1880. JN". 12.
Dinsdag 27 Januari.
67sle Jaargang.
OFFldEELE MEDEDEELDEN.
5) F HlILI. i'ITOÏM
SUZE's MAIL
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond.
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommeri 5 ct. met bijblad 10 ct.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 18 regels a ƒ,1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct.
By directe opgaaf ran driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: A. STEINER en HAASENSTEIN YOGI .ERte Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan bet Algemeen Advertentiebureau van NIJG'II VAN DITMAR eu verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der registratie
en domeinen te Heerlen de heer A. C. Roëll, thans te
Ommen, te Ommen de heer H. VV. Houwing, surnumerair
te Goes, te Coli.jnsplaat de h~e?F J. Poppe, surnumerair.
-—.De benoeming van.E. Bloembergen,oud-apotheker
te Leeuwarden, tot lid van den geneeskundigen raad
voor Friesland en Groningen, is op zijn verzoek in
getrokken, en tot lid van dien raad benoemd dr. P.
O. Plugge, hoogleeraar te Groningen.
GOES, 26 Januari 1880.
Hedenmiddag heeft z ch te Goes, zooals
nil achterstaande annonce blijkt, eene sub
commissie gevormd voor de algemeene verlo
ting van voorwerpen van kunst en smaak, die
te 's-Hage zal worden gehouden ten behoeve
der noodlijdenden door den watersnood in onsland.
Wij vestigen hierop even de aandacht, vooral
van besturen of andere personen in de om
liggende gemeenten, die zich wellicht, zooals
in -1861, zonden willen aansluiten bjj die
commissie, om tot hetzelfde goede deel saam
te werken.
In ons volgend nommer komen wij op deze
zaak nader uitvoerig terug.
HH. MM. de Koning en de Koningin
zullen het overschot der gelden, bijeengebracht
voor het nationaal huldeblijk, hetwelk bij ge
legenheid van hun buw;eljjk is aangeboden,.in
handen stellen der algemeene vereenigde com
missie voor den watersnood.
Langs officiëelen weg is thans gebleken,
dat tengevolge van de doorbraak in den Maas
dijk, tnsschen Oijen en Lithopen, rnim een
20tal gemeenten en gehuchten, waarvan de
gezaraenljjke bevolking het cijfer van 55,000
overtreft, geheel of gedeeltelijk werden over
stroomd en daarbjj have en goad van velen
zjjn verloren gegaan.
Ofschoon de algemeene Watersnopd-com missie
te 's-Bosch van vele zijden, en in de eerste van
HH. MM. den Koning en de Koningin, hulp
en steun vindt in haar pogen om het lot der
ongelnkkigen zooveel mogelijk te verzachten,
moet veel, zeer veel nog gedaan worden, om
de slachtoffers van het hoogst noodige te voor
zien en bijstand te verleenen, teneinde de ge
leden verliezen te boven te komen.
Ook het departement van 't Nut te Zie-
rikzee zal medewerken aan het volks petition
nement tegen het misbruik van sterken drank.
Naar het Fransch van George Vaütier,
door J. O. S.
V.
Te vergeefs zocht ik in je langen brief haar
het verwachte antwoord. Gij spreekt als ongehuwd
man, mijn waarde; het huwelijk leert ons zooveel!
Gij vraagt mij, wat mij ontbreekt om volmaakt
gelukkig te zijn Niets, ik heb alles wat ik be
geer, maar ik gevoel wroeging over het verledene
en word door vrees voor straf vervolgd.
Men is 25, men is verliefd, men zoekt veront
schuldigingen voor die liefde, voor die begoocheling,
voor de voorbeelden dier inschikkelijkheid, die men
overal om zich vindt. Men denkt dan niet verder
dan het tegenwoordige: de vrouw van een ander
te beminnen, zich door haar te doen liefhebben,
schjjnt je dat niet het natuurlijkste en minst schul
dige toe? Naderhand zelf getrouwd zijnde, ge
zeten tusschen vrouw en kind, op een tjjd waarop
men weet 't geen u nog onbekend is, waarin men
de maebt kent van al de banden door het huwe
lijk gesmeed, ontdekt men, terwijl men over het
verledene nadenkt, dat men zonder het te ver
moeden zich laag aangesteld heeft.
Hij onze terugkomst van Florence te Sauve dacht
ik voor 't eerst hierover na. Ik was zoo gelukkig,
dat ik bang voor mijn eigen geluk was; ik droomde
dat ik bet op den een of anderen dag zou moeten
beschermen tegen de lage strikken van den ver-
De regeling van het ambtsgebied der iu-
specteurs, districts- en arrondissements-school-
opzieners volgens de nieuwe wet op het lager
onderwijs ia tot stand gekomen.
Het rijk is verdeeld in drie inspectiën de
eerste bevat Noord Brabant, Gel Ierland en
Limburg; de tweede Zuid-en Noord-Holland,
Zeeland en Utrecht de derde Friesland, Over-
ijsel, Groningen en Drente, herder in 25
districten en 94 arrjadissementen. De pro
vinciën zijn in districten, deze weder in ar
rondissementen verdeeld. Zoo bevat b v. het di
strict 's-Gravenhage de arrondissementen 's-Gra-
venhage, Leiden, Delft en Woerden. Een tabel
zal aanwijzen de gemeenten, die tot elk ar
rondissement behooren.
De arrondissements-schoolopziener moet wo
nen in zijn arrondissement. Hit bevordert de
instelling van plaatselijke commits ën ter be
vordering ran toezicht, woo ut haar bijeenkom
sten bij en roept ze desnoods bijeen. Hij
legt voor rijksrekening een bibliotheek aan
ten gebruike der onderwijzers.
De districts-schoolopziener woont in de ge
meente, die den naam draagt van zijn district.
Hij bezoekt iedere school in dat district ten
miuste eenmaal in de drie jaren. Hij houdt
min stens eenmaal in drie maanden een bijeen
komst met de atron lissements schoolopzieners
in zijn district. Bij de toepassing van artt.
21, 22 en 50 der nieuwe wet op het lager
onderwijs licht hjj den Minister voor
De woonplaats der iuspecteuis wordt be
paald door den Minister van Binnenlandsehe
Zaken. De inspecteurs komen minstens eens
per jaar bijeen, teueinde met dén Minister en
onder diens leiding dé belangen van het lager
ODderwijs te overwegen.
Deze bepalingen zullen in werking treden
tegelijk met de nieuwe wet op het lager on
derwijs. Vad
Van meer dan eene zijde wordt ean hét
Vaderland meegedeeld, dat in de organisatie
van het bestuur van 's-rjjks waterstaat groote
veranderingen aanstaande zouden zijn. Het
rivierbeheer als geheel op zichzelf staanden tak
van dienst zal behouden blijven. De zooge
naamde provinciale d enst der rijksingenieurs
zal daar, waar bij nog wordt aangetroffen, op
geheven, en daarmede alle provinciën gelijke
lijk verplicht worden tot organisatie van haar
provincialen waterstaat, geheel afgescheiden van
leider, die mij die liefde zou komen betwisten,
teneinde aan zijn jjdelheid, booze lusten en luimen
te voldoen. En op het eerste gezicht herkende ik
mijzelf niet in het portret van dezen gewaanden
vijand, aan wien ik mijn afschuw meêdeelde. Wat
is er aan te doen In de laatste dagen heeft
deze gedachte mjjne vreugde gestoord.
Ik gevoel er wroeging over, innige wroeging,
verstaat ge wel Dat gevoel heb ik sedert ik
getrouwd en vader ben, sedert ik me opwind over
dingen, die ik onverdiend anderen beroofd heb
zonder toen een gewetenszaak te maken van 't
kwaad dat ik bedreef. O, indien de jeugd dat
wistIk vrees dat er geen straf voor bestaat,
zoo groot schjjnt die misdaad me nu toe. Begrijpt
ge mjj en vindt ge mij niet vreeseljjk dwaas?
Ik strijd zooveel ik kan en voer het eene bevvjjs
na het andere bjj. Alles wat ge mjj zegt heb ik
mjjzelf wel bonderd keer herhaald. Suze is in 't
geheel niet coquetze heeft een eerlijk en gezond
verstand zjj bemint mjj oprechtwaarom mij
dan nog ongerust gemaakt Zoo juist, met je
brief in mjjn band, heb ik mjj hardop alle vragen
gedaan, die gij mjj gesteld hebt, om mjj tot beda
ren te brengen.
Zjjt ge niet de beste aller echtgenooten voor
je vrouw
Ja Maar mjjn lastig geheugen laat er onmid
dellijk op volgen Jeanes man was voor baar ook
de beste aller echtgenooten.
Zjjt ge niet zeker van Suzc's liefde
Ongetwijfeld, maar Jeatie heeft ook van haar
man gehouden
Om welke reden heeft je vrouw je bjj de eerste
ontmoeting boven allen verkozen Zijt gij leeljjk,
's rijks dienst, zoials reeds in Znid-H dland,
Gelderland en Noord-Brabant het geval is.
Verder zou h t korps van 's rijks waterstaat
zoodanig gereorganiseerd worden, dat wel de
inspecteur in algemeenen dienst behouden blijft
naast den Minnter, doch bet aantal hoofdin
genieurs zeer aanzienlijk wordt ingekrompen,
waardoor eenigm der thans fungeerenden op
wachtgeld gebracht worden, en de ingenieurs-
dienst belangrijk zou worden uitgebreid, tevens
met verbetering van traktement en intrekking
der toelagen. De juiste datnm van de invoe
ring dezer ingrijpende maatregelen schijnt ech
ter nog niet te zjjn vastgesteld.
De lapporteurs der Belgische kamer over
het wetsout verp tot goedkeuring der overeen
komst tusschen Nederland en Belgie tot ver
betering van het kanaal Ter Neuzen Gent
hebben in hunne vergadering van Donderdag
het door den heer Willequet gestelde rapport
goedgekeurd.
LANDBOUW EN VEETEELT.
's Gravenpolder. Vrijdagavond had de bepaalde
landbouivlezing door den heer II. O. Hartman Jz.,
secretaris der gemeente Goes, in de herberg van J.
M Zaaijer voor ren dertigtal belangstellenden plaats.
Na ia zijne voorrede erop te hebben gewezen,
bor de landbomvir in het oog diende te houden, dat
hij niet de voetstappen van zijne voorouders op hst
ge led van d n landbouw moet drukken, maar door
vooruitgang trachten mott hierin verbetering te
brengen, evenwel zorgdragende dat theorie en prac-
tijk samengaan, pastte hjj dit ook toe op de ver.
bouivlng van b't Vlas. over welk product hij dien
avond zou spreken.
Spreker zeide, dat de eerste verbouwing vau het
vlas zich rd-ds in de diepe oudheid verliest, want
reeds ten tijde van Mazes wordt daarvan melding
gemaakt.
In Europa werd het eerst in Griekenland uit Kanii in
vlas ing vee d, en reeds in dien tjjd werd het.nut van
dit gewas zoozeer erkend, dat het zelfs door reu Ro-
meinsch dichter is bezongen.
Nadat het zich over Europa verder had uitgebreid,
werd het ook in Nederland door de Duitschers en
Galliërs ingevoerd.
Volgens spreker is de vlasplant een gewas, dat het
best tiert op lossen, geen te mageren, maar ook geen
te vetten groi.d, zoodat op kleigrond evenmin als op
kalkgrond dit gewas tehuis behoort.
G schoren weilanden en landerijen, waarop het
vorige jiar aardappelen geslaan hebben, zijn het best
geschikt tot het zaaien van vlas.
Als zaaizaad werd door den spreker aanbevo'en het
onverstandig en moeieljjk van humeur?
Neen waarlijk niet; maar waarom heeft Jeane
mjj boven baar echtgenoot gekozen, 't. geen ik
onder geen voorwendsel mocht gedoogenen ik
moet dit tot mijne eigene schande bekennen.
Gjj vindt dat ik alle reden heb om dankbaar
te zjjn. Ik ben het geheel met je eens, wanneer
ik bjj toeval ontsnap aan de herinneringen van een
verleden, waarin ik nu pas een beider inzicht krijg.
Maar kom 1 laten wij 'er niet meer aan denken
Mjjn papier is ook vol; er bljjven mjj slechts twee
regels over om je to vertellen, dat ik eergister
Felixgezien heb. Ik ging naar hem toe en drukte
hem de handik kpn geen woorden vinden om
hem te zeggen, boe'n spjjt ik gevoelde; maar uit
zjjn vriendelijken blik meikte ik, dat bjj mjjn bar
tel ij ken handdruk verstaan bad. Zjjt gjj tevreden
over mjj Hjj is echter nog niet bjj ons geweest,
waarvoor ik hein dankbaar ben. Wat zal ik je
zeggen Gjj dacht toch niet, dat ik in éen dag
genezen zou zjjn
VI.
Een becle maand ben ik kalin gebleven Ik
maak vorderingen, niet waar Ik dacht, dat de
oude mensch in mjj gestorven wa9maar helaas
dezer dagen is hjj weêr voor den dag gekomen.
Ik beb je een heel verhaal te doen. Je hebt mjjn
biechtvader willen zjjn schrjjf bet op rekening
rnjjner vriendschap voor je, zoo ik je verveel.
Verleden Donderdag, uit bet paleis van justitie
komende, waar ia voor een mijner bloedverwanten
van buiten een goed woordje gedaan had, zag ik
Felixdie de Place Vendöme overstak; 't was
ongeveer drie uur, de tjjd waarop Suze Piet naar
I den tuin der Tuilerieën bracht om te spelen. Hjj
lliga-ljjnzaad, ofschoon volgens zjjne meening bet zaad,
hier te lande gewonnen uit Riga-ljjn'aad, nog ver
kieselijker is.
De beste meststof voor den grond, waarin men
Ijjnzaad wenscht te zaaien, is vogelmest, vooral die
van duiven.
Daar bet evenwel eene onmogelijkheid is om deze
meststof hier in groote hoeveelheid te verkrijgen,
raadde hij aan de poudritte te bezigen.
Ais het beste middel ter verdelging der aardvloo,
dië, zooals bekend is, aan de vlasplant veel schade
toebrengt, werd door hem aangeraden de plaut met
roet of asch te bestrooien.
liij het spieken over de verdere bewerking van
hel vlas zeide heer Hartman, hoe het te bejammeren
is dat men gewoonlijk het water, waarin het vlas
te rotten had ai-legen, liet vvegloopen, omdat dit
water, wanneer het op bet land, waar vlas was ge
teeld. werd gebracht, veel van de stoffen aan den
gror.d zou teruggeven, die door het vlas eraan waren
ontnomen.
Het algemeen heerschend gevoelen, als zoude men
het vlas slechts om de zeven jaren op denzelfden
grond kunnen telen, werd door spreker wederlegd
en wel door een voorbeeld aan te halen van eeue
hoeve in Saksen, waar nu reeds rijf en twintig jaren
aehte'een van denzelfden grond vlas was geplukt.
Dit kan men even goed 'hier doen, mits men maar
aan den grord teruggeve wat door de plant is
gebruikt.
Na eene pauze van een kwart uur gaf spreker
aan zijne toehoorders nog ceuige losse opmerkingen
in zake den landbouw ten beste, waarmede hij zjjne
voordracht eindigde.
KERKELIJKE .ZAKEN ONDERWIJS.
Op 1 Februari wordt te Goes de Rijksnor-
tnaalschool geopend, voorloopig met de 25 jongelui,
die nu reeds de oefenschool bezoeken, terwijl zeer
spoedig het aantal leerlingen zal worden uitgebreid.
Directeur der iuHchting is dhr. D. H. O. Ittmann
hoofdonderwijzer alhier; als onderwjjzers zullen werk
zaam zijn de keeren A. Van Schelven, A. R. Breet-
velt, hoofdonderwijzers en O. JV. d. Polleel'aar
aan de 11. B. S. alhier, benevens de herren D.
Moojen, A. Visser en J. Smart, hooldonderwijzers
te Kloetinge, Kapelle en 's-Gravenpolder eu mejuffr.
A. tiisseeuw, te Goes voor handwerken voor meisjes.
De heer P. Jellesma, evangelist te Bergen-
op-Zoom, heeft de benoeming tot derden godsdienst
onderwijzer bij d: Herv. gemeente te Arnhem aan-
genomen.
Aan den heer A. Grevensluk, schoonschrijver
te Amsterdam, is den 19 dezer toegekend de medaille
der MaatschappijFelix Meritis.
Voor den dienst in Nederlandsch Indie zjjn
noodig eenige onderwijzers der derde klasse, bjj voor
keur ongehuwd, in het bezit eener akte vau be
richtte zjjne schreden naar de straat van Castiglio'
en stapte flink door. Eene nieuwsgierigheid, die
ik te vergeefs trachtte te bedwingen, dreef mjj er
toe hem te volgen.
Hjj bereikte de Tuilerieën liep even over de
straat, keek op zjjn horloge, liep verder het plant
soen in, oplettend de kindergroepen beschouwende
die om hem heen dwarrelden en speelden stil
staande om de dikvvangige kleinen op te nemen
of de knaapjes te stveelen, die hunne hoepels tegen
zjjne beenen wierpen. Klaarblijkelijk zocht l^ij
iemand, dien hjj zeker was daar te vinden, of dien
bjj gewoon was op die plaats te ontmoeten. Plot
seling zag ik bent bukken om een jongetje te
kussen, dal hjj in de hoogte bief: 't was Pief. Ik
verschool mjj achter een boom als een dief, die op
den loer ligt om den voorbjjganger zijn beurs of
zjjn leven te vragen. Felix was twintig pas van
mjj af, nog steeds met mjjn zoon op den arm, dien
hjj liet springen en die luidkeels lachte. De kin
dei meid, die was.gaan zitten, stond op en kwam bjj
betn. Waar was Suze? Ik zocht haar in't rond en
had eerst eene opwelling van vreugde, toen ik baar
nipt zag; maar ik dacht er weldra anders over: zjj
zon zonder twjjfel komen en hij wachtte op haar.
Ik verloor geen zijner bewegingen uit het oog. Hjj
baalde uit zjjn zak handen vol snoep, dat Piet lekker
oppeuzelde; na een minuut of twaalf zette bjj hem
op een stoel en verwjjderde zich naar den kant
van den grooten weg, niet zonder verscheidene
keeren omgekeken te hebben en de kushandjes
,ta beantwoorden, die het kind hem met vjjne kleine
roode vingertjes toewierp. Ik merkte op dat. oogeq-
blik, dat ik het voorwerp was der attentie van een
groep kindermeisjes, die mjj ondeugend aankeken