1880. N°. 152.
Donderdag 23 December.
0?"' Jaargang.
Wie zich tegen I Januari 1881 op de
Goesche Courant abonneert ontvangt de
deze maand nog verschijnende nommers kos
teloos.
Ministerie van Waterstaat, llanile!
en Nijverheid.
KI JaS-WATERSTAAT.
•Aanbesteding.
GOES, 22 December 1880.
RECHTZAKEN.
Medcdeelingen op verschillend geb ei.
r.OESCHË
bt uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond*
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75,
Aütoodei-lijke n isomer» 5 ct/ met bijblad 10 ct.
COUUNT.
Gewone advertentie!. worden a 10 ct. per regel geplaatet.
Geboorte- huwelijke- en doodberichten en de daerop betrekking hebbende
dankbetuigingen .an 18 regels a 1.—
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende eu contant betaald, 20s".
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derznlfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn A. STETNER en 1IAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan bet Algemeen Advertentiebureau >»n NIJGII VAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
PROVINCIE ZEELAND.
Op Vrijdag 31 December 188 0,
des voormiddags te 10 uren, zal, onder nadere goed -
keuring, door dea Commissaris des Konings in de
provincie Zeeland, of, bij zijne afwezigheid, door een
der leden van de Gedeputeerde Staten, en in bijzijn van
den Hoofdingenieur van den Waterstaatin het lie dist? iet,
aan het gebouw van het Provinciaal Bestuur te Mid
delburg worden aanbesteed
tiet aj halen van 19 kanonnenvoorhanden in
de artillerie magazijnen te Delft en het plaat
sen daarvan als meerpalen langs het kanaal
door Zuid Beveland.
Raming 1600.)
Deze aanbesteding zal geschieden volgens 441 der
Algemeene Voorschriiten.
Het bestek no. 41 ligt ter lezing aan het gebouw van
het Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid, aan
dat van het Provinciaal Bestuur van Zeeland te Middel
burg, en is voorts op franco aanvrage, tegen beta
ling der kosten, te bekomen bij den boekhandelaar
M. Nijhoff, Nobelstraat no. IS te 's.Gravenhage, en
door zijne tusschenkomst in de voornaamste gemeen
ten des Rijks.
Op 24 en 27 December 1880 wordt de noodige aanwijzing
op de plaats gedaan; voorts zijn nadere inlichtingen
te bekomen bij den Hoofdingenieur van den Wateistaat
te Middelburg en bij den Ingenieur vau den Water
staat te Goes.
's-Gravenhage, 3 December 1880.
Voor den Minister,
De Secretaris-Geoeraal,
STARING, l. S.-G.
il.
O.-Indib. Vergunning verleend om te repatriëeren
aan de luits. ter zee 2e kl. R. O. J. Verschoor en J. V. d.
Bosch.
Van Atjeh wordt afgelost de le luit. der infan.
J. A. P. Geill
Wij zijn opmerkzaam gemaakt, dat de
in ons blacl gegeven voorstelling van het ge
beurde ia de vergadering, Zaterdag door de
ver»eniging »Eigen Hulp" gehouden, niet ge
heel juist is. De nadere mededeeliugeu daar
omtrent komen hierop neer.
Reeds in de oorspronkelijke statuten is het
beginsel aangenomen, om buitengewone leden aan
te nemen met eene jaarlijksche bijdrage.
Ook de Kralingscbe vereeniging van denzelf
den aard heeft donateurs. Die bepaling nu
is in hel nieuwe reglement behouden met al
gemeene stemmen.
Nu werd en hier komt het groote ver
schil met hetgeen onze verslaggever ons meld
de door den heer Van Campen niet voor
gesteld en er is ook niet besloten om een
verzoek tot ondersteuning te laten uitgaan van
de vereeniging, maar wel is er voorgesteld uit
te noodigen en op een nader voorstel van den
heer Van Campen besloten de gelegenheid te
geven, om buitengewoon lid te worden. Van
bedelarij kon dus geen sprake wezen. Dat
besluit is verder niet met eene geringe, maar
met eene overgroole meerderheid 12 van
de 16 stemhebbende leden genomen.
Den kiezers te Baarland herinneren wij
aan de herstemming, die morgen (Donderdag)
moet plaatshebben voor een lid van den ge
meenteraad.
Hun, die gebrnik maken van de Nuts-
bibliotheek, herinneren wij aan de mededeeling
dat niet a. s. Zaterdag maar Vhijdag te voren,
op het gewoon half uur, de nitreiking der
boeken plaatsheeft, terwijl op Nieuwjaarsdag
geen gelegenheid bestaat, om boeken afteha
len, te verwisselen of terug te brengen.
Door 137 ingezetenen van Middelburg
is aan den Minister van Oorlog een adres ge
zonden om behoud vau het garn'zoeu aldaar.
Dirslag bracht de Commissaris des Ko
nings een officieel bezoek aan VlissiDgen.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
B d uikt voor Mepp, 1 door ds. J. Cromsigtte
Cortgenr.
Sint Kruis. O .ze pr.dikant <1 s. U. W. Brandt,
Vfoeg-r te 's-Hrerenhoek, bei ft tot onze groote blijd
schap voor het beroep naar de N. H. gein ei,te te
Biervliet bedaukt.
STATISTUSK
Comité tot wering van Schoolverzuim to Goes.
OVER NOVEMBER 18SO.
Op de School 1klasse waren gedurende deze maand
157 kinderen. Onder dezen waren
115 kinderen, die geen enkelen schooltijd verzuimden,
42 n van 1 10 verzuimen, eu
a n meer dan 10 verzuimen hadden.
Het gemiddeld verzuim was 17.. percent op het
gelieele aantal scholieren en schooltijdentegen
27,perc-nt over dezelfde maand in 1879.
Op de School 28 klasse waren 241 kinderen, waar-
ouder 219 zonder eenig verzuim,
15 die van 1 10 verzuimen hadden en
7 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 17,percent tegen
27,0 percent over dezelfde maand in 1879.
Op de School 3" klasse waren
235 kinderen, waaronder
110 zonder verzuim,
83 met 1 10 verzuimen,
42 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 13 percent, tegen
12»/,,, percent over dezelfde maand in 1879.
Op de School 4* klasse waren
78 kinderen, waaronder
38 zonder eenig verzuim,
26 met 110 verzuimen,
14 boven de 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 10 percent, tegen
7*/io percent over dezelfde maand in 1879.
Op de bijzondere School waren
106 kinderen, waarvan
131 zonder eenig verzuim,
32 met 1 10 verzuimen,
3 boven de 10 n
Het gemiddeld verzuim was 27,» percent tegen
2 percent over dezelfde maand in 1879.
Het verzuim op al de scholen te zamen van 1
Januari af tot ultimo November 1880bedroeg 5V10
percent, tegen 5'/,» percent over 't zelfde tijdvak
in 1879.
De gemeenteraad van Bsrgeu-op-Zoom beeft
besloten 35900 a ƒ40000 beschikbaar te stellen
tot oprichting eener Hoogera Burgerschool.
De heer M. J. IV uy ster, te Leiden, is voor
nemens een overzicht te geven van den toestand van
het Nederlandsche volksonderwjjs op het oogenblik
der invoering van de nieuwe onderwijswet. IJjj wil
dear by doen uitkomen
lo. de verbetering, gedurende de laatste 20 jaren
in d. n toestand van bet lager ouderwjjs hier te lande
gekomenen
2o. wat, met het oog op de onvervulde behoefteD
des volks, tbans nog verbetering eischt.
Om daartoe de noodige bouwstoif n bjjeen te bren-
gen do t hij een beroep op dn welwillende medewer
king van de leden van het schooltoezicht en van de
onderwjjzers.
l'e punten, waaromtrent voornameljjk midedeelingen
wo den gevraagd, zijn: opleiding van den onderwijzer,
traktementen, schoolgebouwen, leermiddelen, onder
wijskrachten, graad van ontwikkeling der leerlingen
bjj hun toelating, schoolverzuim, klassenverdeeling,
onderwijsmethode, resultaten van het ouderwjs bjj het
verlaten der school, gebruik van de avondschool.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Het eerste deel van het verslag van den land
bouw in Nederland in 1878 is thans verschenen.
Daaruit blijkt o. a. dat zich in Nederland, op eene
oppervlakte van 3.257,760 hiCtaren, bevonden: woeste
grond 723,228 heet.; wateren 133,218, dijken en
wegen 41,466, onbelaste grond 89,014, bebouwde en
lustgroudeo 32,307, bouwland 857,540, grasland
1.109.35 A, bosch 218,472, boomgaarden £4,103,
lu n-n 28 863 bed.
Uit ee'ia vergelijking met deze cijfers met die, om
streeks 1833 verkregen, ontwaart m-n o a dat de
woeste grond toen op e-ne opp rvlakte van 910.225
heet. geschal werd, zijnde dus 185 997 inee- diu in
1878; dat in laatstgemeld jaar daareuleg n 5046 heet.
m-er bebouwde en lus'gronden wa-en dan in 1833
dat de wei- en hooilauden met 47.542 hec'. zijn toe
genomen, de bossehen met 49 386 h>ct. enz. Uit alle
cjjfers blijkt van eene vermeerdering van ontginning
en behouwing.
Wat den staat van den veestapel betr. ftmen had
in 1878 in Nederland 275,290 paarden, 1,471,193
runderen, 909,107 schapen (7820 kudden), 154,467
geilen, 359,950 varkens
Het getal paarden beliep 36,061 meer dan gemid
deld over 1851 60, en toont eene standvastige Uit
neming aan; dat der ruudtren was 2)0,352 meer, dus
eene hoogstbelangrjjke to-nemiug. Ook dat der schapen
wies niet o belangrijk aan, uam' lijk met 91,944. Er
waren in 1878 39,015 neer geiten dan in 1860; en
111 818 in er varkens dan gemiddeld ovir 1852 60,
ofschoon er in 1878, teng-volge van de arkensziekte
in 1S77, zelfs een geringe ac' teruitgaug te bespeu
ren was.
STATEN-G EN ERzkAL.
TWEEDE KAMER.
In de Maandagaiumd gehouden zitting zijn de
algemeens beraadslagingen over hoofdstuk VIII der
staatsbegrooting 'Oorlogvoortgezet.
De heer Kool critiseerde de organisatieplannen
des ministeis, achtte legerorganisatie onmogelijk
zonder regeling van militie eu schutterij zou
tegen de begrooting stemm-n op grond van de
vei meerdering van 't. contingent en 't behoud der
plaatsvervanging, die in 's ministers toekomstige
plannen liggen.
De heer Van Wassenaer adviseerde daarentegen
tot aann-ming der begrooting in afwachting ran
militie- eu schuttel ijwetten en van de wijze, waarop
de Min. in bet gebrek aan kader wil voorzien.
De Minister van Oorlog verdedigde uitvoerig zijn
plannen, betoogde dat de voorgestelde organisatie
van het militieleger onvermijdelijk is, daar de te
genwoordige toestand geheel onvoldoende is dat
van vaststelling daarvan invoering van andere ont
werpen afhangt. Definitieve legerorganisatie is
natuurlijk echter eerst mogelijk na vaststelling van
militie- en scbutterijweUen. Deze begrooting echter
prejudiciër t t op de beslissing daaromtrent niets en
bindt de kauter geenszins. De militiewet is reeds
in den ministerraad aanhangig en aan de schut-
terijwet wo dt de laatste hand gelegd. Uitstel van
de voorgestelde organisatie is voor den minister
onmogelijk, wil bij zijn taak naar eiscb voortzetten.
Na replieken en nadat de heer Rocll met 't oog
op 't verleden en de toekomst aanneming dezer
begrooting had aangeraden, teneinde dadelijk over
te gaan tot verbeteringen, die noodig zijn en niet
te prejudici ëren op de beslissingen, in de toekomst
te nemen, werd het algemeen debat gesloten.
In de Dinsdag gehouden zitting waren de onder
deden der begtooting aan de orde.
Aangenomen werden do amendementen der com
missie van rapporteurs om J 350,000 te schrappen
voor den kazernebouw te Arnhem en te Haat lent.
Op de vestingbegrooting zijn eveneens aangeno
men de amendementen derzelfde commissie om
57, ton te schrappen voor de stelling Amsterdam,
de werken aan bet Hollandseh diep en te Wil
lemsdorp.
De vestingbegrooting is daarop aangenomen met
69 tegen 10, eu de ooiiogsbegrootiug met 52 tegen
29 stemmen.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Door de Rechtbank zjjn Dinsdag 21 Dee. de vol
gende vonnissen gewezen tegen
la. J. S 40 j., straatveger te Middelburg, wegrns
b dclarjj veroordeeld tot eeue maand cell. gev. straf
0, e.
2o. J. E Van B., 12 j., smidsjongen te Vlissin-
geu, wegens diefstalleu veroordeeld tot opzending naar
eet) verbeterhuis gedurende twee jaar.
So. G. De R., 81 j., lichlwachter op het vuur
schip de Noord.Hinder le Vlissingen, weget.s mishan-
liug veroordeeld tot 8 dagen cel!, gev. elraf e. e.
4o. I. K., 21 j., polderwerker le Vlissingen, we
gens het onbevoegd opkoopen van militaire kbeding-
i s.ukken ur-iOideeld tot eene boete van J 10 c. e.
5i. J. B., 43 j polderwerker le Hoofdplaat, als
voren v-tojrdeeld tot tene boete van 10 c. e.
61. E M, eigenlijk geuaimd E. F. B., 10 j.,
te Ilonteriissr, b schuldig! van criiutaeeleu diefstal.
I' rijgtsproken.
7 i. J. V., 44 j., wsrkman te Ter Neuzen, wcgei s
mishandeling veroordeeld tol 2 tnzauden cell. gev.
stref en 8 boete c. e.
8o. L. K 22 j djjkwerker te Wesikapelle, be-
schuld gd van mishandeling. Vrijgesproken.
J. v. rl. A., vro'gcr olieman van hel stoomschip
Prinses Elisabeth van de tnaaiscbapp'j Zeeland, die
wegens diefstal van kostbaarheden uit een koffer vau
een pissagier door de arr. rechtbank te MidJelbu'g
ve oordeeld werd tot eene celstraf van een jaar eu
iu de kosten, is van dat vonnis in ap; èl gekomen.
Afloop Aaubestedingen en Verkoopingen.
Door het burgerlijk armbestuur alhier is
Maandag 11. aanbesteed en gegund aan de daarbij
vermelde peisonen tegen de tevens erbij opgege
ven prijzen
lo. de levering over het geheele jaar 1881 van;
a. gort Fh. Wessel, voor 17,— b. rijst Joh.
Vau Asperen Verventte, voor ƒ17,c. zout G.
Van der Hoek, voor 12,20, alles per 100 kilo's;
d. zeep G. Van der Hoek, voor ƒ9,30 per V» ton;
e. zoutecisch J. Schouwenburg, voor 29,
stokvisch dezelfde, voor ƒ41, beide ook per
100 kilo's.
2o. de levering over da drie eerste maanden van
genoemd jaar van
a. kropbrood R Scheele, voor ƒ0,111/,; b. fijn
tarwebrood dezelfde, voor O.lö'A c. rund- en
kal/svleesch J Bannet, voor 0,62 alles per kilo.
knuiningen. VctleJen Vrijdag had de verloting
der p'ijzrn plaats doar de vrouwsnvereeniging
Gezelligheid en Hulpbetoon" bijeengebracht, om uit
de opbrtugst btj te drag.u in de ondersteuning der
hnlpb hoeieudeu dezer gemeente. Deze verloting ge
schiedde als gewoouiijk bij gelegenheid der vergade
ring oneer af,Reling der Maatschappij tot nut vau
't algemeen. De sierlijk versierde zaal was eivol;
de avond werd vtraaugenaamd door onderscheidene
bydragen iu proza en poë ia en opgeluisterd door
inuziek er, zangrecht aangenaam oa gezellig was
men bijeen en men scheidde eerst laat.
ï)e coll'cte, Aiiaadag dior de commissie voor
de nieuwj arsb deeliug iu de gemeente, met inbegrip
van Hansweert, gehouden, bracht niet enkele nog te
ont-aegene giften de aanzienlijke son van ougeveer
ƒ520 op. Wei een bewijs, dal deze maatregel om het
bedelen nu t nieuw jaar te voorkomen de goedkeuring
der iogez t n-n blijft wegdragen.
Te Middelburg beeft de nii uwjaarscollecte
648,06 opgebracht.
tn verband met het bericht over de toelating
eener dame als translairice in zes talen te Amsterdam
deelt men mede, dat reeds iu 1878 Ook eeue dame
als zoodauig werd Në digd, voor hel Fransch, üuitsch
en Eugelsel), by de rechtbank te A-nbem.
Omtrent het anti-vuccme-cougres te Parijn wordt
aan de Standaard b-richt, dat in de laatste, vergadering
liet woord werd gevoerd door onze landgeuooten,
den hoogleeraar llotiemaker 6n prof. Ftxbius
Ttu slotte deed eerstgenoemei.de het voorstel, dat
uit de verschillende landen een internationale commissie
zou worden benoemd om te b sliss-u waar men het
zogend jaar zou vergaderen. Voor ons land werd
prof. A. Kuyper in die commissie benoemd.
Om kindereu 't abc der muziek gemakkelijk
en aangeua&m te doen leeren i» tltaus in Duilschland
h-t oude kienspel in een nieuweu vorm gebracht,
en in ren Noten-lotto veranderd, m. a w. in plants
van de cjjfers zjjn op de gebruikelijke kaarten muziek
noten gestild. Overigens wordt het Bpel geheel op
dezelfde wjjzs gerpeeld.
No. XXXI der „Graphische Statistiek" van het
N. e. d. H. behandelt het gemiddeld jvatlijkscb
aantal geboorten op 1000 b-.wouers, eu het aantal
levenloos Rangeg-vrnen op 1000 gebooiten.
Deze belangrijke statistiek levert de resultaten eener
ISjarige WBarneming en doet zien, dut jaarlyks op
1000 bewoners gemiddeld 37,06 geboorten kotuen,
afwisselend van 32,68 in Limburg tot 48,08 in
Zuid-Holland en Zeeland.
Hieronder zijn begrepen gr middelt! 62,44 levenloos
aangegeveuen op vd-r lQOOiat geboorten, afwisselend
van 45 iu Limburg, tot 57,19 in Gelderland.
Naar aanbid: g van de aai merking der MM. Ct