buiging in zjjn stem kon brengen als anders het
geval is. De dankbaarder rollen van Lorends
den pastoor, den meester en Ruben vonden goede
vertolking. Apart maken wij melding van de goede
opvatting van Li ze en van Abraham de joodsche
vrouw was bepaald goed en, waar zij haar hartstocht
voor het geld openbaarde, afschrikwekkend, juist
zooals 't behoorde
nik dank u voor baarik zegen u voor haar I
En al dat geld, en al dat geldtien, twintig,
dertig. Kom Deborah, kom 1"
Die scène werd goed gespeeld en verdiende dub
bel het applaus, dat daarop ontstond. De overigen
brachten ook het hunne bij tot het welslagen
van 't geheel. De kramer spele rustigerhij schudde
in zulke stukken Barend af en vergete Tulp!
Verwonderlijk vlug wist men dezen keer met de
coulisses om te springenden regisseur daarvoor
onze dankDe verwisseling van tooneelen ging
gauw daaraan hebben wij het ook te danken dat de
voorstelling even na elf gedaan was.
De vertaling van Mosenthal's drama is keurig het
Nederlandscb vloeiend, goed lees- eu hoorbaar. Een
paar germanismen o. a. geheimnis kwetsten
onze oorende uitroepen: gij, groote man 1 gij,
vreeselijke vrouw 1 enz. enz. moeten aan het stuk
iets indrukwekkends en dichterlijks geven, doch
dat doel wordt niet bereikt, ook klinken zij vreemd.
Twee belangrijke veranderingen lees verbe
teringen zijn door den vertaler aangebracht.
In 't origineel wordt de schoolmeesternadat
zijn afkomst bekend werd, in genade aangenomen
de heer Lambert Le Bègues laat hein van het
tooneel verdwijnenhij wordt verbannen en de
goede dorpsluitje.s beklagen zich, dat zij eu hunne
binders van een vermomden jood onderwijs genoten
hebben. Dit is veel natuurlijker, men moet de
omstandigheden in aanmerking nemen. Het effect
volle slot mist men in 't oorspronkelijkede be
werker legt bij 't afscheid Deborah eenige schoone
woorden in den mond, die de vertaling nog ver
dienstelijker maken ja, bijna zouden we zeggen
dat we Deborah liever in 't Nederlandsch dan in
't Duitsch lezen, 't geen lang niet van iedere tra-
ductie gezegd kan worden.
Doch wij keeren tot de hoofdpersoon terug, tot
de ster die, uit Holland neêrgedaald, in Zeeland
haar licht deed schijnen.
Na al 't geen wjj van haar gelezen en gehoord
hadden, was onze verwachting hoog gespannen
gaarne bekennen wij dat die verre overtroffen is.
De opvatting, die mejuffrouw De Groot van kaar
rol heeft, is wellicht eenig, in ieder geval sprekend,
treffend en voorbeeldeloos. Mochten wij soms in
hare stem missen, wat wij zoo gaarne erin zouden
hooren, mochten wij soms de uitspraak niet altijd
even zuiver vinden, wanneer wij haar beeld voor
oogen houdenhave bevallige bewegingen have
sprekende gebaren, hare indrukwekkende standen
on9 herinnerendan bekennen wij ons in stilte
dat wij met eene kunstenares te doen hebben, die
waard is in Neêrlands hoofdstad eene eerste plaats
onder hare zusters te bekleeden.
Haar optreden hier zal ons onvergetelijk zijn
zjj verschafte ons oogenblikken van waar en grootsch
kunstgenot. Het beeld van het schoone joodsche
meisje in eenvoudig doch smaakvol en passend
toilet, nu eens vurig in hare oprechte liefde zich
aan haar minnaars hart drukkende, dan eens diep
bedroefd over Jozefs gewetenlooze hardvochtig
heid en ontrouw; nu weer wraakgierig en toor
nig, dan weder vergevensgezind en zacht gestemd,
zal vaak voor ons verschijnen, en ons berinneren
aan de genotvolle uren, in den schouwburg ge
sleten. Het succes, dat zij ook in Zeeland oogstte,
moge haar een prikkel zijn op den ingeslagen weg
voorttegaanzij keere dan een volgend jaar met
even frissche krachten tot ons weder en verschaf-
fe ons dan, kan 't zijn, een avond even rijk aan genot
als de avond van Donderdag 8 Januari 1880.
J. O. S.
SCHEEP V A ARTBERICHTEN
Hansweert. Gedateerd Hontenisse 1 Jan
uari, komt er in de Middelbargsche Courant
van Maandag 5 Januari jl. een bericht voor
omtrent de spoorboot VlakeWalsoorden'.
Aangezien in dit schrgven beschouwingen voor
komen, die niet geheel juist zijn en licht tot ver
keerde gevolgtrekkingen aanleiding kunnen
geven, veroorloof ik mg eenige wederleggiugen.
Dat de bekendmaking van de staking van den
dienst eerst zoude geschied zijn veertien dagen
nadat de spoorboot had opgehouden te varen,
is niet zoo. De boot heeft getracht te varen
zoolang het maar eenigszins mogelijk was en 't
is haar met de grootste krachtsinspanning
dan ook mogen gelukken dagelijks nog een
of meer reizen te doen lang nadat elke andere
vaart reeds had opgehouden. Nu gaat het toch
niet aan, ja zou bet de grootste gekheid zijn,
de staking van een dienst te annonceeren tijdens
men dien tijdelgk nog voortzet, al is hg door
omstandigheden ongeregeld. Eerst toen de ge
zagvoerder moest verklaren niet meer te kunnen
varen was het daartoe de tijd en heeft de
hoofd-agent, de heer Looijé, het dan ook gedaan.
Ook de Goesche Courant vermeldde de staking
van den dienst zoodra de boot feitelgk had op-
gehouden te varen. Toen de omstandigheden
et toelieten o. a. het jjs op de rivier
is de dienst hervat, en niet nadat reeds vele
stoombooten de Schelde op- en afvoeren. Niet
Dinsdag doch terst Vrgdag en Zaterdag d. a. v.
hebben het een paar vlot gaande zeebooten
gewaagd de Schelde op te varen. En dat zulks
lateie dagen zelfs nog zoo gemakkelijk niet
ging, bewezen de stoombooten Strelna" en de
opgesleept wordende bark •Highmore". Dat
het beter was »de spoorboot" te Walsoorden
te stationneeren dan te Hansweert, wordt door
mannen van 't vak anders verteld. Want waar
moet de boot te Walsoorden liggen? In de
haven toch niet, want deze loopt droog en daar
kan geen schip in of uit, voordat het water
bjjkans half gewassen is, zoodat de boot dan on
mogelijk op een geregeld uur zou kunnen varen;
uit onze haven kan zjj daarentegen met eiken
waterstand vertrekken. Aan den steiger dan
Niemand kan toch heusch meeneu, dat de ree-
derjj zulk een kapitaal er aan zoude wagen
vooral bij een ijsgang als de laatste door de
boot buiten te laten liggen en d ze er alzao
roekeloos aan bloottestellen door het ijs te wor
den medegesleurd en verpletterd, hetwelk dezen
winter nog wel met kolossaler lichamen dan
de spoorboot gebeurd is. En in onze haven
vindt zjj een rustige en veilig» ligplaats. Doch,
aangenomen dat de boot te Walsoorden vei
lig had kunnen liggen en van daar wegvaren
naar verkiezing, dan ware de voortzetting van
den spoorbootdienst toch ondoenlijk geweest.
Want, niet straffeloos zoude de boot het
zware drijfijs, waarmede de rivier was over
dekt, hebben getrotseerd. Niet zoodra was de
rivier bevaarbaar, of de spoorboot verliet onze
haven nadat de Zuid-Beveland het door den
dooi eu regen reeds rotte ijs had opengebroken;
dus de hervatting van den dienst heelt door
het ijs in deze haven geene vertraging onder
vonden althans had de spoorboot Vlake
Walsoorden, al had zij te Walsoorden gelegen,
volstrekt niet verscheidene dagen eerder kun
nen varen dan nu het geval is geweest, ofschoon
erkend moet worden dat, wanneer de boot was
voorzien van een krachtiger machine en zjj meer
diepgang had, de dienst een paar dagen eerder
had kunnen beginnen.
Het is wel jammer en onpleizierig, dat de
spoorbootdienst dezen winter niet geregeld is
voortgezet kunnen worden en alzoo de com-
muuicatie tusschen de beide Sehelde-oevers ver
broken werd, doch tegen de wetten der natuur
is niet te appelleereu. Zoolang geen brug, dam
of tunnel de verschillende Zeeuwsche eilanden
aan elkander bindt, zullen er elk<n winter
natuurlgk een ouderwetschen dergel jjke
incidenten plaats grijpen en ontelbare aeh's en
wee's gehoord worden. Maar, mil despéran-
dum"
Uit Breskeni wordt gemeld
De gestrande mailboot Stad Vlissingen levert
thans een verrassend gezicht op. De achterste
helft met het grootste deel der raderkasten
ligt nog op de plaats der stranding, met de
machine op het paalhoofd en het achterschip
meer en meer in het zand zinkende, zoodat bij
hoog water de groote kajuit onder water staat.
Het voorschip met een klein deel der rader-
kasten is door den jongsten storm omgezwaaid
en vormt met het achterschip een bjjna rechten
hoek, de steven is landwaarts gericht, het ge
vaarte helt min of meer en maakt een geul
in het strand. Bjj laag water kan men van
het strand bjj voor- en achterschip in de ma
chinekamer stappen. Intusschen is de ligging
van het wrak voor het strand zeer ongunstig
en als er eens een Noordwesten stoker opstak,
kon het gebeuren dat het voorschip door den
zeedijk heen gerameid werd. Voor den Bres-
kenspolder is de tegenwoordige positie met het
oog op dergeljjke mogeljjkheid niet zeer aan
genaam.
De vaart wordt druk hervat. Van de
ruim 60 schepen, die te Wemeldinge een vjjf-
tal weken overwinterden, zjjn er vele reeds
vertrokken.
Nu het jjs van de Schelde verdwenen
en de betonning en bebakening weder zoo
goed als in orde is, worden de schepen van
grooten diepgang andermaal naar Vlissingeu
teruggezonden, wegens gebrek aan plaats op
de reede van Antwerpen. Schepen, die meer
dan 60 dil. diepgang hebben, kunnen in de
dokken te Antwerpen niet opgenomen wor
den en moeten dus eerst lichten, en dewjjl
de reede slechts een beperkt getal schepen
kan bevatten, is er al spoedig gebrek aan
plaats en komen lichter-vaartuigen te kort.
Hoe ongunstig steekt dus ook die drukke
handelsplaats af bjj Vlissingen, waar niette
genstaande de groote vloot, die hier dezen
winter in de dokken eene plaats vond, nog
met gemak een paar honderd schepen gebor
gen hadden kunnen worden. (M. Ct.)
Uit Brouwershaven wordt gemeld, dat
het Engelsche barkschip Northumbria, van Ba
nana, aan de ducdalven gemeerd, Dinsdag
nacht in brand is geraakt. De lading bestond
voor het grootste gedeelte uit palmolie.
Het bovenschip is geheel uitgebrand, doch
men hoopt een groot gedeelte der lading te
kunnen behouden.
Aan den zeedjjk van Flaauwers, gemeente
Kerkwerve, is aangespoeld een sloep, gemerkt
van achteren A. Mackenzie S John A'B. en
van voren aan weerszjjde twee vlaggetjes met
een S, wit geverfd.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Engeland schjjnt ia da Transvaal krachtiger ts
willen handelen. Men heeft het kunnen zien uit het
telegram in ons laatste nominer. Ds heer Bok, se
cretaris van het comité der boeren is, onder de aan
klacht van hoogverraad, in hechtenis genomen, maar
onder borgtocht weer op vrjje voeten gesteld.
In Kaboul heeft generaal Roberts een amnestie af
gekondigd, waarvan de hoofden der in opstand ge
komen stammen echter zjjn uitgezonderd.
Verder luiden van daar de berichten zeer gunstig.
De stad is rustig en men is goed voorzien van levens
middelen.
Omtrent Rusland gaan allerlei onvredelievende ge
ruchten. Zoo bevat thans weder de Standard een
depêche uit Weenen dat Rusland, ondanks zijne vre
delievende verklaringen, iu hel geheim z'jne oorloas-
toebereidselen voortzet. De minister van oorlog moet
aan de wupenfshrikaulen bevel gegeven hebben zoo
veel mogelyk geweren te fabriceeren. Iu Rusland zelve
zjj'i 150,000 geweren besteld en 600,000 in het bui
tenland.
Men spreekt in de militaire kriugen te Kiew en
de andere greuagarmzoeui-i: van een aanstaanden veld
tocht tegen Oostenrijk.
Wellicht zijn dit alweder niets dan sensatie-berich
ten, doch dit neemt niet weg dat sommige bladen
hierop voortredeneeren. De Fransche Patrie o. a. ver
klaart zich, voor li t geval eeu oorlog moest uitbre
ken, rondweg «oor Rusland, wantzegt bet blad
iudien dal waar is, zou Rusland een gemateuschap-
pelyken vijand le bestrijden hebben, die in de eerste
plaats Rusland, doch vervolgens ook Frankrijk bedreigt.
GEMENGDE BERICHTEN.
-- Te Ziertkzee brak Woensdagavond brand uit in
eeu schuur en stalling. Hel gelukte, het vuur tot
het aangetaste peretel le beperken, dat echter geheel
aforandde met den inhoud, waaronder twee omni
bussen. Ook zjju twee pvirden in de vlammen om
gekomen.
Een voerman te Dokkura, die een slag van een
wild paard heeft bekomen, ie ouder de hevigste pjjneu
bezweken.
Woensdagnacht is een geweldige brand uitge
barsten in de stoom-meelfabriek der firma Köchlin i
Co., aan de Delfsche vaart bjj de Geestbrug le's-Hage.
De felle gloed was tot midden iu de stad zichtbaar.
De gehsele fabriek is afgebrand met al wat zich daarin
bevond waaronder 60 last koren welke pas inge
bracht waren. De fabriek was voor ruim 400,000
bjj Amsterdamsche en buitenlandsche maatschappijen
verzekerd. Persoouljjke ongelukken zjjn niette betreuren.
De in den laatsten tijd weder herhaaldelijk voor
komende klachten over het wegraken van met geld
bezwaarde, niet-aangeteekende brieven te Amsterdam
de d de politie aldaar een zeer nauwkeurig en waak
zaam oog houden op de handelingen van enkele
personen, die zjj verdacht er wel wat van te weten.
Twee inspecteurs-rechercheurs hebben nu twee be
stellers en twee personen, builen den postdienst
staande als hunne helpers, als vermoedelijke bedrij
vers van enkele der diefstallen in hechtenis genomen.
Vooraf had bjj eeoige der verdachten een huiszoeking
plaats gehad,
Een zesjarig knaapje te Bleskensgraaf is Maan
dag, terwjjl het met een stok jjsschotsen stond weg
te duwen, in den Graafstroom gevallenen verdronken.
Op oudejaarsavond viel te Molenaarsgraaf een
tweejarig knaapje, dat in een kinderstoel bij de kachel
zat, al spelende met den stoel omver, de kachel in
zjjn val medeslepende, met Let gevolg, dat het met
het gezichtje er tegen aanviel en een ketel met kokend
water over bet lichaam kreeg. Het deerljjk gebrande
kind is Maandag na een vreeselijk lijden bezweken.
Een middel tegen de rheumatiek, een middel
van den heer Ilartzema, hulpapotheker te Amsterdam,
waardoor bjj ze'f van langdurige rheumatiek met ver
stijving in de gewrichten is genezen, is aldaar gratis
te verkrijgen voor hen, die geen middelen bezitten
om dat middel te koopen en inmiddels door de rheu
matiek geplaagd worden. De depothouder geeft het
af op bewijs van een der leden van de commissie
voor de uitdeeling van liefdegiften. (V.)
De wissel wachter te Breda, die, zooals wjj
vroeger medededeelden, is aangehouden, als verdacht
van met boosaardig opzet eea wissel op den spoor
weg aldaar verkeerd geplaatst te hebben, het ft voor
den rechter-commissaris volledig bekend dit feit ge
pleegd te hebben, nadat hij door den stationschef in
zjjue betrekking was geschorst wegens dronkenschap
Toen een ingezeten van Monnikendam Maan
dagnacht met zjjue echtgenoote van eeu cincert thuis
kwam, dat ten voordeele der armen gegeven was,
bevonden zjj tot hunnen schrik, dat men zich den
toegang tot hunne woning had weten te verschaffen.
De secretaire was klaarblijkelyk meteen kleinen beitel
opengebroken en omstreeks lbO aan specie waren
ontvreemd. Bankpapier en gouden en zilveren voor
werpen heeft men laten liggen. Tot de ontvreemde
som aan contanten behoorden ongeveer 80, als een
gedeelte van de opbrengst der inteekeninglijst voor
genoemd concert, waarvoor de bestolene met eenige
andere heeren bet initiatief genomen had.
Een geweldige brand is Woensdagavond om
streeks 9 uren te Amsterdam uitgebroken iu de groote
stoomsuikerfabriek van de firma Beuker en Hulshof
op de Lauriergracht. Reeds kort daarna verhieven
de vlammen zich huizenhoog, en viel aan blusschen
niet meer le deDken. De gloed was zóó hevig, dat
het aan de overzijde der gracht niet was uit te houden,
en de lucht was zelfs op verren afstand als bezaaid
met vuur, hetwelk den geheelen omtrek zóódanig
verlichtte, dat men gemakkeljjk het uur op de wjjzer-
plaat van den Westertoren kon zien. Aan de fabriek
werkten ongeveer 400 man. Naar men zegt, zjjn
geen persoonlijke ongelukken te betreuren, doch werden
velen met levensgevaar gered. Duizenden menschen
stroomden in alle richtingen, zelfs uaar de buiten
wijken. om het indrukwekkend schouwspel te zien.
Gelukkig was er bijna geen wind.
Volgens later bericht is de fabriek geheel uitge
brand. Allean de naakte muren en sohoorsteenen
zjjn staande gebleven. De belendende gebouwen en
gevels hebben nog al geleden, doch gelukkig heeft
de brand, tengevolge der heerschende windstilte, zich
niet uitgebreid.
Volgens de Amst. Ct. was de fabriek Beuker
Hulshof) verzekerd voor 1,257,000, nl.s het ge
deelte-Herlijn voor /480,O00 (gebouw en machine-
riëu) en 487,000 (suiker), en het gi deelte-Han-
nover voor 140,000 (gebouw eu machineriën) en
100,000 (suiker), alsmede 50,000 in het raff-contre.
Er zijn 7 assuradeurs benoemd om de zaak met
de firma Beuker Hulshof) in orde te brengen.
De puinbooprn der afgebrande fabriek smeulden
Donderdags voud nog altjjd door en worden nog
bespoten.
De P, O. Ct. vermeldt de volgende treurige
geschiedenis. Nadat Dinsdagnamiddag door een der
buren aan het politiebureau de mededeeling was ge
daan, dat zekere W. O., woonachtig in de Kleine
Raamstraat te Groningen, haar kind verwaarloosde,
uren achtereen en halve nachten uitging eu dan dat
kind geheel onverzorgd op de kamer achterliet, werd
door de politie, geadsisteerd door een geneesheer, een
onderzoek in loco ingesteld. De moeder werd op het
burean ontboden, en terwijl men nu in hare afwezig
heid de kamerdeur opende, deed zich een schouwspel
voo', bjjna niet te gelooven. In eene bedstede op
een handvol kaf en eenige oude kleediugstukken lag
een l'/s-jarig kind, een meisje, te huilen en geheel
bevuild. Nadat het kind was gereinigd, is het opge
nomen in het stadsziekenhuis. Des morgens ten 8
uur bad de ontaarde moeder de woning veriaten en
was, toen zjj ten 3 uur op het bureau ontboden werd,
nog niet bjj haar kind geweest.
Het duiken in de Tay heeft ditmaal een ljjk
doen vinden van een spoorwegbeambte, die verlof had
en in den trein van Edinhurg Daar Dundee ging.
Het ljjk was niet misvormd uit het rechteroor gudste
bloed, de handen waren ineengeklemdhet horloge
was te 7 u. 16 m. stil blijven staan, toen de trein
van de brug werd geworpen.
De Eucalyptus globulus, die meermalen als een
koortsverdrjjvende boom is aaobevoleu, moet ook in
zjjn bladeren een uitstekend middel aanbieden tegen
keelziekte. Volgens den Duitsehen professor Moszier,
heeft het gorgelen met een aftreksel van die bladeren
eeu buitengewoon weldadige uitwerking op de adem
halingsorganen.
'fe Lausanne had op Nieuwjaarsdag een student
aan de academie aldaar, een jongmensch van deftige
familie, met een zjjner broeders getwist over geld
zaken, en ging, terwjjl zjjn broeder sliep, naar diens
slaapkamer, waar hjj hem met een pistool doodschoot.
De moordenaar is in hechtenis genomeu.
Bij Lembeeck kwam de trein, gaande van Brus
sel naar Calais, dezer dagen in botsing met een goe-
deientrein. 3 personen werden gedood en verschei
dene gewoud. De trein, die Maandagmorgen van
Antwerpen naar Brussel vertrok, stootte bjj Schaar-
beeck tegen een locomotiefde machinist werd zwaar
gewond.
Tusschen 9 en 11 dezer kan, volgens New-
Fork Herald, op de Britsche en Noorweegsche kus
ten regen met sterken wind of storm verwacht worden.
Op het laatste Kerstfeest bereidde een jong
mensch te Frankfort zjjn vader een zeer eigenaardige
verrassing. Hjj bad nameljjk een vrjj grooten kerst
boom versierd met louter onbetaalde rekeningen. De
vader nam de grap goed op en betaalde de rekenin
gen, maar herinnerde zjjn zoon, dat men nooit twee
maal dezelfde aardigheid mag uithalen.
De Gaulois bericht, dat de inschrjjving voor
een gedenkteeken ter nagedachtenis van Prins Louis
Napoleon thans gesloten is. In 't geheel is er in
geschreven voor eene som van 200,000 fr. De heer
Haussmann, voorzitter van de commissie voor het
gedenkteeken, heeft voorgesteld eene kapel op te rich
ten, eD dit denkbeeld moet goedgekeurd zjjn.
La grande demoiselle. Onder dien bjjnaam staat
in Petersburg eene jonge, schoone, slanke dame be
kend, prinses Dolgorucki, die zich in de bijzondere
gunst van den Czaar verheugt. Sedert den jongsten
aanslag op den Czaar, waagt die dame zieh niet meer
zonder geleide op straat, zij vreest dat zjj, de lieve
ling van den Czaar, ook esns het mikpunt der nihi
listen zal worden. De Czaar heeft haar daarom als
escorte een afdseling der „roode kozakken" gegeven.
Niet weinig ergert men zich daaraan in Petersburg,
omdat de roode kozakken totnogtoe slechts dienden
als geleide van de Keizerin. Het voorbeeld van den
Czaar vindt echter navolging, en alle grootvorsten en
prinsen vertoonen zich tegenwoordig openlijk met hunne
favorites op straat. Eene gunstige uitzondering daarop
maakt de Czarewitsch, wiens huweljjksleven een voor
beeld mag genoemd wordeu. Deze omstandigheid
draagt er echter niet weinig toe bij, om hel volk tegen
den Czaar en voor den Czarewitsch in te nemen.
Laatste en telegraphische berichten.
MIDDELBURG, 9 Jan. Gedurende het jaar 1879
zijn op het rijks-telegraafkantoor alhier behandeld
28970 regeerings-, bijzondere en betaaldo dienstte-
legrammen, 4368 kaarttelegrammen, 764 onbetaalde
diensttelegrammen, 8 opgenomen en verder geseinde
telegrammen, totaal alzoo 34,110.
In de hedennamiddag cebouden gemeente
raadsvergadering is aan den heer mr. P. J. Van der
Feen, onder dankbetuiging voor bewezen diensten,
op verzoek eervol ontslag verleend als gemeente
archivaris.
Tot bulponderwijzeres op de meisjesschool van
mej. Achilles is met 14 stemmen benoemd mej.
A. J. De Nood alhier. Op de voodraebt waren
mede geplaatst mej. M. O. Gauw, te Deventer
en mej. IF. J. Dekkers alhier. Laatstgenoemde
kreeg 1 stem.
De burgemeester mr. C. J. Pické is benoemd
tot ambtenaar van den burgelijken stand, tot voor
zitter der commissiën van financiën en fabricage,
tot voorzitter der commissie van toezicht op de
scholen voor middelbaar onderwijs, en tot hd dei-
commissie van bestuur over de straatwegen Mid
delburgVlissingen en Middelburg—Veere.
