1878. N°. 46.
Dinsdag 16 April.
65ste Jaargang.
Berchta en Mathilda,si
MINISTERIE VAN WATERSTAAT, HANDEL
EN NIJVERHEID.
RIJKS-WATERSTAAT.
C( )LORADO-K EVER.
Mengelwerk.
een verhaal uit de dagen der eerste
Evangelieprediking in Zeeland,
D. MOOJEN.
AANBESTEDING.
Vertrek der brievenmail naar öosl-todië.
0FFIC1EELE MEDEÜEELINGEN.
GOES, 15 APRIL 187&
(iOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 ct.
COURANT
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebben
dankbetuigingen van 18 regels a 1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 et.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: G. Ij. DAUBE Co., te Par ijs. A. STEINER en HAASENSTEIN TOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
PROVINCIE ZEELAND.
-A»eirLlo e s t e ciiriQ-
Op Vrijdag, 26 April 1878,
des voormiddags te 10 uren, zal, onder nadere goed
keuring, door den Commissaris des IConings in de
Srovincie Zeeland, of, bij zijne afwezigheid, door een
er ledeo van de Gedeputeerde Staten, en in bijzijn
van den Hoofdingenieur van den Waterstaat in het
11de d istrict, aan het gebouw van het Provinciaal Bestuur
te Middelburg, worden aanbesteed
Het uitvoeren van werken aan rijzen hoofden
op den oever voor Ter-Neuzen.
Deze aanbesteding zal geschieden bij enkele in
schrijving, volgens 441 der Algemeene Voorschriften.
Het bestek ligt ter lezing aan het gebouw van liet
Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid aan
dat vbd het Provinciaal Bestuur van Zeeland, te Middel
burg, en is voorts, op franco aanvrage, tegen betaling der
kosten, te bekomen bij den boekhandelaar M. Nijhoff,
Nobelstraat no. 18 te 's.Gravenhage, en door zijne tus-
schenkomst in de voornaamste gemeenten de9 Rijks.
Op 20 en 23 April 1878 wordt de noodige aanwijzing
op ae plaats gedaan voorts zijn nadere inlichtingen
te bekomen bij den Hoofdingenieur van den Waterstaat
te Middelburg en bij de Ingenieurs van den Waterstaat
te Ter-Neuzen.
'b-Gkavenhage, 23 Maart 1878.
Voor den Minister,
De Secretaris-Generaal,
BOOGAARD.
De BURGEMEESTER van GOES, ontvangen hebbende
eene circulaire van den Commissaris des Konings in
Zeeland van den 28 Maart jl-, A no. 1243 3e afd. (Prov.
blad. no. 38), waarbij wordt herinnerd aan de vroegere
aanschrijving betrekkelijk den Coloiado-Kever,
noodigt de ingezetenen uit, om, zoodra zij meenen
een COLORADO-KEVER gevonden te hebben, hem
daarvan bericht te geven, liefst onder toezending van
een exemplaar, en met opgave waar zij dien hebben
gevonden, teneinde daarvan mededeeling te kannen doen
aan den Minister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid. die zulks heeft verzocht.
De Burgemeester herinnert, voor zooveel noodig, dat
de Colorado kever, op den rug gezien, de gedaante heeft
van den inlandschen groenen Goudhaan, maar dat hij
een weinig grooter is; voorts, dat zijn vleesch is vleesch
kleurig rood of rosachtig isabelle, met zwarte oogen,
18 kleine vlekjes en stipjes op het borststuk en vijf
gebogen langstrepen op ieder dekschild, waarvan die
langs den naad der dekschilden zeer smal en de overigen
tamelijk breed zijn, terwijl de zijranden dier strepen
niet scherp afgebakend zijnmaar dat men tusschen
haar op de isabelle-grondkleur nog zeer vele fijne
zwarte of bruine stippeltjes ziet.
Ook acht de Burgemeester het niet onnoodig hierbij
te voegen, dat de eieren, die zich bij hoopjes van p. m.
30 op de onderzijde der bladeren bevinden, glad, hoog
geel of oranje van kleur zijn en dat binnen vijf of zes
degen daaruit de jonge larven te voorschijn komen,
die eerst bloedrood, later vleeschkleurig 'en 8 a 9
millimeter lang zijn.
Goes, den 13 April 1878.
De Burgemeester voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
dook
IV.
Den volgenden dag, toen Wodans oog naar de
zee begon te neigenwas zij met haar kind op
weg gegaan. En thans lag zij geknield als boete
linge. Haar geschiedde, wat zij gevreesd had.
Op dit oogenblik ruisehte de avondwind zacbt-
kens door het boscb en deed ook de bladeren
van den eik een weinig trillenalle aanwezigen
omvatten den boom, enkele van de vlugsten klom
men bij den stam op, grepen naar de takken, om
helsden die en smeekten op luiden toon den mach
tigen Ood. De een bad om herstel van een zieken
bloedverwant, de ander om hulp in zijn werk, een
derde om herstel voor ziek veeweer een ander
om een spoedige en behouden terugkomst van een
ten strijd getogene. Barlof bad niet mede hij
bleef eenige oogenblikken zwijgend naarde biddenden
zien en begaf zich toen naar Sigyna, die daar nog
altijd geknield lag.
Hij keek haar met een droevig oog aan en scheen
medelijden met baar te hebben.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis dat de vroeger uitgestelde
aanbesteding zal plaat9 hebben op Zaterdag den 20 April
aanstaande, des namiddags te 1 uur, in de groote zaal
van het Raadhuis, en dat aan zullen worden aanbesteed:
1°. de onderhoudswerken aan de openbare gebou
wen, haven, draaibrug, riolen en waterlei
dingen en de begraafplaats, in twee per-
ceclen;
2°. de onderhoudswerken aan de schoolgebouwen
en onderwijzerswoningen; de noodige leve
ringen en herstellingen aan de schoolmen-
beien en het gewone schoonmaken, in drie
perceelen
3". het schoonmaken van het raadhuis, de poli
tiewacht en de leenbank, met levering van
witkalk, in éen perceel;
4°. de onderhoudswerken aan de verhuurde eigen
dommen der Gemeente, in éen perceel; en
5°. eenig onderhoudswerk aan het Sas en de ge
bouwen van het Sas, in éen perceel
Bestek en Voorwaarden liggen ter inzage van belang
hebbenden ter Secretarie der gemeente, op eiken werk
dag van des voormiddags negen tot des namiddags twee
uren, terwijl aanwijzing zal gedaan worden van de eerste
vier nommers Woensdag den 10 April a. s., des na
middags te 1 uur, te beginnen aan de H B. school
voor jongens.
Goes, den 15 April 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
H A R T M A N.
Via MARSEILLE, 19 April, 1.'s morgens.
Via KIEUWEDIEP, 19 April, 5.45 's avonds.
Via BRINDISI, 26 April, 1.— 's morgens.
Via NAPELS, 28 April, 5.45 's avonds.
De Fransche pakketbooten doen Riouw, Bauka
en Palembang niet aan.
De opbrengst der Rijksmiddelen bedroeg in Maart
jl. f 9,011,270,965, zijnde f37,423,60 minder dan in Maart
1877, maar f 1,145,535,34s boven der raming. Sedert
1 Jan.jl. wasdeopbrengstf2l,922,214,l9, zijnde554,350,65"
boven de opbrengst in de eerste drie maanden van
1877, maar f 1,674,992,67 beneden
der raming
voor 1878.
Door den Koning is vrijstelling verleend van
zegelrecht voor de aan het Departement van koloniën
in te zenden extracten uit de registers van den bur
geriijken stand, betrekkelijk het overlijden van gepen
sioneerden en gegageerden, ten laste der koloniale geld.
middelen.
In den guostigeu toestand van P. Bruel
van wiens ongeluk wij in ons vjrig nommer
melding maakten, is Zaterdag plotseling eene
wending gekomen. Reeds had hij 't bed ver-
»Gij hebt nooitbegon hij»de goden afge
zworen, zegt gij
«Neen, machtige bloedman," zeide Sigyna «wel
heb ik eenige malen tot den God der Christenen
gebeden maar hij scheen mij niet te hooren".
nik geloof u gaarne hervatte Barlofde ge
kruiste God zoo hij ooit geleefd heeftis dood
en kan u niet helpenmaar WodanDonar en
Freyr leven en kunnen, ja zullen helpen allen die
door trouw aan hen hun gunsten waardig zijn."
nMaar kan ik danzoo ik door ontrouw hun
gunsten verbeurd heb, hun toorn niet doen stillen,
door den God der christenen af te zweren en Wodan
den besten stier van onzen stal te offeren?" vroeg
Sigyna.
nik zal beproeven, of de asen antwoord geven"
antwoordde Barlof. Hij wendde zich om, ging naai
den boom terug en gebood den smeekelingen zich
een weinig te verwijderen. Zij voldeden onmiddel
lijk aan dat bevel.
Barlof dekte zich bet hoofd met een van stroo
gevlochten hoed. Hij omarmde den stam van den
eik, terwijl hij zijn gelaat naar het Noorden wendde
en zijn krachtige barytonstem klonk bij de diepe
stilte welluidend door het woud
«Asen, die op last van Wodan
En van Hulda, de Gevierde,
Uit Walhalla neer komt dalen
In de sehakuw der heilige wouden,
Om de wenschen, beden, klachten
laten, toen hij ernstiger ziek is geworden, zoodat
hg reeds Zondag overleed.
De man laat eene vrouw met negen kinderen
achter. De oudste ervan is 18 jaar en kan
zoo hem daartoe de gelegenheid gegeven wordt,
want hij is een voorkind en zon, nu hij geheel
wees is gewordenin 't weeshuis kunnen gaan,
een groote steun voor zjjne moeder zjjn.
Mocht haar die steun niet ontnomen worden
Maar dan nog zijn er acht kleinen, die niets
verdienen, en waarvan de jongste zes maan
den telt.
Treurige toestand voorzeker
Welken weg er ingeslagen moet worden om
de weduwe en kinderen voor de toekomst het
best te helpen, kan nu nog niet gezegd worden.
Maar wat wel nu reeds bepaald worden kan
is het feit, dat er hulp noodig is. Wij doen
dus voorloopig een beroep op de liefdadigheid
van allen, die liefde gevoelen voor hunne
naasten. Waar een weduwe, zonder geld, met
acht kleine kinderen, een beroep doet op ons
allen, daar zal zeker niemand achterwege bljjven.
De kleinste gift zelfs is welkom.
Voorloopig totdat op andere wijze een be
roep op aller weldadigheidszin gedaan zal worden -
stellen wij ons gaarne beschikbaar tot het in
ontvangst nemen van giftenvoor dit doel bestemd.
Een bus staat daartoe aan ons bureau, terwijl
wij van de ingekomen giften melding zullen maken.
De statistiek van den handel en de
scheepvaart in ons land over Februari ligt
aan ons bureau ter lezing.
Bij kon. besluit ia, na afgelegd examen,
met ingang van 1 Mei aanst., benoemd tot
surnumerair bij het vak der posterjjen, buiten
bezwaar van 's rjjks schatkist, de heer M. f.
De Jongh, te Goes.
Men schrijft ons:
Zaterdag trad de heer Hartman, secretaris
der gemeente Ooes, in het Ouderwijzersge-
zelsehap alhier als spreker op, en onthaalde
zijn aandachtige hoorders op eenige fragmenten
uit een ter perse zijnd werk van zjjne hand
over Geert Groote en de door dezen gestichte
Fraterscholen.
Na een beknopt maar zaakrijk overzicht van
den loop der beschaving, van den invloed dien
de Christelijke godsd eust hierop heeft uitge
oefend, van de verdiensten der kloosterorden
en hare ontaarding, stelde de spreker in het
licht, dat uit de verschillende bespiegelend
wijsgeerige meeningan in de kerk gedurende
de middeleeuwen, zich eindelgk een practische
mystiek openbaarde in den beroemden stichter
Van Germanjes vrije zonen
Te vernemen, hoort het smeeken
Van Sigyna, Fuiko's vrouwe,
Om ontferming en vergeving
Voor haar dwaas geloofverzaken.
Zietzij ligt in smart en rouwe,
Haar gelaat besproeid door tranen,
Daar zij barer vaadren goden
Voor 't geloof aan den gekruisten
God der Franken kon vergeten.
Zij gevoelt, dat in haar Wolfard
Haar tot straffe van de goden
Booze asen zijn gevaren,
Dat haar jongske zal gaan sterven.
Staat Gij toe aan Fuiko's vrouwe,
Dat zij trede in de schaduw
Van den eik, gewijd aan Wodan,
Om haar kind door 't hol te werpen
Van den boomstam, uwe woning?
Op bet eerste feestgetijde,
Dat in 't perk bij Wodans essche
En omzet met hazelaren,
Vrije zonen der Germanen
Hem ter eere zullen vieren,
Zal zij voor den offermaaltijd
Een der breedst geschofte stieren
Van den stal baars heeren Fulko
Offeren als bewijs van boete.
Asen, groot en machtig, antwoordt 1"
der Broederschap des gemeenen Levens, Geert
Groote.
Door talryke bijzonderheden uit het leveu
van dezen edelen Nederlander, door de beschrij
ving van de door Groote gestichte orde enschiolen,
door den invloed te schetsen, dien deze scholen
op de opvoeding en het onderwijs hebben uit
geoefend, hoe de onderwjjzers, in deze scholen
gevormd, hebben medegewerkt aan het ont
staan van een nieuwen toestand, namelijk van
de geestelijke opvoeding der middeleeuwen tot
de meer algemeene beschaving der latere tjjden,
wist de spreker tot het einde zijner voordracht
de aandacht te boeien.
Woensdag a. s. viert Jakob Goemaat,
bij allen bekend en die in Mei a. s. den dag
hoopt te herdenken, waarop hij voor 40 jaren
het bodeschap tusschen Kapelle en Goes 't eerst
uitoef nde, zjjn 75n jaardag. Wie zal hem op
dieu dag eens een hoe geriug ook stoffe-
ljjk bewjjs van belangstelling willen geven
Zaterdag reed de landbouwer A. Van D„
van Wolfaartedjjk, naar Eloetinge, toen hjj
nabjj de hofstede //Altjjd zorg" op den Kloe-
tiogschen straatweg 'met zijn wagentje tegen
een boom aanreed, zoodat dit omsloeg, en hjj zelf
eruit viel. Daardoor bekwam hjj verscheidene
wonden, en moest er geneeskundige hulp worden
ingeroepen. Zondag verkeerde hg in bedenkelg-
ken toestand.
Wieuwedorp. Door ruim een vijftigtal
contribnabelen in den hoofdelijken omslag is
aan den gemeenteraad een verzoekschrift in
gezonden, strekkende tot vermindering van ge
noemde belasting in het algemeen, op grond
van eene verhooging met 60% sedert het vo
rige jaar.
's-Heer Areiidskerlce. Zaterdagmiddag
geraakte een paard, gespannen voor een kar,
aan de binnenzijde van den spoorweg, waar
eenig vee was gelost, op hol, juist toen een
trein in aantocht was. Gelukkig slaagde men
erin het paard bjj het station tot staan te
brengen en verdere onheilen te voorkomen.
Onder het rennen was de kar in aanraking
gekomen met een ander paard, dat daardoor
gekwetst op den grond viel, terwjjl de voer
man, die inmiddels van de kar was gesprongen,
eenigszins gewond werd.
ITersekc. Tegen een metselaar uit eene
andere gemeente, die een knaap van beneden
de 12 jaar in dienst had, is procesverbaal
opgemaakt wegene overtreding der wet op den
kinderarbeid.
Barlof zweeg. Plechtig en indrukwekkend klonk
de nagalm van zijn welluidende stem door de hooge
gewelven van dezen tempel, gevormd door de ma
jestueuze kronen van de reusachtige beuken en
eeuwenoude eiken. Oer was iets grootsch iets
onbeschrijfelijk verhevens, een overweldigende
kracht in den godsdienst onzer vaderen, waarvan
wij, nuchtere kinderen der negentiende eeuw, ons
moeilijk een begrip kunnen vormen! Zij, nog niet
ontzenuwd door weelde en overbeschaving zoo als
wij, hun zwak nageslachtzij, nog koel van hoofd
en warm van hart, nog niet bedorven door dog
matiek in kunst en godsdienst, hadden een open
oog en warm gevoel, een ontvankelijk gemoed voor
bet schoone der natuur. Zij, heidenen, gevoelden
en verstonden beter dan wij, die ons zooveel laten
voorstaan op onze bijbelkennis, het woord van den
bijbelschen dichter: «De God des hemels en dei-
aarde woont niet in tempelen met handen ge
maakt." Zij, heidenen, begrepen beter dan wij,
zoogenaamde christenen, de les van Christusnziet
de lelien des velds." De velden, wit om de oogsten,
het nietige mosterdzaadje, opwassende tot een boom,
de wijnstok met zijn ranken, de bergen, opgenomen
door het geloof en gezet in het hart der zee
waarvan de eenvoudige Menscbenzoon sprak, waren
voor hen evenals voor Christuswelsprekender
dan voor ons. Zij, heidenen, staan hierin althans
nader bij Hem dan het tegenwoordig geslacht
dat zich naar Hem noemt