1880. N°. 3.
Dinsdag 6 Januari.
67ste Jaargang.
"künstnieüws.
Droogmaking van gedeelte Zoute Vest.
Avondschool le klasse.
OFFICIEELS MEDEDEELINGKN.
Schoolspaarbanken.
GOESCHE
De nitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woïnsdag- en Vhijdaoavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 et. met bijblad 10 et.
GOllltANT.
Gewone advertentiën worden a 10 et. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 1—8 regels a 1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan i regels bedragende en contant betaald, 20 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: A. STEINER en HAASEN8TEIN YOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
BURGEMEESTER, en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat door hun college op
a. s. Zaterdag den 10 Januari 1880des namiddags te
éen uur, zal worden beproefd aantebesteden
Bet droogmaken van een gedeelte der Zoute
Vest bij den zaagmolen
Bestek en voorwaarden liggen ter lezing ter Secre
tarie, eiken dag tusschen des morgens 9 en des na.
middags 2 uren, terwijl aanwijzing van het werk zal
geschieden op het terrein, op Woensdag den 7 Januari
1880, des namiddags te 21/, ure.
Goes, den 5 Januari 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
maken bekend, dat de Avondschool aan de school 1ste
klasse (dhr. Breetvelt) weder is geopend en dat DEZE
WEEK gelegenheid zal bestaan om zich tot toelating
aantemelden bij den Voorzitter der Plaatselijke School
commissie dr J. Kooman Az.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WiTT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Met ingang van 1 Jan. jl. is bij de Rijkstelegraaf
benoemd tot telegr. le kl. de heer D. P. Hinders
telegr. 2e kl.
GOES, 5 Januari 1880.
Een onwillekeurig verzuim pleegden wij
in ons vorig hommer bij het schrijven van ons
Panorama." Wij vergaten daarin melding
te maken van het vertrek in 1879 van het
verdienstelijk raadslid en den geachten inge
zetene W. F. Busing. Ieder, die zich nog
heriunert wat wij bij zijn heengaan schreven,
zal begrijpen dat het ons zeiven leed doet dit
verzuim te hebben gepleegd, terwijl de haast,
waarmee wij dit trachten te herstellen, zeker te
meer pleit voor onze goede bedoeling.
Hansweert. Het Rijks-telegraaf kantoor
alhier mag zich in een gestadigen vooruitgang
verheugen, waarran het onderstaande staatje
ten bewijze strekt. Er zijn nl. het volgende
aantal telegrammen behandeld
a. Verzonden:
In 1878 1879.
Regeerings- en bijzondere
telegrammen1971 2241
Kaarttelegrammen 1011 818
Diensttelegrammen 1 7
b. Ontvangen:
Regeerings- en bjjzondere
telegrammen1572 1682
Kaarttelegrammen 230 202
Diensttelegrammen 97 132
c. Opgenomen en door
geseinde telegrammen 54 11
Totaal 4936 5094
Ware de winter niet zoo spoedig en gestreng
ingevallen, waardoor de scheepvaart ruim een
maand is gestremd geweest, dan zonde 1879
zeker een nog gunstiger cjjfer hebben aange
wezen.
St. Pliilipslaiid. Vooral in deze ge
meente is men zeer ingenomen met al hetgeen
in deze dagen gesproken en geschreven wordt
in het belang van een aan te leggen dam of
djjk door het Slaak. Onder de geïsoleerde ge
meenten in Zeeland moet toch met allen ernst
deze genoemd worden. Het onaangeoame daar
van ondervindt men dan ook gedurig. Om
van meer niet te spreken is er gedurende den
jjsgang vier achtereenvolgende Zondagen geen
predikant over kunnen komen om de gods
dienstoefeningen alhier te leiden en hebben de
bewoners, die niet tot de Christelijk Gerefor
meerde gemeente behooren, hun gemak kun
nen honden bjj den baard.
Toch zjjn we met het dooi-weder maar half
ingenomen, want 't is hier slikoveral slik,
waar men ziet. Men is geen drie minuten bui
ten het dorp, of men waadt tot over de schoe
nen door het slik. De weg, die naar de school
leidt, heeft aan weerszijden diepe slooten, is
bij uitnemendheid beslikt en moet, nota bene
gepasseerd worden ook door kinderen van zes
jaar. Die naar de school in den Anna Jacoba-
polder is een modderpoel. Daargelaten 't ge
vaar om in slooten terecht te komen, moeten
natuurljjk vaak kinderen met natte voeten den
schooltijd doorbrengen. Alle pogingeD, van
hoogerhand aangewend om de bewoners uit dat
eeuwige slik te verlossen, hebben schipbreuk
geledi-n op de verdedigere van het slik en den
modder, die een panischen schrik hebben van
het tasten in de beurs. Erg voorzeker
voor de goedwilligen, die nu tegen wil en dank
blijven ploeteren in die vuilte Neen, men
wandelt hier niet over rozen 1 Een vriezende
winter is een ware uitkomst.
Meer vrucht dan van onze plaatselijko ver
ordening op de openbare dronkenschap hopen
wij te zullen zien van de pogingen van het
tegenwoordige ministerie, om 't gebruik van
sterken drank te beperken.
Bjj zekere gelegenheden toch ziet men bier din
gen gebeuren, die op verre na niet in den haak
zjjn. De jongste nieuwjaarsdag getuigt ervan.
Als jongens van 1415 jaar in bljjkbaar op
gewonden toestand mekaar met messen verwon
den op de publieke straat, me dunkt, dat het
dan ver genoeg gekomen is.
Waarlijk, politiemannen meteen paar arends-
oogen in hnnne hoofden, een ontwikkeld ver
stand en moed ia 't ljjf om steeds ferm en
onpartijdig te handelen zijn hier onmisbaar,
ook met hot oog op de losbandige en bal
dadige straatjeugd.
In eene Zaterdagnamiddag gehouden bui
tengewone zitting van den gemeenteraad van
Middelburg heeft de installatie plaats gehad van
den nienwbenoemden burgemeester mr. C. J.
Pickê. Na voorlezing van het koninkljjk besluiten
de akte van eedsaflegging werd door den nieuw
benoemde eene gepaste toespraak gehouden
die door den wethouder mr. Van Eekelen werd
beantwoord. Een talrijk publiek woonde deze
vergadering bjj.
Bjj de Exploitatie-maatschappij bestaat
het voornemen om met den aanvang van den
a. s. zomerdienst de rjj tuigen en bagagewageus,
dienstdoende in den mailtrein Vlissingen
Venlo en RotterdamVenlo, van den Wes-
tinghouse-rem te voorzien. Aan een veertigtal
dezer voertuigen zal die rem worden aangebracht.
Door den directeur-generaal der Maat
schappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen
zjjn op oudejaarsdag aan verschillende ambte
naren bjj die Maatscbappjj traktementsverhoo-
gingen toegekend. Die verhoogingen zjjn dit
maal grooter dan vroegere jaren, maar zullen
dan ook minder dikwjjls worden toegestaan
dan vroeger het geval was.
Uit het verslag over de opbrengst der
belastingen 1873 1878 bljjkt met betrekking
tot den accjjns op het gedistilleerd, dat te
Vlissingen zijn verbruikt 13,56 liters per hoofd.
Over het geheel is het gebruik in Nederland
per hoofd 9.85 liters. Te Maaswiel het minst
0,82 liters en te Termunten in Groningen het
hoogstruim 25 liters!
Melding makende van de verzoenende
woorden, door den Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië bjj gelegenheid van een gastmaal
gesproken, schrijft het Handelsblad het vol
gende, dat wjj met volkomen instemming over
nemen
»Toen Tromp en De Ruyter vjjandig tegen
over elkander stonden wist da groote stad
houder door zjjn woord en zjjn invloed hen
te verzoenen.
»Iets dergel jjks heeft de Gouverneur-Generaal
van Ned.-Indië gepoogd, nu de betreurens
waardige verdeeldheid onder wapenbroeders tot
een jrenn en strijd heeft geleid, welke verbittert,
maar niets opheldart. Men weet ten slotte
niet wat men er van denken moet, en in zjjn
ontevredenheid over den twist vergat men vaak
de onwaardeerbare diensten door voortreffelijke
soldaten, warme Nederlanders, aan hun volk
bewezen.
De 'wjjze waarop een man als generaal Van
Swietendie in moeiljjkheden een edel voor
beeld gaf aan da jeugd van Nederland wordt
aangevallen en bestookt door lieden, die tegen
hem partjj hebben gekozen, is een schande
voor ons land. Nu weer bespeuren wjj, dat
men over hem bier en daar het gerucht uit
strooit, dat het een bewjjs der ODgenade is
waarin de grijze generaal gevallen zou zjjn,
dat bjj niet tot kanselier der beide orden be
noemd is. Wjj merken op, dat bet de regel
is, om beurtelings aan een der hooiden van
leger en vloot dezen eerepost te verleenen. Op
generaal Jansen volgde admiraal Lucas, op dezen
generaal Ihiyker en nu laatsteljjk op gene
raal Duyeker admiraal Gregory.
»Ons land vermag nog veel en de heldenda
den van ons dapper leger, van onze voortref-
feljjke officieren iu Atjeh bewijzen dit op on-
wedersprekelijke wjjze, doch er moet meer een
dracht zjjn, minder afgunst en wrok en wraak
zucht. De woorden van den Gouverneur-Ge
neraal Van Lansberge verdienen groote aan
dacht. Het Nederlandsche volk werd opge
roepen om generaal Van der Heijden, wien het
land grooteu dank verschuldigd is, te toonen
dat het groote verdiensten weet te erkennen.
Laat men bij deze gelegenheid net geheele
leger, allen die zich onderscheiden hebben,
eeren en brenge men tot een die geseheiden
zjjn. Het zjj een feest der verzoening."
Door 32 Nederlandsche industriëelen is
een protest ingediend bjj den Minister van
koloniën tegen het besluit van genoemden Mi
nister, waarbjj hjj afwjjzend beschikte op het
verzoek van sommige industriëelen, om de aan
besteding van het bouwen van acht-en-veertig
bruggen, ten dienste der Staatsspoorwegen op
Java, in twe1, drie of vier perceelen te splitsen,
teneinde de geheele Ned. jjzerindustrie in de
gelegenheid te stellen mede te dingen.
1'ad.)
SCHEEP VAARTBERICHTEN.
Hansweert. Even plotseling als de vorst was
ingevallen, is de dooi begonnen en, geholpen door
mist en regen is het ijs als bij tooverslag
verdwenen. De vaart op de Wester-Schelde is dan
ook reeds heropend en verscheidene op- en afgaande
stoombooten zijn gepasseerd. De spoorboot Vlake-
Walsoordenheeft Zaterdag mede den dienst hervat
en vaart tot Vlake.
Met het duiken naar de lading van de nCily of
Brussels" is weder een aanvang gemaakt.
Zaterdagavond is er in het schaar van de
nPaal" de met lijnzaad geladen Engelsche zeeboot
nlris" gestrand. Drie sleepbooten bieden adsisten-
tie, doch het schip is reeds gebroken, en zal wel
geheel weg zjjn,
In 1879 zijn met de stoombooten der maat
schappij Zeeland te Vlissingen aangekomen 24,305
en vandaar vertrokken 27,175 passagiers.
In November zijn, volgens Veritas, 130 zeil
schepen vergaan, waarvan 9 uit Nederland, en 18
stoomschepen, waaronder 1 uit ons land.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Wolpaarïsdijk. Tot kerkvoogd bij de Herv. ge
meente alhier is door Notabelen de heer J. Tol-
hoek 3Iz. herbenoemd.
Mej. J. E. J. Bos, kweekelinge te Goes, is
benoemd tot hulponderwijzeres te Mijnsheerenland,
op een salaris van ƒ600, met ingang van 1 Fe
bruari a. s. (31. Cl.)
Van de Zeeuwsche schoolonderwijzers hopen
in den loop van dit jaar de heeren A. 31. Ver
schelling te Yerseke, den 1 April, en II. Bemery
te Koewacht den 5 November hunne 40jarige- en
de heeren J. 31. Thiel te Camperland (gem. Wis-
sekerke), W. Goedhart te Kloosterzande (gem.
Hontenisse), beiden in April, <7. Be Lignie te Vrou
wepolder den 1 Mei en J. Du Claux te Eikerzee in
Juli, hunne 25jarige ambtsvervulling te herdenken.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Kloetinge. Door den heer A, J. Herdink alhier
werd heden een varken geslacht van 603 oude ponden.
Voor liefhebbers van kippen diene het vol
gende uit de Landbouw-Cour.
Gedurende den laatsten winter heb ik mijne
dieren op koude dagen het weeke voer, dat ik ze
des morgëns geef, rookend-heet voorgezet. Met
ware woede vielen mijne fasanten en hoenders er
op aan. Even gaarne dronken-zij heet drinkwater.
Ik heb fkunnen gadeslaan, dat voor hoenders heet
toegediend voeder niet alleen niet schadelijk, maar
zelfs zeer gezond is, en de dieren vroegtijdig met
het eieren leggen doet aanvangen. Chr. Schmidt
beantwoordde dezelfde vraag in hetzelfde blad aldus:
Sinds ik aan mijne hoenders hun voeder dampend-
lieet voorzet, leggen zij veel vlijtiger dan vroeger,
toen ik het lauwwarm gat.
Dat het optreden vau Mejuffrouw Josephine De
Groot op Woensdag eu Donderdag in Zeeland met
belangstelling wordt tegemoet gezien, verdient zij
ongetwijfeld ten volle. Algemeen wordt erkend, dat
de tooneelspeelkunst in haar voor de toekomst een
ster van de eerste grootte mag begroeten. Daarbij
mag het wel gewaardeerd worden, dat, waar zij
tot nutoe alleen als gast aan de Vereeniging
nllet Nederlandsch Tooneel" te Amsterdam mee
werkte, zij nu, voor het eerst daarbuiten optre
dende, Zeeland bezoekt.
Door de leden der kamer Aurora", die hunne
medewerking haar verleenen, kan dit niet anders
dan als een groote eer worden beschouwd, terwijl
het publiek zeker niet zal achterblijven, om, met
haar te huldigen, tevens zichzelven een genotvol
len avond te verschaffen.
Den 28 Januari zal Mej. De Groot ook hare
medewerking verleenen aan eene voorstelling, ter
eere van den Franschen dichter Coppée te Am
sterdam te geven. Zij zal optreden in het Fransche
stnkje Le passant eu tevens voordragen Hommage
Coppée, poème de mr. J. L. Wertheim.
Het navolgende leest men in No. 3 van het
maandblad Volksonderwijs, onder den titel van
Verblijdende teekenen:
nGedurende de laatstverstreken weken is door
verscheidenen van hen, die in opdracht van het
Hoofdbestuur spreekbeurten vervulden in afdeelin-
gen onzer vereeniging, een pleidooi geleverd ten
gunste van het oprichten van schoolspaarbanken.
En wij mogen er bijvoegen, dat door die pleidooien
op vrij wat plaatsen aanhangers gewonnen en tegen
standers der instelling tot een ander inzicht ge
bracht zijn.
Te Zijpe sprak de vergadering met algemeene
stemmen de overtuiging uit van de wenschelijk-
heid eener proefneming in de vijf scholen der ge
meente, en noodigde zij het bestuur der afdeeling
uit, tot het gemeentebestuur het verzoek te rich
ten om tegemoetkoming in de noodige kosten, ter
wijl de burgemeester verzekerde voor de inwilli
ging van dat verzoek wel te durven instaan.
Te Alkmaar verklaarden twee onderwijzers dier
gemeente, alsmede hun ambtgenoot te Oudorp,
zich bereid tot het nemen eener proef.
De burgemeester van Kollu mei land gaf de toe
zegging van zijn medewerking voor de invoering
van al de dorpen zijner gemeente.
Te Tjum werd een commissie benoemd om de
zaak ter hand te nemen en te Buitenpost ver
zocht een lid den spaarbak, waardoor het inbren
gen der spaarcenten zóo vergemakkelijkt wordt,
te mogen leveren.
Te Groningen zoowel als te Avereest werd de
vraag, of niet in elk geval een proefneming ge
rechtvaardigd was, door geen der aanwezige onder
wijzers ook niet door hen, wier bezwaren niet
geheel overwonnen schenen ontkennend beant
woord.
Te Hoogezand werd door den schoolopziener,
die vroeger zonder leedwezen had geconstateerd,
dat in zijn district geen sehoolspaarlwnkeii te vin
den waren, met nadruk verklaard, dat bij thans
