de Schelde opgestoomd doch geëscorteerd door
sleepbooten welke vermoedelijk Antwerpen zulltn
bereiken.
Thans zyn hier gestationneerd en onder orders
van deu heer De Grooff gesteld vier krachtige sleep
booten nl. Concurrent, Qoliath, Succis en Ponneij
tot het in mijn vorig bericht vermeld doel en te
vens om de steamers, die nog beproeven de Sohelde
optestoomen te. assisteeren. 't Is voorzeker van
den heer De GrooJ) een flinke en doeltreffende
maatregel deze rémorquers telkens oaze buit- nhuven
te doen op- en neerstromen en deze al/oo open te
honden, hetgeen gelijk ieder wel begriipen zal
bij voorkomende gelegenheden van groot gewicht
en veel nut kan zijn. Gelijk door mii vermoed
werd, heelt de spoorboot Walsoorden—Vlake den
dienst gestaakt.
De Belgische steamer Daniel Steinmann, op
reis van New-York naar Antwerpen, waaromtrent
men zich ernstig ongerust begon te maken daar
dit prachtig schip reeds tien dagen geleden te
Vlissingen luid moeten arriveeren, is volgens ont
vangen telegram Dinsdag wegens gebrek aan
steenkolen, te Falmoutb binnengeloopen.
Verslag der handels- en scheepvaart-
beweging over het jaar 1880.
Hansweert, Januari 1881.
Nu er weer een jaar is vervlogen, is het vooral
voor de correspondenten van nieuwsbladen de taak
dat in 't verleden gezonken tijdperk af te sluiten en
een en ander ruede te deelen van hetgeen cr heeft
plaats gevonden. Ia het opmaken eener statistiek een
vervelende arbeid en het verzamelen en groeperen van
cijfers een allesbehalve opwekkend werk dit wordt
er voor den schrijver Diet beter op indien die cijfers
moeten to g licht en er omtrent den loop der statistiek
nadere opheld ringen medegedeeld moeten wordeD. En
toch wordt dié arbeid piet weinig verlicht, ja krijgt
men er zelfs genoegen in, wanneer zoo en zooveel
lichtpunten zich opdoen die getuigenis geven van een
gunstigen in gewenschten toestand. Verblijdend is
bet daarom te kunuen constate eren, dat de handels-
en scheepsvaartbevveging tusschen Nederland en B«dgie
en tusschen België en Pi»i«en Ryn-aiTt langs
dit kmad, voor zooveel het betreft tkantooUansiceert,
in 1880 zee aanzienlijk is geweest en ng-mover vorige
jaren niet alleen gunstig afs eekt, doch van een ge-
siadigen voo uitgang getuigt. E'-nige cyh-rs zullen
di' bewijzen.
lo. Is de schep vaart zeer belangrijk geweest, want
in 1880 werden alhier in- en uitgeklaard 12540
schepen, m»t-nde 1303885 ton. Voorwaar een aan
zienlijk cijfer en dit wordt nog van meer beteeke-
nie, wanne» r men weet dat het tegenover 1879 een
vermeerdering geeft van 1589 schepen en 142761 ton.
Hi ru t blijkt genoegzaam de groote bedrijvigheid, die
er in 1880 ouder de riviervaart heeft gcheerscht. Bij
die daikte kan nog het verblijdend feit worden op
gesomd, dbt de vrachtprijzen over 't algemeen beter
waren en de schippers hoogere cijfirs mochten bedingen
dan voorheen. De zeilvaart is bepaald toegenomen in
getal schepen zoowel als iu tounenmaat. De s'ooro-
vaa-t is s'a'ïo' nair gebleven. De rijnscheepvaart is
buiten verwachting gunstig gebleven. Niet alleen dat
deze in 1880 niet achteruit is gegaan, iooals door het
in werking treden der beruchte Pruisische tolwetten
vermoed werd, zij is zelfs toegenomen. Er werden in
1880 meer ingeklaard dan in 1879 99 schepen
roet 804388 centenaars uitgeklaard evenwel 51
sch' p n minder doch een meerdere inhoud van 181245
centenaars in rt geheel een toename van 48 schepen
en 985633 centenaars. Alzoo kan gerust getuigd
wonieo, dat de schippery alle reden tot tevredenheid
had en bet jaar 1880 voor haar een goed jaar was.
E ke burger deB lauds heeft alhoewel geen (bdslyk
voordeel toch indirect belang er bij, dat handel
en scheepvaart bloeien en vooruitgaan, daarom is
het verblydend dit te kunnen constateeren.
2o. Het handelsverkeer langs hier is in 1880 zeer
druk gewerst en het goederenvervo» r was hoogst aan
zienlijk. O er 'igeheel genomen beeft de in-, uit-en
doorvoer een hooger vlucht genomen dan iu 1879.
Dé suikerinvoer nuakt hierop een onguns'ige uit
zondering, daar die beduidend kleiner was en tegenover
1 879 in een minderheid komt met ni^-t minder dan
13361652 kilo ruwe beetwortelsuiker; van kandij was
de invoer iets grooter. Voor 't overige ziet men uit
onderstaande staat, a. Invoer vin België naar Neder-
landdat liet graanvervorr weder groot is geweest
en steids een eerste plaats blfcft bekleeden. In 1880
was de invoer van granen 66906209 kilo en
in 1879 50794404 kilo, alzoo
een toename van 16111805 kilo. Voorwaar
geen gering voordeelig verschilOliën geven ook een
gunstige uitkomst even als de steen. Van mestspeciën
guano en straatmest was de invoer ruim 7
mülioen kilo grooter. Metalen en vieeecb geven ook
g'Oöter Cijfers. Uit <hze enkele punten b ijkt vol
doende, dat de invoer in 1880 een gunstig verloop had.
Ook van d«n uitvoer van Nederland naar Be'gie
m:ig gez»'gl worden dnl hij vooruitgaande was, en
voor de meeste gocder.n aanzieulyk hooger vlucht
nam dan in 1879. Ofschoon (le uiUosr vau granen in
1880 een hooger cijfer a*o, wyst met ruim 2 mi-
lioan kilo, is deze in deu loop van j »ren toch zeer ve -
minderd en in lange na niet meer zoo gewichtig als bv.
een tiental jaren herwaarts. Overigens waa de uit
voer van alle artikelen voldoende, om slechts enkele
te no m*o komt aardappelmeel met een meerderen
uitvoer V8n ruim 4 millioen kilok-sas 1 millioen
kilo; mest 4 millioen rijst 3 millioen stioop ruim
2 mil ioen enz. De gezamenlijke visohuityoer beliep
in 188G ruim It millioen kilo meer dan in 1879.
Door de concurrentie der spoorwegen is de uitvoer
van visch voornamelijk versche zeevisch langs
hier in den loop der tijden zeer vermiudtrd. Ge*
lukkig is er thans weer v«rbetering waar te nemen.
Uit den doorvoer van Belgie naar Pruisen is te
zien, welke machtige fnctoren de granen opleveren
voor een drukke rynvaart. De doorvoer van granen
bedroeg toch uiet minder dan 145980565 kilo; voo-
zeker een nspectabel cijfer! De graneu vo men dau
ook de hoofdbvstandeelen van het rijnvervoer. De
kolossale doorvoer der granen is een verblydend feit,
dat nog meer gewicht verkrijgt als men in aanmer
king neemt dat in Januari 1880 Bismarck* tolwetteu
deu gebeelen rynhandel bedreigdt-n en vooral deden
vreezen voor 't giaanvervo-r. In 1879 was die graan-
doorvo^r slechts iéts hooger dau io 1880 dc doorvoer
van andere goederen daarentegen b.eef «ich gelijk of
vermeerderde in 1880, zooals bv. drogeryen met 1,
ertsen met ruim 15, olie met 5 millioen kilo enz.
De tabijke rijn vloot mocht dan ook het geheete jaar
door zich in een geweuecht emplooi verheugen.
Bij den doorvoer van Pruisen naar Belgie spelen
steenkolen d* hoofdrol. Da doorvoer van dit artikel
is z er aausienlyk en-neemt ges'adig groot-r verhou*
dinger» asn. Hij bedroeg in 1880 ru:na 1 millioen
kilo meer dan iu 1879 met een totaal cijfer van
157340214 kilo. Spoorstaven g^veirruim 10 en steen
(tufstten en cemeut) ;5 millioen kilo méér. Overings
bleef deze doorvoer zich -op- haar vorig standpunt
hanuhaven.
De rynvaart wordt door een steeds sterker wordende
v oot zoo stoom- als zeilech^peu uitgeoefend en er is
in de laatste tijden zelfs ten geregelde beurtvaart
ontstaan.
De Nederl. vlag blijft steeds de eerste plaats bei-
kleeden in de scheepvaartbtweging langs hier, ofschoon
moet erkend worden, dat de Belgische en Pruisisphe
vlag meer en meer een werkzaam aandeel in dj vaart
neemt en in verhouding sterker toeneemt dan onze
driekleur. Van het geheele aantal in-en uitgek aarde
schepen neemt Nederland voor zich 9899 echepeu met
935324 ton of rcspectievelyk ruim 79 pc», en ruim
7D./# percent. Over 1879 waren deze cyfers 77 en
707/io pet.; de Nederl. v oot heeft dus alle reden van
tevredenheid en toch is het zaak wakker te biyveu.
Moge dan dit jaar voor handel en sch-epvaa t
gunstig zijn en voor de schipperij rpime siof tot
tevredenheid geveu l Ook Hansweert zal daarbij wèl
varen.
Overzicht van de handelsbeweging langs het ka
naal van Zuid Beveland voor zooverre het
betreft den in-, 'uit'- en doorvoer der belang.t
rijkste artikelen ten kantore Hansweert
gedurende het jaar 1880
A. Invoer van Belgie naar Nederland.
Kilo.
Aardewerk en porselein 46173206
Drogerijen en verfwaren 1803851
Fabriek- en stoomwerktuigen 756319
Glas en glaswerk8402333
Granen.
Tarwe25532196
Rogge18500548
Gerst6851238
Haver2090945
Alle andere 3182137
Meel, van. grauen 2701635
Zaad 8047510
66906209
Hout 1035200
Huiden1570604)
2602440
Ra,oen436294
K°ffia116768Ö
Kolen, steenkolen2844440
KrUl1224000
Meual, onbewerkt9980450
Mriaa!, werken van metaal1157816