1880. N°. 6.
Dinsdag 13 Januari.
67ste Jaargang.
GOESCHE
De oitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
nitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als bniten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommeri 5 ct. met bijblad 10 ct.
mm
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen ran 18 regels a /41.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor liet buitenland zijn: A. 8TEINBB en HAA8ENSTEIN VOGLEB, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Botterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAB en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren»
Benoemd tot commies der posterijen van de 4de
ki. Af. Zandeethans surnumerair der posterijen.
De commissie, belast in 1879/80 met het afne
men van de practische examens van arts en tandmeester,
zal hare tweede zitting aanvangen op Woensdag 14
a Jan. e. k. te Amsterdam.
Bij de marine kunnen geplaatst worden een acht
tal tweede schrijvers. Zij, die geneigd mochten zijn
naar die betrekking mede te dingen, zenden daartoe
vóot* den laatsten dezer een op gezegeld panier ge
schreven verzoekschrift in aan den directeur en kom-
mandant der marine te Willemsoord. Nadere inlich
tingen bevat de Staatscourant.
GOES, 12 Januari 1880.
Donderdag a. s. zal voor de leden van
het departement Goes der Maatschappij tot
Nat van 't Algemeiu en hnane dames de
tweede leesvergailering in dit seizoen plaats
hebben. Als spreker zal optreden de heer
J. Ruseeuw, burgemeester van 's-Graveupolder.
By besluit van den Commissaris des
Konings in Zeeland van den 9 Januari is
de beperking van het vervoer van vrachten op
de wegen in onderhoud bij het ryk opgeheven.
Als aanvulling op een desbetreffend be
richt in ons vorig no. nog het volgende
Het belastbaar bedrag voor de gronbelasting,
ongebouwde eigendommen, is in 1879 in alle
provinciën, behalve Zeeland en Overysel, aan
merkelijk toegenomen, te zamen een verschil
in gunstig van ƒ229,847.60, waarvan Noord-
Holland ƒ207,920 en Zuid-Holland ƒ1420
leverden.
j De belastbare opbrengst op 20 Oct. jl. en
het bedrag der over 1880 te heffen belasting zijn:
Belastbaar. Belasting
Noord-Brab. 6,135,330.54'/z 686,255.79
Gelderland. - 5,516,953.40 - 612,923.17
Znid-Holland - 7,128,773.74- 921,868.42
Noord-Holl. - 4,653,407.99 */a - 595,921.66
Zeeland - 3,789,656.68 - 469,471,55
Utrecht - 2,398,163.03 - 308,052.07
Friesland - 5,539,456.86 - 713,640,58
Overysel. - 2,526,247.83 - 289,151.79
Groningen. - 4,341,245.49 - 485,795.95
Drente - 846,719.06- 95,053.68
Limburg - 3,103,597.51 - 303,059.47
Totaal ƒ45,979,647.15 ƒ5,481,194.13
De 2de luitenant T. Glerum, van het 6e
regiment infanterie, is op het daartoe door
hem gedaan verzoek door den Minister van
Oorlog overgeplaatst by het 3e regiment van
gemeld wapen.
Naar men verneemt, had het jongste ver-
blyf te 's-Hage van den president van het
Luxembnrgsche bewind en den secretaris van
staat hoofdzakelijk ten doel, by den Groot
hertog aan te dringen op de benoeming van
een stedehouder in plaats van wylen Z. K. H.
Prins Hendrik.
Dit belang moet dan ook een pnnt van
ernstige gedachtenwisseling uitgemaakt hebben
by gelegenheid der audiëntie, door Z. M. den
Koning jl. Dinsdag aan den heer De Blochausen
verleend, doch het is daarby tot geene beslts-
sing gekomen.
Dienzelfden avond heeft de president van
het groothertogelijke gouvernement eene lang
durige conferentie gevoerd met Z. K. H. den
Prins van Oranje, terwijl ook de Nederland-
sche Minister van Buitenlandsche Zaken her
haalde malen een onderhoud met den Luxem-
burgschen staatsman heeft gehad.
Uit goede bron verneemt het Vad., dat
eerstdaags aan generaal Van der Heyden van
regeer in gswege een eervolle onderscheiding zal
worden toegekend.
De liberale kiesvereeniging Het algemeen
Belang, te Leiden, heeft den kapitein Roose
boom candidaat gesteld voor de Tweede Kamer.
Als candidaat voor een lid van de Tweede
Kamer voor het kiesdistrict Maastricht i3 door
de katholieke kiesvereeniging aldaar aanbe
volen de heer Ernile Roberti (voorma'.ig ge
meente-ontvanger ten plattelande)
Naar men verneemt, zullen er nog wel
ettelijke dagen voorbijgaan vóórdat de spoor
wegdienst tusschen Hedel en 's-Bosch kan her
vat worden, aangezien met duikers de toestand
van de Diezebrug moet onderzocht worden.
Intusschen voorziet de firma Van Gend
Loos met omnibussen in den dienst tusschen
Hedel en 's-Bosch.
RECHTZAKEN.
De akte van beschuldiging tegen Pincoffs en
Kerdijk is verschenen. Zjj zijn 26 December naar
de openbare terechtzitting van den Hoogen Raad
verwezen en beschuldigd: lo. van het plegen van
54 valschheden in geschriften door als directeuren
der Afrikaansche handelsvereeniging daarin be
driegelijk 54 valsche posten optenemen. 2o. Van
bedriegelijke bankbreuk door als gefailleerde koop
lieden (commissionairs-firma Kerdijk Pincoffs)
boeken te hebben gehouden, die den waven staat
niet opleverden en daarin tal van verdichte en
verzonnen posten bedriegelijk als waar te heb
ben opgenomen.
Verder wordt Pincoffs in privé beschuldigd van
in de boeken zijner firma bedriegelijk als waar te
hebben voorgesteld verdichte en verzonnen posten
tot dekking zijner speculatie in Peruanen zonder
medeweten en zelfs ten nadeele zijns compagnons.
Nog blijkt dat Kerdijk 1 ton uit de kas der
firma met medeweten van Pincoffs voor eigen
gebruik zou hebben genomen en daarvoor val-
sehelijk K. Enthooen te hebben gedebiteerd. De
voorwaarden tot uitlevering van Kerdijk laten
echter vervolging op dit punt niet toe.
Uit de akte blijkt] verder het feit der verval-
sching van balansen, het drijven door Pincoffs in
privé van wilde speculation met het crediet dei-
vennootschap, het drijven van wisselruiterij op
groote schaal. Zijne kwade trouw blijkt vooral
uit de getuigenissen van Botermans en Tillemans
vroeger chef de bureau en boekhouder. Pincoffs
gelastte hun boekingen met medeweten van Ker
dijk en gaf hun later schriftelijk décharge op
een wijze, die hij zelf compromittant genoeg noemde.
Kerdijk schijnt geweten te hebben, dat de balansen
in strijd waren met de waarheid. In 10 jaar ge
noten beide beschuldigden te zamen ongeveer
12 ton.
De eerste openbare terechtzitting in deze zaak
zal nog deze maand plaats hebben en, evenals alle
zittingen in dit proces, gehouden worden in de
groote audiëntiezaal van den Hoogen Raad.
Overeenkomstig het Wetboek van strafvordering
beveelt de Hooge Raad, indien de beschuldigde
Pincoffs ten dage dienende niet verschijnt, dat hij
andermaal tegen een bepaalden dag zal worden
opgeroepen. De behandeling zal dan vermoedelijk
tot de helft der maand Februari worden verdaagd.
De terechtzittingen, aan dit strafproces te wijden,
zullen geleid worden door den president van het
hoogste rechtscollege mr. Gockinga. Als ambte-
naar van het Openb. Min. zal optreden de proc.-
generaal mr. liömerals verdediger van den be
schuldigde Kerdijk mr. J. Van Gigch.
Aug. Then Bergh, gewezen directeur der Rot-
terdamsche Handelsvereeniging, wiens uitlevering
door de Saksische Regeering is toegestaan, is Za
terdag gevankelijk te Rotterdam aangekomen en
naar het huis van arrest gebracht.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage behandelde
Vrijdag de zaak van de weduwe J. K. en hare
dochter, de huisvrouw van C. B., beiden te Arne-
muiden, beschuldigd van diefstal. Zij werden vrij
gesproken wegens gemis van wettig bewjjs.
STATEN-GKNERA.AL,.
TWEEDE KAMER.
Gemeentelijke indeeling van de Wester-Schelde
en het Sloe.
Het deswege ingediend ontwerp strekt tot ge
meentelijke indeeling van de Wester-Schelde en
het Sloe. Wordt het tot wet verheven, men zal
dan in die wateren niet meer, bij gebreke van
een bevoegden rechter, wettelijke verordeningen
straffeloos kunnen overtreden. Dit is thans moge-
ljjk, omdat de rechterlijke indeeling op die der
gemeenten bernst. Ook zal dan het kadastreeren
der gronden, die uit het water opkomen of droog
gemaakt worden, aanstonds kunnen plaatshebben.
Een wetsvoorstel, waarbij het stroomgebied der
Ooster-Scheide bij gemeenten wordt ingedeeld, zal
'zoo spoedig mogelijk volgen.
De krachtens de artt. 131 en 132 der gemeen
tewet uitgebrachte rapporten worden overgelegd.
De bedenkingen, door de gemeenteraden en com-
missiën van ingezetenen gemaakt, betreffen hoofd
zakelijk de veranderlijkheid der langs den oever
aangenomen grenslijn op 50 dM. diepte bij gewoon
laag water, de moeielijkheid om die lijn ten allen
tijde te herkennen en de uitgestrektheid van het
aan elke gemeente toegevoegd watergebied. Die
bezwaren hebben het onderwerp uitgemaakt eener
briefwisseling tusschen Gedeputeerde Staten van
Zeeland en den hoofdingenieur vau den waterstaat
in die provincie, tengevolge waarvan daaraan is
tegemoet gekomen voor zoover dit uit een oog
punt van algemeen belang mogelijk scheen.
In het belang der gemeenten, wier grondgebied
door aanwas kan worden uitgebreid, is eene ver
plaatsbare oeverlijn boven eene vaste te verkiezen.
De herkenning dier lijn kan geen moaielijkheden
opleveren. Ten aanzien der uitgestrektheid van
het aan elke gemeente toegevoegd gebied is men
van het denkbeeld uitgegaan om bij middelpun
ten van scheepvaartverkeer, zooals Vlissingen, Ter
Neuzen en Kruiningen, een grooter deel van den
stroom in te deelen dan de uitgestrektheid der
gemeente langs den oever aangeeft.
Voor de andere gemeenten is, behoudens enkele
uitzonderingen, het beginsel gevolgd dat elke ge
meente het langs haren oever stroomende deel
der rivier verkrijgt, voor zoover het gelegen i3
tusschen gemakkelijk op het terrein te richten
dwarslyaen uit de op deu oever eindigende grens
scheidingen.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
De collecte voor noodlijdende kerken en per
sonen heeft in 1879 bij 30 Herv. gemeenten in de
classis vaa Goes opgebracht 191,52s, waaraau nog
door 3 kerkvoogdijen is bijgedragen 19,voor
de AlgemeeDe Weduwenbeurs schonk alleen de kerk
voogdij vau Wolfaarrsdijk ƒ15,j voor het fonds
tot verbetering der schraalste predika? tstracteiiienteu
werd uit 9 gemeenten ƒ38,50 geofferd, terwjj! voor
het godsdienst-oaderwys alléén de gem. Kattendyke
ƒ1,07' bijdroeg.
Op het drietal naar Leiden komt als no. 3
voor ds. B. Pa» Schelven te 's-Hertogenbosch; op dat
naar Schoonhoven als no. 1 ds. Ph. Van Polder
te Oude Tonge.
Benoemd tot hulponderwijzer te Hansweert
dhr. E. Mulder, te Groningen.
In zijn bekende «Bijdragen tot schoolwet
herziening" deelde, naar in het maandblad Volks
onderwijs herinnerd wordt, eenige jaren geleden
de heer Farncombe Sanders de volgende herinne
ring mede uit zijn ambtelijke loopbaan
«Ergens ten plattelande had zich een aantal
ingezetenen vereenigd tot het stichten eener bij
zondere school. Bij mijn bezoek vond ik daar het
maatschappelijk onderwijs in een zeer onvoldoenden
toestand en nagenoeg geheel opgeofferd aan het
godsdienstig onderwps. Kinderen van vijf jaren
leerden er spellen uit een boekje in Duitsche let
ter gedrukt, met lesjes over 's menschen ellende
en verlossing. Na afloop van den sehooltpd zeide
ik tot den onderwpzer: «Meester, ik heb natuur
lijk over de inrichting van uw school niets te
zeggen, maar waarom neem je niet liever het stel
leesboekjes van de Utreohtsehe diakonie-seholen
Mp dunkt, die zpn geheel in uw geestik zal
er u eens een stel van sturen kijk ze dan eens
op uw gemak in." De onderwpzer, een gemoe-
delpk oud man, antwoordde mp met tranen in de
oogen «och mpnbeer, doe dat maar niet; ik wou
zoo graag, maar ik kan niet zooals ik wil. O, ik
zit er zoo onder."
Wil men iets dergelijks uit lateren tpd
Een schoolopziener bezocht een bpzondere katho
lieke school en vond daar geen andere leesboekjes
dan een stel, dat niet door verscheidenheid en
opwekkenden toon zich onderscheidt. Hp vroeg
den onderwpzer of hij in 't geheel geen andere
boekjes gebruikte, of hij die van Leopold of van
Bosman, of van Oostveen niet kende. «O, wel
zekerwil mpnheer de schoolopziener ze eens zien?
En te voorsebpn kwamen er onderscheidene uit
des onderwpzers lessenaar. «Ik mag ze niet ge
bruiken," luidde verder de inlichting; maar glim
lachend werd toegevoegd: «Weet u, wat ik doe?
Nu en dan schrpf ik daaruit eens een leeslesje op
het bord, dan gaat het ongemerkt onder de drop
pels door
«Leve de vrpe schoolgekscheerde de school
opziener, Een zucht was het antwoord.
SCBE1SPVAARTBERICHTBN.
Gister, Zondagmiddag omstreeks half 1
uur, is de stoomboot Admiraal De Ruijter,
ua lange afwezigheid, alhier aangekomen en he
denmorgen weder vertrokken.
Hausweert. Ofschoon er Zondag alhier
vele zeilschepen en eenige stoombooten uit
België zijn aangekomen, kan hier toch, even
min als te Wemeldinge de scheepvaart
als hervat worden beschouwdwaut nog
geen enkel zeilschip is hier uit Holland aan
gekomen en de hierboven gemelde zeilsche
pen blyven te Wemeldiuge liggen. Zoolang
de ongehiuderde vaart van en naar Holland
nog niet kan plaatshebbenmag men dize
nog niet als geopend beschouwen. Wel zijn
er alhier, via Wemeldinge, een paar schepen
van Bergen op Zoom en Bruinisse aangeko-
m n en van hier en Wemeldinge derwaarts
vertrokken, doch de vloot naar Holland bestemd
en die van Holland naar hier onderweg, wordt
nog steeds opg houden. De in dit kanaal over
winterd hebbende stoomichepen trachten, via
Uellevoetsluis, Rotterdam eu Am3terdim te
bereiken, evenals de 11. Vrydag alhier van
Antwerpen gearriveerde stoombooten Antwerpen,
kapitem A. J. Houwen, ea Telegraaf IV, ka
pitein D. Bijl. De laatste was Zondagmiddag
nog niet te Rotterdam gearriveerd. De stoom
boot Telegraaf II, kapitein J. Baars, Donder
dagmorgen van Rotterdam vertrokken, is, via
Hellevoetsluis, eerst Zondagnamiddag alhier
aangekomen. Volgens rapport van den kapi
tein ging dit nog met de grootste moeite ge
paard en ontmoette hij, vooral in het Haring
vliet, eeu massa dryfys, dat de vaart zeer
belemmerde.
Rechtstreeks van hier naar Holland of den
Rijn is de vaart noch voor stoom- noch voor
zeilschepen doenlijk. En via Hellevoetsluis is
zulks zells voor stoomschepen nog bezwaarlijk,
getuige da van Rotterdam alhier gearriveerde
stoomboot Vooruitgang"kaptein G. Schilling.
Deze was den 8 van Hellevoet vertrokken met
bestemming naar Antwerpen, doch leed door
het ys op 't Haringvliet zulke zware averij, dat
zij te Middelharnis moest binnenloopen, en na
zooveel mogelijk te zijn voorzien eerst heden
Zondag alhier is aangekomen.
üok de stoomboot Cadzandrii van de nieuwe
onderneming Rotterdam-Breskens leed op deze
hare eerste reis zooveel schadedat zy die
niet kon vervolgen. In een woord, de scheep
vaart tusschen Belgie en Holland is alles be
halve nog in vollen gangen ofschoon het wel
te wenschen warezal -dit vooreerst niet ge
zegd kunnen worden althans indien het blijft
vriezenzooals het hedennacht en van daag
gedaan heeft.
De gestrande stoomboot Strelna is met
behulp van een honderdtal werklieden reeds
zoo goed als leeg gelost. Eeu daaromtrent
ingesteld onderzoek doet vreezee, dat het schip
zal verloren zyn. Althans aan rforengen valt
niet te denkeu.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Cohtgenb. Vrijdag hield de luer A. F. Marlet
in de herberg van J. Be Keijzer alhier eene land-
bouwvoordiacht en had lot ouderwerp Walh-l ge
bruik van voedingsmiddelen voor het vee, die in den
handel voorkomenons kan verschaffen. Hy be
sprak dit breedvoerig, onder aanduiding van gekleurde
tabelleu, behelzende hoeveel goede voedingsmiddelen
er gevonden worden en welke de beste zyn. Hij leerde,
dat echter by de veehonding rekening moet gehou
den worden met den landbouw, want dat tot eene
beperkte veeboudiug geene voeding uit deu handel
aan te bevelen is, meestal door gebrek aan kennis
van die voedingsmiddelen doordit de iheoreiische
waarde daarvan met de weteuscbappeljjle of gebruiks
waarde zelve moet gekrnd worden.
In zyn tweede afdeeling sprak genoemde heer o er
het aanschaffen en toedienen van die voedingsmid-
