1880. N°. 72.
Zaterdag 19 Juni.
67slc Jaargang.
EENE STICHTING DER LIEFDE.
OFFICIEELS MEDEDEELINGEN.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOESCI
oe uitgave dezer Courant gcochiodt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.73,
Afzonderlijke nommers 5 ct, met bijblad 10 et.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. por regel geplaatst.
Geboorte huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking heb'jende
dankbetuigingen van 18 regel» a ,1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: A. STEINER en HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Zij, die zich tegen 1 Juli op de Goesche
Courant abonneeren, ontvangen de nommers
van 8 Juni af waarin het mengelwerk
„De Schilder van Chicago" is begonnen-
tot het einde dezer maand toe kosteloos.
Maar wat Uw dood ons doet bcwecnen
'tls, dat Ge een eedle ziel bezat,
Dat Gij uw volk hebt lief gehad
En zeegnend neerboogt tot zijn kleenen.
Dat Ge ónze taal niet enkel spraakt,
Maar de Englentaal van 't medelijden
Dat dan 'tgeluk u mocht verblijden,
Als gij gelukkig hebt gemaakt.
Het is drie jaren geleden dat deze rouw
tonen van onzen dichter Ten Kate weerklon
ken en aan het Nederlaudsclie volk verkondden,
dat het zijr. goede vorstinKoningin Sophia
had verloren.
Het is drie jaren geleden, dat bij dit treffend
en groot verlies de rouw zoo algemeen zoo
welsprekend was, dat eigenlijk niets meer be
hoefde gesproken te worden om te getuigen
hoe algemeen de slag werd gevoelddie ons
Vaderland had getroffen.
En tegelijkertijd klonk de algemeene betuiging
als uit éen mond dat voor die vorstin moest
verrijzen een welsprekend blijvend getuigenis
van de liefde en den eerbied, die wij allen baar
to.droegen.
Dat is drie jaren geleden 1
En gisteren Donderdagis eene stichting tot
stand gekomen waaraan die getuigenis is ver
bonden.
Het was de verjaardag van wijlen H. M., de
17 Juni, dien men voor deze plechtigheid had
gekozeD.
Eenvoudig uit ons Vorstelijk huis waren onze
prinsen Frederik en Alexander slechts tegenwoor
dig, terwijl het aantal genoodigden zeer beperkt
was was de inwijding van een gebouw te Sche-
veningen, dat voortaan haar naam zal dragen
en dat boven den ingang een steen bevat met
deze welsprekende woorden
«Ter nagedachtenis van Hare Majesteit Sophia
Frederika Mathilda, Prinses van Wurtemberg,
Neerland's diep betreurde Koningin, door een
dankbaar volk opgericht."
Volgens art. 1 der statuten is die stichting bestemd
tot tijdelijke verpleging van kinderen van min
vermogenden, waar ook in Nederland gevestigd,
en zonder onderscheid van godsdienstige gezind
heid, voor wie zeelucht en het gebruik van zee
baden noodig worden geacht.
Een werk der liefde is dus totstandgebracht
ter eere van eene vrouw, die in haar leven
zooveel liefde bewees
In October van haar stervensjaar hebben wij
ons gevoelen blootgelegd over zulk een hulde
blijk ter nagedachteis van wijlen Koningin
Sophia. Wie zich dit nog herinnert, zal tevens
weten hoe wij, op het voetspoor van mevrouw
Elise Van Calcargeenszins dweepten met het
plan dat nu verwezenlijkt is.
Wij wezen toen tevens op de velerlei voor
stellen welke gedaan werden en nog zouden
worden, en uitten de vreesdat daarop wel eens
het gansehe plan schipbreuk zou kunnen lijden.
Ons voorstel was toen, om gelden bijeen te krij
gen en de beslissing over aard strekking en
vorm van het monument over te laten aan de
beide zonen van wijlen H. M.
Wij weten niet in hoever rechtstreeks of zij
delings in dien geest is gehandeldmaar wel
weten wij nuuit de mededeelingen gedaan
door den voorzitter der stichtingjhr. mr. O.
C. J. Van Reencn, in zijn rede, bij de inwij
ding gehoudendat onze kroonprins van zijne
instemming en sympathie voor dit monument
ter eere van zijn voor hem zoo onvergetelijke
moeder, deed blijken.
Het is dus ook in zijn geest en beantwoordt
daardoor aan dien, waarin wij zulk een gedenk-
teeken verlangden.
En daarom voegt ons nu instemming met deze
hulde, om het groolsche en eenige beginsel
eraan verbonden: de nagedachtenis levendig te
houden aan eene Koningin, rijk in deugden van
hoofd en hart, die haar zorg vooral uitstrekte
tot de kinderen van den behoeftigen stand.
Haar werken was dan ook grootendeels van
dezelfde strekking als nu de stichting, die haar
naam draagt.
Vier jaren geleden was het door liare inspi
ratie, dat met behulp van eenige aanzienlijke
dames en heeren uit de residentie eene inrich
ting tot stand werd gebracht, om minvermo
genden kinderen de voordeelen te bezorgen van
zeelucht en zeebaden. Dokter Van der Mandele,
die ook nu belangloos de plichten van genees
heer aan het nieuwe gesticht waarneemt, be
gon niet 5 kinderen op te nemen. Jaarlijks
nam dit aantal toe, totdat het was gestegen
tot 49. Meer kouden er niet worden geplaatst.
En dit alles nu bracht de hoofdcommissie voor
het monument der overleden Koningin op de
gedachte dien weg inteslaan en door het stichten
van een groot gebouw een goed nationaal doel
te bevorderen en voort te arbeiden op een veld,
waarop reeds eenige schoone bloemen bloeiden.
Eu zoo kwam, dank zij de milde bijdragen
die toevloeiden, de Sophia-stichting tot stand.
Zij is even doelmatig als eenvoudig en
smaakvol.
Aan de oostzijde van den badhuisweg te Sche-
veningen ziet men het gebouw, bestaande uit
een hoofdgebouw en twee zijvleugels. Een ruim
voorplein, waarvoor later een ijzeren hek zal
komen scheidt het van den weg af. Bij het
binnenkomen vindt men rechts do kamer van
den dokter, links die van de directrice der
inrichting.
Naast elk dezer kamers bevindt zich een
slaapzaal voor jongens en éen voor meisjes en
wel voor hen, die moeielijk trappen kunnen
klimmen.
Ook boven vindt men de noodige slaapzalen
en twee ziekenkamers voor kinderen, die om
den aard hunner ziekten moeten worden af
gezonderd.
De geheele inrichting is ruim en luchtig met
flinke schuiframen; en 100 a 150 kinderen
kunnen daarin worden opgenomen.
Maandag a. s. den 21 Juni zal de inrichting
worden geopend.
•Voor elk particulier kind, dat men opgenomen
wil zien, moet f 1, voor kinderen uit gestichten,
ziekenhuizen enz. \f 0,75 per dag betaald worden,
waaronder alles is begrepen.
Zoo is de Sophia-stichting thans.
Maar de directie ervan streeft naar een ideaal.
De ijverige geneesheer, de oprichters, van wie
baron Van Tuijll van Serooskerke wel genoemd
mag worden als een die van den beginne af
aan het stichten van dit monument heeft be
vorderd en die nog steeds met alle krachten
meewerktzij jagen naar het doel om zooveel
mogelijk kinderen gratis op te nemen.
En dat doel helpen verwezenlijken is nu een
plicht der dankbaarheid geworden voor het gan
sehe Nederland.
Gelden zijn geofferd voor zoo menig gedenk-
teeken, dat in steen of metaal wel het oog
bekoort, maar niet de gedachte levendig houdt
hoe ook na den dood van hem of haar, wien
het geldt, zegen wordt verspreid, zooals de over
ledene dat deed.
Eu dat is hier wel het geval.
Een goed, nuttig, practisch doel voor de toe
komst is vereenigd met een daad van eerbiedige
hulde aan eene overledene.
Wanneer de droefheid over haar verscheiden
oprecht is geweest, dan kan men dit nu toonen.
Er behoeft nu niet meer gevraagd te worden,
op welke wijze dit geschieden kan er staat
i ten monument, dat zegenend moet blijven werken!
Wie kent niet zoo menig arm zwak kind,
waarvoor zeebaden en zeelucht o, zoo goed zou
den wezen, en dat daardoor alleen behouden
kan wordeD Maar die kosten, ze zijn zoo hoog,
en de inkomsten der ouders zoo gering.
Welnu, als de ouders weten, dat daar voor
hunne kinderen goed zal worden gezorgd, dat
hun kleinen kosteloos herstel kunnen vinden
te Scheveuingen, dan zal die zekerheid hen wel
over tijdelijke scheiding doen heenstappen.
Zal nu het ideaal nog lang een ideaal moeten
blijven? Aan alle Nederlanders is 't om te toonen,
dat zij de nagedachtenis eeren van Koningin
Sophia, die voor hen veel deed, die den luister
van ons vaderland verhoogde, die door haar per
soon eerbied ook afdwong voor ons land aan
buitenlandsehe autoriteiten op velerlei gebied.
Wie Scheveningen bezoekt, bezoeke ook deze
stichtiüg der liefde 1
En wie geld missen kan, helpe zooveel mogelijk
om haar te doen toenemen in bloei en te doen
beantwoorden aan het ideaal, dat men erineê
beoogt 1
Zij helpen dan tevens aan het buitenland toonen,
dat wij trotsch zijn op hen, die ons ten zegen
waren.
Benoemd in het bestuur van het waterschap de
Breede Watering, bewesten Yerseke, tot dijkgraaf mr.
B. V. Van der Bilt, tot gezworenen 31. Stevense, P.
Dekker Jzn., A. Dominions Jzn. en J. Oele Hzn.in
het bestuur van het waterschap Ooster- en Sir Jansland,
tot dijkgraaf A. Van der Have en tot gezworen 4. Flo-
Iiil Jz.; tot dijkgraaf van den Borrenbroodpolder A.
Boogerdtot dijkgraaf van den Philippinepolder, K.
Draecktot dijkgraaf van het waterschap Cadzand,
A. Erasmus; in het bestuur van den Dreischorpolder,
tot dijkgraaf J. Van der Linde en tot gezworen A.
Berman tot dijkgraaf van den Jacobapolder, P. Ver
hulst; tot dijkgraaf van den Elisabethpolder, V. Buyck
tot dijkgraaf van den Nieuwerhavenpolder J. Leen-
houts Jz tot gezworen van den Schengepolder, J. J.
Van Weel; in het bestuur van den Oud-Noord-Beve-
lar.dpolder, tot dijkgraaf J. De Regt en tot gezworen
N. Tazelaar; tot dijkgraaf van den Leendert Abraham-
polder, G. J. Van de Linde; tot dijkgraaf van den
Oost-Nieuwlandpolder. D. Goetheer; tot dijkgraaf van
den Westerlandpolder, J. Tolhoektot dijkgraaf van
den Bastiaan de Langepolder D. Ongena; tot dijkgraaf
van den Nieuwlandpolder P. Nieuwenhuyse; tot dijk
graaf van den Zonnemairepolder F. Van den BoutCz.
tot dijkgraaf van den Thoompolder P. Priestertot
dijkgraaf van den Sophiapolder, L, Van Leeuwen tot
dijkgraaf van den Van Alstein polder. P. Lemsen tot
dijkgraaf van den Willem Adriaanpolder, A. Blok
tot dijkgraaf van den Heer Janszpolder, J. Markusse
Mz,tot dijkgraaf van den Calandpolder, D. Ongena.
Bif kon. besluit is met ingang van 1 Juli 1880
benoemd tot comm. der posterijen van de vierde kl.
N. J. W. Eichholtz, thans surnumerair der posterijen.
O.Indie. Tijdelijk belast met de waarneming der
betrekking van contr. 2e kl. de asp.-contr. A. De VuL-
der van Noorden.
GOES, 18 Juni 1880.
De heer mr. A. F. X. Luyben, aftre
dend lid voor dj Tweede Kamer in het hojfd-
kiesdistrict Breda, wil in geen geval herkozen
worden.
De 2e luitenant L. A. H. Ammael, van
het Ge regiment infanterie, is overgeplaatst hij
het instructie bataljon te Kampen.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
De nasr Ovezand en DrieivegeD beroepen can-
didaat J. d11. Kalkman heefl voor Waverveen
bedankt.
Het gerucht, voor koAen tyd te Utrecht ver
spreid, dat ds. Bronsveld een college zou openen voor
studenten in de theologie, bljjkt toch w.t&r te zjjn
geweest. Sinds eeuige weken geeft genoemde predi
kant onderwjjs iu de dogmatiek en practica aan een
talrijk cu belangstellend gehoor. D.)
In het laatste nommsr van het Schoolblad komt
een bericht uit onze gemeente voor, waariu gewezen
wordt op de roede verscheideue jaren alhier bestaande
voorbereidingsklasse aan de eohool le klaaee, nl. als
z. g. vierde klasse.
Daaraan wordt deze ontboezeming vastgeknoopt:
Wenschelijk was het dat ook aan de school 2de
k'asse die voor den eigeuljjkea burgerstand
soortgelyke inrichting werd verbonden. De kinderen
uit dien stand hebben zoo niet meer dan toch zeker
evenveel behoefte aan goede voorbereiding voor het
eigenlijke onderwijs. Eo dit is te meer wenschelyk,
omdat ook voor oavermogenden en bedeelden hier
ter stede flinke gelegenheid is ter voorbereiding voor
het gewoon lager ouderwijs. Alleen de burgerstand
is dsarvan nog verstoken; de oorzaak daarvan ligt
evenwei minder bij gemeentebestuur of schoolcom
missie dan in den toestand der gemeentefinanciën.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Het comité voor de inzending van vee en zuivel
naar de internationale tentoonstelling te Londen heeft
bjjna ƒ7000 bijeen. Heden zou bet comité te Wa-
geningen iu een vergadering, waarop de Friesche 'land
bouw vereeniging zich door een deputatie zal deen
vertegenwoordigen, de belangeo der zaak nader be
spreken.
Afloop Aanbestedingan en Verkoopingan.
Hoedekenskerke. Alhier is Woensdag door het
polderbestuur der Watering Hoedekenskerke aanbe
steed
het herstel, de vernieuwing en het on
derhoud tot den 15 April 1881 der
Aarde-, Kram-, Rijs- en Sleenglooi-
ingwerken aan de waterkcering van
dien polder.
Deze werken zjjn aangenomen door den hetr P. J.
Visser Fzn., te Hausweert, voor 4128,
Tot binnentandsche leden van de Ncderlandsehe
maatschappij van letterkunde zjjn o. a. benoemd de
ministers jhr. mr. IV. Six en mr. FF. baron Van
dolt stein en de heer J. P. Conradi, leeraar aan de
II. B. S. te Zierikzee.
Op de internationale visscherijtentooastelling te
Berliju heeft o. a. ons land een gouden medaille ont
vangen. In de tweede klasse ontving de maatschappij
De Schelde te VlissiDgen een zilveren en de heer A.
\an Dorst te Bergen-op Zoom een broezen msdaiile.
In de derde klasse werd een gouden medaille toege
kend aan de Maatschappij ter bevordering deroester-
cultuur te Bcrgen-op Zoom.
(X. Rolt. Ct.)
De zaugwedslryd, uitgeschreven door de «Kö'ner
Liedcrkianz," ondervindt een buitengewoon grooten bjj-
va'. Uit Duitseh'and, Oostenrijk België en Neder
land meldden zich 120 vereenigiugen met te zamen
6000 zangers aan.
Den 18en Juli zal lot de verloting voor de volg
orde overgegaan worden.
Uit het laatste week-bericht nopens het voorko
men van de pokziekte in Europa blijkt, dat te Lou
den op het einde der week nog 218 zieken waren en
er 50 nieuwe in de week waren bijgekomen, terwijl
er 10 stierren. Iu Weenen overleden in de laatste
weck 11, in Praag 15, in Parijs 67, iu Pcterebu'g
3, in Odessa 2, in Bucharest 5, in Triest, Rome eu
Barcelona ieder 2, in Krakau en Cadix ieder 1.
RECHTZAKEN.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden, Vrjjdag 18 Juni 1880,
zijn de navolgenne vonnissen geweien en uitgespro
ken tegen
lo. J. M, C. M F. K, P. B P. M. en P.
B., allen te Yerseke, wegens het maken van buren
gerucht ieder veroordeeld in eene geldboe.te van 7,50,
subs. 2 dagen gev. straf c. e.
2o. J. K. eu M. R,, beiden te Yerske, wegens
het bevissehen van de Scheld", zonder voorzien teziju
van het vereischte concent, ieder veroordeeld in reue
geidbo-te van 10, Bubs. 1 dag gev. straf c. e.
De beide laatste beklaagden hadden tot hunne ver
dediging aangevoerd, dat zjj in dienst van andereu
waren eu de rechter hei ft alzoo uitgemaakt, dat het
bekende artikel 1 van het reglement op hel bevis
sehen der Schelde en Zeeuwsche stioomen, van 17
Juli 1875, (Stbl. 134) in algemeenen zin moet gele.
zen worden en alzoo ieder mie ook die de
Schelde bevischt, moet voorzien zyu van een door
het bestuur der visscherjjen afgegeven consent, be
houdens natuurlijk de uitzonderiugen, bjj de wet no-
minativus nangenomen.
Die beslissing is voor deze «treken niet zonder ge
wicht en met zekerheid verneemt men dau ook, dat
van de uitspraak hooger beroep zal worden aange-
teekend, teneinde ook de meeniDg van hoogeie colla
ges le kunnen lieren kennen.