1880. N°. 78.
Zaterdag 3 Juli.
67ste Jaargang.
Zachte heelmeesters deugen niet.
GOESCHË
uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommer» 5 ct. met bijblad 10 ct.
COURANT.
Gewone advertentiëu worden a 10 ct. per regel geplaatst
Geboorte- huwelijke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 18 regels a
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 tegels bedragende en contant betaald, 20 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor liet buitenland zijn: A. STEINER en HAASENSTEIN YQGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH YAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
ii.
De regeering stelt in haar ontwerp tot be
teugeling van bet misbruik van sterken drank
drie categorieën van maatregelen voor, nl. pre
ventieve, repressieve en e^n paar bepalingen tot
aanvulling en verduidelijking van het burger
lijk recht.
Preventief zijn die maatregelen, waarbij ver
koop van sterken drank in het klein wordt ver
boden zonder vergunning van B. en W., be
houdens hooger beroep verder waarbij aan den
gemeenteraad binnen zekere grenzen de bevoegd
heid verleend wordt bepalingen te maken om
trent de plaatsen, waar verkoop van sterken
drank niet tnag plaatshebben en omtrent het
minimum van verguning dat mag worden ver
leend, en ten slotte de algemeene regels,
waarbinnen de vergunning van het dagelijkseh
bestuur zich moeten bewegen met het oog op
den persoon des verzoekers en op andere om
standigheden.
Repressief zijn de artikelen 14 tot 22, waarbij
bepaald wordt dat het strafbaar is om aan den
verkoop van sterken drank eene kans op winst
te verbinden, drank toe te dienen aan kinde
ren beneden de 16 jaar of aan verpleegden in
weeshuizen, om als verkooper iemand om niet
drank toe te dienen in het vooruitzicht op een
verkoop, drank toe te dienen aan iemand die
in kennelijken staat van dronkenschap verkeert,
een kind beneden de 16 jaren opzettelijk dron
ken te maken of iemand door geweld of bedrie
gerij tot het gebruik van sterken drank te dwin
gen. Voorts worden straffen bedreigd tegen
ieder, die in staat van dronkenschap handelin
gen verricht, waarbij, tot voorkoming van ge
vaar voor leven of gezondheid van derden, bij
zondere voorzorgen of omzichtigheid worden ver-
e'wcht en tegen ieder, die zich in kennelijken
staat van dronkenschap op den openbaren weg
of publieke plaatsen bevindt.
De bepalingen betreffende het burgerlijk recht
houden in, dat op grond van gewoonte van dron
kenschap de meerderjarige onder curateele kan
worden gesteld en diezelfde gewoonte als grond
beschouwd worden kan, waarop scheiding van
tafel en bed kan worden gevorderd.
Volgens de overgangsbepalingen moet hij
die op het tijdstip van het inwerkingtreden
der wet sterken drank in het klein verkoopt
en daarmede ook na het jaar, waarvoor hij
gepatenteerd is, wenscht voort te gaan, de daar
toe vereischte vergunning aanvragen, binnen drie
maanden na het inwerkingtreden der wet, onder
opgave tevens van zijn debiet gedurende het
laatste jaar.
Aan hen, die vdor 15 Mei 1880 de in
werkingtreding der wet wordt voorgesteld op
1 Januari 1881 zonder met wet of veror
dening in strijd te zijn, sterken drank in het
klein verkochten, kan, tenzij de betrokken per
soon niet valle onder de uitzonderingsbepalingen,
in de wet voorkomende, de vergunning niet wor
den geweigerd om dien verkoop nog gedurende
twee jaren na de inwerkingtreding dezer wet voort
te zetten.
Dit is een kort overzicht van het geheele
wetsontwerp en aanvulling tevens van het vroe
ger daaromtrent meegedeelde.
De grootste kracht van het wetsontwerp is
zeker wel in de preventieve maatregelen, welke
daarin worden voorgeschreven, gelegen. De
strafbepalingen, daarin voorkomende, zijn reeds
in menige plaatselijke verordening opgenomen
en men heeft slechts naar onze vorstelijke re
sidentie te zien om te weten, dat verstokte
zondaren spotten met de bepaling van zich te
vertoonen op den publieken weg in kennelijken
staat van dronkenschap.
Toch is het goed, dat die repressieve maat
regelen door het rijk worden voorgeschreven,
om zoodoende in gemeenten, waarvan de be
sturen op dat punt nog achterlijk zijn, 's rijks
sterke arm te doen gevoelen. En dat daarbij
wel strenge heeren mogen regeeren bewijst de
dagelijksehe ondervinding ook weêr al te zeer,
waar zij ons leert hoe het schrander vernuft
steeds speculeert op middelen tot ontduiking
van wetten en tot behalen van winst ook op
draukgebied, getuige het suikergoed met jenever
erin, waarvan dezer dagen algemeen gewag
werd gemaakt.
Daarbij kannen en zullen rijksambtenaren beter
de hand houden aan handhaving der wet dan
de politie in menige kleine gemeente zou doen
aan plaatselijke verordeningen, waarin dezelfde
bepalingen tegen het drankmisbruik voorkwa
men. Wij willen slechts een voorbeeld noemen
en verwijzen naar art. 1S van het ontwerp,
waarbij met gevangenisstraf van een tot zes
dagen of geldboete vao een tot vijf-en-twintig
gulden wordt gestraft hij, die' handelingen ver
richt, waarbij, tot voorkoming van gevaar voor
leven ol gezondheid van derden, bijzondere voor
zorgen of omzichtigheid worden vereiseht, ter
wijl hij in staat van dronkenschap verkeert
behoudens zwaardere straffen in geval eenig
ander strafbaar feit is gepleegd. Onder deze
strafbepaling, die gelukkig een eind zal maken
aan het privilege van strafverzaehting, aan dron
kenschap meer dan eens toegekend, zullen na
tuurlijk vooral valleu geneeskundigen, doctoren
ol artsen, die tot schande van hun ambt
zich niet ontzien in minder of meer dronken
toestand bij hunne patiënten te komen, en die
zich bij een zeker deel van het publiek nog
bovendien verheugen mogen in eene bijzondere
reputatie van bekwaamheid, juist op grond van
dien toestand.
In kleine gemeenten nu, wanneer daar eene
verordening werd ingevoerd, welke eenzelfde
strafbepaling inhield, zou het handhaven daar
van tegenover mijnheer den dokter van gemeente
ambtenaren meer bezwaren hebben en meer aan
leiding tot consideratie kunnen geven, dan wan
neer dit door rijksambtenaren geschiedt.
En dit éene voorbeeld bewijst ook duidelijk
genoeg, hoe noodzakelijk streng toezicht is.
Dit is meer het geval, 's Rijks arm doet zich
krachtiger en in vele zaken beter gevoelen.
En zachte heelmeesters deugen vooral hierbij
niet. Daarom te meer waar de regeering
als heelmeesteres optreedt moet zij ook daarop
bedacht wezen met het oog op de preventieve
maatregelen, die voorgeschreven zijn.
Het is op vele punten voor 's lands regeering
natuurlijk moeielijk, met het oog op locale toe
standen, voorschriften te geven voor alle ge
meentebesturen van kracht, maar een algemeene
leiddraad zou in dit ontwerp toeh wel scherper
aangegeven kunnen worden dan nu het geval is.
Het is eene bepaalde waarheid, dat vooral
bij kleine tapperijtjes de gelegenheid den dief
maakt.
Wij zijn daarom reeds de regeering ten
hoogste dankbaar dat zij, dit begrijpende, het
aantal vergunningen tot verkoop van sterken
drank in het klein wil beperken, maar steunt
zij daarbij niet 'te veel op de gemeentebestu
ren P De goeden niet te na gesproken zullen
er wel wezen, die, om bijzondere redenen en
considiratiën, die verordening óf in het geheel
niet óf in zeer vrijgevigen zin zullen vaststel
len, en daardoor het goede werk in dien geest
van andere besturen kunnen benadeelen.
Wij stellen ons eens voor, dat b. v. aan den
Zaankant, waar de gemeenten Zaandam Koog
aan de Zaan, Zaandijk en Wormerveer inéen-
loopen en éen strook vormen, het bestuur van
Koog aan de Zaan van de wettelijke vergun
ning gebruik maakt en het aantal gelegenheden
tot verkoop van drank zeer beperktZaandam
doet dit evenzeer, maar in ruimeren zin, terwijl
de gemeente Zaandijk zulk eene verordening
volstrekt niet maakt.
Wat baat nu de goede wil van eerstgenoemde
gemeente? Eene dagelijksehe wandeling van een
klein half uur biedt den liefhebbers weër de
groote verleiding aan, waarvoor het bestuur
hunner eigene gemeente hen wilde beveiligen.
En de overgangsbepaling, met opzet door ons
hierboven gecursiveerd hoe begrijpelijk en te
wettigen ook met het oog op de verdiensten van
hen, die nu in draukverkoop huu bestaan vin
den, wat men hun niet zoo op eens mag ontne
men, zal meehelpen om in de eerste jaren dit
ontwerp met zijne goede bedoeling totaal krach
teloos te maken.
Na de twee jaren, bij die bepaling aange
geven, zal menig gemeentebestuur de betrokken
slijters, herbergiers en soeiëteithouders uit mede
lijden het recht om hun bedrijf uit te oefenen
willen laten behouden tot hun dood of totdat- zij
zelf hun werk neerleggen.
Zoodoeuje zou eerst na het uitsterven van die
personen verbetering in een toestand gebracht
worden, waar spoediger hulp noodzakelijk is.
Dat zich verlaten op den goeden wil der ge
meentebesturen ten opzichte van het eardinale
punt in het ontwerp is het groote bezwaar, dat
wij daartegen hebben. Die gemeentebesturen
zullen onder leiding van hun zachten leidsman,
de rijkswet, zachte heelmeesters wezen, die niet
deugen.
Aan dit bezwaar zou echter tegemoet geko
men kunnen worden, zoo de regeering, evenals
zij nu een minimum opgeeft, waarbeneden het
gemeentebestuur niet gaan mag met het geven
van vergunningen, ook een ma.V'hium stelde,
waarboven evenmin een gemeenteraad verorde
nen kan, dat het dagelijksch bestuur zulke ver
gunningen uitreikt. En bovendien zou bij art.
3 niet, zooals nu, bepaald moeten wezen dat
een gemeenteraad kanmaar wel dat elke
gemeenteraad beslist bij plaatselijke verorde
ning moet bepalen, in welke wijken, buurten
of straten geen sterke drank verkocht mag wor
den en hoe groot het aautal vergunningen
lusscheu de bij de wet aangegeven gren
zen moet bedragen.
Na de twee jaren vallen dan ook de perso
nen, bij de overgangsbepaling genoemd, evenals
alle anderen onder de termender wetzoo
hunne vergunning dan niet wordt verlengd, heb
ben zij tijd genoeg gehad om naar een ander
middel van bestaan uit te zien.
Het ontwerp, dat zooveel goeds bevataldus
te wijzigen, kan niet anders zijn dan in het
belang van het goede doel, dat er mee wordt
beoogd.
Met ingang van 1 Juli aanstaande zal het rijks
telegraaf kantoor te Yerseke op werkdagen open zijn
van 8 tot ll1', ure voor- en van 12V, tot 3 en 5 tot
7 uren namiddags. De diensttijd op Zon- en feestda
gen blijtt onveranderd.
Met 1 October a. s. zal bij liet Dep. van Oorlog,
na vergelijkend examen in September a. s., éen tweede
klerk worden aangesteld op een jaarwedde van f400.
Nadere bijzonderheden deelt de St.-Ct. mede.
De Min. van Financiën brengtnaar aanleiding
van art. 7 der wet van 23 April jl. St.blno. 66), ter
kennis van belanghebbenden, dat de kadastrale meting
stukken betrekkelijk de gemeentelijke indeeling van
de Wester-Schelde en van het Sloe aan de kantoren
van bewaring der hypotheken en van het kadaster te
Goes en Middelburg goedgekeurd zijn ingekomen en
dat dus de driemaandelijksclie termijn binnen welken
de bij voormeld wetsartikel bedoelde verklaringen en
suppletoire borderellen aan de genoemde kantoren moe
ten zijn ingekomeningaat met de dagteekening der
St.-Ct. waarin deze aankondiging is geplaatst
O-Indie Geplaatst: de 2e luit. der inf. W. C.
Van Cimpen, in de ie militaire aldeeling.
Overgeplaatst: de paardenarts J. De Jongh naar
Atjeh bij de gam.-comp. van Bantam de le luit.
A H. Eiehholtz.
GOES, 2 Juli 1880.
KSIcwontssdijk. De raad dezer gemeente
benoemde in zijne vergadering van Woensdag
tot secretaris-penningmeester van het burgeljjk
armbestuur alhier dhr. Cr. Frumers, secretaris
der gemeente, met 5 stemmen. Dhr. E. A.
Van der Bent bekwam 1 stem terwijl een
briefje in blanco was ingeleverd.
Met den benoemde stond op de aanbeveling
dhr. F. W. De Groot, hulponderwijzer te Nisse.
De heer A. Schraveropzichter van den
waterstaat le kl. te Vlissingen, herdacht Don
derdag, 1 Juli, zijne veertigjarige dienstver
vulling.
Den 1 Juli 1840 benoemd tot buitengewoon
opzichter, werd hij negen jaren later benoemd
tot vast opzichter, in welke betrekking hjj on
afgebroken op verschillende plaatsen werkzaam
bleef. (M. Ct
Hoezeer de pokken tot dasver alleen epi
demisch heerschende zijn verklaard te Roosen
daal heeft de Minister van oorlog het toch
wecschelijk geacht bij voorbaat reeds eenige
maatregelen te nemen, welke kunnen strekken
om de verbreiding dier ziekte tegen te gaan.
Daarom is door hem bepaald, dat van het te
zamen komen der militie te land tot het bij
wonen der herhalingsoefeningen moeten worden
uitgesloten
io. de verlofgangers der militie, die woon
achtig zijn in gemeenten alwaar de pokken
epidemisch heerschende zijn verklaard indien
het korps, waartoe zij behooren, niet in hunne
woonplaats in garnizoen ligt
2o. de verlofgangers der militie, die behooren
tot een korps, dat in garnizoen ligt in eene
gemeente, alwaar de pokken epidemisch heer
schende zijn verklaard, indien zjj niet in die
gemeente woonachtig zijn.
De cadetten der kon. mil. academie te
Breda, van het 3e en 4e studiejaar der art.
zijn Woensdagnamiddag uit het Teteringsche
kamp te Breda teruggekeerdom Donderdag
onder bevel van den kapt. der art. C. L Van
Pesch naar het kamp bij Oldenbroek te ver
trekken, teneinde daar tot 14 Juli practisch
te worden geoefend.
In het antwoord van den Minister van
Financiën op het voorloopig verslag over de
rentewet stelt de Min. de verdere kosten voor
afdoende verbetering van den Rotterdamsehen
waterweg op 15 millioen, dat is juist de helft
van de som, vroeger door het Vad. genoemd.
De oud-hoogleeraar der Utrechtsehe uui-
versiteit, mr. G. IV. Vreede, is overleden.
RECHTZAKEN.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden, Vrijdag 2 Juli 1880, zijn
de navolgende vonnissen gewezen en uitgesproken
legen
lo. J. De K., te Hoed kenskerkc, C. B. en P. B.j
te Baarland, wegens het te zamen en in vereeniging
op Zondag bejageu vau eens anders grond in gesloten
jachttjjd, lo zonder buitengewone machtiging, 2o zon
der schriftelijke vergunning van den rechthebbend",
ieder veroordeeld in twee geldboeten elk van f 2(1,
subs. 7 dagen gev. straf c. e.
2o. M. De V., te Kattendijke, wegens als voren,
veroordeeld in twee geldboeten elk van 20, su'rs.
5 dagen gev. straf c. e.
3o. A. v. d. M., te VHeereuhoek, wegens als
voren, veroordeeld in 2 geldboeten e.k van 10,
subs. 3 dagen gev, straf c. e.
4o. J. W., te Kloetinge, wegens het herstellen
van een wildstrik, veroordeeld in eene geldboete vau
20, subs. 3 dagen gev. straf e. e.
5o. F. A., te Borssele, wegens als voren, ver
oordeeld in eene geldboete van 2,50, subs. 1 dag
gev. straf c. e.
6o. P. De V., te Ovezand, wegens als voren, ver
oordeeld in eene geldboete van -20, subs', 3 da^en
gev. straf o. e.
7o. B. R., te Ovezand,- wegens als voren, ver-
oordeeld in eene geldboete van 20, subs. 5 dag. n
gev. straf c. e.
So. H. De P., te Goes, wegens als voren, ver
oordeeld als voren.
9o. M. K., te Hsiukenszand, wegen» als voren,
veroordeeld als roren.
10a. C. K., te Kloetingp, wegens het z:ch bevinden
met een wildstrik in het veld buiten openbare wegen
en voetpaden, veroordeeld als voren.
llo. F. H., te... (Belgis), wegens h-t zoeken
van eieren van waterwild in de maand Mei, ver
oordeeld in eeae geldboete van f subs. 1 dagger,
straf o. e.