iujitexla;\d. VAN HET 00RL0GST00NEEL. GEMENGDE BERICHTEN. OPENBARE VERGADERING TAN DEN HAAI) der 6Ë9IKBSTI1 OOES, op ZATERDAG den 27 OCTOBER 1877, des avonds te 6 uren. Voorzitter de heer ror. M. P. Blaaubeen. Tegenwoordig 12 leden en de secretaris. Afwezig, met kennisgeving, de heer jhr. M. J. Be Marees van Swiuderen, wegens den toestand zijner gezondheid. I. De notulen der vergadering van den 8 October jl. worden gelezen en goedgekeurd. II. L'e Voorzitter doet de volgende mededeelingen, die alle, zooveel noodig met goedkeuring, voor noti- ticatie worden aangenomen: a. dat burg. en weth. ter uitvoering van bet raadsbesluit, dd. 8 Oct. jl. no. V, den heer J. Black- slone, onderwijzer aan de school le klasse, voorloopig hebben opgedragen den leeraar in het teekenen te assisteeren by diens onderwijs aan de Burger-avond- school en dat deze den 8 Oct. als zoodanig in functie is getreden b. dat de akte van overeenkomst met het Minis terie van Justitie, betrekkelijk de lokalen van het kantongerecht, sedert de vorige vergadering is opge maakt, geteekend en geregistreerd in duplo, en dat daarvan op heden een exemplaar aan den Minister is toegezonden, terwijl het andere in het archief der gemeente is gedeponeerd c. dat op gisteren de boeken en kas van den ge meente-ontvanger weder zijn opgenomen en geheel in orde bevonden, zijnde er, volgens het opgemaakte proces-verbaal, dat voor de leden ter visie ligt en waarvan afschrift aan Ged. Staten is gezonden, in kas, zooals ook behoorde, eene som van f 4-773,10% III. Als ingekomen stukken worden ter tafel ge bracht eenige missives van Ged. Staten, houdende berichten hunner goedkeuring van het suppletoir kohier van den Hocfdelijken Omslag van het aan het Gast huis te verstrekken subsidie, van de aanvaarding der tegemoetkoming van het Burg. Armbestuur in de ver- pleegkosten van arme kraukzinuigeu, van de af- en overschrijving op de bcgrooting voor 1877, ten be hoeve der assistentie bij het teekenonderwijs aan de Burger-avondscbool en van de bestemming der buitengewone ontvangsten tot schulddelging. Deze alle worden voor notificatie aangenomen. IV. Aan de orde is een voorstel van burg. en weth., om gemachtigd te worden tot af- en over schrijving op de begrooting van uitgaven voor 1877, aangezien de artikelen voor het aandeel der gemeente in de kwade posten der grond-en persoueele belasting niet voldoende zijn tot betaling van het gevorderde bedrag, en voorts op die begrooting nog ontbreekt de personeele toelage aan den leeraar dr. B. Koster en de jaarwedde vau den Omroeper. Het advies der financieele commissie luidt tot het verleeneu der machtiging. Dit voorstel wordt zonder beraadslaging of hoofde lijke stemming aangenomen. V. Wordt in behandeling genomen een voorstel van de leden jhr. M. J. De Marees van Swinderen en W.E. Busing, om aan bet besluit tot heffing van schoolgeld aan de Hoogere Burgerschool en de Burger avondschool alsmede aan de Middelbare school voor meisjes de navolgende bepaling toe te voegen „Zy, die onvermogend zyn het in deze verordening bedoelde schoolgeld te betalen, worden daarvan vry- gesteld. De beslissing op een aanvrage tot kostelooze opneming geschiedt door Burgemeester en Wethouders." De commissie van toezicht, op dit voorstel ge hoord, verklaart haren onverdeelden byval aan dit voorstel niet te kunnen schenken. Het komt haar voor, dat, heeft iet/er behoefte aan lager onderwijs, het middelbaar onderwijs een zoo algemeen vereischte niet is, dat het, zooals de voorstellers zich uitdrukken, voor al de lagen der samenleving moet worden open gesteld. Afgescheiden daarvau acht zij het noch nood- zakelyk, noch wenschelijk, kostelooze toelating op de Burger-avondschool in te voereu, daar het school geld zoo gering is, dat bet voor niemand een ernstig bezwaar kan opleveren. Wat nu betreft de kostelooze toelating op de beide hoogere burgerscholen, daar mede zou zij zich wel kunnen vereenigen, wanneer behalve het vereischte onvermogen, ook als voorwaarde voor de toelating werd gesteld het bezitten v nn buiten gewone* aanleg, afteleiden uit een door de leeraren der betrokken inrichting aftenemen examen. De com missie is van oordeel, dat voor hen, die, ook al be- hooren zij tot eenen stand in de maatschappij die met onderwijs aan eene hoogere burgerschool in den regel volstrekt niet gebaat is, met meer dan gewone geestvermogens, gepaard aan lust voor de wetenschap, begaafd zijn, het kosteloos verschaffen van zoodanig middelbaar onderwijs een weldaad zyn kandoch omgekeerd gelooft zy, dat menigeen, wiens eenige titel en aanleiding tot het genieten van dal onderwijs in zyn onvermogen zou gelegen zijn, ten slotte blijken zou met de beste bedoelingen ongelukkig en voor ilederen werkkring ongeschikt te zyn gemaakt. Burg. en weth. hebben ook hun gevoelen aan gaande dit voorstel iu een rapport medegedeeld, waarin zy verklaren dat zij het oordeel der commissie over kostelooze toelating tot de Burger-avondschool deelen, doch wel de gelegenheid wenBchen op;u testellen, om kosteloos middelbaar onderwys aan de Hoogere Burgerscholen te erlangen, mits aan die kostelooze toe lating worde verbonden de voorwaarde, dat van een byzonderen aanleg blijken moet. Eindelijk willen zy niet, dat burg. en weth. in de toelating tot een zeker getal beperkt worden, daar in eene gemeente van 6000 zielen wel geen overgroote toe.vloed van "met bijzonderen of buitengewonen aanleg bedeelde kinderen is te wachten en het te betreuren zou zyn, whnneer toevallig toch te gelykertijd meerdere derge- lyke leerlingen zich aanmelden, dat men aan een altijd willekeurig cyfer zou gebonden zyn. Zy stel len daarom voor, aan de verordeningen tot heffing van schoolgeld een artikel toetevoegen, luidende - „Aan hen, die naar het oordeel van burg. en weth. onvermogend zyn, kan vrijstelling van het school geld worden verleend. Dit geschiedt niet, dau na dat door de belanghebbende leerlingen, bij een door de leeraren (leeraressen) aftenemen examen, blyken zyn gegeven van buitengewonen aanleg. Bij het ver - leenen der vrijstelling gaan burg. en weth. bovendien te rade met de beschikbare plaatsruimte in de school." De fin. commissie bericht, dat er, naar hare mee ning, uit een financieel oogpunt, geen bezwaar be staat, om tot de verstrekking van kosteloos middel baar onderwijs te besluiten. Nadat al die stukken gelezen zyn, brengt de voor zitter het voorstel van burg. en weth. in behandeling De heer jhr. Van der Feltz zegt, dat toen hij het voorstel oppervlakkig las, hem dit wel toi-lachte, doch dat hij er, bij aandachtige beschouwing, ee.iige bezwaren iu vindt, die hij wil mededeelen. Burg. en weth. stellen voor kosteloos onderwys te verlee- nen aau onvermogeuden, die een buitengewonen aan leg hebben. Spr. moet vragen: wat is buitengewo ne aanleg en wanneer zal die buitengewone aan leg moeten blijken? Hij vreest, dat men overstelpt zal worden met tallooze recommandatiën en dat men zal afgeven getuigenissen, die later blijken niet juist te zijn geweest. Spr. heeft gezien, dat jongelieden op de lagere school zeer uitblonken, ja zelfs in de eerste klasse der Hoogere Burgerschool goed voldeden, en toch later blijken gaven het onderwijs niet te kunnen volgen. Op die wijze worden de jonge lie den uit hun stand gerukt en zijn later niet meer in staat, om door handenarbeid in hunne behoeften te voorzien. De Voorzitter antwoordt, dat zijns bedunkens on' der buiteugewouen aanleg moet verstaan worden de strekking tot goede geest-ontwikkeling eu dat die kan blijken door het bewijs, dat de leerlingen de lagere school met vrucht heb'ien bezocht, welk bewijs wordt geleverd door een afteleggen examen. De heer Busing verklaart, dat hel voorstel eene zeer gezonde strekking heeft, en dat het dotl der voor stellers geheel betzelfde was als de Voorzitter heeft geantwoord. Om aan het bezwaar van den heer V. d. Feltz te gemoet te komtn, wil hij hier nog bijvoe gen, dat de leerlingen moeten bewijzen met goed gevolg van de lagere school gebruik te hebben ge maakt, en als later blijkt, dat zij de te verleeneu gunst niet waardig zijn (hetgeen reeds bij het eerste over- gangs-examen het geval kan zijn) dan de vergunning wordt ingetrokken. Bovendien: de leefiijd om het middelbaar onderwijs te genieten is gewoonlijk 12 a 13 jaren, en als nu een leerling op 13 of 14jarigen leeftijd van de school wordt verwijderd, is hij waar lijk nog niet ongeschikt voor het kiezen van een anderen werkkring. De heer Ben Boer vraagt, of als iemand in volgende jaren blijken geeft, het onderwijs niet te kunnen volgen, burg. en weth. dan ook nog de vrijheid hebben hem van de school te verwijderen Dit wordt toestemmend beantwoord. Dj heer jhr. Van der Feltz merkt op, dat de eischen zeer verschillend zijn. E-n onderwijzer aan de lagere school zal een attest afgeven, en als nu in de eerste jaren de ongeschiktheid van den leerling niet blijkt, dan is deze toch uit zijn staud gerukt. Eene tweede vraag is, of er werkelijk behoefte aan dezen maatregel bestaat? Is er ooit eene aanvrage om kosteloos on derwijs bij burg. en weth. gedaan? Men heeft vele moeite om de jongens uil den handwerksstand de lagere school te doen aHoopen, wie zil er nu onder hen nog van de middelbare school gebruik maken De heer dr. Van Renterghem zegt, dat de bedoe ling van het voorstel, als hij dit gotd begrijpt, deze is, dat geene talenten zullen verloren gaan. O.-n nu te weten of er dergelijke talenten zijn, zou hij jaarlijks een vergelijkend examen in de lagere school doen af nemen eu dan de beste leerlingen de gunst verleenen om kosteloos middelbaar onderwijs te genieten. De heer mr. De Witt Hamer voert aan, dat het hoofdbez» aar tegen liet voorstel schijnt te zijn gele gen in de vrees, dat het genot zal worden verleend aan min waardige sujetten. Doch het is niet liet voor nemen om de guust te schenken op een attest van de onderwijzers der lagere school, maar op een examen, afgenomen door de leerareu of leeraressen der middel bare school. Alle quaestiën van voorspraak vervallen dus. Als het besluit geuomen wordt, zullen de ouders weten, dat de gelegenheid tot kosteloos ouderwijs bestaat en zullen de leerlingen zich kunnen voorbereiden tot bet examen, tegen den aanstaanden cursus. De heer dr. Van Renterghem zegt nog, iedereen iD de gelegenheid te willen stellen en diarorn Ben ver gelijkend examen op de lagere school te willen. De heer jhr. Van der Feltz voert nog aan, dat men niet moet vergeten, dat het middelbaar onderwijs slechts voorbereidend onderwijs is, en dus de leerlin- geu maar weinig daaraan hebben, als zij hunne ont wikkeling niet voortzetten. Hoevelen zijn er, die, in het bezit van een diploma, nog zo.ider betrekking zijn en blyven! Dan moet men bedenken, dal ook de leer middelen moeten worden aangeschaft en eene passende kleediog noodig is. Zal dat alles door kinderen van onvermogenden verkregen kunnen worden? De Voorzitter zegt, dat bet thans alleen te doen is om het beginsel. De heer dr. Van Renterghem vertrouwt, dat, als een leerling uit den miuderen staud met een goeden aan leg is, er wel menscheu zullen gevonden worden, die hem de leermiddelen verstrekken. De heer V an risperen Vervenne vraagt, wat er gebeuren zal, wanneer er meer bekwame leerlingen zijn, dan er plaatsruimte is? De Voorzitter zegt, dat dan de overigen moeten wachten. De heer Van A speren Vervenne zou dit eene harde zaak noemen. De heer Quist acht de bezwaren van den heer V. d. Feltz werkelijk niet ongegrond. Hy vreest, dat, als er jongelieden worden opgenomen, deze in waarheid uit hun stand worden gerukt en huiten de maatschappy geplaatst Hij voorziet ernstige gevolgen, als het voor stel wordt aangenomen en kan dus niet voorstemmen. Zoolang er geen fondsen zijn, waaruit de leerlingen geheel kunDen onderhouden worden, kan het niet gaan. De heer Fransen Van de Putte zegt, dat er voor zeker aan een voorstel van zoo wydj strekking be zwaren verbonden zyn; maar hy gelooft, dat vele le den zich te veel voorstellen, dat alle leerlingen het eind-examen zullen afieggen. Er moet evenwel gedacht worden, dat er onderscheidene leerlingen zijn, die na het doorioopen der 3e klasse de school verlaten en eene betrekking zoeken. Spreker heef: andere bezwaren. De wijziging der verordening in den voorgestelden zin doet een privilege op liet stuk van belastingen gebo ren worden, en nu meerit hij, dat het verleenen van zoodanig privilege behoort bij het college, dat het in het leven riep. Bovendien is de qualifi - catie van buitengewonen aanleg uiterst moeielyk. Hy zal daarom een paar wijzigingen in de voordracht voorstellen, teneinde aan den raad de beslissing te laten wie kosteloos onderwys zullen genieten. Men zegtdat de classificatie der leerlingen van de la gere scholen aan burg. en weth. is opgedragendoch dit is iets anders, dewijl het dau alleen geldt veel of weinig schoolgeld te lietaleu. Met de aanneming van bet onderwerpelyke voorstel wordt echter algeheele vrijstelling verleend. Wanneer de raad de beslissing beeft, zal er minder vrees voor begunstiging zyn. Hij stelt daarom als amendement voor, in de le zinsnede te lezenkan door den gemeenteraad op hun voorstel enz." en in de 3e alinea, in plaats van verleenen te lezen voorstellen De heer Den Boer vraagt, hoe hij de uitdrukking plaatsruimtemoet verBtaan? Zullen de onvermogen den moeten wijken voor de betalende leerlingen, of zullen zij, die een goeden aanleg hebben, voorgaan, al kunnen zij Let schoolgeld niet betalen? De Voorzitter antwoordt, dat eerst zullen worden aangenomen de leerlingen die schoolgeld betalen, eu dit alleen, wanneer er dan nog plaats is, onvermo genden worden toegelaten. De hter Busing zegt, dat de voorstellers hebben ge meend, de beslissing aan burg. en weth. te moeten overlaten. Wanneer ieder lid van den raad zich in teresseerde voor een leerling, dan zou er geen einde aan komen. Als er eeu examen is afgenomen, kun nen burg. en weth. to»lateu. De Voorzitter verklaart, dat hij ter zijner décharge gaarne zou willen, dat het amendement van den beer E. V. d. P. werd aangenomen; maar de gemeentewet hrefl ieder college zijn werkkring aangewezen en burg. en weth. zijn belast met de uitvoering der raadsbe sluiten. Spr. moet dus de aanneming van het amen dement ontraden. De heer mr. De Witt Hamer ondersteuut de woor den van den Voorzitter, daar het ameudemeut bepaald in strijd is met art. 179a der gemeentewet. Ook zal er geen privilege iu zake vao belastingen, bedoeld in art. 172 der grondwet, geboren worden, daar geene uitzondering wordt gemaakt ten behoeve van bepa ilde personen of van een bepaalden stand, maar allen, zonder onderscheid, die onvermogend zijn, kos teloos kunnen worden toegelaten. De heer jhr. Van der Feltz wijst nog op de moeie- lykheid om uit te maken, wie onvermogend is. i>e Voorzitter geeft dit toe eu gelooft, dat daaraan het amendement van den heer Van de Putte is toe- teschry ven. De heer Fransen Van de Putte zegt, dat het hem pijnlijk en moeielyk valt, zijn amendement te ruain- tenrerenpijnlijk omdat hij staat tegenover zyn twee medeleden van het college van dagelijksch bestuur moeielijk, omdat hij staat tegenover twee juristen. Toch moet hij zijn gevoelen handhaven, aangezien hij zich niet vereenigen kan met de uitlegging aan art. 179a der gemeentewet gegeven. Het is de raad, die de gunst in het leven roept, waarom zou de raad niet kunnen beslissen, wie de gunst zullen genieten Bo vendien is veel meer waarborg voor onpartijdigheid in een college van 13 personen dan in een van 3 leden. De Voorzitter merkt nog op, dat de beslissing door burg. en weth. geschiedt op en naar een examen door eene bevoegde commissie, waarin genoegzamen waar borg voor onpartijdigheid gelegen is. Voorts kan hij niet toegeven, dat er geen verband zou bestaan tusschen lager en middelbaar onderwys alleen is er dit verschil, dat het lauer onderwijs voor allen moet toe gankelijk zijn, het middelbaar onderwijs niet zoo zeer. Het amendement van den heer Fransen Van de Putte wordt diarna in omvraag gebracht, doch ver worpen met 9 stemmen. Voor steraden de heeren Van Asperen Vervenne, Den Boer en Fransen Van de Putte. Het voorstel van burg. en weth. wordt vervolgens aangenomen met 8 stemmen. Tegen de heeren Den Boer, Van Asperen Vervenne, Quist en jhr. Van der Feltz. Het slot zal in een volgend nommer worden op genomen. De behandeling der gemeente-begrooting voor 1878, die in ontvang en uitgaaf werd vastge steld tot een bedrag van f 93829,78leverde niet veel belangrijks op. FRANKRIJK., Ook het Journal des Debate meldt, dat vol gens door hem genomen informatiën het Ministerie op 5 November zal ophouden te bestaan. Men zou hebben gegrepen, dat het Kabinet van 16 Mei te sterk gecompromit teerd is, dan dat de rechterzijde in den Se naat diet een - °bill of indemnity zou kunnen geven. Daarom zal dat Kabinet niet voor de Katpers verschijnen, maar vervangen worden door een, dat bereid is geheel dezelfde po litiek te volgen, maar uit andere personen zal zijn samengesteld. Dus slechts eene verandering van personen en niet van handelingOf Frankrijk daar mee zal winnen Wij gelooven 't niet, maar hopen nog, dat die andere personen ook an dere beginselen zullen huldigen. Gambetta heeft in zijne rede, Woensdag te Chateau-Chinon gehouden, ter aanbeveling van den republikeinschen candidaat Gudin, o. a. gezegd, dat hij eenmaal, toen hij ver zekerde dat de republikeinen met hun vierhon derden in de kamer zouden terugkeeren, niet dacht aan de mogelijkheid, dat er zulke lage middelen zouden worden gebezigd als de regee ring heeft aangewend om de overwinning te behalen. Diefstal en bedrog is door haar gepleegd o. a. in Vauclusevreesaanjaging eu bedrog door haar gebezigd o. a. in Le Nord, le Pas-de-Calais en elders. Hij had inlichtingen daarover verkregen van geëerde Senaatsman nen, die het hart van verontwaardiging doen opspringen. Het belangrijk bericht, per telegraaf ont vangen en in ons vorig nommer vermeld, dat de moedige Russische generaal Gourkho op den weg naar Sofia postvatte, is nader be vestigd. Plewna is daardoor geheel ingeslo ten. Bijzonderheden daaromtrent te vermelden is tegenwoordig moeielijk; den oorlogscorres pondenten van verschillende bladen is 't ver boden, de posities der Russen in oogenschouw te nemen en zij worden zooveel mogelijk ge weerd. Osman-pacha is nu in ieder geval ge vangen man, en of 't den dapperen Chefket-pacha zal gelukken, dien muur door te breken en zijn makker te helpen, valt te betwijfelen. Ook wordt er verschillend geoordeeld over den tijd, dien Cteaft-pacha 'tin Plewna zal kunnen uithouden. Sommigen beweren, dat hij ruimschoots, - anderen dat hij te weinig proviand heeft; en daarvan hangt veel af. In Klein-Azië heeft Moukhtar-pacha zijne verstrooide troepen vereenigd, en is het hem en Ismaël-pacha gelukt zich met elkaar te ver eenigen. Deze manoeuvres worden zelfs door de vijanden der Turken ten hoogste geroemd, omdat zij getuigen van groote militaire be kwaamheid en groot beleid. De Russische Golos ontvangt echter een depêche uit Kuedara van den 27n, dat eergisteren onderhandelingen over de overgave van Kars zijn aangeknoopt en daartoe Turksche parlementairen in 't Rus sische leger zijn gekomen. Daaruit zou dan blijken, dat de toestand van Mouktar niet zoo schitterend is als men eerst zou denken, doch, met 't oog op den oorsprong van het bericht, doet men wel er niet dadelijk geheel geloof aan te slaan. Zaterdag is te Vlissingen een timmermans knecht, terwijl bij op een steiger bezig was een spijker uit een muur te trekken, door bet spoedig uitschieten van den spijker achterover van de stelling op straat gevallen. Hoewel spoedig geneeskundige hulp aan wezig was, overleed de ongelukkige weiuige oogen- blikken daarna. In de Gaasterlaudsche bosschen worden veel lijsters gevangen. Men schat het getal iu de vorige weck op meer dan 20,000. De meesten worden naar de lekkerbekken in Holland verzonden. Men meldt in het W. e. Z. VI. uit Aardenburg: Een koopman uit Eede, een liefhebber van een hart sterking en een bewonderaar van 't schoone geslacht in 't algemeen, zoodat hij zijn privaat-eigendom wel eens vergeet, was met kar en ezel op reis getogen om bij eene welbeminde koffie te drinken, iets dat perfect kon, cm dat haar man voor dien dag uit was. De vrouw van dat vlindertje was echter op 't spoor gekomen van de dartelbeden des echtgenoots en trok met echt vrouwelijke schroomvalligheid naar hier om den afvalligen tot betere gedachten te brengen. Kar en ezel, vastgebonden voor een woning, verrieden aan de treurende eebtgenoote het verblijf van den ontrouwe. Haar hart schoot vol en alle voornemens van zacht zinnige vermaningen en bedaarde terechtwijzingen ver getende, maakte zy den ezel los en reed met kar en ezel naar huis. Wel trachtte de verlegen echtgenoot, die inmiddels naar buiten gekomen was, dit te belet ten, maar de vrouw was onverbiddelijk en onverzette lijk. Geen wonder, dat dit ezellooze hoofd des huis- gezins zijne troost zocht in eeu borreltje. En na dat borreltje nog een, en eindelijk nog een, tot zóo lang, dat de politie zich zijner ontfermde. Na zyn zoon, die hem naar huis kwam halen, geranseld en allerlei rumoer gemaakt te hebben, bracht men bera in behou den havenden kelder onder de school. Daar sliep bij eenige uren den slaap der verdrukten 1 Donderdag heeft te Amsterdam een half waanzin nige vrouw een vierjarig meisje in 't water geworpen. Het kind is gered, maar verkeert in gevaarlijken toe stand; de politie heeft zich van de ongelukkige mees ter gemaakt. Te VlaardiDgen is eene vrouw bevallen van een levenloos kind met twee hoofden en 4 armen. Ook Friesland, het land der schaatsenrijders bij uitnemendheid, zal zijne rybaan voor rolschaatsen kry- gen. Een sociëteitszaal te Leeuwarden zal gedurende twee avonden in de week daartoe worden ingericht. Op een zolder van het stadhuis te Amsterdam zyn onder een hoop planken en stof beschilderde doe ken ontdekt, regenten voorstellende. Eene weduwe te Groningen had Vrydag een waar buitenkansje. Op eene verkooping van roerende goederen kocht zij voor 25 cents eenige boeken. Bij nader onderzoek bleek een der boeken aan bank- en muntbiljetten voor niet minder dan 145 en verder eene obligatie van S58.33 te bevatten. De verdere verkoop van boeken werd dadelyk gestaakt. Vrydag werd te Nieuwer-Amstel eene vrouw, blijkbaar eene bedelares, iu beschouken toestand op den openbaren weg in bewaring genomen; eenigen tyd later was zij een lyk. Eene vrouw uit Westerbork is ouder een wagen geraakt, tengevolge van het schichtig worden der paarden. De wielen gingen over haar heen, zoodat haar hoofd grootendeels werd verbrijzeld. Er bestaat weinig kans op haar behoud.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1877 | | pagina 2