1880. N°. 81.
07"" Jaargang.
Al te groole ijver voor eene goede zaak.
OFFICIEELS MEWKIM!
GOESCHE
De aitgave deier Courant geschiedt Maandag-, Worssdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.76.
Atsondevlijke nooamer» 5 ct. met bijblad LÜ ct.
Gewone advertentiëc worden a 10 ct. per regel geplanist.
Geboorte- huwelijke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen 18 regela a ,1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn A. STEINER en HAASENSTEIN YOGLER, te Hamburg.
In ons laud vervoege men zich voor Rotterdam aan bet Algemeen Advertentiebureau.,van NIJGH YAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Een boekje met den sterk sprekenden titel
Le hedenduagsche kwakzalver, en met nog sterker
sprekend titelvignet ligt op onze schrijftafel.
Het bevat een waarschuwing voor allen, die
huu gezondheid en hun beurs op prijs stellen.
Eu wie zou naar zoo'n raadgever niet willen
luisteren
En toch is het een opmerkelijk verschijnsel,
dat, waaraan den eenen kant velen de grootste
seha'ten besteden tot het verkrijgen van eene
goede gezondiieid, en die dus boven de belan
gen der beurs wordt gestelder veel meer in
de wereld zijn die zich door den toestand van
hunne financiën of uit te vergedreven liefde
daarvoor laten bewegen om eerst door goed-
kooper middelen, die zij niet kennen, te be
proeven een stoornis in hunne goede gezond
heid te herstellen, vóór en aleer zij aan eene
vertrouwbare en degelijke bron herstel zoeken.
Het eenige gevolg daarvan is, dat de toestand
nog erger en daardoor des te moeielijker te
herstellen wordt.
En dat er op die neiging ruimschoots ge
speculeerd wordt op dit ondermaansche bewijzen
de dagelijksche aankondigingen, reclames en
humbugsche vooistellingeu yau allerlei onfeilbare
middelen, waarvan het groot aantal aan een
eenvoudig sterveling wel eens den nuehteren
uitroep uitlokthet is wonder, dat er nog onge
zonde menschen zijn 1
De zorg van een Théophile voor ieders haar
tooi de belangstelling van een Holloway voor
onverschillig welk lichaamdeel ook eene na
tuurgeneeswijze van een Hichterzoo heerlijk
en onfeilbaar als maar iets wezen kan, - dat alies
zou aandoenlijk schoon en verheven wezen wan
neer de dagelijksche ervaring niet leerdedat
er nog veel aftedingen valt op hetgeen men be
looft en op de schitterende uitwerkingendie
er worden voorspeld.
En toch schijnen de heerendie zulk eene
quasi meuschlievende praktijk uitoefenen geen
reden van klagen te hebben wat voorzeker
temeer pleit voor ons beween van zooeven. Er
wordt, op hun gezag en door hunne beloften
verlokt, door velen grof spel gespeeld met hunne
gezondheid.
Wie meêhelpt om zulke speculanten te ont
maskeren, huu pogeu eu hunue daden iu het
ware licht te stellen, doet voorzeker een hoogst
nuttig werk.
Tot hen, die op dat gebied zich verdienstelijk
maken, behooren de heeren dr. Vitus Bruinsma,
te Leeuwarden en dr. G. W. Bruinsma, te
Steenbergen.
Beide heeren ijveren voor de bestrijding van
\»1, wat naar hun gevoelen naar kwakzalverij
riekt, en aan hen geen schuld wanneer er nog
zijn, die zich laten beetnemen.
Het boekje, waarvan wij den titel aangaven,
is ook van hun hand, en volstrekt ongevoelig
als wij zijn voor al die geheime geneesmiddelen,
voor al die aanprijzende loftuitingen op hun
kracht en macht, en sterk in ons bewustzijn,
dat wij onszei ven allerminst aan zulke middelen
wagen, trof ons zonderling in de ooren het démenti,
aan het streven der genoemde heeren gegeven,
toen ons verzekerd werd dat Haarlemmer-olie,
ook op hun index voorkomende, wel degelijk
hielp.
En hij, die het zeide, sprak uit ondervinding,
en legde daarvan getuigenis af als protest, tegen
de vermelding van die wonderdoende olie op
den omslag van het boekje. Hoe hard zal men
toch moeten luiden met de waarheidsklok, vóór
zulke argumenten worden teniet gedaan 1
Wanneer zulke middelen maar ééns helpen
is de bestrijding voor tijden weer in den ban
gedaan, en leiden de pogingen van de heeren
Bruinsma c. s. voor geruimen tijd schade, even
als elke misslag, door geneeskundigen begaan,
aan den invloed der wetenschap afbreuk doet.
En dat ook dergelijke misstappen of vergis
singen plaatshebben, zullen de schrijvers van
het boekje zeker niet willen ontkennen. Het
aantal fouten, ook door wetenschappelijke mannen
op het gebied van ziekten begaan, is niet ge
ring, en menigeen was jarenlang onder handen,
om ten slotte te hooren verkondigen dat hij
of zij verkeerd werd behandeld, met den onza-
ligen troost tevens dat daardoor volkomen ge
nezing onmogelijk is geworden.
En daarvan tnake i die speculanten ook weer
tevens gebruik om hunne waren aan te prijzen,
daardoor vinden zij zoo licht vertrouwen bij hen,
die om zoo te zeggen uitgedokterd geraken.
Wil men dus den feitelijken toestand beoor-
deelen, dan dient men ook daarmee rekening
te houden.
Wij zullen die fouten, wijl er op dat gebied
nog zooveel voor het oog der wetenschap ligt
verborgen, niet aanvoeren ter verdediging van
hen, die geheimmiddelen verkoopen, maar wijzen
ze slechts aan als een der redenen, waarom zoo
vele koopers daarvoor gevonden worden.
En te eerder doen wij dit, wijl genoemde
heeren een minder heuschen aanval richten tot
een groot deel der dagbladen, wijl ook deze
meewerken den verkoop dier middelen te be
vorderen door het opnemen van de annonces,
daarop betrekking hebbende.
De beschouwingen over het niet opnemen dier
annonces klinken in theorie schoon, maar de
praktische uitvoering zou nog al bezwaren ople
veren.
Het ontbreekt den heeren Bruinsma anders
niet aan gemoedelijke redeneeringen.
„Het moet toch een streelend gevoel zijn
zoo schrijven zij voor een redacteur als hij
zijn versch afgedrukt blad in handen krijgt, te
kunnen erkennen dat volgens zijn beste weten
daardoor niemand bedrogen zal worden of schade
lijden aan zijn gezondheid of beurs."
Maar dat bede weten is zoo rekbaar en menig
redacteur moet bekennen slechts zeer weinig over
tuiging op dit punt te kunnen bezitten. Hij kan
waken dat de inhoud en vorm der annonces
niet strijden tegen de zedelijkheid, maar of die
inhoud met de waarheid overeenkomt is lang
niet gemakktlijk te beoordeelen. Zelfs de an
nonces van geboorte, trouwen en overlijden heb
ben wel eens voorbeelden opgeleverd niet dat
de betrokken personen werden benadeeld in de
schatten, die de heeren Bruinsma op het oog
hebben, maar in hun goeden naam, wat zeker
niet geringer geacht mag worden.
Zich overgeven aan het zalig bewustzijn, zoo
fraai geschilderd, is evenmin voor een redacteur
weggelegd als de zekerheid voor een geuees-
heer, dat hij in de behandeling van een patient
niet eens faalt.
Wij van onzen kant zouden ons daarmee
niet licht vleien, want telkens zou bij ons twijfel
ontstaan of al de puike aardappelen of kolen,
al de vette kalveren en flinke boereninspannen,
benevens Christelijke dienstboden en fatsoenlijke
personen of gezinnen, die worden geannonceerd,
wel aan de hoedanigheden voldoen, die er bij
worden opgegeven. Dit zijn misschien kleinig
heden in de oogen van de heeren Bruinsma
maar wij willen eens aannemen dat een genees
heer, gewapend met zijn diploma en zijne ge
leerdheid, zijne diensten in ons blad aanbiedt,
en dat wij weten hoe die man door onbekwaam
heid of onhandigheid deze en gene slecht be
handelde, ja mishandelde en verminkte voor
ganseh zijn leven.
Wat moeten wij dan doen?
De annonce weigeren zonder opgaaf van rede
nen is moeielijkzoo niet onmogelijkdit te
doen met opgaaf ervan zou ons, die geen wettige
bewijzen zouden kunnen aanvoeren, in groote
moeielijkheden brengen die, behalve dat zij tot ons
eigen nadeel zouden leiden, niet het minste nut
zouden stichten, want daar waar de geneesheeren
zeiven ook zoo vaak in gevoelen verschillen
bestaat er meer dan écne kans dat de in onze
oogen begane fout in die der deskundigen geen
iout was.
Onze te groote ijver voor de goede zaak
zou zoo weinig afdoen.
Er is bovendien nog een bezwaa"-, dat ook
zeer weegt' Wil zulk een zifting van annonces
nut stichten, dan dient, het publiek in de ge
plaatst wordende vertrouwen te kunnen stellen.
Wij noemen, iu tegenstelling met de schrijvers
van liet boekje, zulk een redeneering wel de
gelijk steekhoudend. En zoo men daaronder
dan éene slechts vond, waarvau de inhoud streed
met de waarheid, dan zou het gansche vertrouwen
op dat deel der courant reeds voorgoed ge
schokt wezen, ja zelfs zou eene redactie be
schuldigd wórden van partijdigheid of erger
samenwerking.
Langs dien weg is hulp door couranten te
verleenen onmogelijk. Maar toch kunnen zij
de heeren Bruinsma in hun loffelijk pogen steu
nen door het volle licht te doen schijnen op daden
en feiten waarop zij zeiven zoozeer den na
druk leggen op bladz. 96 van hun boekje
door kwakzalvers gepleegd.
Laten gezondheidscommissiën en geneeskun
dige raden, mannen van het vak zich toeleggen
op het opsporen van zulke feiten redacteurs
van bladen, die hunne roeping begrijpen, zullen
niet aarzelen hun ruimte aftestaan om ze zoo
doende hekend te maken.
Eu de schuldigen zuilen dan vanzelf daardoor
worden verjaagd uit de rubriek advertentiën
hun macht zal daardoor worden gebroken.
De StsCt. bevat het programma der kundigheden,
welke gevorderd worden om, na eenen driejarigen dienst
tijd van é.ève-opzichter tot opzichter 3e kl. bij den wa
terstaat en de burg. openb. werken te kunnen worden
bevorderd en om tot eene benoeming tot den laatst-
bedoelden rang bij eerste indiensttreding, mitsgaders
voor eene latere bevordering tot opzichter 2e en le
klasse en architect, in aanmerking te worden gebracht.
De Minister van Oorlog, het wenschelijk achtende,
algemeene regelen vast te stellen betrekkelijk het ver
plaatsen van en het verlof verleenen aan militairen uit
en naar gemeenten, waar Aziatische cholera, typhus
en febris typhoïdca, pokken (variolae en varioloïdes),
roodvonk, diphteritis, mazelen of dysenterie epidemisch
voorkomen, heeft o. a. bepaald lo. Wanneer een dier
ziekten mazelen uitgezonderd in eene gemeente
epidemisch voorkomt, zal geen militair uit ot naar die
gemeente mogen verplaatst worden, behoudens speciale
machtiging van den Minister van Oorlog eu behoudens
de gevallen, waarin door een wettelijk voorschriit of
andere bepaalde noodzakelijkheid het tegendeel gebo
den wordt. 2o. Wanneer een der eerstgenoemde drie
ziekten in een gemeente epidemisch voorkomt, zal aan
geert" militair uit of naar die gemeente verlof verleend
mogen worden, behoudens de uitzonderingsgevallen,
hierboven onder lo. genoemd. 80. Wanneer een dei-
laatstgenoemde vier ziekten in een gemeente epidemisch
voorkomt, zal deze omstandigheden geen grond mogen
opleveren om aan een militair een uit ot naar die ge
meente aangevraagd verlof te weigeren, tenzij de Mi
nister van Oorlog, op voorstel van den inspecteur voor
den geneeskundigen dienst der landmacht, zulks anders
zal hebben bepaald.
GOES, 9 Juli 1880.
De heer G. F. W. Geill is door de
geneeskundige faculteit te Amsterdam tot can-
didaat-arts bevorderd, na het met gurstig
gevolg afleggen van het tweede natuut kundig
examen.
Mi <1<1 el burg. Aangezien de algemeene
afdeelings-verslagen reeds meerendeels zijn in
gekomen, zal morgen ochtend te 10 uur we
der eene openbare zitting der Provinciale Staten
gehouden worden.
Het algemeen verslag omtrent het outwerp-
reglement op de weg in en voetpaden zal ech
ter eerst a. s. Dinsdag worden uitgebracht,
in de zitting die dan moet gehouden worden
ter verkiezing van een lid voor de Eerste Ka
mer der S'aten-Generaal.
Donderdagavond is alhier aangekomen en
in het Hotel de Nieuwe Doelen" afgestapt
de generaal-majoor inspecteur van het wapen
der genie. Hedenmorgen heeft hij zich naar
V'.issiDgeu begeven tot het inspecteeren der
gebouwen.
In eene Woensdag gehouden vergadering
van de advocaten bij de rechtbank te Mid
delburg is de raad van toezicht en discipline
aldus samengesteld deken de heer mr. IV. C.
Borsius, leden de heeren mrs. J 11. De Laat
de Kanter, W. A. Van Hoek, F. J. Brevet,
J. Q. De Witt Hamer en W. Polman Kruse-
man, secretaris. {H. Ct.)
Naar de Al. Ct. verneemt, zal aan het
vroeger medegedeelde plan om te Middelburg
een schietwedstrijd te houden met de leden
der dd. schutterijen van Vlissingen, Goes en
Zieriltzee geen uitvoering gegeven worden.
Te Deventer is Donderdagochtend over
leden jhr. C. M. Storm Van 's-Grav;sande,
oud-lid der Tweede Kamer.
De N R. Ct. schrijft daarover
Het afsterven van dezen oud-volksveitegen -
woordiger zal algemeen een smartelijkeo indruk
maken. Storm Van 's-Gravesande, die gedurende
32 jaren (van 1847 tot 1879) in de Tweede
Kamer zitting had, nam daar door zijn groote
kunde en zijn rechtschapen en rondborstig ka
rakter een voorname plaats in. Zijne medele
den gaveB hem herhaaldelijk blijk van hun
achting en vertrouwen, door hem op de can-
didaten-lijst voor het voorzitterschap te plaat
sen en zijn woord had in de Kamer steeds
gezag.
Bij de jongste periodieke verkiezingen (in
het 'vorig jaar) zag Storm z cb wegens zijne
geschokte gezondheid genoodzaakt, zich uit het
politieke leven terug te trekken.
De hulde, dat hij een warm hart had voor
de belangen van het vaderland, zal niemand
den overledene onthouden.
De volgende algemeene vergadering der
Ned. Maatschappij ter bevordering der genees
kunst zal te Zwolle plaatshebben. Aldus is
Donderdag in de vergadering te Tilburg be
sloten.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Rilland-Bath. Donderdag zijn alhier aanbeste d
namens den heer le Brasseur, grondeigenaar Ant
werpen
eene aanzienlijke vernieuwing aan de ge
bouwen der hofstede, bewoond door den
eerzamen Adriaan Blok Janszoon alhie-.
Daarvoor is ingeschreven door de heeren P. Dren
ken te Kapelle voor 2820, P. Sandee te Y rseke
voor ƒ2840, v. Maris, te Kapelle voor 2850,
J. kan Hoepen te Rilland-Bath voor 2875, Joh.
Van Boven te Rilland-Bilh voor 2960 ta G.
Windhorst te Rilland-Bath voor 3200.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Colijnsplaat. Na gedurende veel jaren door mid
del van een „derde zakje" eenige fondsen te hebben
bijeengegaard, teneinde het inwendige der kerk alhier
te vernieuwen en te verfraaien, is men onlangs tot
de besteding van liet werk overgegaan. De heer C.
Kievit c. s., timmerman alhier, h-eft het werk aan
genomen, terwijl de post van aehlhond.rd gulden,
die nog aao de beschikbare fondsen ontbraken, door
rentelooze aandeelen elk groot 25 gu!d-n spcedig ge
dekt werd. Van deze aandeelen zullen er telken
jare, aanvangende 1 Juli 1881, zes uitloten en af
gelost worden, zoodal na z> s jaren deze schuld ge
delgd is. Maandag 12 Juli zal men de werkzaam
heden beginnen, die ongeveer twee maanden zullen
duren.
Eigenaardig is de g oo'e ingemetselde gedenk-Oeeti
in den voormuur der kerk, die betrekking heeft öp
den kerkbouw der kerk in 1769 eu welks inscriptie
hier letterlek volgt:
1769
Is dese kerk herbouwd door den edelmoedige on
derstand van S. 1). H den lleere Prinse van
Oranje en Nassau, Ambagtshr. deser lieerlykh. en
uyt andere fondsenonder directie der Here Bentinr.
Nebbens en Schout D. Swemer. 1). 36 April
is de eerste steen gelegt door Mevr. Dina van
St. Truyen, Iluistr. van den Hr. Dr. Pr. van
Noemer Raad te Z.Zee. Onse eerw. B". E. Toll
heeft D. 12 Nov. Dit Godshuis den lleere plcg-
tig aangeboden en ingezegend met Salomons tvoor-
1 den 1 Kon. 8. V 39 30: Bat uwe oogen open
