1878. N°. 1.
Dinsdag 1 Januari.
65sle Jaargang.
Vertrek der brievenmail naar Oost-Sndië.
OFFICIEELE MEDEDEELDEN.
GOES, 1 JANUARI 1878.
KUNSTNIEUWS.
RECHTZAKEN.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
GDESCHE
Ge uitgave dezer Courant gescixiedt 51aa.nda.g-, Woensdag- erx Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 et.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten en de daarop oetrekmng hebbende
dankbetuigingen van 18 regels a 1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 et.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: G. L. DAUBE Co., te Parijs. A. STEINER en HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Via BR1ND1SI, 4 Jan 9,20 's morgens.
Via MARSEILLE, 11 Jan., 9.20 's morgens
De Fransche pakketbooten doen Riou-.v, Banka
en Paletnbang niet aan.
Staat van brieven, verzonden door het post
kantoor te Goes, waarvan de geadresseerden
op de plaats van bestemming onbekend zijn.
Over de le helft der maand December 1877
1. H. A. Roost, Amsterdam. 2. A. Van
Leennan, Willemsoord.
Vau het Hulpkantoor
te Colijnsplaat.
3. P. Gaulooze, Amsterdam.
Z. M. heeft op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend aan dr. F. Seelheim, te Middelburg, ule lid van
den geneeskundigen raad voor Zeeland.
Het Staatsblad no. 233 bevat de wei van den lOden
December 1877, houdende bekiachtiging van provin
ciale belastingen in Zeeland.
Wjj maken belangstellenden opmerkzaam
op achterstaande advertentie, waarbij eene wijzi
ging wordt aangekondigd in de eerstvolgeude,
door den beer Marlet te houden, voordracht in
de afdeeling Heinkenszand der Maatschappij tot
bevorderitig van landbouw en veeteelt iu Zeeland.
Het kind van N. V., van wiens ongeluk
wij in ons vorig nommer melding maakten, is
Zaterdag tengevolge van de bekomen brand
wonden in het gasthuis alhier overleden.
Zaterdag zijn enkele treinen uit Roosen
daal alhier zeer ongeregeld aangekomen. De
sneltrein van 8 uur 's avonds kwam te ruim
11 uur en de laatste trein bereikte eerst te
half twaalf ons starion.
Een en ander was 't gavolg van een paar on
gelukken, die op andere lijnen plaats hebben
gehad. Zoo is van de trein, die des morgeus
te 8,45 uit Rotterdam (Beurs) vertrekt, tus-
schen Barendrecht en Zwijndreeht twee goe-
derenwaegons gederailleerd. Persoonlijke onge
lukken hebben niet plaats gehad.
De reizigers van de volgende treinen on
dervonden echter oponthoud, daar zij op de
plaats van het ongeval moesten overstappen,
en misten daardoor de aansluiting te Roosen
daal. Ook dicht bij Verilo heeft een dérail
lement plaats gehad, doch nadere bijzonder
heden ontbrekeu nog. Alleen weten wij, dat
ook geene persoonlijke ongelukken plaats vonden.
Krabbeiidijke. De gehouden collecte
voor de nieuwjaarsbx deeling heeft f 340,75
opgebracht.
De gemeenteraad van Cortgene het ft tot
gemeente-geneesheer benoemd den heer H. P.
W. Steenkamp, genees-, heel- en verloskundige
te Bruinisse.
Eerstdaags zal de geldleening der pro
vincie Zeeland tot het verleenen vau voorschot
ten voor de verbetering van wegen, althans tot
een bedrag van 100,000, worden uitgeschre
ven. De rente zou, des verlangd, reeds met 1
Februari 1878 kunnen ingaan.
Sedert langen tijd verkeerde men in
angstige spanning omtrent het stoomschip
Friesland," dat, naar men vermoedt, met man
en muis is vergaan. Wij onthielden ons van
het vermelden van al de verschillende geruch
ten, die verspreid werden, omdat zoo menig
vermoeden spoedig weer werd tegengesproken.
Al was het vergaan van het schip nog zoo
waarschijnlijk, men had nog geen enkel bewijs
uvan in handen. Nu echter leest men in de
lagbladen het volgende
«Kapitein J. Van Dorpmet het schip Wil
lem Beukelszoon 28 Dec. te Ylaardingen ge
arriveerd, rapporteert op de reis van 'Valencia
naar hier, den 18en Dec. 11. op 41° 27' NB.
10° 10' WL., bij het aanbreken van den dag
eene groote hoeveelheid wrakhout te zijn ge
passeerd, waaronder eenige stukken van het
ameublement van een groot schip, en in den
loop van den morgen te hebben gevischt een
baal tabak, gem. Bentang M No. 61, zoomede
een wit geschilderde reddingboei, waarop met
zwarte letters Friesland Rotterdam
Blijkens manifest en cognossement zijn te
Soerabaja dd. 6 Oct. in höt bewuste schip ge
laden: 1012 pakken tabak, gemerkt Bentang
M., 18 pakkeu tabak, gemerkt Bentang D."
Dit bericht bevestigt het vermoeden van het on
geluk meer dan alle vorige. Toch zal de zeker
heid voor de betrekkingen van de verongelukten
niet zoo pijnlijk wezen als de tot nu toe be
staan hebbende onzekerheid.
De notaris V., resideerende te Hengelo,
heeft van den officier van justitie aanzegging
ontvangen, zich voortaan te onthouden van te
Almelo op bepaalden tijd en aangewezen plaats
zitting te houden. Deze aanschrijving geschiedde
naar aanleiding der wet op het notaris-ambt,
volgens welke aan iederen notaris een bepaalde
standplaats wordt aangewezen, waar hij ver
plicht is, niet alleen zjjne woonplaats te hebben,
zijn kantoor te houden en zjjne akten te be
waren, maar ook daar zijn werkelijk verblijf
te houden {redder). De notaris beriep zich op
een paar andere artikelen van dezelfde wet,
waar te lezen staat: »De notarissen oefenen
hunne ambtsbediening uit in den geheelen om
trek van het arrondissement, waarin hunne
standplaats is gevestigd. Buiten gegronde reden,
mogen zjj hunne dienst niet weigeren, wanneer
zjj tot het leenen daarvan worden aangezocht."
Echter bleef de officier van justitie bij ziju ver
bod persisteeren en ontried den notaris ernstig,
zjjne waarschuwing iu den wind te slaan.
Ook voor onze omgeviog is deze quaestic
nog al belangrijk, zoodat eene bepaalde beslis
sing daaromtrent zeker met verlangen wordt
tegemoetgezien.
Het comité van het Roode Kruis te Am
sterdam heeft weder f 1000 overgemaakt aan
het Hoofdcomité, ten behoeve der zieken en
gekwetsten in den Russisch-Turkschen oorlog.
België is het land van glas'ndusfrie bjj
uitnemendheid; het voorziet de geheele wereld
van venster- en spiegelglas. Ieder, die op da
toepassing van gebogen glas voor gebouwen,
rijtuigen, meubelen enz. de aandacht vestigt,
zal echter ontwaren, dat Nederland daarin Bel
gië ver vooruit is.
De Koninklijke Nederlandsche Fabriek voor
gebogen glas enz. te Dordrecht heeft door de
toewjjdiüg aan deze nijverheid de hoogere
vlucht in dit artikel hier te lande bevorderd en
bekomt uit België orders voor hetgeen daar
op dit gebied ontluikt.
Thans is aan deze fabriek opgedragen de
levering der gebogen spiegelruiten, benoodigd
voor het in aanbouw zijnde groot Badhotel te
Oostende, daar deze in België niet kunnen
gemaakt worden. De Minister van Financiën
heeft voor deze fabricage in Nederland den
vrjjen in- en uitvoer der sp;egelruiten verleend.
De definitieve verkoop der goederen van
het klooster Sint-Agatha heeft 27 December
jl. te Cuijk zonder de minste stoornis plaats
De totale opbrengst der verkochte goederen,
die alle aan de koopers zijn toegewezen, be
draagt niet minder dan f 150.515.
Al wat lieflijk is en wel luidt" gaf Vrijdagavond
hare gewone jaarlijkecha uitvoering. Die naam der
zangvereeniging stelt haren leden hooge eischen, en
aan dat devies in alle deelen te voldoen is geene
geaxakkelijKe taak. Toch achten wij 't goed, dat de
leden die woorden in hun wapen voerenzij kunnen
hun ten spoorslag zijn niet te rusten voor alle krachten
z<jn ingespannen om ze tot een blijvend opschrift boven
alle uitvoeringen te kunnen maken.
Het gebouw, waarin de uitvoering gegeven werd,
moge als school misschien uitstekend voldoen, voor
het geven van concerten is 't naar ons gevoelen zeer
ongeschikt. Vooral wanneer men bij eene talrijke op
komst, zooals Vrijdagavond het geval was, genood
zaakt is achteraan plaats te nemen, verliest men veel
door de palen, die tot afscheiding van de beide lokalen
dienen Maar ook door de bouworde van het eerste
gedeelte is 't onmogelijk daarin een concert te geven,
dat uitvoerders eu publiek kan voldoen. Doch men
kan ook niet een dergeljjken eisch stellen aan een ge
bouw, dat voor geheel andere doeleinden bestemd is.
Elk gebouw heeft aan bijzondere eischen te voldoen; een
kerk en een school mosten tot te verschillende doel
einden gebezigd wordeD, om ze in éej eD dezelfde
orde te bouiven.
Maar evenzoo moet een concertzaal weer iu andere
trant worden gebouwd, wil zij aan haar doel beant
woorden.
Bezigt men nu die verschillende gebouwen, ten
gevolge van een verkeerd begrip omtrent goed en
kwaad, tot eeu doel, naurvoor zij niet zijn bestemd,
dan berokkent men zich zelven en anderen altijd
teleursteliiug. 't Is waar dat de noodzakelijkheid
daartoe wel eeus dwingen kan, maar in elk auder
geval is 't een heiligscheunis, aan de kunst gepleegd,
om door Diet alle bestaande middelen lebaat te nemen,
haar te hel.-ttea, iu haren vollen glansj te schitteren.
Een concert blijft een muzikale uitvoering, op welke
pTaats men het ook geeft. Maar het welslagen er
van hangt geheel af van het al of niet aanwenden
der middelen, die binnen ons bereik liggen, en nut
tig en Doodig daarvoor zjjn. Hierop meenden wjj te
moeten wijzenwellicht dat het mee kan werken
om een volgend concert van „Al wat lieflijk is en
wel luidtin onze concertzaal te doen plaats heb
ben. Maar ook bij 'l heoordeelen van Jdit concert
dienen wij daarmee rekeniug tehoudeu, evenals met
den graad van muzikale ontwikkeling, die het deel is
van uitvoerders en uil voerderessen.
Wezenlijk, vleierij behoeft men van ons niet te
verwachtt n; die is doodend voor een volgend werk
zaam streven, en de directeur, de ijverige heer Fool-
mejer, die op zoo velerlei gebied hier nuttig werk
zaam is, en zelf te goed bekend is met muziek, zul
wel weten, dat er vlekjes aan te wjjzen waren op de
uitvoering. Maar dat neemt niet weg, dat er ook te
prijzen viel. Wij noemen o. a. No. 7 van het pro-
grammi: [lirtenlied, No. II Abschied corn Walde
en vooral het laaisteMoletle Ps. 24, dat ons deed
denken aan hel einde goed alles goed."
Vele der overige nommers zouden dooreen minder
sleepend tempo zeer veel gewonnen hebben.
Ue so'o voordrachten op het orgel werden netjes
afgespeeld, vooral in het eerste gedeelte van No. 12:
Andante de le Symphome en Tie' was er veel uitdruk
king in het spel van den verdienstelijken dilettant.
Overigens bevelen wij de leden van de zangvereeui-
ging ten zeerste aan ijverig voort te gaan op den tot
nutoe gevolgden weg, want ouder leiding van hun
tegenwoordigeu directeur kunnen zij door studie en
volharding flinke vorderingen maken. Zij vooral over
wegen echter hetgeen wij over het lokaal schreven;
"zij zeiven zullen meer voldoening van hun werk hebben,
wanneer dit beter voldoet aan de eiscbeu eener goede
acustiek.
Donderdag a. s zal te Middelburg door een
Franscb tooneelgezelschap uit Amsterdam Le Tartufe
van Moliire wordeu opgevoerd. De Amsterda.nsche
bladen laten zich over bet bewuste gezelschap aller
gunstigst uit. Vooral de Tartufe moet op hoogst
verdienstelijke wijze worden gespeeld, en hel spel
van de hoofdpersonen wordt zeer toegejuicht. Een
uitstekend werk op verdienstelijke wijze te zien op
voeren is geen alledaagsch voorrecht. Is dit voor Goes
en omstreken een in eigen kring onbereikbaar genot,
wij twqfelen niet, of de ware liefhebbers zullen zich
niet laten afschrikken door kosten en moeite om te
Middelburg dat geuot te smaken.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Oüdelande. Ds. J. Schut/evaer heeft een beroep
naar Simonshaven (Zuid-Holland) ontvangen.
Het bericht in ons vorig nommer, dat ds. J,
Enderle' te Wemeldlnge ook te Noord-Scharwoude
zoude beroepen zijn, is onjuist. Het bericht was
oorspronkelijk uit de Nieuwe Hotterdamsche courant
overgenomen doch diens Wemeldingsche correspon
dent scbjjnt verkeerd ingelicht geweest te zijn.
Midden in de kerk der N. H. geneevue vin
Bath prijkte 11 Woensdagavond een prachtige kerst
boom, opgericht voor de kinderen der zondagsschool.
Chocolade en andere lekkernijen werden hun verstrekt,
terwijl menige versnapering van den boom en mooie
boekgeschenken huiswaarts werden medegenomen.
Afwisselend werden toespraken gehoudeu en zang
stukjes uitgevoerd. MCt)
Vrijdagavond had in Odéon te Amsterdam on
der presidium vau professor ff. M. Gunning eeue
samenkomst plaats van de toegetredenen tot de Vrjje
gemeente, waarin het voorloopig Comité van orga
nisatie de volgende voorstellen deed, die aileu wer
den goedgekeurd.
Openbare bijeenkomsten znllen plaats hebben eiken
Zondag voormiddags te balf elf uren in bet gebouw
Concordia, aan de Leidsche barrière.
Leden, zoowel vrouwelijke als mannelijke, zullen
het stemrecht bezitten.
Zjj, die geen leden zjjn der Vrjje Gemeente, doch
haar door bjjdragen steunen, hehbeu toegang tot de
openbare samenkomsten.
Dat het godsdienstonderwijs voor de kinderen der
leden alleen zal worden opgedragen aan wetenschap
pelijk gevormde mannen.
Dat de kerkelijke viering vau den Tweeden Paasch-
Pinkster- en Kerstdag alsmede van den Hemelvaarts
dag zal opgeheven wordeu.
Dat collecten in de sameukomsten worden ge
weerd.
Dat de Hervormingsdag op den 31sten October
door. de Vrjje gemeente kerkeljjk zal worden gevierd
en dat de laatste Zondag des jaars een dag zijn
zal, geheel aan het familieleven gewjjd.
Het voorstel betreffende de al- of niet toediening
vau den doop werd ter beslissing aangehouden tot
eene vergadering in bet laatst van Jauuari.
Tot voorganger der gemeente werd met groote
meerderheid ds. P. H. Hugenholtt Jr. verkozen, die
deze benoeming aanvaardde.
Oüdelande. De raad onzer gemeente heeft het den
3 November ji. aangenomen voorstel om met primo
Jannari e. k. schoolgeld le heffjn op verzoek weer
ingetrokken, en daarentegen voor schoolgebruik een
prachtige aardglobe aangeschaft. Het verzoek van den
hoofdonderwijzer om met 1878 vermeerdering vats
tractement te ontvangen is gewezen van de hand, maar
hem zal eene gratificatie van vjjftig gulden word -n ge
schonken.
G. De Pos, van Waddinxveen, die de vorige
week terechtstond wegens vergiftiging van zjjne huis
vrouw, is door het gerechtshof te 's-Hage schuldig
verklaard aan vergiftiging en veroordeeld tot levens
lange tuchthuisstraf.
De Russische regeering moge, aangemoedigd
door het zegevieren harer wapenen, zich stren
ger uitlaten over het voortzetten van den
oorlog, en over de eischen, door haar bij even-
tueele onderhandelingen te stellen, de Porte
schijnt meer en meer geneigd tot den vrede.
Maar de weg, dien zij daartoe inslaat, komt
ons alles behalve gelukkig voor.
De Sultan heeft de Engelsche regeering
verzocht zich tot den Czaar te wenden, ten
einde onderhandelingen over den vrede voor
te bereiden. De Engelsche bladen zijn daar
mede uitermate ingenomen. Rusland zou nu
in ieder geval gedwongen worden, zijne ware
bedoelingen met dezen oorlog bekend te maken.
Alsof men die nu nog niet kende, en alsof
Rusland tegenover Engeland zich aan te groote
openhartigheid zal schuldig maken! Neen, wit
de Porte de bemiddeling van eene mogend
heid inroepen, zij wende zich dan tot Duitsch-
land.en geve eenige grondslagen aan, waarop zij
vrede verlangt.
In Konstantinopel heeft de vredepartij
thans de overhaud; de nederlagen, door de
Turken geleden, hebben vele aanhangers van
de vroegere oorlogspartij tot andere gedachten
gebracht, en er is dus alle reden om den
vrede-weg te bewandelen Maar door Enge
land s houding zal Rusland zich niet laten be
wegen, om de Porte op dien weg tegemoet