BINNENLAND.
Mengelwerk.
CAUSERIE.
BUITENLAND.
GOES, 7 September 1877.
Misse. Tot Wethouder en Ambtenaar van
den Burgerlijken Stand is alhier in de raads
vergadering van den 5 September 11. herbenoemd
dhr. J. Nieuwenhuijse.
Te 's-Gravenpolder moet bij gelegenheid
der Goesehe Kermis door zekeren J. F. uit
Hoedekenskerke twist zijn gezocht tegen een
ingezeten uit eerstgemelde gemeente, en aan
dezen met een mes verwonding zijn toegebracht.
Naar wij vernemen, zullen met ingang
van 1 Nov. e. k. de volgende verplaatsingen
geschieden van het personeel van den Water
staat, t. w. de heer C. J. Van Sluip, opz. 3de
kl. te Goes, wordt verplaatst naar Hansweert;
de heer J. F. Rayut, opz. 1ste kl., te Hans-
weert, naar Kruiningen en de heer A. J. Augus
tijn, opz. 3de kl., naar Goes.
(NGoess. Ct.)
Volgens koninkljjk besluit van 1 Sept.
1877, houdende nadere bepaliDg van het maxi
mum van het getal notarissen in ieder arron
dissement, bedraagt hun getal in het arrondisse
ment Middelburg 34 en in het arrondissement
Zierikzee 9, evenals tot dusver.
Men meldt uit Tholen, 6 September
Heden had alhier de verpachting plaats van
het pontveer over de rivier de Eendracht, voor
den tijd van zeven achtereenvolgende jaren, voor
een som/4025'sjaars. De vorige verpachting
bracht slechts ruim de helft op van hetgeen
thans bedongen werd, zoodat de financiën der
gemeente er aanmerkelijk mede gebaat zijn.
De zaak van de overbrugging der Eendracht,
onlangs druk besproken, schijnt geheel te rusten.
De verkiezing van een lid van de Tweede
Kamer in het hoofdkiesdistrict Eindhoven, uoodig
door het ontslag van den heer mr. P. J. A.
Smitz, zal plaats hebben op Dinsdag 25 Sep
tember, en de herstemming, zoo noodig, op
Dinsdag 9 October.
Naar aanleiding van de tegenstrijdige ge
ruchten betrekkelijk het spoedig indienen van
wetsontwerpen tot regeling der levende strijd
krachten door de Reaeering, schrjjft i-uen aan
de M. Ct, uit den Haag, dat een nieuw wets
ontwerp op de nationale militie brj den Raad
van State in behandeling geweest en dezer dagen
aan den Minister van Oorlog teruggezonden is.
Het moet in hoofdzaak overeenstemmen met het
ontwerp van den minister Klerck; van afschaf
fing der dienstvervanging is daarin volstrekt
geen sprake.
De Nederlandsche Hoofdcommissie voor
de Internationale Tentoonstelling in 1876 ver
zoekt ieder, die vermeent nog iets te vorderen
te hebben van of verschuldigd is aan genoemde
Hoofdcommissie, hiervan opgave te doen vóór
den 12n Sept. e. k aan den voorzitter/?.//.
Van Baumhauer te Haarlem; zullende na dien
datum geen vorderingen meer in aanmerking
komen.
Heden zouden de miliciens der lichtin
gen van 1874 en 1875, die den 4den der
vorige maand in activiteit zijn opgetreden,
weder met groot verlof huiswaarts vertrekken.
Dinsdag 11. overleed in den Haag, na
VIII.
We besloten nu even een kijkje te nemen
in het daaraangrenzende vertrekje, levens het
laatste (no. XIX); we behoefden dan in dit ge
deelte van 't gebouw niet weêr te scharrelen,
zei Pas. Doch de deur van 't kamertje was
gesloten; we klopten, doch ons werd niet open
gedaan en we vernamen, dat het nachtslot eerst
te drie uren van de deur gedaan werd; tevens
hoorden wijdat de hooge ingenomenheid
met de voorwerpen en de groote voorzichtig
heid van den samensteller dezer kamer de
redenen waren, dat niemand zonder geleide
toegelaten werd.
Toen we later een kijkje mochten nemen,
vonden we er niet veel van onze gading, we
bekennen dit eerlijken onmogelijk was 't
voor ons te begrijpen, waarom men met dit
kamertje een onderscheid gemaakt had wat
't openen der deuren betreft. Eenige oude histo
rieplaten, portretten en borstbeelden van vor
stelijke en beroemde personenportefeuilles
met groote teekeningen, enkele bijzonderheden,
waaronder drie kastjes, genaamdoud-afge
beeld en beroemd Friesland, vol oude staats
stukken, kaarten en portretten van vermaarde
landgenooten, waren niet geschikt onze aan
dacht lang gespannen te houden; wellicht voor
den oudheidkenner een zeer groote schat, - had
dit kamertje voor ons leeken weinig aantrek
kelijks. Aardiger vonden we op de naaste
trap het gekleurd steenen beeld van Wijbren
Dolken een eersten Tom Pouce die zich in
een kortstondige ongesteldheid, de heer mr. M.
F. Lantslieer, Raadsheer in den Hoogen Raad
der Nederlanden.
B. en W. van Amsterdam hebben giste
ren van den Min. van Bin. Zaken het bercht
ontvangen, dat er bij Z. M. den Koning geen
bedenking bestaat tegen de verordening tot
regeling van de Universiteit, zooals zij den
29sten Augustus jl. door den Raad is vast
gesteld.
Tn de gisteren te Leiden gehouden ge
meenteraadszitting is aangenomen de voor
dracht tot oprichting eener inrichting ter
opleiding van Oost-Ind. ambtenaren. Tot lid
van het curatorium over die inrichting werd
o. a. benoemd de heer L. Af, De Laat de, Kanter.
De in het afgeloopen jaar gedane strand-
metingen, vergeleken met die van 1857, toonen
aan, dat in Zuid-Holland de duinvoet is afge
nomen 575 meter, de koog-6D laagwaterlijnen
duinwaarts respectievelijk zijn ve'plaatst 8 en
9 meter, en dat de duinvoet 0.19 meter is
verlaagd.
De strandmetingen in 1376, vergeleken met
die van 1843, toonen aan, dat in Noord-Holr
land de duinvoet is afgenomen 6.30 meter en
de hoog- en laagwaterlijnen zeewaarts respec
tievelijk 2.15 en 1.64 meter zijn verplaatst.
Gedep. S'.aten van Gelderland hebben in
een aan den burgemeester van Arnhem, mr.
F. AL C. Fels liijcken, gerichtea brief hun
bijzondere tevredenheid betuigd wegens zijn
flinke houding en de krachtige maatregelen, bjj
de beteugeling der onlusten van de laatste dagen.
De glasverzekering-Maatschappij „Pruden-
tia" bptaalt de gebroken glazen te Arnh'tu.
Er waren reeds lieden, die verhaal op //de
stad" wilden zoeken, omdat hun vensters waren
stukgegooid door stadsoproerinakers."
Een dezer laatste is door de Arnhemsche
rechtbank, wegens feitelijk en gewelddadig ver
zet tegen een bed eneud beambte, gepaard met
verwonding, tot een gevangenisstraf van twee
jaren veroordeeld. Tegen andere oproermakers
wordt thans ten crimineele geïnstrueerd.
Heden werd een bjjzonder hooge vloed
verwacht, de hoogste van dit jaar.
TWEEDE KAMER
Een stippletoire begrooting van Financiën is
ingediend, strekkende om de noodige fondsen be-
sciiikbaar te stellen voor vergoed innen wegens ver
lies van inkomsten van sommige hypotheekbewaarders
en voor toelagen aan de bewaarders voor het be
zoldigen van klerken. Daarmede blijtt de inrichting
van den kantoordienst, zooals die onlangs is vastgesteld,
onveranderd, doch wordt alleen gezorgd voor het
noodige hulppersoneel in het belang van den dienst.
Voorts is een som uitgetrokken voor blijvende vestiging
van sommige kantoren, waar mogelijk, iu rijksgebouwen.
Wegens kosten van verpachting van visscherijen
in de Ooster-Schelde en in de Eendracht en voor
de versterking van het politietoezicht op de Zeeuw-
sche stroomen, is mede eene nadere som aangevraagd.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Uit 's-Heerenhoek verneemt men, dat aldaar
sedert (Ie vernieuwing van den kerkeraad, hij het
eindigen der godsdienstoefeningen, die geleid worden
door onbevoegden, de gewone collecten vanwege
kerkvoogden worden gehouden, waarvan de opbrengst
in eene speciale kas wordt gestort en aan de in
komsten der diaconie-ai men outtrokken.
Te Sluis werd den 30 Ann. jl. de 34e alge-
raeene vergadering der onderwijzers-vereeniging van
1778 in Blaauw Jan te Amsterdam vertoonde.
(Wellicht vindt de lezer het niet ongeurig
te vernemen, dat Blaauw Jan de oorsprong is
geweest van het zoo beroemde „Artis;" daar
toch werden toen ter tijde vreemde menschen,
beesten en voorwerpen vertoond; later heeft
het gebouw dien dwazen naam verwisseld te
gen „Middenhof;" van 1838 af draagt het den
bekenden naam „Artis," dit tusschen twee
haakjes.) De beeltenis van den dwerg met
die zijner lange vrouw, voorzien van een En-
gelsch onderschrift, hangt onder zijn steenen
beeld; een zijner kluchten was, dat hij plot
seling verdween onder de rokken zijner eega.
Zonderling maar waar is het, dat toen Sam
en ik de zaal doorgingen, vol herinneringen
aan de voormalige Friesche hoogeschool te
Franeker, wij beiden tegelijk dachten aan het
bekende
»Wat nu een kerkhof is, was lang geleên
Een vroolijk marktplein
door Pas gevarieerd in
Waar thans een dolhuis staat, stond lang geleên
Minerva's tempel
Want, zooals een ieder weet, onderging het
vroeger zoo geroemde academiegebouw de
grootste en zonderlingste gebruiksverandering,
die men zich voorstellen kan, toen het bij de
opheffing der academie in 1843 tot een krank
zinnigengesticht werd ingericht.
Daar, waar eertijds vlugge tredjes der spes
patriae zich vermengden met de deftige stappen
der Hooggeleerden, daar bevinden zich nu de
door moeder natuur zoo weinig gezegenden
waar voorheen het vaste brood der wetenschap
zelve door de voorvechters dier wetenschap
Piet Paaitjens. Aan Hedwig.
Zeelands 5e schooldistrict gehouden, waarbij evenwel
de schoolopziener, door ambtsbezigheden ie 's-Hage
opgehouden, niet tegenwoordig ko i zijn, maar die door
den 'heer insprcteur werd bijgewoond. De heer G.
A. Vorsterman van Ogen, hoofdonderwjjzei ie Aar
denburg, hield eene voordracht over „de kerk der
toekomst." Bij den wedstrijd tot het inzenden van
eene verzameliug inlandsche planten, met de Latijnsche
en Nederlandsche benamingen, werden bekroond de
hulponderwijzers J. WII. F. Buijze en C. Brakman
van Oostburg en Groede, benevens nog 4 kweeke-
lingen. De verzameling van den heer Buijze, geboortig
van Zaamslag, wa9 zoo schoon, dat de inspecteur
verzocht ze hem toe te zenden, om ze als voorbeeld
te doen dienen voor andere inrichtingen van ouderwjjB.
De wedstrijd voor het volgende jaar zal zich bepalen
tot eene verzameling van insecten. Na den afloop
der werkzaamheden werd eeu rytoei tje gemaakt naar
Heijst, in West-Vlaanderen.
Aan de Rijkslaiidbouwschool wordt op een
jaarwede van 1800 een leeraar in de staatsweten
schappen en het boekhouden verlangd.
Belanghebbenden worden uitgenoodigd, zich met
overlegging hunner bewijsstukken aan te melden bjj
den inspecteur van het middelbaar ouderwijs, dr.
M. Salverda, te 's-Gravenhage.
Dat er nog altijd miniumlijders zijn, bewijst
het volgende feit:
In zekere gemeente iu Friesland heeft een onder
wijzer, die aan 't hoofd eener school staat, een gan-
sciien nacht de bas gespeeld in een logement ter
gelegenheid van een kermisbalDe man heeft een
zeer groot gezin en moet wel de nachtelijke rust
opofferen om zooveel mogelijk in tic behoeften zijner
viouw en kinderen te voorzien. Dat het onderwijs
en de onderwijzer er door in waarde en achting rijzen,
zal iutusschen wel niemand bewertn. {Pad.)
LANDBOUW VEETEELT.
Wolf a arts dijk. Met het rooien van aardappelen
voor de winter-provisie is hier bereids een begin
gemaakt door den broodbakker L. Palkisr. Het be
schot laat nog al veel te wenschen over, naardien
de opbrengst maar half zoo groot is nis het vorige jaar,
doen de qualiteit is gunstig, en het kwaad van ge
ringe betetkenis, tervvyl de besmette knollen, als be-
pavld rotachtig, zich gemakkelijk doen kennen, hetgeen
anders bij de blauwe soort zoo licht niet te ontdekken is.
Borssell. Bij deo landbouwer J. Op 't Hof alhier
prijkt eeu appelboompje voor de 2e maal in dit jaar
met tal van bloesems, waarvan sommige zich reeds
tot vrucht gezet hebben.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Borssf.LE. Donderdag is alhier aanbesteed het
maken van werken tot oeververdedising aan den
calamiteusen polder Borssele, waarvan W. M. Schram,
te Sliedrecht, aannemer geworden is voor ƒ33000.
Door de volgende heeren zijn insohrijvingsbiljelten
ingeleverd: F. J. Van Remortel, te Hontenisse, voor
35,090 C. De Wilde, te Kattendijke, voor 35,000;
J. Van Male, te Breskens, voor 34100; J. Leis,
te 's Heer Arendskerke, voor f 34000 J. Kole, te
Huisweert, voor 33,600; J. Kraayeveld, te Hans-
weert, voor ƒ33,400; M. De Vriend, te Borssele,
voor 33,400 D. De Jong, te Neuzen, voor 33,350
W. M. Schram, te Sliedrecht, voor 33,000.
FRANKRIJK.
Al het nieuws uit dit land wordt natuur
lijk beheerscht door den dood van den heer
Thiers. Mevrouw Thiers heeft van verschil
lende zijden blijken van deelneming ontvan
genzelfs van mevrouw AJac-Mahon en van
den president, die zijn reis naar Bordeaux,
met het oog op de begrafenis van zijn edelen
voorganger, heeft uitgesteld. Het eerste tele
gram, dat mevrouw Thiers ontving, kwam
aan de hongerigen van geest toebedeeld werd,
daar slijten nu ongeveer 200 der minvermo
gende Friezen, van de wereld afgescheiden
hun nutteloos leven.
In deze kamer zien we de portretten in
olieverf der viri clarissimi et speet atissimit)
naar de faculteiten gerangschikt, die eenmaal
de Friesche hoogeschool tot roem verstrekten;
hunne konterfeitsels, voorheen in de senaats
zaal hebben later eene plaats gevonden in
't Eraneker stadhuisook enkele portretten
van doorluchtige studiosi vinden we hier, ook
eenige alba en souvenirs van oude Friesche
gezelschappen, (bijvoorbeeldeene conditie-
schel door Bacchus gedekt op een wijnvat,
waarop het randschrift: „Deze klank roept
om drankverder de antieke stoelen der se
naatszaal en het zoogenaamde houten boek
een mahoniehouten kistje, door den senaat ge
bruikt bij 't lezen der stukken.
Daar springen we van 't ontzaggelijke hoo-
ger onderwijs in 't nederige dal van 't lager,"
zei Pasmij eene groote collectie Friesche
schoolboekjes en een paar handplakken (die
goede oude tijd wijzende, welke kentee-
keneu der meesterlijke macht ons deden denken
aan Piet Vluchtigs treffende schets „meester;"
dat arme schoveltje
„Wat wilt ge?" schreeuwt meester, „een
koek of een wafel
Men hoort hethet kind heeft de keuze,
want de eene zijde der plak is gekarteld, de
andere niet.
Geen antwoord; bevend wordt het handje
uitgestoken(soms vastgehouden door een
f) Illustre professoren.
Nederland 1877, no. 6.
van den koning van Belgie, daarna kvvam dat
van Mac-Alahon en vervolgens een van den Czaar
van Rusland. Uit de stad Toul, van de El-
zassers van Hohwald, van de werklieden van
Anzin, van den burgemeester van Napels en
van de Franschen te Pera ontving zij o a.
condoleance—telegrammen.
Groot was het aantal bezoekers, die hun
namen in het sterfhuis te St. Germain deden
inschrijven.
Het lijk is naar het hotel van de familie
Thiers, te Parijs, vervoerd, waar het ontvan
gen werd door eene onafzienbare menigte.
Thans is het in de kapel voor het publiek
tentoongesteld.
De regeering kon in dit geval natuurlijk
niet anders doen wilde zij ten minste niet
het Fransche volk geheel tegen zich in het
harnas jagen, dan bonne mine a mauvais jeu
maken; zij vaardigde een decreet uit, waarin
werd bekend gemaakt, dat de begrafenis voor
rekening van het land zou geschieden.
Mevrouw Thiers nam die medewerking Van
de regeering aan, doch op uitdrukkelijke
voorwaarde, dat zij vrijheid behield om de
bijzonderheden der begrafenis te regelen en
dat de afgevaardigden, die tot de 363 be
hoorden, in den lijkstoet onmiddellijk achter
de familie zullen volgen. Voorts wilde zij de
personen aanwijzen, die de slippen van het
lijkkleed zullen dragen en bij het graf zullen
spreken.
Zonder inwilliging van die voorwaarden
zou mevr. Thiers op eigen kosten haar echt
genoot ter aarde laten bestellen.
Hiermede kon het Gouvernement geen ge
noegen nemen, en daar mevrouw Thiers van
die voorwaarde niet wilde afwijken, heeft de
regeering het decreet van de begrafenis in
getrokken en besloten geen deel aan de lijk—
statie te nemen, dan alleen voor zoover
betreft de militaire eerehewijzen, waarop
Thiers als lid van het Legioen van Eer en
gewezen hoofd van het Gouvernement recht
heeft.
Wanneer de begrafenis zal plaats hebben
is nog niet bekend. De overledene heeft in
zijn testament, dat bij een notaris te Lausanne
berust, daaromtrent voorschriften gegeven, en
men moet dus wachten op de opening van
zijn laatsten wil.
Reeds Dinsdag, 's daags na den dood van
Thiers, had er, onder voorzitterschap van Gam-
betta, te Parijs eene bijeenkomst plaats van
alle in de hoofdstad aanwezige republikein-
sche senatoren en oud-afgevaardigden, om te
overwegen aan wie thans de leiding der partij
zou worden toevertrouwd. Er werd besloten
Jules Grévy naar Parijs te ontbieden en hem
de leiding optedragen.
OOSTERSCHE QUAESTIE.
De Times betoogt, dat de Europeesche mo
gendheden gerechtigd zijn te zeggen, dat een
oorlog, gevoerd op de wijze, zooals de tegen -
woordige Rnssisch-Turksche oorlog gevoerd
wordt, onduldbaar is, en dat vrede moet
worden gesloten op de eenige voorwaarde,
waarop zij zou kunnen gehandhaafd worden:
zekerheid voor het bestaan der Christen-be
volking.
J/eAö-pacha, Turksch ambassadeur te Wèenen,
is uit zijne betrekking ontslagen. Meer dan
drie weken geleden ontbood de Sultan hem
grooter kind); smeekende oogjes richten zich
angstig op meesters perkamenten gelaat, waarop
wreedheid te lezen staat; doch geen genade!
Zwaar daalt het verfoeielijke voorwerp op de
vingertopjes, die zich rood verven, als schamen
ze zich over hunne machteloosheid.
„Ook dit beulswerk hoort tot het verledene,
Goddank
„Zou soms een liniaal of een zakdoek met
drie stevige knoopen minder effect doen
vraagt Pas. Ik wil hem antwoorden doch
struikel over een keurig beschilderde priksleê,
van welke men in de gangen een groot getal
exemplaren zien kan, de een lichter en netter
dan de andere.
Van de Friesche taal- en letterkunde is zoo
bijzonder veel niet voorhanden; alles is echter
in de beste orde in vitrines tentoongesteld.
Zoo ziet men er gelegenheidschriften in diverse
dialecten, bijvoorbeeld: „De roskam voor de
schurftige boeren" en „'t vermaak der slach
terij," welke pennevruchtenvolgens Pas
meer opgang maakten dan jonkheer Mock's rede;
iets verder kinderwerkjes alsDe blide
bernstjes, tt). In boekje mei mooije printsjes
en rimkes der bij daar liggen de liedeboeken,
vol geliefde Friesche zangen; hier hebben we
tooneelstukken, om er maar een te noemen
Mal üt, mal thfis; kluchtspil in twagedoentens!
natuurlijk eenige werken der voornaamste
dichters en prozaschrijvers, ook enkele hand
schriften en, laten we toch het veel besprokene
„Oera Linda Bok" niet vergeten Beckering
Vinckers zou 't ons niet vergeven.
(Wordt vervolgd)
ft) Kindertjes.
