1877. N". 119.
Dinsdag 9 October.
Vertrek der brievenmail naar Oost-Indië.
0FF1C1EELE MËDËDÊÉLEfliGEN.
BIXXEXLAXD.
POSTERIJEN.
RECHTZAKEN.
GOESCHE
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommere 5 ct., met bijblad 10 ct.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte- huwelijks- en doodberichten «n de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen ran 18 regels a ƒ,1.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en contant betaald, 20 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor liet buitenland zijn: G. L. DACJBE Co., te Parijs. A. STEINER en HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
I» ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van. NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
Via TRIEST. 10 Oct., 1.— 's middags.
Via BRINDISI, 12 Oct., 9.20 's morgens.
Vi» NIEUWEDIEP, 12 Oct., 1,— 'smiddags.
Via MARSEILLE, 19 Oct., 9.20 's morgens
Via NAPELS, 21 Oct., 5.45 's avouds.
De Fransche pakketbooten doen Riouw, Banka
en Palembang niet aan.
Gaan wij de loopende geruchten na, dan wachten
ons weer eenige goocheltoeren van den heer Heems
kerk. In onze stad ging 't voor ons ongelooflijke
bericht, dat het Ministerie, vóór het heenging,
nog de Schoolwet zal behandelen. Dit gerucht
kwam uit een zeer goede bron. Wij leven daarom
in nieuwsgierige verwachting, hoe zulk een tour-de-
force - et d' adresse vooral - zal worden uitgevoerd.
Maar wat een der correspondenten, die gewoonlijk
goed ingelicht is, aan de Middelburgsche Courant
schrijft, is nog ongelooflijker. Hij meldt n. 1.:
«In de politieke kringen der hofstad is men er
niet gerust op, dat de ministerieel© crisis een nor
maal verloop zal hebben. Men ducht zelfs groote
abnormaliteiten.
Zeker is het niet zonder beteekenis, niet alleen
dat de ministers, die ontslag heeten gevraagd te
hebben, voortgaan met wetsontwerpen in te dienen,
maar zelfs een ontwerp tot herziening der kiestabel
hebben iugezonden. De kiestabellen hebben in de
geschiedenis van het tweede ministerie-Heemskerk
eene groote rol gespeeld. De nu ingediende editie
kan wel eens ten doel hebben om èn het votum
d?r Kamer van 25 September èn de behandeling
der Schoolwet te écarteeren.
„Aan de oprechtheid der ontslag-aanvraag van
27 September gelooft niemand meer."
Dus «een nieuwe goocheltoer met blijk en schijn."
En dan durfden wij in Maart 11. nog wel schrijven,
dat goocheltoeren niet meer helpen.
De heer Heemskerk schijnt van eene andere opinie.
Doch tegelijkertijd schreven wij, wat door de feiten
later maar al te zeer is bewaarheid en nu nog
van kracht is:
«En toch, wjj vreezen dat de heer Heemskerk
zoolang het hem slechts mogelijk is, dien strijd zal
trachten te ontwijken."
Nu echter ontwijken niet meer mogelijk is, zal
hjj beproeven voorgoed alles te doen verdwijnen,
wat hem hinderlijk is in zijne bewegingen op den
zetel, waaraan hij zoozeer is gehecht. Onze Ver
tegenwoordiging zij op hare hoede; zjj heeft te
dioen met een man, die, om zichzelven te redden,
geen middel ontziet. Zij denke om de circulaire
met gekleurde randjes.
Z. M. heeft met ingang van 1 Oet. 11. bij de
Rijkstelegraaf benoemdtot telegrafist 2de klasse
O. Verhaqen, thans leerling.
Z. M. heeft aan mr. W. F. Van Deinse, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend als lid van het college
van regenten over bet huis van arrest te Brielle.
GOES, den 8 October 1877.
Zekere W. uit Vlissingen stelt in de
Middelburgsche Courant voor om te Middelburg,
Vlissingen, Goes enz. inteekenljjsten te laten
circuleeren voor een eventueel concert, om die
dan (natnurlgk indien de deelneming dit ver
oorlooft, 't geen volgens hem hoogst waar
schijnlijk is) in tjjds meteen beleefd schrgven
•an Mile' Agar te doen toekomen.
Wjj zjjn daar even Bterk tegen, als wjj zonden
wezen tegen een voorstel om het Rotterdamsche
tooneel gezelschap nit te noodigen tot het geren
van eene acrobatische voorstelling. Ons dankt, dat
Mile Agar, die als tragedienne beroemd is, van
de Zeeuwen al een zonderlingen indruk krjjgen
zou, wanneer men haar verzocht een concert
te komen geven.
's-Heer Arendskerke. De Coöperatie
wint ook hier meer en meer veld; in eene
vergadering, Zaterdag 11. alhier gehouden, is he
's] Zla Goesche Courant 1877 no. 35.
sloten tot het oprichten eener werkmansver-
eeniging. Wel bestond ze reeds jaren ten halve,
daar vele arbeiders uit deze gemeente zich bjj
de vcreeniging te Heinkenszand hadden doen
inschrjjven, maar thans is men van plan zelf
standig te gaan werken. Het beginsel der ver-
eeniging is: door samenwerking den minge-
goeden tegen goedkoope prijzen aan goede
steenkolen te helpen. Een 50tal hebben zich
verbonden en uit de aanwezigen is een bestuur
gekozen.
Wolfaartsdijk. Eene vrouw, die Zater
dag, door vallende ziekte aangetast, in eene
sloot was geraakt, is tengevolge daarvan Zondag
morgen vroeg overleden, haren man met 3
jeugdige kinderen achterlatende.
Cortgciie. Bij beschikking van den Minister
van Justitie is de alhier gestationeerde rijks
veldwachter (brigadier titulair) 1. Eckebus be
noemd tot rijksveldwachter der 2e klasse, met
den rang van brigadier.
Blijkens het verslag, uitgebracht in de te
Middelburg gehouden vergadering der Coöpera
tieve Voorschotvereeniging met Spaarbank, be
droegen de ontvangsten dier Yereeniging
f 19,507,395 en de uitgaven 19,497,45.
In plaats van mr. J. li'. Lazonder, die wegens
veelvuldige bezigheden ontslag had gevraagd
als contrólenr der Vereeniging, werd als zoo
danig benoemd mr. J. P. Van der Feen, ad
vocaat aldaar, die zich deze benoeming liet
welgevallen.
Het bestnur van het //District Middel
burg en omstreken" van Eigen Hulp heeft van
het hoofdbestuur te 's-Gravenhage kennisgeving
ontvangen, dat het aangeboden reglement voor
genoemd district in zjjn geheel is goedgekeurd,
hoewel het hoofdbestuur liever had gezien, dat
een reglement was gemaakt overeenkomstig het
uit 's-Hage overgezonden concept. (M. Ct.)
De winterdienst op verschillende spoor
wegen zal den 15 dezer aanvangen. Vad
Jhr. mr. H. A. ridder Van Rappard, pro-
cureur-generaal bjj het gerechtshof te Arnhem,
oud-lid der Tweede Kamer, is Donderdag over
leden.
Met zekerheid kan het N. v. d. D. mede-
deelen, dat het tjjdstip van de slniting der
tentoonstelling van kunstnijverheid te Amster
dam bepaald is op 18 October e. k. Sluiting
en uitreiking der verworven bekroningen zullen
zonder ceremonieel geschieden.
De heer H. J. Van den Brink, architect
der Nederlandsche hoofdcommissie voor de inter
nationale tentoonstelling te Parjjs in 1878, zal
te Amsterdam voor heeren inzenders over eta
lages enz. te spreken zijn op Donderdag en
Vrjjdag den llden en 12den October, van
's morgens 10 tot 's namiddags 5 nren, in het
hotel Het Rondeel.
Tengevolge van het afbranden der fabriek
van de firma Herman» <Sr Co. te 's-Hage zjjn
een 80tal werklieden zonder werk. Eene com
missie heeft zich gevormd om giften te ver
zamelen, teneinde in hunne eerste behoeften te
voorzien. Z. M. de Koning ging met eene flinke
gift voor.
Te Rotterdam wordt er ernstig aan ge
dacht om stappen te doen, teneinde te komen
tot een bespoedigde uitvoering van het werk
ten behoeve van den nienwen Rotterdamschen
Waterweg.
Zooals men weet, is voor bedoeld werk op de
begrooting voor 1878 1,100,000 uitgetrokken.
Mr. Van Lier uit Groningen zal aan de
werklieden aldaar een cnrsas geven over de
Nederlandsche staatsinrichting.
H. K. H. prinses Marianne heeft aan de
commissie voor de oprichting van een gesticht
voor oude visschers op Urk 100 doen toekomen.
KERKELIJKE ZAKEN 8c ONDERWIJS.
Voor het te Middelburg bereids aangevangen
najaars-exaraen voor het lager onderwijs bestaat de
commissie uit de heereu schoolopzieners van het le,
2t-, 5e en 6e district, terwijl tot plaatsvervangers zijn
aangewezen die van het 3e en 4e district.
De uitslag van dat examen is tot dusverre als volgt:
Geëxamineerd 11 hoofdonderwijzers, waarvan toe
gelaten G. J. Castenmiller, van Vlissingen, A. J.
Dekker, van Middelburg, J. Jobse, van Meliskerke,
L. H. Dormaar, van Axel, T. K. Dulmond, van
Schoondjjke, F. A. Rosendaal, van Breskens, S. J.
Van Wjjek, van Ter Neuzen.
Huisonderwijzeressen in bet schrjjvenGeëxamineerd
en toegelaten H. G. Gatzin, van Middelburg, M. C.
J. Lomans, van Middelburg.
Onderwijzer in het teekenenGeëxamineerd en
toegelaten I). J. Meeusen, van Middelburg.
Onderwijzeressen handwerken. Geëxamineerd 9. Toe
gelaten: mej. J. M. Buisonjé, van Vlissingen (fraaie),
H. G. Gatzen, van Middelburg (nuttige), J. Karreman,
van Zierikzee (nuttigè), D C. Keulemans, van Mid
delburg (nuttige en fraaie), J. B. Van Kootea, van
Middelburg (nuttige en fraaie), M. C. J. Loomans,
van Middelburg (nuttige), C. A. Sterk, van Middel
burg (nuttige en fraaie).
De gemeenteraad van Middelburg heeft besloten
tot reorganisatie van bet gymnasium aldaar, volgens
de nieuwe wet op bet booger onderwjjs, mits door
de Regeering eene subsidie wordt verleend van 11000,
waartoe de noodige aanvraag zal worden gedaan. De
inwerkingtreding is bepaald op 1 September 1878.
Voor de openb. school te Ter Neuzen is be
noemd tot hulponderwijzsr de heer Heter Jacob Fan
de Sande bevorens als 2den hulponderw. aldaar in func
tie, en thans te Waddinxveen.
Bjj den Rotterdamschen gemeenteraad is inge
komen een adres van 23 predikanten, verzoekende
wjjziging der schooluren met het oog op het gods
dienstonderwijs van leerlingen op de openbare scholen.
In Virginië is een gewezen schoolmeester, Gregg
genaamd, gestorven, die aan de stad Indianapolis,
waar hij zijn vermogen vergaard had, 80 duizend
dollars tot bevordering van het onderwijs vermaakt
heeft. Het zal toch wel alléén in de Nieuwe wereld
zjjn, dat men rjjke schoolme-eters aantreft!
Op een dorp in het district Löbau, provincie
Pruisen, heefteen onderwjjzer alleen 450 leerlingen
voor zijne rekeüing. (Fad.)
LANDBOUW VEETEELT.
Omtrent den aardappeloogst vernemen wij uit het
Westelijk gedeelte van Zaid-Beveland, dat het rooien
grootendeels is afgeloopen. Over het algemeen is
de opbrengst beneden het middelmatige, ofschoon bjj
deze en gene het beschot niet tegenvalt. Van de
ziekte heeft men vooral bij de blauwe weinig of niets
opgemerkt. Men vermoedt, dat de groeikracht te veel
was afgenomen, toen de ziekte zich openbaarde. De
qualiteit laat niets te wenscben over. Ze zijn echter
niet groot van stuk. In de prjjzen wordt eenige ver
mindering waargenomen.
Wolfaartsdijk. Van de uitmuntend geslaagde
roode en witte kool, door de landbouw-vereeniging
alhier tot eene proefneming geplant, zal binnen kort
eene verzending naar Engeland bewerkstelligd wor
den, om alzoo met die expeditie, ook voor andere pro
ducten in het vervolg, meer en meer op de hoogte
te geraken.
Een reiziger door Drente deelt 't volgende
mede betreffende den aardappeloogst
't Is tegenwoordig een prachtig gezicht de werk
zaamheid der Drentsche bevolking gade te slaan, wat
aangaat het rooien der aardappels, die alhier op groote
velden, uren aan elkander, verbouwd worden. Alom
treft men gansche scharen rooiers aanmannen, vrou
wen, knapen en meisjes. Of de wet op den kinder
arbeid in deze streken nauwkeurig nagekomen wordt,
betwijfelen wjj zeer, daar op vele plaatsen een massa
jong volk wordt aangetroffen, die tegen 35 a 40 ct.
daags en den kost achter de ploegen aanloopeD, om
de aardvrucht op te zamelen, en zoodoende den gewo
nen arbeid zeer vergemakkeljjken. Er zjjn landlie
den, die voor meer dan 8000 aardappels verbou
wen. De stroopfabrikanten koopen massa's op voor
1,50 a 2 per HL.
De rijkslandbouwschool is door aankoop in het
bezit gekomen van een spuittoestel, tot verdelging
van den Colorado-kever en andere schadrijjke insecten.
Bij een tuinder te Overschie vindt men een
boom, die als tweede vrucht van dezen zomer een
twintigtal rjjpe witte pruimen te zien geeft.
Uit Zwolle wordt gemeld: Gedurende de eerst-
verloopen 9 maanden van 1877 zijn uit de noorde-
ljjke provinciën naar België en Frankrjjk verzonden
p. m. 200,000 stuks vee, uitmakende eene waarde
van p. m. 20,000,000
Een ander bericht luidt: 't Vette vee heeftin
de Noordeljjke provinciën thans grooten aftrek. Een
massa kooplieden uit Holland en Brabant doen belang*
rjjke aankoopen. 't Meeste aangekochte wordt bjj bon
derden tegelijk met het spoor verzonden. Men besteedt
tot zelfs 300 voor puike soort. De vetweiders, die
nog gras in overvloed hebben, doen ook nu weer
goede zaken; er zjjn er, die dit jaar pl. m. 5000
verdienen.
Het Kantongerecht alhier heeft Vrjjdag 5 Oc
tober de navolgende vonnissen gewezen tegen:
lo. L. B., 38 j., arbeider te Rilland, veroordeeld
in eene geldboete van 3 wegens het rooken uit een
pjjp zonder dopje in een schuur.
2o. J. A. 52 j., herbergier te Wolfaartsdjjk,
veroordeeld in eene geldboete van 5 wegens het
openhouden zijner herberg na bezetten tijd.
Vrijdag 11. stond voor de rechtbank te Middel
burg terecht J. V. B., arbeider te 's-Keer Arendskerke
beklaagd van verschillende diefstallen, in dienstbaar
heid gepleegd, en ter, nadeele van den winkelier M.
L. B., te 's Heer Hendrikskinderen. Het O. M., bjj
monde van den heer mr. J. Van Doorn, achtte de
toepassing eener zware straf noodzakelijk en requireerde
eene cellulaire gevaugenisstraf voor den tijd van een
jaar. De uitspraak werd bepaald op 12 October a. s.
Mede stonden aldaar terecht P. B., J. F. B.,
G. F. D. en P. Z., allen arbeiders te 's-Heer Arepds-
kerke, wegens het zonder vergunning loopen langs en
over den spoorweg. De eiscb van het O. M. was
voor dezen eene geldboete van 3 of 3 dagen gevan
genisstraf.
TWEEDE KAMER.
Vrijdagavond zjjn aan de leden der Kamer rond
gedeeld de wetsontwerpen omtrent de militie en de
schutterij, waarvan wjj vroeger de hoofdstrekking reeds
mededeelden.
Er is ook een wetsontwerp bij de Kamer in
gekomen, dat de strekking heeft om, in afwachting
eener gebeele herziening van de wet van 7 Mei 1856,
als maatregel van urgentie aan den bjj art. 25 van
bovengenoemde wet op de tucht der koopvaardijschepen
ingestelden raad van tucht een organisatie te geven,
waardoor eensdeels de leemten zullen worden weg
genomen, die de ervarir.g in den werkkring dezer in
stelling beeft aangewezen, anderdeels een lichaam zal
worden verkregen, geschikt voor het instellen van een
onderzoek naar de oorzaken der zeerampen, welk on
derzoek de Regeering zeer noodzakelijk acht en waar
voor zij tegeljjkertjjd machtiging vraagt.
De voorgestelde wijzigingen betreffen: a. de samen
stelling van den raadb. de indiening der aanklacht
c. de behandeling der zaak.
Voorts is bij de Kamer ingekomen het verdrag
tusschen Nederland en Luxemburg tot wederkeerige
uitlevering van misdadigers, den 21n Juni 11. in
Den Haag gesloten.
De Minister van Justitie heeft een wetsont
werp ingediend tot wjjziging van art. 345 van het
Wetb. van Koophandel. Aan dat artikel weoscht de
Minister toe te voegen de volgende bepaling:
„Hij (de schipper) staat mede niet in voor schade,
„ontstaan door een ramp, waarvan de oorzaak, na een
„van staatswege ingesteld onderzoek, niet is ontdekt,
onverminderd ieders bevoegdheid om die oorzaak als
nog te bewijzen."
Dit ontwerp is noodzakeljjk geworden door de be
kende rechterlijke beslissingen, genomen naar aanlei
ding van de ramp, waardoor het stoomschip Willem III
werd getroffen (Weekbl. van het recht no. 3824; 3926).
OPENBARE VERGADERING
van den
BAAD der OEMBESTfi GOES,
op MAANDAG den 8 OCTOBER 1877,
des namiddags te half 3 uren.
Tegenwoordig 12 leden en de Secretaris.
Afwezig met kennisgeving de heer jhr. M. J. De
Marees Van Swinderen, wegens ongesteldheid.
I. De notulen der vergadering van den 3 Sept.
jl. worden gelezen en goedgekeurd.
II. De Voorzitter doet de volgende mededeelingen,
die alle, zooveel noodig met goedkeuring, voor no
tificatie worden aangenomen:
a. dat op Zaterdag den 22 Sept. de aanbesteding
heeft plaats gehad van de levering der benoodigde
steenkolen ten dienste der gem»erte voor het jaar
