iïUITEXLVU).
GEMENGDE BERICHTEN.
NIEUWE UITGAVEN.
Het O. M. bij bet gerechtshof te Arnhem heeft
tegen twee personen wegens deelneming aan de on
geregeldheden te Arnhem, vóór eenige maanden voor
gekomen, twee jaren celstraf gerequireerd.
LAATSTE BERICHTEN.
De Staatscourant van lieden avond
bevat de benoeming van den lieer
mr. J. I*. K. Tak Tan Poortvliet
tot minister van liet departement
van Waterstaat, Handel en Vi.jver-
lieid, met ingang van 8 Biovember.
TWEEDE KAMEIll
Bjj de Kamer is ingediend een wetsontwerp,
houdende nadere tijdelijke voorziening omtrent
het Ned. Muntwezen. Daarbij wordt voorge
steld den termijn van schorsing der bevoegd
heid tot aanmunting van zilveren standpennin
gen voor particulieren, eindigende 1 Januari
1878, te verlengen „totdat daaromtrent nader
bij de wet zal zijn voorzien." Naar de Regee-
ring meent, hebben zich geen feiten voorge
daan, die dringend de oplossing der muntvraag
hier te lande vordereD, terwijl de nadeelen,
die ouder zekere omstandigheden uit den te-
genwoordigen toestand van ons muntwezen
zouden kunnen voortvloeien, zich tot nutoe
niet hebben doen gevoelen.
PROVINCIALE STATEN YAN'ZEËLAND
Najaarsvergadering, geopend Dinsdagavond te 7'/ü
urtn.
Voorzitter de Commissaris des Konings. Tegenwoor
dig 34 leden. Afwezig de heeren Fokker, Snouck Hur-
gronje, Stevens, Moolenburgh, Vis, Pierssens en Van
Waesberghe. De twee laatsteu werden echter later
gewacht.
Nadat de voorzitter de vergadering in naam des
Konings geopend en mededeeling gedaan had van
de ingekomen berichten van verhindering der vier
eerstgenoemde afwezige leden, werd de vergadering
in kennis gesteld met de volgende ingekomen stukken
1. Koninklijk besluit houdende goedkeuring van
het besluit der Staten tot vaststelling der enkel pro
vinciale en huishoudelijke inkomsten en uitgaven, over
het jaar 1875.
2. Afschrift der akte tot sluiting door de Alge-
meene Rekenkamer van de opgenomen rekening van
den Betaalmeester te Middelburg, wegens het beheer
der provinciale fondsen, betreffende het dienstjaar 1875.
Beide voor kennisgeving aangenomen.
3. Brief van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, bevattende de mededeeling van hetgeen is uit
getrokken op de Bijksbegrooting, voor kosten van
het provinciaal bestuur voor zooveel het Rijksbestuur
betreft voor 1878, en mededeeling van het aan de
Tweede Kamer toegezonden adres betreffende de be
zoldiging van de ambtenaren en bedienden ter pro
vinciale griffie.
Voor de leden op de griffie ter inzage gelegd.
4. Koniuklyk besluit houdende goedkeuring van
de besluiten der Staten tot wijziging der begrootin
gen der enkel provinciale en huishoudelijke inkom
sten en uitgaven, voor de dienstjaren 1876 en 1877.
5. Koninklijk besluit houdende goedkeuring der
door de Staten vastgestelde begrootingen der enkel
provinciale en huishoudelijke inkomsten en uitgaven,
voor den dienst 1878.
6. Koninklijk besluit houdende goedkeuring van
het besluit der Staten om den onderhoudsplicht van
de uitwateringssluizen der watering van den Kapita
len Dam op te dragen aan den Nieuwen Passageule-
poider.
7. Koninklijk besluit houdende goedkeuring van
het besluit der Staten tot verkoop van grond aan
den weg van Schooudijke naar IJzendijke.
8. Koninklijk besluit houdende goedkeuring van
het besluit der Staten tot wijziging vau het hijzon
der reglement van het bestuur en behter der water-
keering van de calamiteuse polders Margaretka, Kleine
Iluissens eu Eendracht.
De vijf laatstgenoemde Koninklijke besluiten wer
den alle voor kennisgeving aangenomen.
Het in afdruk toegezouden verslag wegens het
Instituut voor doofstommen te Groningen wordt
op de griffie voor de leden ter inzage gelegd.
1). Eene mededeeling van Ged. Staten omtrent
onderbandscbe aanbestedingen wordt voor kennisgeving
aangenomen.
10. Evenzoo de mededeeling, dat uiet is beschikt
over den post van 500, voorkomende onder Hoofd
stuk IX der uitgaven, op de begrootirg der enkel
provinciale en huishoudelijke inkomsten en uitgaven
voor de ja-en 1876 en 1877 ter bestrijding van
behoeften, welke hare omschrijving niet vinden in
de artikelen dier begrooting.
11. Voorstel omtrent bet verzoek van den raad
der gemeente Koewacht tot toepassing van art. 36
der wet op het lager onderwijs ter tegemoetkoming
in de gewone kosten van bedoeld onderwijs. Naar
de afdeelingen verzonden.
12. Voorstel naar aanleiding van een dergelijk
verzoek van den raad der gemeente Nisse. Als voren.
13. Voorstel naar aanleiding van een dergelijk
verzoek vaB den raad der gemeente St.-Anna ter Muiden.
Als voren.
14. Voorstel naar aanleiding van een dergelijk
verzoek van den raad der gemeente Westkapelle.
Als vo>-en.
15. Voorstel ter zake van het maken van een
steiger bij Stavenisse. Ale voren.
16. Voorstel omtrent het adres van het gemeente
bestuur van 's-Gravenpolder, om in onderhoud by de
provincie te nemen de traverse van den grooten weg
door de kom dier gemeente. Als voren.
17. Voorstel betreffende den aanleg van een veer-
stoep eD een voetpad, ten dienste van de gemeenschap
tusschen St.-Pbilipsland en Tliolen. Als voren.
18. Voorstel ten aanzien van een vernieuwd ver
zoek tot calaraiteusverklaring van den Suzannapolder
(waterschap St.-Annaland. Als voren.
19. Voorstel ten aanzien van aanvragen om ren-
telooze voorschotten tot verbetering van Wegen.
Als voren.
20. Voorstel ten aanzien vau het verzoek ran J.
E. Carpreau, tot vervanging van den waarborg voor
het onderhoud van den weg van Aardenburg naar
de Belgische grens. Teruggenomen, daar adres
sant. zijn verzoek heeft ingetrokken.
21. Voorstel ten aanzien van bet verzoek van
K. Schippers te Cortgeue, om afstand van het wacht
huis aan den steiger aldaar. Naar de afdeelingen
verzonden.
22 Voorstel omtrent den verkoop van grond aan
den weg van Hulst naar Walzoorden. Als voren.
23. Voorstel omtrent den verkoop van een gedeelte
sloot aan voornoemden weg. Als voren.
24. Onlwerp-reglement op het beheer en onder
houd van de Nol tusschen den Kouden- en den Lo-
venpolder. Als voren.
25. Voorstel lot het aangaan vin een geldleening
voor reutelooze voorschotten tot verbetering van
wegen. Als voren.
26. Voorstel tot wijziging der begrootiug van de
enkel provinciale en huishoudelijke inkomsten en
uitgaven, voor 1878. Als voreu.
Voor kennisgeving wordt aangenomen de mede
deeling van den voorzitter, dat de presentielijst der
vergaderingen der Gedeputeerde Stalen ter griffie is
ncdergelegd.
Tot leden der afdeelingen worden door het Ipt
aangewezen de heeren lo. afd. Van Deins», Hom-
bacil, Kakebeeke, Van der Vliet, Pompe van Meer-
dervoort, Vader, Collotd'Escury, Van Waesberuhr,
Hoogenboom en Pierssens; 2de afd. Brevet, Ham-
macher, Cau, Wiukelman, Dronkers, Onghena, Heijse,
C. Van Citters, Heunequin, Slpkes ea Van der Have;
3o. ofd. De Casembroot, Bijbau, Schorer, Risseeuw
Verselewel ven der Bilt, Snijder, Sprer.ger, Mazure,
Wagtho, De Suidt en Fransen van de Putte.
Voorts hebben als leden van gedeputeerde staten
zitting in de le afd. de heeren Van der Bilt en Fok
ker, in de 2e afd. de heeren Van Citters en Buteux,
en in de 3e afd. de heeren Snouck Hurgronje en
Lambrechtsen.
Voor de leden verder niets meer aan de orde zijnde,
wordt de vergadering verdaagd tot Vrijdag 9 dezer,
te 10 uren des voormiddags.
FRANKRIJK.
De verrassing, waarvan wij in ons vorig
noinmer melding maakten, nl. het optreden
van een ministerie Pouyer-Quertier met zijne
clericale allures, is ons bespaard. Die nieuwe
combinatie is afgesprongen en bet kabinet De
Fourtou zal zich zelve in de kamer verdedi
gen. Wij zouden 't onbillijk vinden, dat
anderen voor die heeren de kastanjes uit het
vuur moesten balen Het optreden van een
ander ministerie kan alleen gewettigd wezen,
wanneer dit bestaat uit personen van de meer
derheid der kamer. Of de Maarschalk tot die
eenige goede oplossing spoedig besluiten zal,
betwijfelen wij De legitimistische bladen
melden nl., dat in een Maandag gehouden bij
eenkomst van afgevaardigden der rechterzijde
gedelegeerden gekozen zijn, om den Maarschalk
te gaan bezoeken, en bij hem de tolk te zijn
der gevoelens van het conservatieve deel der
natie, dat, na hem bij den jongsten verkie
zingsstrijd ter zijde gebleven te zijn, thans
rekent op zijne belofte en zijne vastberadenheid
om voort te gaan met bet bestrijden der revo
lutie Deze ontmoeting had Dinsdagmorgen
plaats, terwijl dien avond weder eene bijeen
komst van de rechterzijde zou plaats hebben.
Er behoort zeker wel een groote brutaliteit
toe, om als minderheid na de gehouden ver
kiezingen zulk een houding aan te nemen.
Doch bij de bekende besluiteloosheid en on
mannelijkheid van den president, met 't oog
op zijne zonderlinge begrippen van constitutio
neel gezag, is 't niet te verwonderen, dat de
geslagen partij nog eene poging waagt om iets
te winnen, waar zij niets meer te verliezen heeft.
Ook bij de verkiezingen voor de geweste
lijke raden hebben de republikeinen de meer
derheid verkregen. Er zijn nu 946 verkie
zingen bekend. Er moeten 29 herstemmingen
plaats hebben; gekozen werden 567 republi
keinen en 350 conservatieven. De republi
keinen wonnen tot nutoe 85 plaatsen.
In de laatete dagen zijn op den IJsel ver
schillende zware zalmen gevangen, o. a. een van
361 kilo, die voor 73 is verkocht.
Te Bergen-op-Zoom is Zondagochtend het
lijkje van een pasgeboren kind in een greppel ge
vonden. Een streng onderzoek is ingesteld.
Te Raamsdoukveer nabij Gaertruidenberg is een
voerman van Oosterhout komende, door de duis
ternis misleid, met paard en wagen aan de Donge-
brug in het water gereden en verdronken. De on
gelukkige laat een weduwe met acht kinderen na.
Zondagochtend is ouder Giethoorn een boe-
renhuizing door brand vernield. Yier runderen zijn
in de vlammen omgekomen, zoomede de voorraad
hooi en turf.
De eerste machinist van het stoomschip JJrania
is Zondagavond met eene vlet omgeslagen en ver
dronken.
Eenige nonnen hebben weer een prachtig bui
tenverblijf in Limburg voor hare instelling aan
gekocht.
In de rivier de Noord is de schipper van een
aldaar zeilend vaartuig, te huis beboorende te Wer
kendam, bij ongeluk over boord gevallen en verdronken.
Hij laat eene weduwe met vier kinderen na.
Een man te 's-Hage heeft eergisteren, nadat
bij des middags wegens dronkenschap uit zijn be
trekking was ontslagen, des avonds door ophanging
een einde aan zijn leven gemaakt.
Uit Nijmegen wordt bericht, dat in de groote
viaduct van den spoorweg voor den weg Nijmegen
naar Hees en Grave eene scheur is ontdekt, die de
viaduct in twee nagenoeg gelijke deelen verdeelt.
Deskundigen zien er geen gevaar in.
Een boerderij nabij Dalfsen i9 tijdens de af
wezigheid van den bewoner geheel in de asch gelegd.
De geheele inboedel, vee, een goedgevulde hooiberg,
alles is verloren.
Mej. E. BaaH is voornemens ia December a.
in den Cercle Artistique te Antwerpen voordrachten
te geven in de karakters van Ophelia uit „Hamlet"
en van Goethe's Mignon. (U. U
In de afgeloopen week zijn te Berlijn tien
bakkers failliet verklaard, allen tengevolge der con
currentie van bakkers uit omliggende plaatsen, die
voor denzelfden prijs beter en zwaarder brood leveren
en het bovendien bij de ingezetenen aan huis bezor
gen, hetgeen de Berliju3che bakkers niet willen doen.
Aau de Polit. Corresp. wordt uit Konstantino-
pel gemeld, dat op bevel van den Grootvizier ver
scheidene grootwaardigheidtbekleeders zijn in hechte
nis genomen, naar het heet, in verband met het
ontdekken eener samenzwering van de partij des af-
gezelteu sultans Murad.
Dezer dagen had eene vrouw te Vanchelles-
les-Domant, in het Fransch departement der Somme,
het genoegen peet te zijn van een achter-achter-kiein-
kind.
Te Susterseel (Pruisen) bij feittard, sloeg Zon
dag een 23jarig jongeling een man van 40 jaar
met een spade dood. De jongeling is reeds naar
A ken gebracht.
Zondagavond kwamen te Sittard ineen winkel
twee jongens, van elf a twaalf jaren,, om een klei
nigheid te koopeu. Toen de winkelier, die zich even
uit den winkel verwyderd had om een lamp te
gaan halen, terugkwam, vond hij de jongens bezig
met de geldlade te ledigen. B.j visitatie door de
politie werden verschillende geldstukken uit hunne
kousen te voorschijn gebracht. Een van de jonge
deugnieten werd reeds vroeger wegens dergelijk feit
veroordeeld.
Stemmen over Staatkundige en maatschappelijke
viaagstukken onder leiding van D. C. N ij hof'.
No. 7 en 8. Be Oostersche quaestie en
het Hedendaagsche Polkenrecht door mr.
J. A. F an Gilse.
Met een enkel woord vestigden wij reeds bij de
versehijuiug van bovenstaande de aandacht op deze
hoogst belangrijke studie Na lezing kunnen wij
uiet genoeg dit herhalen vooral in deze dagen, nu
wij wellicht, met 't oog op de gebeurteuiss-n in het
Ojsten, staan voor een belangrijke wijziging in de ver
houding tusschen Rusland eu de overige mogendheden.
Met deze stukken is de serie van stemmen rqk ver
meerderd en wij kunnen, wateude hetgeen nog
daarin verschijnen zal, aau elk leesgezelschap zoowel
als aan ieder, die bel mg stelt in de vragen destijds,
aanbevelen zich daarop te abonneeren. De volgende
nummers, die in bewerking zyn, toch zullen bevatten
Werther, (Schrijver van Euiaucipatoria), De Vrouwen-
quaestie. T. IJ. De BeerHel zedelijk element in
de opvoeding. Dr. S. Sr. Coronel, Ve Kinderar
beid. Mr. J. Bomela Nieuwenhuis, De preventieve
gevangenis; terwijl voor de daarop volgende nummers
door de Redactie de volgende onderwerpen zijn aan de
orde gesteld
De oorzaken der machteloosheid van de Liberale
partij in Nederland om te regeeren. Het bezit der
goederen in de doode hand. De weuschelijkheid
van het Leekeu-element iu de Nederlandsche strafwet-
pleging. Ous Belastingwezen. De wijziging vau
ons Kiesstelsel. Het vraagstuk der Laudsdefensie
en de Grondwet. Onze wet op het Krankzinuigen-
ivezeu. Het Katholicisme in N. Brabant en Limburg.
Eigen Hulp. Onze Huwelijks wetgeving.
De Autonomie der Gemeenten en bare besturen. De
Kermis. Het tconeel en de Maatschappij. De
Prostitutie. De Geestelijkheid en het ouderwijs.
De Pensioenwetten, euz. enz.
Voorzeker belooft de titel van zoo menig nommer
veel,en verdient deze onderneming ivarme ondersteuning.
De bruiloftsgast ƒ0,75. Nieuw toostenboekje 1,
uitgegeven door JA. Weinbeck Rotterdam.
„Een goed woord vindt altijd een goede plaats.''
Wanneer dit ergens geldt, dan voorzeker wel op brui
loften of op andere vroolijke bijeenkomsten van dien aard.
Een hartelijke toespraak, in goed gekozen bewoordin
gen geuit, zal nooit nalaten dosl te treffen. Doch niet
allen bezitten ile gave om een toepasselijk woord vooraf
gereed te maken, nog minder te improviseeren. Hoe
menigeen zit bovendien vaak met de handen in 't haar,
waar hij geroepen wordt als ceremoniemeester zulk een
feest te regelen, en door toespraken de eer van de
tafel op te houden. Voor al dergelijke gelegenheden
bieden bovenstaande werkjes u ruimschoots hulp en
raad. Het is waar, dat er reeds veel op dit gebied
wordt gevonden, doch de bruiloftsgast is eenig in
zijn soort, waar het geldt luimige voordrachten te
verschaffen. Hij zal in den persoon, dien hij voor
zich laat optreden, de hoorders vermaken. Het toos
tenboekje zal daarbij niemand teleurstellen, zelfs op
de brandweer, op koetsiers, kassiers, en op ver
tegenwoordigers van alle mogelijke bedrijven helpt het
u aan een too9t. Hij geeft er u 230 voor 1.
Ingezonden Stukken.
Mijnheer de Eedacteur!
Het verheugt mij in uw laatste nummer ge
zien te hebben, dat door u geëiudigd is met de
opname van al dien onzin en die wartaal, in ver
schillende nummers van uwe courant geplaatst
en waarboven geschreven stond: Opwekking
tot geestelijk leven!Gij zult, M. d. R., natuur
lijk best weten, waarom gij dien bombast hebt
opgenomen ik denk veroorloof mij deze
gissing dat gij nu eens aan houderden ('k hoop
duizenden) hebt willen laten lezen, welke kranke
geesten zich opwerpen om de godsdienstige lei
ders der menschen te zijn, en hoe onverantwoor
delijk het is om de gezonde hersenen van kin
deren te laten aansteken door hun doodend
mysticisme. Is mijne meeuing juist, dan moet
ik gulweg hekenuen, dat gij niet beter hadt kun
nen doen. 't Is de eenvoudigste en beste manier,
beter zelfs dan ik mij eerst had voorgenomen,
namelijk enkele van die speechen te parodieeren.
'k Vlei mij, dat uwe lezers er beter van afge
komen zijn dan ik, want de lezing heeft mij
een akelige hoofdpiju bezorgd, gepaard met een
wrevel, die maar niet wil wijken. Kan het ook
anders? Waren het boerenarbeiders geweest, die
daar gesproken hadden en zich zeiven wijs
maakten, dat ze „den geest" hadden 'k zou
zeggen die ongelukkigen, ze weten niet beter.
Maar nu die parieurs zich evangelisten en pre
dikanten noemen, nu is het waarlijk niet onnut,
om er een klein slotwoord van onze zijde aan
toetevoegen. 't Zal evenwel maar zeer kort zijn
en niet gericht tot de sprekers, maar tot de
hoorders en tot de lezers dier stukken.
Vrienden al wat daar gesproken is geworden
is geen godsdienst, 't is de verdorde vrucht van een
dweeperij, die God en mensch in de hoogste
mate outeert't is beter niet te gelooven, ja
veel beter in alles eeuwige wetten te erkennen,
en uit verschijnselen de oorzaken na te speuren,
dan (gelijk die geestgetuigen het voorstelden)
als een idioot te blijven wachten of God hem
zal grijp'n, of hij lust gevoelt tot strijden, en
verder: dat hij zoo lief is, dat we niet bang
moeten zijn. Beter te twijfelen of Jezus ooit
bestaan heeft, dan te zeggen we moeten op
zijn schouders staanhem gebruiken, of tele
grammen van liem te ontvangen! Als dat geen
krankzinnigheid is, dan is het spotternij, volko-
komen in staat om nog het laatste vonkje ge
loof uittedooven.
Maar genoeg, wie lust heeft leze den boel nog
eens over. Ik heb wat anders te zeggen.
Tegenover al dat gebazel tot de heiligen in
Goes, of waar ze zich ook mogen bevinden,
plaats ik een klein duii boekjeo zoo dun,
maar 76 bladzijden groot, en dan nog duodecimo,
maar met denkbeelden en stellingen zóo gezond,
zóo friseh en helder, dat het is of men den geest
van een nieuw leven over zich voelt heengaan.
Eigenlijk deugt die uitdrukking niet, want over
jaren en eeuwen zweefde die geest over de
uienschheid, maar de heerschzucht en de domheid,
de hebzucht en de eigenwaan hebben dien geest
verjaagd, die weêr terugkeert om van betere
dingen te spreken dan op die revivals in uwe
woonplaats Ondanks de dunheid van het boekje
zwelt het onder het aandachtig lezen van een
verstandig mensch tot een enorme foliant. Eu
geen wonder, want 't spreekt over de wereld,
de menschheid, den mensch, de wet van het
ware, de wet van het goede, de wet van het
sehoone, de onderlinge verhouding tusschen de
menschen en de toekomst. Aan dat alles is
toegevoegd Belijdenis van den denkenden
mensch. Gij begrijpt, dat slechts ideeën worden
aangegeven, maar ge leest en voelt u gedron
gen tot denken eu nadenken. Of vermogen
dat geene woorden als de volgende„Gods
dienst moet berusten op zuivere en zekere keu
nis, zooals ieder, die opmerken en nadenken
wil, in de natuur, in de menschheid en in
zichzelven kan vinden. Elke nieuwe en zekere
kennis is ook eeu betere kennis van de god
heid. De godsdienst is de voleinding van alle
kennis. Daardoor vervullen wij de goddelijke
wet. Gij zult denken Gij zult streven uaar
waarheid Gij zult vorderen in kennisGij
zult niet gelooven maar wetenGij zult
niets .belijdenwaarvau gij niet overtuigd
zijtDat zijn allen de wetten van eeuwige
orde in de natuur der menschheid. Wetten,
die wij niet zeiven gemaakt hebben, het zijn
goddelijke wetten."
De vertaler zegtmen moet al zeer verward
zijn in het dogmatisme van orthodoxie of ma
terialisme, indien men niet in dat eenvoudig
woord van het gezond menschenverstand de
uitdrukking vindt van hetgeeu waarlijk, in den
mensch leeft.
En van wien is nu dat woord van gezond men
sehen verstand 't Is van Liberivht Uhlich
't Heet: Godsdienst der Rede.'t Is door ds. Domela
Nieuwenhuis, te 's-Hage, bewerkt naar den vijfden
Hoogduitschen druk. De bewerker zou het
zich tot een eer rekenen vader Uhlich het bur
gerschap in de lezende en denkende wereld te
verschaffen. Ik zoek die eer voor ds. Nieu
wenhuis te bevorderen door dat kleine dunne
boekje van 50 cent aantebevelen aan allen, die
dit lezen, en dat wel als geneesmiddel tegen
revivals, zendingsfeesten als anderszins.
Helder, October 1877.
QUIDAM.
DITLOTINGEN.
Oostenr. Loten 5 pCt. a ff. 500 van 1860.
(Vervolg der opgave.)
Serie 1112 no. 9, s. 1119 no. 10, s. 3811 no. 3, 8.
3952 no. 18, s. 4508 no. 10, s. 7753 no. 17, s. 8161 no.
