1880. N°. 34.
Donderdag 18 Maart.
Een Oude Jongeheer,
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
OFFICIEELS MEDEDEELUVGElT553
Uitbesteding der weezen op
Noord- en Zuid-Beveland.
scbeepvaartberichten.
,srr .v i' rv -gj- to in jb r a a l.
tweede kamer.
KUNSTNIEUWS.
rechtzaken"
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feeBtdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen ais bniten Goes, 1.76.
Aikonderlijke nommers 6 et. met bijblad 10 et.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen ran 1S regels a ,1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 et.
By direote opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: A. STEINER en HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Binnenkort zal in ons blad een aan
vang gemaakt worden met de opname
van een feuilleton, getiteld
naar het Fransch van
George Vautier,
door J. O. S.
Zij, die zich tegen 1 April op ons
blad abonneerenontvangen de vóór
dien tijd verschijnende nommers koste
loos.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GORS
brengen ter algemeene kennis, dat het O VERGANGS-
EXAMEN DER LEERLINGEN VAN DE BUR
GERAVONDSCHOOL in het openbaar zal gehouden
worden iu het schoolgebouw, op ZATERDAG den 20
MAART e. k., volgens onderstaand programma.
Eerste klasse:
99,40 uur Wiskunde.
9,40 10,10 Nederlandsche Taal.
10,10 10,30 Natuurlijke Historie.
Tweede klasse:
10,3011,10 uur Geschiedenis.
11,1011,40 Wiskuude.
11,4012,Nederlandsche Taal.
Derde klasse:
11,40 uur Wiskunde.
1,402,10 Natuurkunde.
2,102,30 h Scheikunde.
2,30 —2,45 h Geschiedenis.
2,45 3,Staatsinrichting.
En noodigen de ouders en betrekkingen der leerlingen
en voorts alle belangstellenden tot bijwoning van dit
examen uit.
Goes, den 17 Maart 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. O. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
fHARTMAN
Het Provinciale besluit tot vereeniging van de
Ankervere- en 'a-Heer Aretidskerke-polders en de wa
terschappen St. Pieter en Heinkenszand tot éen water
schap, genaamd 's-Heer Arendskerke. is, evenals dat
tot wijziging van het reglement op het beheer der
Uitwatering door de sluis in de Piet, goedgekeurd
bij Koninklijk besluit van 2 Maart 1880 no 6.
Ter opleiding tot telegrafist 2de kl. bij de rijks
telegraaf kunnen, na vergelijkend onderzoek, in Au
gustus leerlingen worden toegelaten.
Zij, die zich aan het onderzoek wenschen te onder
werpen, moeten zich vóór of op 31 Juli e. k. bij het
(Tóp. van Waterstaat enz. aanmelden.
RNdere bijzonderheden bevat de Staatscourant.
Er zullen dit jaar na 1 April niet meer dan 400
miliciena der lichting 1879 bij het 7e regiment infan-
Onderzoek in loeo,
vanwege de n Vereeniging in het belang der Weezen-
Verpleging", ingesteld door den heer A. A. Van
Hears, predikant te Breda.
Met welwillende toestemming van den schrijver
en het bestuur der genoemde vereeniging overgedrukt
uit het Tijdschrift voor weezenverpleging.
Een gunstig oordeel meen ik ook te mogen uit
spreken over de wijze van weezenverpleging in de
gemeente Cats.
Wanneer daar de Diakonie der Herv. gem. over
meer geld te beschikken bad zou er zeker ook
meer hesteedgeld gegeven worden dan nu 't geval
kan zjjn. Zoo moet daar wel naar den leeftjjd
<ler weez«n betaald worden, d. w. z. hoe ouder hoe
minder, hoe jonger hoe meer geld, en kan er niet
in kleeding worden voorzien. Dit gebrek tracht
zjj te vergoeden door zooveel mogelijk de weezen
té plaatsen bjj fatsoenlijke, geschikte en min of
meer wèlgestelde menschen, wien 't minder om ver
dienste te doen is dan wel om de Diakonie in
haar lofwaardig streven te steunen, en die mede
leden hebben met de ouderloozen óf ook gaarne
een kind of nóg een kind wenschen te hebben.
terie onder de wapenen mogen worden gehouden. Deze
manschappen zuilen den laatsten September met groot
verlof vertrekken. Tevens is bepaald, dat de ruilingen
onderling dit jaar nog tot einde Maart mogen plaats
hebben, voor zoover dit met de belangen van den
dienst is overeeu te brengen.
In dit jaar kunnen bij het Koninklijk Instituut
voor de marine te Willemsoord, na afgelegd examen,
geplaatst worden 30 jongelieden als adelborst voor
den zeedienst. (Zie verder de Staats - Courant van 17
dezer.)
GOES, 17 Maart 1880.
De Statistiek voor handel en scheepvaart
in ons laiid over Januari 18S0 ligt voor be
langstellenden aan ons bureau ter inzage.
Met ingang van 15 April a. s. wordt
verplaatst van Hansweert naar Vlissingen de
heer A. v. d. Staal, commies 2s klasse, en
van Vlissingen naar Hansweert de heer J. IV.
R. Korf, commies 2e klasse.
Cortgene. Door wijlen mej. L. J. Vader,
den 17 Nov. 1879 op 84jarigen leeftjjd alhier
overleden, is aan de kerk en de diaconie der
Herv. gemeente te dezer plaats elk 3000
gelegateerd.
HH. KK. HH. de Prins en Prinses Von
Wied hebben door het nemen van een aan
zienlek aaotal loten van hun belangstelling
doen blijken in de algemeene verloting ten
behoeve der watersnoodljjdenden. Door H. K.
H. de Prinses is daarenboven als prjjs geschon
ken een paar prachtig geschilderde porselei
nen vazen.
Maandagavond is te 's-Gravenhage, na eene
kortstondige doch ernstige ongesteldheid in
51jarigen ouderdom overleden jhr. mr. J. K.
J. De Jonge, griffier der Eerste Kamer, adviseur
voor 's Rijks archief, kundig uavorseher en ta
lentvol schrijver over 's lands histoiie, speciaal
wat de koloniën betreft, secretaris der com
missie voor de Noordpooltochten enz. enz.
Den lOn April a. s. zal per stoomschip
Conrad een detachement suppletietroepen ver
trekken, sterk 53 militairen, waaronder 3 on
derofficieren, onder bevel van den kapt. der
inf. van het O.-I. leger G. D. S. A. Camp-
huis en de medegeleiders de 2e Inits. der inf.
W. C. Van Campen, A T. A. M. De Vassy
en C. De Visser.
De veroordeelde Kerdijk is Dinsdag naar
Utrecht gebracht, om in de cellulaire gevan
genis aldaar zijne straf te ondergaan.
Het stoomschip Madura, kapt Jaski, van
Amsterdam naar Batavia, is 14 Maart te Napels
aangekomen en denzelfden dag vertrokken.
Dat daar van 't godsdienstonderwijs zoo ongere
geld gebruik gemaakt wordt, ligt niet aan de kin
deren of het toezicht daarop, maar, naar ontvangen
inlichting, aan den predikant aldaar, wiens wankele
gezondheid hem belet dat onderwijs geregeld te
geven. De drie than9 verpleegd wordende weezen
hebben 't in alle opzichten goed, en gaan ook latei-
als dienstbode, timmermans- en boerenknecht een
goede toekomst tegen.
Uit den toestand te Cats blijkt alwtêr, dat men
juist niet over rijke fondsen behoeft te kunnen
beschikken om 't den weezen goed te doen bebben.
Na dit uitstai je gaan we weêr naar Zuid-Beve
land terugom verder te zien hoe de toestand
daar is.
Te Wolfaartsdjjk worden vanwege de Dia
konie der Herv. gem. zeven weezen uitbesteed.
Volgens ontvangen inlichtingen van mevrouw Hage,
da echtgenoote van den predikant, die niet alleen
Op de hoogte der zaak bleek te zijnmaar ook den
indruk gaf zich persoonlijk het lot der weezen aan
te trekken, hebben die ongelukkige schepsels het
thans beter bij bun pleegouders, dan vroeger in
het ouderljjk huis. Bij eigen onderzoek is mij de
waarheid van deze mededeeling gebleken, ook ten
opzichte van de tien weezen, die door bet B. A.
in het nabjjgejegen Oud-Sabbinge zijn uit
besteed. Niet een der 17 is bepaald slecht ge
plaatst. Allen mogen tevreden zjjn en zjjn dat ook
naar hun eigen verklaring. Sommigen van hen
In de zitting van Dinsdag is het wetsontwerp
tc.t intrekking van bet Keizerlijk decreet nopens
bet bouwen op dijken aangenomen met 58 tegen
15 stemmen, na verwerping van art. 2, zoodat bet
zich bepaalt tot eenvoudige intrekking. Daarop is
de discussie over het burgemeestersvoorstei-Iferfc-
wijk aangevangen. De heeren Van Dedem en Hey-
denrijek verdedigden het laatste, roemden den moed
vau den voorsteller, ook bjj zjjne beoordeeling dei-
liberalen. De heer Gratama was principieel voor
het ontwerp, maar bad bezwaren.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Een landbouwer te Benedenknjjpje beeft een
middel gevonden om de melk, die op éen dag
wordt verkregen, reeds den volgenden morgen te
kunnen karnen. De melk, in het roomvat gedaan,
wordt met eeu weinig karnemelk aangemengd en
h6t vat na eenige minuten gedekt. Des avonds
wordt de warme melk er bijgestort, dadelijk van
de koude lucht afgesloten, en den volgenden morgen
is de melk zuur en geronnen genoeg om gekarnd
te kunnen worden. De qualiteit der boter wint
bierdoor aanmerkeljjk. (N. v d. D.)
Hollende paar don Het Bulletin men-
suel de la Société protectrice des animaux deelt
mede, dat, toen op zekeren dag te Montreuil een
paard voor een licht wagentje gespannen pjjlsnel
voortvloog, Leopold Horsin op 50 meter van bet
paard verwjjderd, dat op hem afkwam, zjjn blauwen
kiel uitdeed, dezen in elkaar draaide, en op nog
20 meter van het dier verwijderd, zoo snel hjj kon
er mee ging staan draaien in kringen. Op 2 meter
afstand hield het paard halt, het steigerde, maar
bleef staan. Er kwam bulp opdagen, het paard
werd gegrepen, en Horsin wierp het zijn kiel over
den kop.
Ik ben een boerenzoon, zei Horsin aan de over
zjjn moed verbaasde omstanders; reeds meer dan
50 keer heb ik van hetzelfde middel gebruik ge
maakt, en slaagde altjjd. Men behoeft slechts een
kiel, een voorschoot, een vlag, om bet even van
welke kleur, als er maar een steel aan zit. En de
paarden, die men, door deze voorwerpen zoo snel
mogeljjk in kringen rond te draaien, tot slaan
brengt, springen zelfs niet eens op zjj. Zij bljjven
bewegingloos staan, omdat de draaiende voorwerpen
hen schrik aanjagen, en zij daardoor tot bezinning
schjjnen te komen. (Ldb. Ct.)
Het gezelschap der Comédie francaise, met
de bekende actrice mile. Sarah Bernhardt, zal op
25 en 27 dezer voorstellingen geven in bet Grand
Theatre te Arasterdam.
Deze opvoeringen worden echter als gala-voor-
stellingen gegeven. De bezoekers van de eerste
rangen en bet parterre worden daarom verzocht
in zwarten rok en witte das, of uniform, de dames
hebben 't zelfs best, zoowel wat hun tegenwoordige
verpleging aangaat, daar niet alleen voor voeding
enz., maar ook voor opvoeding goede zorg gedragen
wordt, als met 't oog op bun toekomst.
Wel wordt er voor de verpleging van vier jon
gens, die bjj bun stiefmoeder besteed zjjn, slechts
104 gulden in 'tjaar gegeven, maar daarbjj ont
vangt de pleegmoeder, en dit moet toch ook meê-
gerekend worden, gedurende den winter 14 pond
brood en 12 porties soep in de week, en boven
dien kleeding voor de 3 jongsten. Ook wordt door
de 3 oudsten 10 gulden 's weeks verdiend met
veldarbeid. Over schoolverzuim geen klachten.
Zelf3 luiden de berichten van den hoofdonderwjjzer
omtrent enkelen zeer gunstig ten opzichte van
schoolbezoek en gedrag, en wordt er ook naar zjjn
oordeel voor de weezen in deze gemeente goed
gezorgd.
Te Wilhelminadorp en te Kattendijke
worden thans geen weezen gevonden.
Van de vier weezen, die tegenwoordig te 's-0 r a -
ven polder vanwege het B. A. zjjn uitbesteed,
zjjn er drie geplaatst bjj familiebetrekkingen, en
een bjj menschen die, zelf kinderloos, gaarne een
pleegkind ter verzorging hadden. Op schoolgaan
wordt toezicht gehouden. Twee schoolgaande kin
deren maken van het onderwjjs goed gebruik.
Een derde meisje van 7 jaar moet wegens zwakke
gezondheid dikwjjls de school verzuimen, en is
daardoor achterljjk in lezen en schrijven. Voor
in overeenstemming daarmede de voorstellingen bjj
te wonen.
Voor deze gelegenheid zjjn de prijzen van stalles
en balkon bepaald op 12, loge ƒ8, parterre/5,
galerij-loge 3 en galerij 2.
Op die avonden zal L'Etrangère van Dumas en
Hevnani van V. Hugo worden gespeeld.
Er is ook sprake van, dat een volgenden avoud
L'ami Fritz zal worden opgevoerd, met de heeren
Got en Coquelin en de dames Samary en Hei-
chemberg.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Dinsdag 16 Maart 1880 zjjn door de rechtbank
de volgende vonnissen gewezen tegen
lo. H. V., 20 j., arbeider te Sluis, wagens mis
handeling veroordeeld tot 8 boete c. e.
2o. J. V., 22 j., arbeider te Sluis wegens
veroordeeld tot 1 boete c. e.
3o. A. T., 19 j., werkman te Biervliet, wegens
jaebtovertreding met verzet veroordeeld tot 3 dagen
cell. gev. straf en twee boeten, ieder van 20 e. e.
4o, H. S., 67 j., werkman te Graauw, wegens
overtreding der wet op de visscberjj met verzet
veroordeeld tot 3 dagen cell. gev. straf en twee
boeten, ieder van 6 c. e.
5o. J. Van den A., 27 j., herbergier te Zuid-
zande, wegens mishandeling veroordeeld tot 3 dagen
cell. gev. straf c. e.
6o. J. V., wed. I. Van H., 58 j.,te Aardenburg,
wegens mishandeling veroordeeld tot 3 boete c. e.
7o. J. V., 49 j.. arbeider te Hoofdplaat, wegens
laster veroordeeld tot ƒ12 boete c. e.
8o. A. N., 19 j., I. J. N., 15 j.. beiden te
Ketranebement, wegens diefstal veroordeeld de eer
ste tot 5, de tweede tot 3 dagen cell, gev.straf c. e.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage beeft be
vestigd een vonnis der rechtbank te Rotterdam,
gewezen in de zaak der firma Van Zeijlen Dekker,
waarbjj zjj als gedaagde in vrjj waring veroordeeld
is om aan den beer v. F. te vergoeden alle schade,
welke aan diens goederen op bet schip der appel-
lau te, De Minister Fransen Van de Putte, op eene
reis van Vlissingen naar Samarang was overkomen.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Beroepen te Oosterland, eiland Wieringen,
ds. A. Hage, te Baarland.
Oosi'ëkland (Duiveland). Op Zondag den 14 dezer is
de cand. Louis August Frederik Creutzberg, den 25
Maart 1856 te dezer plaats geboren, tot pred. bjj
de Herv. gemeente alhier bevestigd door zjjn vader,
ds. L. H F. Creutzberg, pred. te Woudenberg, en
vroeger alhier van 1854—1859, met Jeremia 1 17a.
Aan de handoplegging namen deel: de bevestiger,
de consul, ds. A C. Kamerman, pred. te Sirjans-
land, dr. CU. Van Rhijnpred. te Leusdeu, en
ds H. liCreutzberg en K. F. Creutzberg, pred.
te Schiedam en te Arnhem, als ooms van den be
vestigde. 's Namiddags ving deze zijn dienstwerk
aan met 1 Cor. 1 23a als de 28ste pred. bjj op-
zoover mjj dit bljjken kon, zjjn pleegouders en
kinderen zeer aan elka&r gehecht.
Evenals in laatstgenoemde plaats beeft ook 't
B. A. van N i s s e aan kinderlooze echtgenooten
een jongen ter verzorging afgestaan, die, vroeger
elders uitbesteed, daar weggenomen was, omdat
bjj naar 't oordeel der armmeesters daar niets kon
leeren. Nu wordt bjj bjj een geaebten en welge-
stelden landbouwer in het boerenvak opgeleid, en
beeft bjj, bjj voortdurende oppassendheid en goed
gedrag, zeer goede vooruitzichten.
Dat wegnemen van elders om de genoemde re
den mag wel een bewjjs beeten, dat bet armbe
stuur zijn taak goed opvat, en in de eerste plaats
uitziet naar achtenswaardige, niet onbemiddelde,
geschikte pleegouders voor zjjn weezen. Maar geen
wonder! Nisse is ook de woonplaats van den in
Zuid-Beveland alom bekenden en geachten Dr. Geill.
Aan hein, die met woord en daad getoond heeft
belang te stellen in bet lot van den wees, die
niet bet minst door zjjn vlugschrift uWeezenver-
pleging" de sluimerende weezen verzorgers in Zuid-
Beveland heeft wakker geschud, aan hem dankt
menige wees zijn verbeterd levenslot. Moge de
bewustheid zooveel goeds te hebben tot stand ge
bracht hem blijven bezielen met den lust, om,
ook bjj het ondervinden van teleurstelling, tegen
werking en ondank, steeds der weezen patroon te
bljjven, bun bslaugen met kracht te behartigen 1
Met niet minder lof en ingenomenheid maak ik