1880. N°. 63. Zaterdag 29 Mei. 67ste Jaargang.
OFFICIEELS MEDEDEELDEN.
GOES, 28 Mei 1880.
SCBEEPVAARTBERICHTEN.
Ikerkelijke "55akën~&"onderwÏÏs"
Vereeniging tot het regelen en bevorderen
van Volksvermaken te Goes.
Dt
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn A. STEINER en HAASENSTEIN YOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH YAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
uitgave dezer Courant geschiedt Maandag~, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.76.
Afzonderlijke nommers 5 ct. met bijblad 10 ct.
Gewone ad verten tien worden a 10 ct. per regel geplaatst...
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 18 regels a 1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contaDt betaald. 20 ct.
- Z. M. heeft een pensioen verleend van f 1285 aan
H. L. Staal, landmeter le kl.
O.-Indië. Overgeplaatst bij het 15de bat. infanterie
de kapt. C. P. Roskes, van het 4de depot-bat.
Kapelle. De uitslag van de Woensdag
gehouden herstemming voor een lid van den
gemeenteraad is, dat de heer W. Geelhoed met
40 stemmen werd gekozen, terwijl op den heer
Th. De Klerk werden uitgebracht 35 van de
75 stemmen.
De lijst der 59 hoogst aangeslagenen in
's Rijks directe belastingen in Zeeland is door
Gedeputeerde Staten onveranderd definitief vast
gesteld.
Uit Wilhelminadorp zijn f 5 en uit Co-
liinfplaat, Cortgene en Cats ƒ.16 gezonden aan
het plaatselijk comité te Middelburg voor den
derden tocht naar de Noordpoolstreken (M.Ct.)
De Minister van Waterstaat heeft aan
Ged. Staten der verschillende provinciën doen
opmerken, dat bij de wet van den 23n April
1880, met ingang van 1 Januari 1882 is iu-
g-trokken het keizerlijk decreet van 2 Nov.
1810, nopens het bonwen op de dijken en
hun glooiingen.
De Minister wijst eropdat alzoo een ter
mijn van 1V2 jaar is gelaten om het onder
werp te regelen, en verzoekt derhalve dien
termijn daarvoor te besteden.
De moord, gepleegd op de twee Pransche
reizigers, die met een wetenschappelijk doel
op Sumatra gekomen waren, is reeds het on
derwerp van een diplomatieke gedachten wisse
ling tusschen den waarnemenden Pranschen
gezant bij ons Hof en het Departement van
Koloniën.
Een aantal ond-kweekeliugen van de Am-
sterdamsche kweekschool voor zeevaart hebben
te Amsterdam'eene bijeenkomst gehouden om
maatregelen te beramen tot eene waardige
vipring van het honderdjarig bestaan dier in
richting in het volgende jaar. Aan den vice-
admiraal Fabius zal het eerevoorzitterschap der
volgende bjjeenkomsten worden aangeboden.
Aan het gekozen bestuur werd opgedragen
het plan voor een eeuwfeest te ontwerpen en
van de eigenlijke reünie van oud-kweekelingen,
waarbij ter overweging wordt aanbevolen lo.
het schenken van een huldeblijk aan de school
door hare oud-kweekelfagen, bestaande in een
beurs van p. m. f 4000, om daaruit een ver
dienstelijk maar onbemiddeld jongeling in de
kweekschool te doen opnemen2o. ëen ge
denkstuk als blijvend aandenken aan deze reünie
aan de school aau te bieden.
UIT ONZE KOLONIËN.
Men schryft uit Batavia dd. 19 April
Het Alg. Dagbl. verneemt, dat de nieuwe ontwerp-
zegelordonnanciedie sinds eeuigen tijd te Batavia
in bewerking genomen w^reeds ter goedkeuring
naar Holland is verzonden. Naar hetgeen men hoort,
moet deze verordening zich door grooten eenvoud on.
derscheiden, en slechts 21 artikelen groot zijVoorts
verzekert mendat het grootste zegel van 1 zal
zjjn. Boven een zeker bedrag, waarvoor zegels gebruikt
moeten worden, loopt het niet meer op, doch voor
contracten en stukken over verschillende jaren gel
dende, zou voor ieder jaar een zegel meer verschul
digd zijn. Voorts z:jn alle stukken, quitanties enz.,
die een handelstransactie voorstellen boven een bedrag
van 10, aan het gebruik van een plakzegel ouder
worpen, waarvan het kleinste 1 cent zal kosten.
Als een curiositeit betreffende het prtroleum-
verbruik in deze streken wordt gemeld dat van 1
Januari tot 10 April van dit jaar uit Amerika, met
orders voor Anjer, reeds verscheept zijn 6 a 700,000
kisten petroleum. Ben deel daarvan vindt zijn weg
naar Singapore en verder.
Met een waar genoegen zegt een der Surin.
couranten maken wij meldiog van de voorloopige
stappen, die door administrateuren der Nederlandsche
handelmaatschappij alhier worden gedaan, tot vesti
ging binnen deze kolonie van een centraalfabriek. Im
mers is voor dat doel reeds op den 19 dezer de
voorwaardelijke koop gesloten van het voorland van
de plantage Ellen aan de Beneden-Corr.mewijne voor
de som van 8000, tenvjjl op deu 20 d. a. v. bij
openbare veiling mede voor dat doel is aangekocht
de aan Ellen grenzende plantage Marienburg voor de
som van 15,000. Door deze onderneming wordt,
naar onze besaheidfu meening, eene nieuwe bron van
welvaart geopend voor onze kolonie, tot het welslagen
waarvan wij hopen dat een ieder het zijne zal bijdragen,
Het vertrek van de Willem Barents is bepaald
op 8 Juni a. s. De bemanuiuf is als volgt samen
gesteld: luits. ter zee le kl. tl t'an Broekkuijien en
A. F. J Fraekers; luits. ter zee 2e kl. J. II. Cal-
meyer en S. A. 11. Lamrieoff. van gez. N.-I. leger
dr 11Hamaker; de kunstschilder Louis Apol; tim
merman 11. J. Laljens; bootsmansmaat der marine
11. J Jerphanion koksmaat der marine P. De Vrij;
koopvaardijmatrozen L. Bakker(J. WesterningC.
Grim, Th. Smit en A'. Maurleveld, benevens de ka
juitsjongen Klaas Mantel. Laijtus, Weste-ning en de
kajuitsjongen hebben reeds vroeger de reis mede
gemaakt.
Ds. A. J. Meerburg Snarenlerg, em. pred., heeft
het beroep naar Heutuen aangenomen.
Dr. A. 11Bronsveld, p i(i. te Utrecht, zal
deze week zijn eerste privaat-college ia de dogmatiek
geven. De tigenspraak van de Std. was dus onjuist.
(/tmst. Ct.)
De Mo moten in Utah zijn 111,820 in getal; over
zes dochters van Briqham Voting is ds banvloek uit
gesproken, omdat zij als eischeressen optraden ineen
proc s tegen de Mormoonsche kerk; de inkomsten
dier kerk waren 11 millioen dollars in 10 jaren.
Diusdag 1 Juni a. s. zal het Departement Goes
der maatschappij lot Nut van 't Algemeen ziju voor
genomen protf met de ecboolspaarbauken alhier aan
vangen.
Zooals wy vroeger miêJrelden, zal die proef alleen
genomen worden in de twee hoogste klassen der
scholen 3e en 4e klasse.
Een kwartier vóór den schooltyd hebben de kinderen
gelegenheid onder toezicht der onderwijzers, die zieh
daartoe bereid verklaarden, hunne spaa-peuningen te
storten in een bakje, waarop hun naam staat vermeld.
Eenmaal per maand wordt bet bedrag overgestort
io de spaarbank alhier, en elk kind ontvangt ern
boekje, waarop het bedrag wordt in- en maandelijks
de rente ad 3 pet. wordt bijgeschreven.
Een en ander meenden wij nu nog eens te moeten
in herinnering brengen.
Aan de rijkskweekscholen voor onderwijzers zal
met het begin van den cursus 1880 1881, aanvang
nemende op 1 September 18S0, gelegenheid zijn tot
plaatsing in het eerste studiejaar van 20 kweekelingen
te 's-Hertogenbosch, 20 te Nijmegen, 20 te Haarlem,
20 te Middelburg, 21 te Deventer en 18 te Gonin-
gen, teneinde daar, op kosten van het llijk, opleiding
tot hulponderwijzer te ontvangen.
Nadere bijzonderheden behelst de Staatscourant van
Donderdag.
De Staat New-York heeft voor het loopend jaar
1,138,724,21 dollars aan subsidiëo uit te keeren aan
inrichtingen van onderwijs eo wel aan de lagere
scholen, met 98,600 leerlingen, 1,011,825,48 dollars,
aan de normaal scholen (2493 leerlingen) 25,662 04 d.,
aan de marine-school (L14 leerlingen) 1 168,92 d.,
aan scholen voor kleurlingen (640 leerlingen) 6562,33
d. en aan andere scholen, mei 9129 leerlingen, 93,605,44
dollars. Volgens do registers van den schoolraad wer
den de scholen gedureude de eerste maanden van dit
jaar gemiddeld door 113,498 kinderen bezocht, tei wyl
't getal ingeschreven leerlingen op de scholen (ge
subsidieerde en niet-gesubsidië rd-125,487 bedroeg.
Van deze 125,487 kinderen maakten zich dus 11,989
aan schoolverzuim schuldig.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Westeljk deel van Zuid-Beveland. Ten aanzien
van den toestand der veldgewassen kan worden mede
gedeeld dat zij zich vrijgoed houden, in aanmerking
genomen de langdurige droogte, zoowel des nachts
als bij dag.
De tarwe, die zeker dikker kon staan, is heerlyk
uitgestoeid, waardoor de zonnehitte nog al belet wordt
doortedringen. Zij staat over 't algemeen mooide
kleur ia op vele plaatsen prachtig. Vtrmoedilijk zal
het stroo kort zjjn.
Koolzaad, hoewel niet zoo'n overvloedigen oogst be
lovende, ziet er goed uit.
Kogge eo andere halmvruchten benevens erwten staan
goed.
Paardenboonen begionen van a-moede te bloeien.
Plas verlangt zeer naar regen en warmte; hier en
daar vertonnen zich kwade koppen.
Mangehcortels tn suikerpenen zyn slecht opgeko
men veel zaad zit nog onontkiemd in den grond.
Sommige landbouwers hebben nog te zaaien.
De aardappels groeien vrij wel. Bij uitzondering
heeft men reeds vroege gerooid.
Met de grasetling is het treurig gesteld, vooral in
minder lage en oabeplanle weiden en tp dijken.
Het is een gunstige tijd om onkruid tegen te gaan,
hoewel de hardueid van den grond niet bevorderlijk
is aan bet uitroeien met wortel en tak.
Dr. J. Ritzema Bos ontving volgens zijn
schrijven iu de Landbouw-courant een paar dagen
geleden een volwassen en een jong ex-mplaar vaa tcue
koaagdie-soortwelke volgens daarbij gevoegd
schrijven onder Etten bij Terborgh veel schade
aan de gelegde boouen en aardappeleu teweegbrengt,
en in die sireek voor den g'woneo hamsier doorgaat.
Hij schrijft daarover verder
„De mij toegezonden dieren echter waren in het al
lerminst hamsters; zij behoorden tot die soort vao
woelmuizen, welke als Arvlccla Anphibius Lac. in de
dierkundige wetenschap bekend staan, en welke in het
NederLndsch waterrat, in sommige streken onzts
lauds ook wel a a r d w 0 I f of v r e a t w o 1 f heet,
-niet te verwarren met de bruine rat {Mus decu-
manes Pallas), die een langeren s'aarl, een spitsereu
kop en een lichtere kleur heeft, en die ook wel eens
waterrat wordt genoemd daar zij zeer goed zwem'.
Van den hamster is de echte waterrat, die my werd
to-gezouden, gemakkelijk genoeg te onrl rech ideo. De
eerstgenoemde namelijk heeft een zeer kotten staart en
een spitsen kop; de tweede eeo staart, d e minstens
ds helft van de I chaamslengte bereikt, en een rneir
stompen kop. Ook is de kroonvlak'e der kiezen by
beide soorten geheel verschillend, [n kleur kunneu
leide soorten van knaagdieren zeer veel variëeren
toch is bij den hamaier gewoonlijk de rug yde meer
geelachtig roodgrijs, terwijl de waterrat meer grauw
achtig is op deu rog. Opmertelyk vooral is de om
standigheid, dat by de waterrat de buikzijde altijd
iets lichter is dan de rugzijde, tirwijl bij deu hamster
de boist en buk bruinzwart, dus tamelijk donker,
zijn gekleurd. Ook in leefwijze wijken beide scha
delijke kuaagdieren tan elkna- af; ik wit daarover
echter hier niet spieken. l)e letfwyze toch van den
hamster is in den laatsten tyil iu verschillende bladen
uitvoerig besproken; die van de waterrat kan men
nazien 0. a. in het door mij uitgeg ven bo; k land-
bouwdierkundeI, bl. 123—125. Slechts wil ik do-n
opmerken, dat laautgemelde soort, hoe algemeen zy
ook in sommige wateren zwemmende en in dijken
gravende wordt gevouden, toch somtijds tamelijk ver
van het water verwyderd voorkomt, en zelfs iu bos-
schen schadelijk kan worden.
Het is voorzeker niet geheel zonder belang te weten,
of de dieren, welke hier en daar ondir den naam tan
„hamsters" bekend zyn, werkelijk tot deze soort
dan wel tot de waterratten moeien worden gebracht.
Ik stel mij daarom gaarne beschikbaar lot het geven
van inlichtingen aan hen, die mij van de iu hunne
streek voorkonende echte of gewaande huns ers een
exemplaar zouden willen toezenden."
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Kruisingen. Heden (Vrijdag) had alhiir door
het dijksbi stuur van deu polder Kruiningeu de aan-
besieding plaats tan
liet vernieuwen en onderhouden der
Aarde-, Kram-, Hijs- en Stecnglooi-
ingswrken en leveringen over het
dienstjaar 1880-
Dit werk is aangenomen door den heer P. J. Pis
ser te Hamtveerl, voor 85ÜO.
Kafelle. De leverantie van
150 hl', onderhoudsgrint,
vry aan den binnenkant van den dyk, tegen deu zoo
gen lamden Biezelingechen Ham, is aangenomen door
Joh. Volker, te Sliedrecht, voor ƒ2,46 per M'.
De Donderdagavond gehouden jaarlijksche alge-
meene vergadering was slecht bezocht. Slechts
15 leden, waaronder 7 bestuursleden, waren tegen
woordig.
Door d n penningmeester werd rekening en ver
antwoording godaan, die werd goedgekeurd.
De voorzitter bracht den beer Eichholtz niet
alleen dank voor zijn gehouden beheer, maar ook
voor zijn belangeloos bestuur van de vlaggen-
verhuring, die vanwege de vereeniging geschiedt,
en voor zijn bemoeiingen in het versieren van de
lokalen bij feestelijke gelegenheden.
Door bet bestuur werd onderstaand verslag uit
gebracht, waarvan aan elk der aanwezigen een ge
drukt exemplaar werd uitgereikt.
Bij de gehouden verkiezingen, ter voorziening
in periodieke aftreding, weiden de heeren Eichholtz
en Van der Pauwert, ieder met 14 stemmen, als
bestuursleden herkozen. Zij verklaarden zich be-
r, id die herbenoeming aan te nemen.
Namens het bestuur werd herinnerd aan de be
paling, dat opzegging van het lidmaatschap moet
geschieden vóór den laatsten April aan een der
secretarissen en niet aan den bode bij liet ophalen
der contribution, zooals meermalen geschiedt.
Tevens werd meedegedeeld, dat duplicaat-diplo
ma's ia het vervolg bij den penningmeester ver
krijgbaar zijn tegen betaling van 5 cent, en dat
wat de feestelijkheden, dit jaar 1e geven, betreft,
door het bestuur in ernstige overweging zal worden
genomen 0111, evenals in het voiige jaar, concerten
of iets dergelijks te geven. Zuinigheid dient echter
in acht genomen te worden met het oog op het
jaar 1881, waarin, bij gelegenheid van de vanwege
de Zeeuwsche land bouwmaatschappij te Goes te
houden tentoonstelling, ook de vereeniging van
Volksvermaken ze,ker het hare zal moeten bijdra
gen tot opluistering daarvan.
VEItSLAG over het dienstjaar 1879/1830 van J
het door de vereeniging tot hot regelen en be
vorderen van Volksverin iken te Goes verrichte,
uitgebracht door het bestuur in de Algcmeene
vrgaderinggehouden Donderdag den 27
Mei 1880.
Aan de leden
Uit de zoo even door onzen penningmeester u
gedane rekening en verantwoording is u gebleken,
dat de toestand onzer vereeniging, wat hare finan
ciën betreft, niet ongunstig heeten mag, vooral
wanneer wij dien vergelijken met vorige jaren.
Het groote tekort, waarmede de rekening over
het dienstjaar 1878 1879 sloot, is ingekrompen tot
een gering tekort, dat gemakkelijk op een volgend
dienstjaar gevonden zal kunnen worden.
Wij maenen hierop in de eerste plaats uwe aan
dacht te moeten vestigen, omdat die financiëele
toestand ons noopt in dit verslag een woord va-a
dank te uiten, en tevens een en ander in het
midden te brengen omtrent de nieuwe heffing van
contribution, sinds bet laatste jaar ingevoerd.
Dat woord van dank mogen wij namens u allen
bier niet onthouden aan Z K. H. Prins Alexander,
die, zooals gij daar straks hebt vernomen, een gift
van ƒ25 aan onze vereeniging schonk.
Aanleiding daartoe bestond in het navolgende.
Door een paar bestuursleden iverd in Mei 1879
hel plan gevormd om in den zomer van het vorig
jaar vanwege onze vereeniging een concours van
Zeeuwsche en Belgische Ilarmoniegezelschappen te
doen plaatshebben.
Onder de voorloopige maatregelen ter uitvoering
van dat plan behoorde bet vragen van steun aan
vorstelijke personen.
Onze Prins Alexander zond op de tot hem ge
richte aanvrage daartoe 25, doch doorliet over
lijden van den toenmaligen Kroonprins moest het
plan worden opgegeven.
De gelden, aan Z. K. H. Prins Alexander daarom
onder dankbetuiging teruggezonden, werden echter
onder vleiend schrijven weer opnieuw aan onzen
voorzitter gezonden, met inachtigiug aan dezen om
over die gelden naar eigen goedvinden te beschikken.
Uw voorzitter meende in den geest van den
edelen gever niet beter te kunnen handelen dau
door die gelden te storten inde kas der vereeniging.
Wanneer men nu die som eu de opbrengst van
huur van vlaggendoek enz van de ontvangsten
aftrekt, dan bemerkt men boe de opbrengst dei-
eigenlijke contributiën veel geringer is dan vorige
jaren.
Men weet: het heffen der contributiën, zooals
dit nu plaats heeft, iu categoriën van 1,20, 0,90
en 0,00, werd als proef voorgesteld en genomen,
met bet idee dat door die billijke en milde wijzi
ging het aantal leden zoodanig zou toeuemen.dat
onze vereeniging daardoor eene wezenlijke volks-
vereeniging worde, en de kas er geen schade door
zou ondervinden. Wel nam dit ledental todoch
niet in bijzonder hooge mate en geenszins in over-
