65sle Jaargang.
Berchta en Mathilde,
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Personeele Belasting*.
OFFICIEELE MEDEDEELUVGEN.
GOES, 17 MEI 1878.
Mengelwerk
een verhaal uit de dagen der eerste
Evangelieprediking in Zeeland,
D. MOOJEN.
Algemeene vergaderingen van Ingelanden der
versohillende polders in Zuid- en Noord-
Beveland.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.76.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 et.
_«cr
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 18 regels a 1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en eontanl betaald, 20 ct.
By d irecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: 6. L. DAUBE Co., te Parijs. A. STEINER en HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
De BURGEMEESTER van GOES brengt bij deze ter
kennis van een ieder wien bet aangaat, dat het kohier
no. 7 van het PERSONEEL voor deze gemeente, over
het dienstjaar 18771878, op heden ter invordering
is gesteld in handen van den ontvanger dier belasting
binnen deze gemeente.
Goes, den 17 Mei 1878.
De Burgemeester voornoemd,
M P. BLAAUBEEN.
De commissie, belast met het afnemen van de
Eractische examens van hulp-apothekerzal zitting
ouden op Maandag 3 Juni e. k. en volgende dagen
te Amsterdam.
Donderdag had alhier eene tweede ver
gadering plaats van j/De vereeniging van
burgemeesters en Secretarissen in Zuid- en
Noord-Beveland." De ontwerpstatuten kwa
men in behandeling, die na enkele wijzigingen
definitief werden vastgesteld en ter goedkeuring
zullen worden opgezonden.
Volgens art. 4 is nu bepaald, dat de ver
eeniging zal zjjn samengesteld uit burgemees
ters en secretarissen van gemeenten in Zuid
en Noord-Beveland, terwjjl personen, ingezetenen
van Zuid- of Nooid-Bevelacd, die tot de bur
gerlijke administratie in betrekking staan of
het administratief recht beoefenen, als leden
der vereeniging kunnen worden toegelaten.
Het bestunr is samengesteld nit vyf leden,
thans bestaande uit de heerenG. J. Van den
Bosch, te Wilhelminadorp, J. Vereeke, te Krui-
ningen, J. II Bijhau, te Colijosplaat, II. G.
Hartman Jz. en Z. D. Van der Bilt La Motthe,
beiden te Goes. Tevens werd bepaald, dat in
de maand Juni de volgende vergadering te
Kruiningen zal plaats hebben. De vereeniging
telt thans reeds 40 leden.
Heinltenszand. Bij de Donderdag gehou
den herstemming voor twee leden van den
gemeenteraad waren 87 van de 93 kiezers
opgekomen, waaronder een zelfs van Elle-
woutsdijk. De uitslag is, dat gekozen zjjn
J. BOONMAN Dzn. met 49 en J. BRAAMSE
met 50 stemmen. J. Boonman Mzn. verkreeg
28 en J. Van den Ende 35 stemmen.
door
IX.
Ongeveer twee uren later gaf Berchta, zooals wij
zagen, aan den bloedman Wolfard het bevel om
den Frank uit zijn gevangenis te halen. Wel
vonden zij de wachters op hun post en de deur
geslotenmaar de gevangene was verdwenen.
«By Donardat zal n het hoofd kostenzeide
Wolfardbleek van toorn, tot de verbaasde en
verschrikte wachters. «Grijpt hen, mannen!" beval
hij den krijgslieden die bij hem waren.
Het bevel werd gehoorzaamd en Wolfard keerde
met hen en de anderen naar de offerplaats terug.
«Moeder Berchtariep hij luidkeels, zoodat hy
door allen gehoord werd, «deze ellendelingen hebben
den Frank laten ontvluchten."
«Laten ontvluchtenherhaalde een reusachtig
koor van honderden stemmen, waarop een verward
gedruisch van vloeken, verwenschingen en wapen
gekletter volgde. «Bij Donar, dat eischt bloed!"
«Stiltegebood Berchtaterwijl zij van haren
zetel oprees. Haar gelaat zag vaal bleekhaar
oogen schoten vuurstralen. «Breng hier de wach
ters Deze werden vóór haar gebracht en onder
vraagd; zij zwoeren bij Wodan en alle Goden, dat
zij niemand gezien hadden en dat de deur niet
Aan het verslag van den toestand der
gemeente Middelburg over 1877, door bur
gemeester en wethouders aan den Gemeentë-
raad uitgebracht, wordt bet navolgende ontleend.
De bevolking bestond op 31 Dec. 11 nit 7298
m. en 8766 vr., te zamen 16064. De gemeen-
tebegrooting voor 1877 bedroeg zoo in ontvang
als in uitgaaf 279,173,151/2. De kosten van
het lager onderwjjs bedroegen f 21,255,64 tegen
eene ontvangst van 12529,58 aau school
gelden. Voor de burgeravondschool werd uit
gegeven 5165,25 eu aan schoolgeld slechts
87 ontvangen. De uitgaven van het gym
nasium beliepen 5518,50 tegen eene ont
vangst van schoolgeld van ƒ2400 het getal
leerlingen beliep 26. Ten behoeve van het arra-
weezen werd een subsidie van ƒ31,500 uit de
gemeentekas toegestaan, waar'an vermoedelijk
ruim ƒ4900 minder zal benoodigd zijn. Het
getal binnengekomen zeeschepen bedroeg 48.
Van het Prins Hendrik-droogdok werd zeer
druk gebruik gemaakt. Van den dag der in-
dienststelling, 12 Mei, tot den laatsten Dec.
was het 101 dagen bezet geweest.
Naar de Midd, Ct. verneemt, zal de Vlis-
singsche vischsloep De Zeeuw dezen zomer
niet ter visscherij gaan, Qit gebrek aan equi
page. Hetzelfde zou ook elders in ons land
het geval zjjn.
Het Sluisch Weekblad meldt
Dezer dagen kregen wij een 2'/z cent
stuk te zien. Dit muntstuk, iets grooter dan
een oude cent, is behalve het cijfer van de
zelfde gedaante als de nieuwe cent.
Met genoegen vernemen wjj, dat in de
laatste dagen de gezondheidstoestand van den
Minister van Oorlog zeer merkbaar beterende is.
Op last van het departement van Oorlog zag
het licht de tweede jaargang van een werkje, ge
titeld »Neêrlands leger." Deze jaargang onder
scheidt zich van den vorigen door volledige opga
ven over de opleiding aan de pupillenschool, aan
de Koninklijke militaire academie en aan de
met 1 October a. s. in werking tredende mi
litaire scholen. Overigens bevat het werkje,
waarvan de uitgave ten doel heeft meerdere
bekendheid te verschaffen van de voordeelen
en vooruitzichten aan de vrijwillige dienstne
ming bjj het leger verbonden, uitvoerige in
lichtingen omtrent de dienstverbintenissen bij
open was geweest. Berchta begon te vermoeden,
wie de schuldige was. Zij begreep, dat het tijd
was van handelen en niet van ondervragen. Een
bij haar staanden bloedman fluisterde zij iets in
het oor. Deze verwijderde zich in de richting van
den toren.
Met gillende stem riep zij toen«Op Sueven!
Adelingen en Vrijen den Frank achterna Vangt
hem, brengt hem dood of levend hier, hij moet
sterven of de Sueven worden door de aanrukkende
Franken verslagen!"
Maar terwijl zij nog sprak sprongen de dooi
den drank opgewonden en van woede en spijt
brullende Sueven reeds op hun paarden en renden
met de snelheid des winds ter poorte uit. De
morgenschemering begon thans aan te breken, maar
een dichte najaarsnevel hing over het landschap,
zoodat de naar alle zijden zich verstrooiende Sueven
geen twintig schreden voor zich uit konden zien.
Bachinhard ging niet mede. Hij trad met ge-
bukten hoofde naar Berchta toedie met eenige
bloedmannen zich naar den toren bega'. Zij wenkte
hem haar te volgen. Ook hij begon te vermoeden,
dat Mathilde den Frank had doen ontvluchten.
Vreeselijke gedachte voor den armen vader. Zijn
kind verraad gepleegd tegen de Goden en de vrijheid!
Rechtstreeks ging Berchta, door de bloedmannen
en Bachinhard gevolgdnaar het kamertje van
Mathilde. Het was er donker. Zij gebood een der
bloedmannen licht te halen.
«Zijt gij daar Mathilde vroeg Berchta.
«Ja, vrouw Berchta," gaf deze ten antwoord.
Berchta zweeg en wachtte totdat de bloedman
met de lamp kwam.
Bachinhard doorleefde eenige vreeselijke oogen
korpsen van het leger, hetzjj als gewoon vrij
williger, hetzij als adspirant ouder-officier, bg
het instructiebataljon te Kampen, de artillerie
instructie-compagnie te Schoonhoven en bg
het wapen der marrécbaussée. Het werkje is
verkrijgbaar gesteld tegen den prijs van 0,50.
De Minister van Handel, Waterstaat en
Nijverheid heeft de directie van den Ned. Cen-
traalspoorweg uitgenoodigd, bg het ontwerpen
van haar regeling voor den a s. winterdienst
hare aandacht te wijden aan een snelle ge
meenschap tusschen het Noorden en Zuiden
van ons land, met het oog op den maildienst
VlissiugenQueensboro.
Te Amsterdam is op 65jarigen leeftgd
de bekende en hoogst bekwame advocaat mr.
A. S. Van Nierop overleden. Hg was iemand
van meer dan gewone gaven, bijzondere scherp
zinnigheid en veel redenaarstalent. Tweemalen
nam bg zitting als lid der Tweede Kamer voor
Hoorn voor Amsterdam moest hg bij de laatste
verkiezing, in Februari en Maart, het onder
spit delven voor mr. Van Tienhoven. Hg was
lid van de Provinciale Staten van Noord-Hol
land en van den Amsterdamschen gemeente
raad.
Tot lid der Prov. Staten van Zuid-Holland,
hoofdkiesdistrict 's-Gravenhage, is bg herstem
ming gekozen mr. C. J. E. graaf Van Bylandt,
(conserv.), referendaris bg het dep. van buitenl.
zaken, met 381 van de 624 uitgebrachte gel
dige stemmen. De heer mr. J. J. Bergsma
(liberaal), schoolopziener, verkreeg 241 stemmen.
De toelatings-ecamens voor de rijksland
bouwschool te Wageningen zullen dit jaar
den 11, 12 en 13 Juli plaats hebben.
1878.
18 Mei Reigerbergschenpolder.
20 's-Heer Areodskerke, Ankerveere, St. Pieter
en Oude Kraaiertpolder.
22 Nieuw-Noord-Bevelandpolder.
22 Watering Hoedekenskerke.
22 Nieuwlandpolder.
24 Onrustpolder (Noord-Beveland.)
29
Polder Baarland.
blikken; zij schenen hem uren. Hij wilde spreken,
maar de stem stokte hem in de keel. Hij verlangde
naar het licht en toch vreesde hij er voor. «Zoo
de Frank eens in dit vertrek bij mijne dochter
verborgen is, bij Donar ik doorsteek haar met
eigen hand!" dacht de ongelukkige vader. Vreese
lijke gedachten doorvlijmden zijn ziel. In éen punt
des tijds bestormden hem een zee van herinne
ringen het uur harer geboorte; zijn eigene zwak
heid; de voorspelling van Berchta; de wraak dei-
Goden; het aanvallig kind de lieveling van hem
en zijne vrouw; wellicht de eer van dat kind en
van zijn huis, thans geschonden; hij zelf de wreker
dier geschonden eer, de moordenaar zijner dochter;
de zielesmart der moeder; den krachtigen man
stolde het bloed in de aderen, hij rilde.
Daar kwam de bloedman met het licht. Ma
thilde stond rustig te midden van het vertrek; er
was niemand bp haar. «Dank zy der goede Hulda!"
murmelde de vader.
Mathildevroeg Berchtawist gy dat wy
een gevangene hadden
Ja, vrouw Berchta."
«Wist gy, wie hy was?"
«Neen, vrouw Berchta."
«Weet gy het nu
«Ik weet het."
«Weet gy ook, dat hy ontvlucht is, en waar hy
zich bevindt?"
«Dat hy ontvlucht, is, weet ik waar hy thans
is, weet ik niet."
«Hebt gy hem in zijn vlucht geholpen
«Ja!" antwoordde Mathilde zacht, maar duide
lijk.— «Ongelukkige!" riep Bachinhard, «beloont gy
dus de liefde van uwen vader en vrouw Berchta
ST ATEN-GB1PV K« A AL.
TWEEDE KAMER.
In de Donderdag gehouden zitting is het debat
over de leeningswet voortgezet. De heer Schim-
melpenninck Van der Oye was in beginsel niet
tegen eene leening tot dekking der tekorten,
maar wenschte uitstel, totdat een meer algemeen
plan van behoeften zal zijn vastgesteld, terwijl
hij intussehen voor kasbehoeften uitgifte van
schatkistbiljetten voorstelde. De Minister van
Financiën wees op het zeer innig verband tus
schen de leeningswet en de successiebelasting
hij betoogde dat de leening noodzakelijk was,
dat schatkistbiljetten alleen voor tijdelijke be
hoeften kunnen dienen, dat het raadzaam noch
mogelijk is de leening uittestellen tot de in
diening van een algemeen plan. De flnanciëele
politiek der regeering was om voorttegaan met
den aanleg van werken, zoolang zonder gevaar
de natie de meerdere lasten daarvan kan dragen.
Overigens zag de regeering wel degelijk de
noodzakelijkheid in van bezuiniging der gewone
uitgaven. De heer Wintgens achtte de politiek
der regeering verkeerdmen moest niet een wed
loop uitlokken van locale belangen en de in-
dustriëele voordeelen vooropstellen.
De heer Heydenrijck bestreed de leening als
onvoldoende voor de te verwachten uitgaven,
speciaal voor de defensie. De heer Van Was
senaar zou voor het ontwerp stemmen, omdat
de werken moeten voortgezet worden teneinde
de schatten, uitgegeven voor bestaande haven
werken, vruchtbaar te maken. Na verschillende
replieken en herhaalde verdediging door den Mi
nister, en nadat de heer De Casembroot verklaard
had vóór het ontwerp te zijn om geen crisis
uittelokken, is het algemeen debat gesloten.
Op art. 1, bepalende het bedrag der leening
op 43 millioen, is een amendement voorgesteld
van de heeren Blussé, Van Houten en Iminger
om dat bedrag op 33 millioen te stellen.
Over art. 1 en het amendement werden uit
voerige discussiën gevoerd. De Minister bestreed
het amendement. Hij gaf aan de aanneming
ervan die beteekenis, dat men hem geen tijd
en gelegenheid wilde laten zijne plannen uitte-
voeren. De voorstellers bestreden, dat dit de
strekking ervan was't gold alleen cijfers. De
Minister zeide daarop, dat, wilde hij de minis-
terieele quaestie stellen, hij dit openlijk zou gedaan
hebben. Hij bedoelde alleendat men door
met verraad?" «By Donars donderkeilen" riep een
der bloedmannen, «gy zult uw straf niet ontgaan
«Vervloekt zy liet uur, waarin gy geboren werd,"
zeide Berchta. «Vervloekt ook het wanbedryf uwer
moeder, die u voedsel gaf."
fiMathilderampzalige zei Bachinhard, «gy
zelve hebt heden den vloek die door uw leven
op het huis uwer ouders rustte, vervuld."
«O neen, beste vader!" antwoordde zij; «juist
zegen heb ik beden aangebracht, want ik heb Berchta,
u en al myn stamgenooten voor een moord be
waard en Christus gebiedt ons immers.
«Zwijg met uw ellendig geraaskal, gy zyt des
doods schuldig, eu zult uw straf ondergaan" zeide
Berchta.
«Breng haar op dezelfde plaats, waaruit zy den
Frank heeft doen ontkomen," sprak zy tot de
bloedmannen, «haar zullen we beter bewaken."
De bloedmannen grepen haar aan en voerden haar
weg. Zy strekte onder het heengaan haar armen
naar haar vader uit, maar deze keerde zich met
afschuw van haar af.
Een nameloos gevoel van smart overstelpte hem
daarbyde ruwe en krachtige Sueef snikte als
een kind. En Mathilde, de ter dood verwezene
zelve, de liefhebbende dochter? En als straks
vrouw Swinda baar moeder verneemt, wat er ge
schied is? O! Wel heeft het geloof wonderen
gewrocht, wonderen van liefde en zelfopoffering,
maar ookwaar het in stryd was met de wet
der liefde en de stem des bloeds versmoorde, den
mensch een last van jammeren opgelegd, zwaarder
te dragen dan elk ander mensckelyk leed.