1880. N°. 9.
Dinsdag 20 Januari.
67ste Jaargang.
SUZE's MAN.
IJk en Herijk der Maten en
Gewichten.
KIESRECHT.
Grondbelasting.
KWEEKELIi\G.
FEUILLETON.
OFFICIEELS MEDEDüEUM.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75
Afzonderlijke notnmers 5 et, met bijblad 10 ct.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 1—8 regels a ,1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prgs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn A. STEINER en HAASEN8TEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de jaarletter, zoowel
bij den IJK. als bij den HERIJK, gedurende het jaar
18^0 te bezigen, zul zijn de letter J? in den gewonen
drukvorm, schuins gestéld bij den ijk der weegwerk
tuigen voor gewoon gebruik en van gasmeters de
Koninklijke kroon; voor fijnere wegingen een vijfstralige
stercn tevens, dat het merk van bet kantoor, waar
de eerste stempeling heeft plaats gevonden, voor Mid
delburg, waaronder de gemeente Goes ressorteert, blijft
bepaald op het cijfer
Goes, den J7 Januari 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DB WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De BURGEMEESTER van GOES, gelet op de 2de
alinea van art. 7 der wet van den 4 Juli 1850 (Staats
blad no. 37), tot regeling van het KIESRECHT en de
benoeming van afgevaardigden ter EERSTE en TWEEDE
KAMER der STATEN-GENERAAL, noodigt de inge-
zetencn dezer gemeente uit, om, indien zij elders in
de directe belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór
den 15 Februari eerstkomende, ter secretarie der ge
meente, te doen blijken.
Goes, den 17 Januari 1880.
De Burgemeester voornoemd,
J. G, DE WITT HAMER.
De BURGEMEESTER van GOES brengt ter kennis
van een ieder, wien het aangaat, dat het kohier der
GRONDBELASTING op de GEBOUWDE en ONGE
BOUWDE EIGEN DOMME U voor deze gemeente over
het jaar 1880 op heden ter invordering is gesteld in
handen van den ontvanger dier belasting binnen deze
gemeente.
Goes, den 17 Januari 1880.
De Burgemeester voornoem!,
J. G. DE WITT HAMER.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kenni9, dat aan de bewaarklasse
van de school der le klasse benoodigd is eenKWEE-
KELINGE van 14 a 17 jaar oud.
Zij, die voor eene benoeming wenschen in aanmerking
te komen, vervoegen zich bij den heer A. R. BREET-
VELT, hoofdonderwijzer dier school.
Goes, den 19 Januari 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
2)
Naar het Fransch van Georse Vautier,
iloor J. O. S.
II
Ik had ja doen beloven, dat po je verlof hij mij
te Sauve zoudt doorbrengen. E i zie, nu wordt
ik eensklaps genoodzaakt Sauve te verlaten en
mij te Parijs te vestigen. Zou alles dan samen
spannen, om ons van elkaar verwijderd te houden?
Nu ben ik reeds twee jaren getrouwd, vader van
een flinken jongen en gij kent noch mijne vrouw,
noch mijn zoon Sedert mijne terugkomst uit
Florence zond ik je slechts drie kattebelletjes
jij, ongehuwde egoïst, kunt je niet voorstellen
hoe weinig tijd men voor zich zeiven overhoudt,
als men gelukkig getrouwd is. Ik ben niet in de
gelegenheid geweest je de boosheid van mevrouw
De Haintenois te schilderen, toen zij hoorde dat
wij van plan waren onze wittebroodsweken, die
zg zeer edelmoedig op drie maanden bepaald bad,
te verlengen en eeuwig te doen voortduren, noch
de bekoorlijkheden van mijn nieuw leven, die zich
eensklaps aan mij openbaarden, nocb het be
koorlijke van die heerlijke eenzaamheid, waar ik
te midden der schoone natuur geleerd heb herin
neringen, die mij overal vervolgden, te vergeten,
noch het niet weêr te geven gevoel mijner eerste
vaderijjke verwachting, noch onze terugkomst
voor de groote gebeurtenis, noch onze vestiging
in dit bekoorlijke plekje, waar ik getrouwd ben,
noch mijne vreugde toen ik voor de eerste maal
mijn1 kleinen Piet in de armen nam, die met zijn
handjes en voetjes spartelde, 't geen ik bekoor
lijk vond, terwijl hij zoodanig schreeuwde dat ik de
heerlijkste tonen uit het Paradijs meende te hoo-
ren. Mevrouw De Haintenois is hier sedert Piet's
Benoemd tot controleur der directe belastingen
te Roosendaal de heer A. Schindlerthans te Middel
burg, en tot commies der direciie van de registratie
te Middelburg de heer W. Verheijente Nijmegen.
Ged. Staten.van Zeeland hebben vastgesteld da',
ter bepaling van het aandeel, door de gemeenten te
dragen in het gedeelte, hetwelk door de provincie in
de lichting voor de nationale militie van 1880 moet
worden geleverd, o. a. moeten worden samengevoegd
de gemeenten: Schoro en Waarde; 's-Gravenpolder en
's-Heer Abtskerke Oudelande en Driewegen.
De Minister van waterstaat enz. heeft bepaald, dat
ter verkrijging van een diploma als stuurman aan boord
van koopvaardijschepen dit jaar door de Commissie
van examen zullen gehouden worden: vier zittingen
te Amsterdam, drie te Rotterdam en eene zitting te
Dordrecht. Tijd en plaats van elke zitting wordep
telkens drie weken te voren in de Staatscourant bekend
gemaakt.
Onder goedkeuring van Z. M. den Koning is sa
mengesteld de hoofdcommissie voor de onder de hooge
bescherming van HH. MM. den Koning en de Konin
gin staande verloting van voorwerpen van kunst en
smaak ten beh->eve van de noodlijdenden door den
watersnood van 1880, te houden in de Gothische zaal
in Den Haag. Ook is de koninklijke goedkeuring voor
die verloting reeds verleend.
O.-Indië. Verleend een tweej. verlof naar Europa,
wegens ziekte, aan den audit, mil. Willem I (Samarang)
mr. W. A. P. F. L. Winckel.
GOES, 19 Januari 1880.
Wij herinneren dat de adressen aan de
Tweede Kamer, waarbij wordt aangedrongen
op het nemen van wettelijke maatregelen tegen
het misbruik van sterken drank, in Hoes nog
tot en met Zaterdag aanstaande bij de vroeger
opgegeven personen ter teekening liggen. Te
Ellewoutsdijk hebben velen hunne handteekeuing
op zulk een adres geplaatst.
Als een stashje van de mate der 'volks-
ontwikkeling in Nederland nemen wij hier over,
wat men naar aanleiding der jongste volkstel
ling aan het Haagsche JJagll. schrijft
»Nu er in de dagbladen melding is gemaakt
van eeD geval, dat door iemand op het biljet
voor de volkstelling in de kolom Geslacht"
was ingevuld een varken", zal door zeer velen,
die met het werk der telling belast zjjn gewtest,
wel de opmerking zijn gemaakt, dat die Litn-
burgsche fout geen alleen staand geval is,
want, te rekenen naar de invulling, die in een
geboorte gelogeerd en, niettegenstaande al het voor
gevallene, houden wij, zoo goed als 't maar hoeft,
huis. Verleden Woensdag hebben wij de eerste
onaangenaamheden gehad.
Toen wij -na het ontbijt samen waren, vroeg ze
mij, als 't ware met bet mes op de borst
Gij denkt er toch niet over uw geheele leven
in dit gat door te brengen?
Ik was, ik beken het, zoo verwonderd over deze
vraag, dat ik eerst niet wist wat te antwoorden.
Mijn geheele levenneen
Zij maakte van mijne verbazing gebruik en liet
er onmiddellijk op volgen
Gij gaat zeker dezen winter in Parjjs wonen?
Ik had nu tijd gehad van mijn eersten schrik te
bekomen en haastte mij haar in de rede te vallen,
opdat zij mij niet overbluffen zou.
O! er is volstrekt geen haast bij; ik twijfel
er zelfs aan, of Parijs mij van 'tjaar zal terug
zien. Ik gevoel me hier met mijne vrouw en met
mijn zoon zeer gelukkig.
Mijne schoonmoeder is wat driftigdat is haar
grootste gebrek. Haar gelaatskleur kondigde oor
log aan en zij begon haar vuur op mij te richten.
Spreekt gij in ernst? Wilt gij in deze wil
dernis blijven leven
In eene wildernis, neen waerlijk nietmaai
de eenzaamheid en het stille leven vervelen mij
niet. Ik zie niet in, waarom ik mij opnieuw in
den maalstroom van Parijs zou werpen.
Voor de' beste aller redenen omdat Suze
nog maar twee en twintig is, en gij haar niet in
het stille landleven moogt afzonderen.
Suze heeft haar kind.
Die reden geven alle echtgenooten op. Zij
meenen eene vrouw volkomen gelukkig te maken,
door haar de zorg van een klein kind toatever-
trouwen.
Oridertusschën mevrouw
Suze zal eene uitstekende moeder zijnde
opvoeding, dio ik haar gegeven heb, stelt mij daar-
betrekkelijk klein plaatsje als mijn woonplaats
is door sommigen plaats had, mag men veilig
aannemen, dit er, als ze door iederen agent
werd-n publiek gemaakt, nog wel vreemder
zaken voor den dag zouden komen.
»De Uegeering schat blijkbaar de capaciteiten
van het volk te hoog, want van 250 biljetten,
door steller dezes bezorgd en weder ingezameld,
waren 10 zter goed en 15 nog gebrekkig in
gevuld, 25 waren geheel verknoeid door allerlei
onzin en 200 waren geheel blanco en ook niet
onderteekend, eenvoudig omdat de menschen
't niet konden.
Op wien diukt nu de last der volkstelling
op die wijze 'traeest? Wel natuurlijk op den
agent en als deze dan niet, zooals op zoovele
plaatsen bet geval was, tuk is op fooitjes, omdat
hij zich als ambtenaar beschouwt te zijn voor
bet publiek en niet het publiek voor hem, dan
geloof ik te mogen b iweren, dat de Rijksver-
goeding in verhouding tot het werk veel te
gering is en dat de gemeente-ambtenaren zich
gelukkig mogen achten, dat die volkstelling
slechts om d) 10 jaren geschiedt.
»Te dézer plratse waren de beide agenten
voorzien van uittreksels uit de registers van
bevolking en dat faciliteerde de invulling, want
men staat er over verbaasd dat er zoo velen
gevonden worden, die noch van zich zei ven noch
van vrouw of kinderen den juisten leeftijd
weten en die zelfs reeds jaren achtereen op
geheel verkeerde datums de verjaardagen vierden.
En of men eenig begrip h eft van de tel
ling is af te lei lea uit, een vraag, aan steller
dezes gedaan, noj het vee ook op het pampier
mos kommen''.
Tot zoover de berichtgever. We voegen er
alleen de opmerking bij, dat het resultaat van
de bepaling in de wet op het' lager onderwijs
van 1857 a er wordt overal in het rijk van over
heidswege voldoend lager onderwijs gegeven" nog
wel iets te wenschen overgelaten heeft. Wie
weet, of de Regeering jüjst in de uitkomsten
der gehouden vorstelling niet een vernieuwd
be vijs vindt, dat het met de \o\ksontwikkeling
nog maar treurig gesteld is en een prikkel
tevens, om da uitvoering der nieuwe wet op hot
omtrent volkomen gerust; maar ik heb baar niet
voor min of gouvernante opgevoed. Twee jaren
hebt gij nu met. elkaar onder vier oogen doorge
bracht, dat is genoeg; uw plicht als man is baai-
in de wereld te brengen en haar niet te onttrekken
aan de genoegens, die,haar wachten, door aan uwe
dwaze voorliefde voor het landleven gevolg te geven.
Genoegens Nooit had ik daaraan gedacht
Ik stelde mij tevreden met te mompel-n
Welke genoegens
Hare oogen schoten vuur; ik begreep, maar te
laat, dat ik mij aan een vernieuwden uitval bloot
gesteld had.
Hoewelke genoegens Zou men als men
u hoort niet zeggen, dat mijne dochter slecht eu
leelijk is Welke genoegens Maat- dat is, geloof
ik 't eenige waarnaar eene aardige en geestige
jonge vrouw verlangt.
Ik ken de wereld en weet m-aar al te goed
waartoe die genoegens, die u zoo aantrekken, lei
den, oin ze mijne vrouw toe te wenschen.
Als ik u wel begreep, zei u daar iets heel
ongepasts. Zijn mijne dochter en ik dan van zoo'n
slechte afkomst, dat wij onze plichten zouden ver
geten
Bij ondervinding weet ik, dat de wereld voor
jonge vrouwen eene plaats is, met strikken bezaaid,
waarin de fatsoenlijksten en zij, die zich het meest
in acht nemen, vallen.
Ik sprak met vuur. Mevrouw De Haintenois
lei mij met een wenk het zwijgen op. Wij hoor
den de stem van Suze, die, van eene wandeling
terugkomende, een straatdeuntje neuriede, waarvan
het refrein iederen dag gezongen werd om het
kind in slaap te wiegen.
Ik heb nog éen woord te zeggen, zei mevrouw
De Haintenois haastig. Daar gij u wapent met
de ondervinding, in uw jongakeerenleven opgedaan,
moet gij niet vergeten dat verveling de verder
felijkste aller raadgeefsters is.
Suze kwam binnen. Zij bleef op den drempel
lager ouderwijs zooveel mogelijk te b -spoedigeu
Dan zou die telling niet slechts een direct
maar ook een groot indirect nut hebben gehad.
Behalve om het genomen besluit, in ons
laatste riotnmer onder de laatste en telegrapkische
berichten meegedeeld, is de Vrijdag gehouden ver
gadering der Arnsterdamsche kanaalmaatschappij
gewichtig, om hetgeen de heer J. O. Jager
o a. sprak. Hjj vestigde zoo schrijft men
in h.'t Ilaagsche Dagblad er de aandacht op,
dat in de mededeeiingen van het Bestuur omtrent
de lotgevallen der Maatschappij,' sedert Mei
van het vorig jaar, een leemte is, d e niet on
opgemerkt mocht blijven, nl. het verlies van
Z. K. H. den Prins vau Oranje, eerevoorzitter
d-r Maatschappij. Met geen enkel woord was
hulde g-b acht aan Zijn nagedachtenis, geen
enkel woord van waardeering van de diensten,
persoonlek door Z. K. H. bewezen, is vernomen.
Nu ongeveer 20 jaren geleden plaatste wijlen
de Prins van Oranje zich op verzoek van den
spreker en met goedkeuring des Konings aan
het hoofd der onderneming, en 't zou dus
niemand verwonderen zeide spr. dat de
eenige, die toen de eer had naast Hem te
staan, nu in herinnering bracht de leuze, waar
onder dit is geschied, nl. dat, waar een Prias
van Oranje zich aan het hoofd plaatst, de zege
dra volgt, hetgeen ook hier is bewaarheid.
Zij, die vroeger de vergaderingen bijwoonden,
zullen zich nog levi ndig herinneren, met welke
ingenomenheid zij den Prins de vergaderingen
zagen leiden, en de uitstekende eigenschappen,
waarvan Hij daarbij blijk gif. Dat Hij later
het eere-voorzitterscbap niet meer in de daad
bekleedde, lag niet. alleen in Zijn verblijf buitens
lands, maar iu ervaringen die Zijn tegenwoor
digheid in de vergaderingen niet konden be
vorderen. Buitenslands vooral is de P.ins om
Zijn afwezigheid uit het vaderland onjnist be
oordeeld; maar hier, waar we, zonder te ver
vallen in laffe Vorstenvleijerij, Zijn persoonlijken
medearbeid en Zijn verdiensten moeten huldigen,
mag Hij niet worden vergeten.
Ten slotte herinnerde spreker aan de woorden,
waarmee Abraham Noorkerk de Handvesten tun
Amsterdam in de vorige eenw opdroeg aan de
staan, keek ons nieuwsgierig aan en zeide:
Zijt ge niet best gemutst? Waar praat gij
over
Wij spraken over politiek, zei mevrouw De
Haintenois, terwijl ze voortging met hare couran
ten te lezen. Uw man is z.oo eigenzinnig, dat hg
niet naar raad wil luisteren.
Verveling! Mijne vrouw verveelt zich dus?
Dit zoo haastig gesproken woord zit mij dwars in
de maag; den heelen dag bleef ik in gepeins
verzonken, tot groote verwondering van Suze, die
zich maar niet kon voorstellen, dat men door po
litiek zoo afgetrokken kon zijn. Ik besloot rnjj
van dien blaam te zuiveren en gaf mij gedurende
eenige dagen aan een nauwkeurig onderzoek over.
Terwijl ik alles stipt naging, kwam ik tot de
ontdekking dat dit lustige leventje en die een
zaamheid weiuig aanlokkelijks'opleveren voor eene
jonge vrouw, die nocb de waarde, nocb het genot
van die rust heeft kunnen waardeerén ik zag dui
delijk in dat, indien mijn innige genegenheid ei
het nieuwtje van hare moederlijke plichten op
dit oogenblik een middel tegen de verveling
waren, zij niet zouden kunnen beletten dat zij zich
op den een of anderen dag weêr zou vertoonen.
Ik weet te goed, wat ik aan de verveling schuldig
ben, dan dat ik niet op mijne hoede zou zijn Nog
hedenmorgen heb ik Suze ons vertrek naar Parijs
meêgedeeld. Mijne schoonmoeder zegeviert en ik,
mijn waarde vriend, ben ten prooi aan de hevig
ste zwaarmoedigheid.
Maar ik spreek slechts van mezelven en ver
geet. jou. Gij weet, dat drie volle weken van je
verlof voor mij bestemd zijn Te Sauve ol' te
Parijs dat doet er niet toe. Zoodra ik er op orde
ben, zal ik je mijn adres zenden. Misschien gaat
ge eerst wel naar je zuster te Rennes Ik heb
niet bet recht mij daartegen te verzetten, maar ik
verbied je ten strengste, op welke manier ook, in
Parijs te komen zonder dat je mijne vrouw en
.mijn zoon komt zien. (Wordt vervolgd.)
