1878. N°. 127.
Zaterdag 26 October.
Ifflfaiiide
Aurora en een Koperen Feest.
GOES, 25 October 1878.
Kunstnieuws.
(■OëSOIIE
De uitgave dezer Cour ast geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vbijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 ct, per regel geplaatst..
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen Tan 1—8 regels a 1.—.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct,
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: A. STEINER en lxAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Niet of onvoldoende gefrankeerde brieven
worden door den Commissaris des Konings en
door Gedeputeerde Staten niet aangenomen.
Men lette daarop bij het inzenden van ver
zoekschriften bepaaldelijk ook bij het vragen
van vergunning tot schieten van schadelijk ge
dierte en bij het indienen van reclamatiën in
zake van belastingen.
Donderdag jl. is te Roosendaal aangehou
den de conducteur der posterijen op den staats
spoorweg P., verdacht van bet ontvreemden van
geldswaarden nit een brief. In verband daar
mede beeft de justitie uit Middelburg in den
nacht van Donderdag op Vrijdag eene huiszoe
king gedaan in zijne woning te Vlissingen.
In den gemeenteraad van Bergen-op-Zoom
is voorgedragen een definitief plan tot verbe
tering en bevaarbaarmaking van het riviertje »de
Zoom," van af die gemeente tot de Belgische
grenzen. De begrooting van kosten voor dit
werk bedraagt f 150,244.36.
Er werd besloten deze stukken te zenden
aan Gedeputeerde Staten, met verzoek om voor
de uitvoering van dit belangrijk werk een ruime
provinciale subsidie te willen voordragen.
In 's Konings paleis op het Loo brengt
men allerlei verbeteringen en verfraaiingen aan
voor de aanstaande jeugdige koningin. De bloe
menkasten en bloemen in den Loo-tuin zijn het
eigendom geworden van de koninklijke bruid
en prijken met een gekroonde E., waaronder
een palmtakje de aandacht trekt. Bevat bet
gerncht waarheid, dan zal het koninklijk paar
allereerst op het Loo verblijf houden.
ArnhCt.)
Z. M. de Koning heeft, in antwoord op
een adres van gelukwensching, hem door de
Kon. Vereeniging van gepensioneerde officieren
van het Nederlandsche leger aangeboden, het
volgend schrijven aan het bestuur doen zenden
»Ik heb de eer u te berichten, dat Z. M.
de Koning, hoogst gevoelig zijnde aan de ge-
lukwenschen welke HD., door middel van een
voortreffelijke calligraphic, bij gelegenheid zijner
verloving met H. D. II. mevrouw de prinses
Van Waldeck en Pyrmont, door u, ook namens
de 382 leden uwer vereeniging, zijn aangebo
den, hg mij met de vereerende taak belast, u
zoowel zijnen oprechten dank als dien van de
aanstaande Koningin te betuigen voor de hnlde,
door uwe Vereeniging aan beiden gebracht.
»De Adjudant en particuliere Secretaris
»des Konings,
(get.) H. Dumonceau."
Prins en Prinses Hendrik worden Zondag
avond op het kasteel Walferdange (Luxemburg)
verwacht. Dinsdag zullen zij iu de hoofdstad
hun intocht en in het voormalig Gouvernements
huis receptie houden. Onmiddellijk na de ont
vangst der autoriteiten zal aan de Prinses een
souvenir der Lnxemburgsche dames worden
aangeboden. Hierbij zullen, benevens het dames
comité, alle dames worden toegelaten, die H.K.H.
wenschen te complimenteeren.
De slechte vooruitzichten op promotie,
die bg bjjna elk wapen of dienstvak van het
leger (de Genie uitgezonderd) bestaan, heeft
ook bg het vak der militaire administratie een
algemeene beweging doen ontstaan. Tal van
aanvragen om overplaatsing bg het leger in
Oost- of West-Indië kwamen in de laatste dagen
voor. Thans kan worden bericht, dat de Ie
luit.-kwartiermeester J. Moggenstorm en de 2e
luit.-kwartiermeester D. Verselewel De Witt
Hamert beiden in garnizoen te 's-Bosch, deta
cheering voor den tijd van drie jaren bij het
leger in West-Indië hebben aangevraagd.
In het Amstel-hotel te Amsterdam werd
Woensdagavond, onder voorzitterschap van den
burgemeester, een feestmaal gegeven ter eere
der bemanning van de Willem Barents. Daar
omtrent ontleenen wij aan de N. R. Ct., het N.v.
d. D. en de Midd. Ct. 't volgende Aan den disch
waren 82 personen vereenigd. Onder de uitge
brachte feestdronken verdient vermelding die van
den kapitein ter zee Jansen, lid van den Raad
van State, namens het comité voor deze expeditie.
Hij bracht den wakkeren zeelieden een woord
van dank voor hetgeen zg hebben nagelaten,
van hulde voor hetgeen zij hebben gedaan.
De dank betrof hun thuiskomst eu hun niet-
overwinteren, do hulde de waarljjk uitstekende
resultaten van hun tocht, die niet slechts hier
te lande, maar ook in het buitenland goed
keuring zullen verwerven. Zij toch overtreffen
de stoutste verwachtingen. Er is meer gedaan
dan door eonig zeil- of stoomschip ooit op
eene eerste expeditie is verkregen. Het is een
meesterstuk de la haute école de la navigation.
Den kommandant De Bruyne komt de eer
der hoofdleiding toe. Door zijn kalmte, wjjs
overleg en beleid bracht hij alles tot een goed
einde, terwijl op gezette tijden de voornaam
ste eilanden en plaatsen zijn bezocht en de
dierbare Nederlandsche vlag op Spitsbergen en
Nova-Zembla heeft gewapperd. Aan zijne zijde
stond Koolemans Beynen, een toovenaar in
derdaad, die, leerling van den Engelschman
Young, op jeugdigen leeftijd geestdrift aan
degelijkheid wist te paren. Hij, de man, die,
sterk door de onder Young opgedane onder
vinding, door zijn bezielend woord deze ex
peditie in bet leven riep, gaf door de daad
aan bet woord te paren, een sehoone les aan
alle jeugdige Nederlanders. Als zij toch een
goed denkbeeld hebben, mag men hun toeroepen:
»denk aan Beynen." Ook de overige officieren
verdienen warmen dankzij vormden een
stafschool en steunden den kommandant. Zij
zijn een afschrikkend voorbeeld voor alle lam
melingen."
Deze geestdriftvolle taal wekte een algemeen
enthousiasme en onder langdurige bravo's werd
deze dronk staande gedronken, waarna een
vaderlandsch lied volgde.
Ook in het bijzonder werd gedronken op
de Vlaardinger-zeelieden en Urker visschers
en daarbij medegedeeld, dat bun voor da be
wezen diensten een zilveren tabaksdoos met
toepasseljjk inschrift was vereerd.
Van den burgemeester van Middelburg, jhr.
Schor er, was een telegram bij den voorzitter,
jhr. Den Tex, ingekomen, waarin verzocht
werd hulde en dank te brengen namens vele
belangstellenden in Middelburg aan de kloeke
bemanning van de Willem Barents.
De dischgenooten werden in de gelegenheid
gesteld de photographieën te zien, door den
heer Grant in de Barentszee, op Nova-Zembla,
in de Matoshky baai, op Bereueiland enz. ge
durende de expeditie met de Willem Barents
genomen. Ieder verwonderde de scherpte en
de helderheid van deze merkwaardige licht
drukken, genomen in eene streek, waar de
lichtsterkte, noodig om te photographeereu,
eene zeldzaamheid is en waar deze drukken
genomen werden te midden van een woest, on
herbergzaam oord in storm en mist.
Als eene aardige bijzonderheid dient nog
vermeld, dat luit. Beynen eene kopie ontvangen
heeft van de oudste zeekaart, die van den
eersten Barentstocht bestaat.
De beer Beynen had overal gesnuffeld en ge
zocht naar een exemplaar dezer kaart en was
eindelijk tot de ontdekking gekomen, dat er
slechts éen bestond in de wereld. Dit stuk
wordt als kostbare curiositeit in eene biblio
theek in Amerika bewaard, en de kaart, die
de heer Beynen gisteren ten geschenke kreeg,
is een zuivere kopie van dat exemplaar, met
groote kosten en moeite verworven uit Amerika.
Naar de N. R. Ct. verneemt, zullen de
Nederlandsche Noordpoolreizigers op de eerst
komende algemeene vergadering van het Aard-
rjjkskundig Genootschapdie Zaterdag 26
October te Delft gehouden zal worden, door
den voorzitter welkom worden geheeten, ea zal
een hunner eenige mededeelingen over de ge
lukkig volbrachte expeditie in het midden
brengen.
Naar wij vernemen is de strafgevangenis
voor jeugdige mannelijke veroordeelden de Kruis
berg, bij Doetinchem, krachtens Koninklijk be
sluit van den 8en October jl. no. 33, tevens
bestemd tot hulphuis van verbetering en op
voeding voor jongens, die volgens art. 66 van
het Wetboek van Strafrecht zijn vrijgesproken,
doch gedurende een bepaalden tijd in een huis
van verbetering moeten worden opgevoed en
in hechtenis gehouden.
Zijn wij wel onderricht, dan zullen eerstdaags
50 opvoedelingea uit het Huis van verbete
ring en opvoeding te Alkmaar naar de Kruis
berg worden overgebracht. (R. N.)
Aan de heeren Jan Zuurdeeg Zoon
fabrikanten van wollen dekens te Leiden,
is, behalve de zilveren medaille voor hunne
firma, de bronzen medaille voor den oudsten
kuecht der firma (54 jaren dienst) en eene eer
volle vermelding voor den meesterknecht hun
ner fabriek (30 jaren dienst) op de wereldten
toonstelling te Parijs toegekend, ook nog het
lidmaatschap der Académie nationale agrieole
manufactarière et commerciale te Parijs aan
geboden.
Waar de taak der tooneelspelers eindigt, begint
die des verslaggevers. Nauwelijks was het scherm
gevallen, of we spoedden ons naar onze woning en
schreven onze gedachten op over 't gehoorde en
't geziene; we haastten ons deze voorstelling aan
de vergetelheid te ontrukkenen dat verdient ze.
Was niet alles, zooals wij dat gewenscht hadden,
we meenen reden te over te hebben om een niet
te somberen toon te moeten aanslaan in onze
critiek. Met genoegen kwijten we ons dus
van dezen arbeid, gedachtig aan 't bekende „la
critique est aisée, mais 1' artDe redactie en
de lezers der Goesche Courant vergeven 't ons, met
't oog op het late uur en den spoed dien we ter wille
van den zetter maken moesten, zoo we eenigszins
kort zijn.
Eene groote massa belangstellenden en nieuws
gierigen bracht door hunne opkomst eene stille
hulde en een bewijs van sympathie aan de jeug
dige rederijkerskamer „Aurora", en de buitengewone
voorstelling, door haar gegeven, bij gelegenheid
van het koperen feest der H. B. S.
Eene opgewekte stemming lieerschte in de goed
bezette zaal; vooral bij de feestvierende jongeling
schap ontbrak de gewenschte feeststemming niet.
Nu en dan was dit zeer duidelijk. De groote menigte
was verlangend naar den hoofdschotel: Vriend Frits;
reikhalzend zag ze uit naar de taart, die midden
op tafel stond en straks opgedischt zou worden
hulde aan de H. B. S., en op het dessert (het
kleine blijspel) verheugde ze zich in stilte. Precies
half acht gunde men ons een kijkje in Frits' ka
mer ze zag er gezellig uitde tafel werd naar
behooren gedekt, zoodat we, vooral toen de oude
Bordeaux bij het bord van den gastheer gezet
werdgaarne deel aan 't feest hadden genomen.
Catherine zorgde voor zulk een heerlijk maal; alles
werd zoo goed in de heldere schaaltjes opgebracht,
dat het niet anders kon of de maaltijd moest in
gezelligheid en vroolijkheid uitmunten! Dan helaas!
dit was zoo niet. Het eerste bedrijf van FriencJ
Frits kreeg een geweldigen stoot; de spelers waren
niet op dreefhet genoegen van die gastronomen
gezellig te zien dineeren ging verlorener was
geen actie in hun spel, 't ging alles veel te lang
zaam; de Rebbe was de eenige, die ons een goeden
indruk naliet, toen de gordijn na 't eerste bedrijf ge
vallen was. Ziet eens bier! het stuk boogt op eene zeer
kleine eenvoudige intrige; er is quaestie van een ren
tenier, die niet wil trouwen; hij verkiest het jongge
zellen-leven boven den echtelijken staat. Dit mag
echter niet lang zoo blijven; langzamerhand wordt hij
verliefd we zien hem als 't ware langzamerhand
meer en meer door de banden der liefde omstrikt
worden en einde goed alles goed, bin
nen 14 dagen biedt hij band en hart aan Suze.
Eenvoudiger kan het niet; wat dus bet stuk mist
aan groote tooneelen, moet door het net, geache
veerd spel der vertooners goed gemaakt worden.
Wordt dit gedaan als gisteravond (we spreken nog
altijd van 't eerste bedrijf) dan valt bet stuk voor
een deel in 't water. De woorden lieten soms heel
lang op zich wachten, er was geen gang in 't stuk;
hoe jammer voor den ouden Rebbe en Catharine,
want zij deden hun best! Zij trachtten leven en
vroolijkheid mede te brengen, terwijl de gasten zeiven
Resumeeren wij onze grieven. Frits was
lang niet opgewekt genoeg, hij gaf ons niet terug
den vroolijken, gezelligen Frits; zijn coiffure be
nadeelde hem niet weinig; die lange lokken aan
de slapen bedierven veel; van bet goed ronde,
opene gelaat was weinig te bespeurenzijne twes
gasten, de landmeter en de ontvanger, speelden stijf.
Lisbeth zeide haar klein rolletje slecht op, ze was
blijkbaar verlegen en sprak o zoo zacht, evenals
Suze, die bijna niet te verstaan was en hare ver
legenheid voor de smulpapen (wellicht ook voor
'tpubliek?) te ver dreef; we kregen meer haar
haartooi te bewonderen dan haar gezichtje. Jozef
speelde zijn heel klein rolletje vrij goed hij was
echter wat te zwart gemaakt, de lichtbruine kleur
ware verkieslijkergeweest. Catharine beviel ons heel
goed, ze sprak duidelijk en haar spel was los, maar
haar postuur en hare kleederdracht waren niet in
overeenstemming met haar rol; ze was te jong
die Catharine. Eindelijk de Rabbi
Wij bewaarden hem voor 't laatst, teneinde
met een welgemeend compliment, met een warm
woord van lof en hulde voor zijn uitstekend spel,
onze klaagliederen over 't begin van Vriend Frits
te sluiten. We hebben gemeend hier openlijk
onze meeuing te moeten neerschrijven wellicht
klinken die afkeuringen wat hard, doch we weten
hoe de wonden worden, die eea zachte heelmees
ter geneest. De grootste fout, en daaruit vloei
den de meeste storende gebrekkigheden voort
door velen werd de rol niet gekend en de gevol
gen van gebrek aan rolvastheid bleven niet uit;
wij noemen dit ronduit onverantwoordelijk, vooral
nu „Aurora" wist voor welk publiek het zou optre
den. Eene buitengewone opvoering moet in alles
buitengewoon zijn, ook in het spel der acteurs en
actrices. Eilieve, laten we op rekening der ver
legenheid ook iets schrijvenStelt het geval,
dat we den souffleur niet zooveel gehoord hadden,
dan nog zouden we veel op rekening der geringe
rolvastheid gestoken hebben want bij de volgende
bedrijven, vooral bij 't derde, werd door allen een
losheid van spel aan den dag gelegd, die ieders bewon
dering en nu ook verwondering moest opwek
ken. Blijkbaarivas aan 'tderde bedrijf de meeste zorg
besteedde beroemde bron-scène in 't tweede
tooneel werd uitstekend gespeeld; als Suze een
weinig harder had willen spreken, wie weet hoe
veel grooter de indruk dan geweest wareDoch
ze bleef te timide den beelen avond. Fnts haalde
zijne schade in, lig herstelde geheel wat hij in
't eerste bedrijf bedorven bad. Ook zijne twee
vrienden, die lieve épieuristen, raakten geheel op
dreefzoodat, summa summarium, de indruk be
vredigend was. „Aurora" bezit zeer goede bestand-
deelen, dit is geblekende klachten over de uit
spraak kunnen we ditmaal achterwege laten
enkele vreemde namen kwamen een weinig ver
draaid voor den dag, bijv. Catherine noemde den
ontvanger pertinent Hane R o o; terwijl toch ieder
ander niet aarzelen zoude om den klemtoon op de
middelste lettergreep te leggen. Doch dit zijn
kleinigheden het lied werd met gevoel, doch ook
een beetje te langzaam gezongen. Wanneer Suze
een volgende maal zonder accompagnement eener
krassende viool wilde zingen, zou haar stem beter
tot haar recht komen. Van muziek gesproken,
die was gewoon slecM.
Hoe verheugden we ons, nu eens eene voorstelling
met muziek te hebben, en hoe werden we teleurge
steld! We laten de walsjes en polka's nog voor 'tgeen
ze waren, maar de heer IAesoy bad toch voor eene
goede, welluidende begeleiding van Suze's zang kun
nen zorgen, en hoe jammerlijk kwam het bekende
„O God! verlaat mijn Neerland niet!" terecht!
Als men zulke geliefde volksstukjes nog niet be
hoorlijk spelen kan, dan is 't peil van 't strijkor
kest al vrij laag. Onwillekeurig dachten we aan
