1877. N°. 100.
Zaterdag 25 Augustus.
64ste Jaargang.
OFFICIEELE MEDEDEEL1NGEN.
BINNENLAND.
Mengelwerk.
CAUSERIE.
RECHTZAKEN.
(JOIOTE
He uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
couuvr.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst."
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten «n de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen van 1—8 regels a .1.
f Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende "en contant [betaald, 20 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend.
Agenten voor het buitenland zijn: G. L. DAUBE Co., te Parijs. A. STEINER en HAASENSTEIN VOGLER,*te Hamburg.
In ons land vervoege men zich voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle boekverkoopers en postdirecteuren.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft in
overleg met zijn ambtgenoot van Financiën bepaald,
dat het overseinen per telegraaf van berichten, vermel
dende den uitslag der verkiezingen van leden der
Provinciale Staten door de voorzitters der hoofdkies
districten van het provinciaal bestuur, voortaan zal
kunnen geschieden in afrekening, waarna de kosten op
driemaandelijksche declaratie aan de provinciale be
sturen worden in rekening gebracht. Deze kosten,
die tot dusverre ten laste der gemeenten kwamen, zul
len alsnu worden eekweten uit de provinciale begroo
ting voor zooveel Tiet Rijksbestuur is.
De Minister van Binnenlandsche Zaken brengt ter
algemeene kennis, dat de examens voor hel verkrij
gen van akten van bekwaamheid tot het geven van
lager school- en huisonderwijs voor de tweede maal
in het loopende jaar zullen gehouden worden op Woens
dag 3 October a. s. en volgende dagen; dut zij, die
een dezer examens wcnsclien ai te leggen, zich uiterlijk
voor 12 September bevorens belmoren aan te melden bij
den schoolopziener van het district waarin zij wonen,
of, van buitenslands komende, voornemens zijn zich
te vestigen, met opgave van de akte die zij verlangen
en ovenegging van een of meer getuigschriften van
hun goed zedelijk gedrag en van hunne geboorte-akte,
terwijl de dag en plaats hun door den schoolopzie
ner zullen worden bekend gemaakt.
GOES, 24 Augustus 1877.
Wolfaartsdijk. Onlangs vernam men
uit de Goesche Courant van 9 Aug. 11., dat de
Min. van Binnenl. Zaken het verzoek van een
Burg. en Secret, eener gemeente in Noord-
Brabant, waaraan hunne arabtgenooteu van deze
gemeente adhesie hadden betuigd, heeft afge
wezen, met verwijzing naar art. 73 en 104 der
gemeentewet. Zoolang deze artikelen bestaan,
zal derhalve langs dien weg van Rijkswege
nimmer iets worden gedaan tot verbetering der
traktementen van gemelde titularissen en be
looning voor diensten ten behoeve van het
Rjjk, wat zeer onbillijk blijft, maar toch zou
veel kunnen worden verbeterd als de betrokken
Minister eens kon goedvinden een afzonderljjke
wetsvoordracbt in te dienen, die natuurlijk wet
zou moeten worden, waarbij alle openbare ge-
meentestukken, zooals registers van den Burger
lijken Stand, Journalen enz. enz. vrij van zegel
wierden verklaard, met welk bedrag alsdan de
jaarwedden konden worden verhoogd. Daarbij
zou nog op de eene of andere wijze knnDen
gevoegd worden betgeen de gemeenten aan het
Rijk moeten uitkeeren voor de heffing van
opcenten op de grond-en personeele belasting,
waardoor evenmin onbillijkheid zou gepleegd
worden als voor de vrijstelling van het 4/s der
personeele belasting.
's-Heer Arendskerke. Hoorde men
verleden week, dat bij een landbouwer in een
naburige gemeente een paard, na eene ver
missing van een paar dagen, weder in de weide
teruggevonden werd in een toestacd, alsof het
V.
Daar we nu toch even stilstaan bij de
advertenties, aanwijzingen, vermaningen, ver
zoeken of hoe men die boiden met plakletters
ook noemen wil, dien ik even te wijzen op
de groote attentie der commissie om, tot 't
meeste gemak van de bezoekers, bij iedere
kast of bij zeker getal voorwerpen de pagina
van den catalogus aantegeven door middel
van smalle reepen papier, waarop met groote
letters te lezen staat: „zie den gids, pag
„Dit is de nieuwste en beste verbetering"
zei een wachter; 't viel niet te ontkennen.
Of 't Pas onmogelijk was om het idee van
een ververschingszaal van zich te zetten, weet
ik niet, maar wel hoorde ik hem een oppasser
verzoeken hem een pas de conduite naar de
restauratie te geven en voelde ik me bij mijn
arm getrokken en door een gangetje in eene
kamer geduwd, die men den weidschen naam
zwaren arbeid had verricht, thans verneemt
men dat alhier bij een laüdbouwer eveneens
een paard afwezig is geweest, zonder dat eene
onvoldoende sluitiug de oorzaak van het weg
voeren kan geweest zijn. Het heeft allen schijn,
alsof men Ss nachts de vrijheid neemt de paarden
weg te halen en terug te voeren, teneinde daar
mede bij dag werk te doen Een ieder zij op
zijne hoede!
Kruiningen. LI. Dinsdagavond werd
het kind van M. v d. B. door een molenwiek
het armpje stuk geslagen. Onvoldoend toezicht
was hiervan de oorzaak.
In den voormiddag van dienzelfden dag is
het kind van Ph. C. verdronken gevonden in
een sloot. Ook dit was gedeeltelijk weder toe
te schrijven aan te weinig oplettendheid.
Z. M. de Koning heeft Woensdag de
Nijverheidsteutoonstelling te Amsterdam be
zichtigd.
Z. K. H. prins Alexander heeft aan den
Raad van State ten portret van wijlen H. M.
de Koningiu vereerd ter plaatsing iu de ver
gaderzaal.
De troepen, die op dit oogeublik deel
nemen aan de groote manoeuvres, zullen den
In Sept. a. s. weder naar hunne garnizoenen
terugkeeren die uit Vlissingen komen in twee
treinen. Het le bataljon komt te Vlissingen te
1.5 u. en bet 3e te 7.30 u. aan. Die detachemen
ten, welke gediend hebben om de diensten
gedurende de afwezigheid in de verschillende
garnizoenen waar te nemen, zullen den vol
genden dag naar hun vorige standplaatsen op
marsch gaan.
De heer De Jonge Van Ellemeet te Mid
delburg, voorzitter der commissie van het ge-
denkteeken voor den schilder Jordaens, dat
eergisteren te Putte werd onthuld, is door
Z. M. den Koning der Belgen benoemd tot
ridder van de Leopoldsorde.
Naar de M. Ct. verneemt, zal aan het
personeel der Maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen, dat zich bij den brand aan
het station te Vlissingen heeft onderscheiden,
vanwege de Maatschappij eena gratificatie worden
toegekend.
De stoomkanonneerboot Hydra ia, na
Ter Neuzen, Sas van Gent en Aulwerpen be
zocht te hebben, Woensdag te Vlissingen terug
gekeerd.
Ingelanden van den polder de Vier Ban
nen in Duiveland hebben besloten, om aan
de Noordzijde des polders, bp de Stevensluis,
een Stoomgemaal op te richten en in de daar
uit voortvloeiende buitengewone uitgaven te
voorzien door eene geldleening van hoogstens
1 90,000.
van ververschingszaal gegeven had. 'k Zag er,
nadat we in een hoek een plaatsje bemachtigd
hadden, eenige tafeltjes en stoelen en een groote
nis, waarin een man stond met een miniatuur
toonbankje voor zich, vol kopjes, borden en
glaasjes, en boven die nis een rood vuil lapje
met gouden sterren, bij manier eener deco
ratie, welk lapje volgens Pas tot versiering
had gestrekt van een kamerheerenbed, terwijl
ik 't hield voor een achtergelaten stuk van
een of ander paardenspelgordijn; verder zag
ik, zoover de rook 't permitteerde, want hier
was 't hatelijke „net smaokje" niet te vinden,
aan die tafeltjes en op die stoelen menschen
van allerlei naties, ('t leek er wel de Babylo
nische spraakverwarring) met hongerige magen
en begeerige blikken naar den man in de
nis kijken, die aan een heel oud en aan een
zeer jong ventje ijselijk veel bevelen gaf.
„Nu zullen we eerst wat eten," zei Pas,
dan hoeven we de eerste uren hier niet weer
te komen, vindt ge dat niet 't beste?"
Met graagte stemde ik toe, want van dat
rijden, sporen en bierdrinken had ik honger
Mj. Laoaleye te Maastricht, die f 21000
aan gestichten en kerken vermaakte, heeft
aan haar behoeftige bloedverwanten toch ook
een legaat toebedeeld, nl. f 2500 met hun
allen. Zij was sedert eenigen tijd in het gees
telijk gesticht van St. Jozef, waarvan een ge
deelte als logement en kosthuis is ingericht,
verpleegd. Vad.)
REKKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Op het alphabetisch gestelde twaalftal ter voor
ziening in de predikant9-vacature te Vlissingen komen
o. a. voor ds. J. Kromsigt te Cortgene en ds. W.
Xliegenthart te Enschedé.
Een 14de beroep in de sedert 25 Oct. 1874
vacante gem. te Arnemuiden is uitgebracht op ds.
J. Th. F. U. Lauts, pred. le Eeinnes-buitendijks,
een 2de beroep le Souburg op ds. G. Van Dorssen,
pred. te L'ksmond.
Ds. M. I.otzpred. te Schelluinen, en aanvan
kelijk te Ellewoutsdijk van 1 Aug. 1S52 24 Maart
1S56, gedacht op 60jarig<n leeftijd den 5 dezer
zijn 26jarigen dienst bij 3 gemeenten, met 1 Cor. 3 9.
lie opleidingsschool te Zetten, de eenige inrichting
voor bijzonder gymnasiaal onderwijs hier te lande, zal,
na de invoering der wet op het hooger oudcrwjj9,
volgens De Standaard een bijzondere inrichting blyven.
De directeur, ds. Van Lingen, gaat met 't begiu van
den nieuwen cursus met zijn echtgenoote in het gym
nasium wonen.
De heer C. C. A. L. Johngedurende ruim 3
jaar predikant hij de Vlaanr.sche Evangelische ge
meente te Gent, en bevorens te Zierikzee, heeft den
5 dezer van die gem. afscheid genomen met Joh.
16: 7.
Tol Directrice van het Asyl Steeubeek is, in plaats
van wijlen Mej. F. Voute, benoemd Mej. Johanna
Ilendrika Krujff.
Te Stavenisse is lot hulponderwijzer benoemd
de heer J. Snijderthans te Workum.
De heer Matthijs Kalf, oud-hoofdonderwijzer
te Leur, gem. Borgharen, in Gelderland, genoot
den 22 dezer het zeldzame voorrecht den dag te
herdenken, waarop hij vóór 70 jaar tot ouderwijzer
aldaar benoemd werd, en in welke betrekking hij
volijverig werkzaam was, tot dat hij, in 1857, na
öOjarigen dienst, met pensioen eervol ontslagen werd.
Geboren den 9 Oet. 1790, behaalde hij in 1827 nog
den 2den onderwijzersrang en is sinds 1817 nog
voortdurend voorzitter van het onderwjjzeisgezel-
schap, terwijl hij tot op den huidigen dag voortgaat
met nuttig werkzaam te zijn door het geven van
kosteloos onderwijs aan kinderen van onbemiddelde
ouders.
Ten bewijze, dat het werk der heeren Moens
Kerdijk en andere leiders der liberale richting op
het gebied van het onderwijs althans bij sommigen
hunner tegenstanders vvaardeering vindt, dieue on
derstaande brief, door den heer R. Husen, hoofdon
derwijzer der hervormde diaconieschool te Utrecht,
geschreven aan den heer Kerdjk, naar aanleiding
van diens verzoek om mede te werken tot het ver
krijgen van juiste gegevens betreffende de uitvoering
der wet op den kinderarbeid De heer Ilusen is
gekregen, hoewel ik best voorzag, dat Pas
geen uren dit hokje zou negeeren. Aangezien
ik hem nog niet geheel op zijn dreef vond,
dacht ik hem eens „op te wekken" door te
beweren, dat 't vrij verwaand was otn in de
zoo even genoemde aanwijzingen de Friesche
taal te gebruiken; „misschien is 't eene aardig
heid voor deze tentoonstelling", zei ik, „maar
't blijft toch verkeerd om „patois" te gebruiken
in plaats van Nederlandsch 1"
„Zou jij dat denken vroeg Pas lang niet
vriendelijk. „Ik geloof, dat jij, Sam! wel weten
zult dat de Friesche taal eene taal is, die op
zich zelf staatdie reden van bestaan heeft
en even oorspronkelijk is als jouw Hollandsch
en dat de commissie voor deze echte Friesche
expositie geen betere dan de landtaal kou ge
bruiken; stel, de taal heeft geen raison d'etre,
dan toch blijft 't eene groote attentie om de
Friezen te verrassen met eenige woorden van
dat dialect, dat zij begrijpen niet alleen, maar
dat zij grondig kennen, dat zij steeds in hunne
gesprekken gebruikenonveranderd gelijk
hunne vaderen en voorvaderen het bezigden.
een warm voorstander van het bijzonder onderwijs,
wiens naam bij de anti-revolutionairen zeer hoog
staat aangeschreven.
„Wel verre,schrijft hy, van te vreezen, dat
mijn opgaven u een weinig zouden helpen aan het
bereiken van hetgeen door u in bet belang van het
onderwijs noodzakelijk geacht wordt, zou niets mij
aangenamer zijn dan te zien, dat elk Nederlander
verplicht was, en dat niet alleen zedelijk maar ook
wettelijk, om zijn kinderen te doen onderwijzen in
nuttige en noodzakelijke kundigheden. Het liefst zag
ik, dat bij de vaststelling van den leerplicht ook
de godsdienstige behoeften van Christenkinderen tot
haar vervulling konden geraken; d. i. dat Christen
kinderen Christelijk onderwijs mochten ontvangen.
Maar zij dit vooralsnog voor het grootste deel onzes
volks onbereikbaar, dan wensch ik niets liever dan
de algemeer making der grootste volksweldaad: on
derwijs. En omdat, ik die atgemeeumaking alleen
mogelijk acht door de wet, daarom ben ik, wat ik
sedert laug was, voorstander van den leerplicht.
Waar de Christelijke school die ik liefheb, on
mogelijk blijkt, daar brenge eenvoudig de school
aan ieder kind van ons volk dat minimum van
ontwikkeling en kennis, 't welk het in staat stelt
een gelukkige plaats iu onze samenleving in te
nemen."
LANDBOUW VEETEELT.
De uitvoer van granen in Oostenrijk en Hon
garije heeft nu reeds een kolossale uitbreiding ver
kregen.
Vreemde koop^rs zijn voortdurend aanwezig en
koopen tarwe en gerst in groote hoeveelheden op Van
de andere zijde wordt echter ook met deu grootsten
ijver gedorsoht, zoodat nieuwe waar voldoende wordt
toegevoerd,en daar de producenten verkooplustig blijven
worden de koopen zonder zwarigheden gesloten. Bij
zonder veel vraag is er naar gerst voor Wurtemberg,
Baden, den Elzas en zelfs voor Frankrijk, terwijl tarwe
vooral door Beiersche en Zwitsersche kooplieden wordt
opgekocht. In Weenen alleen bedraagt de totaalom
zet voor den uitvoer nu reeds meer dan 600,000
centenaars, een afzet, die in de eerste maand na den
oogst nog nimmer bereikt werd.
Gok de oogst van haver en maïs zal, zooals zich
laat aanzien, beter uitvallen dan men voor korten
tijd nog kon verwachten, zoodat de geheele oogst
voortreffelijk kan genoemd worden. NR. Ct.)
Betreffende den veehandel in Duitsehland meldt
men, dat er in den runderhandel meer leven begint
te komen, tot klimmende prijzen. De paardenhandel,
vooral in weeldepaarden, blijft voortdurend, tengevolge
van net verbod van uitvoer, gedrukt.
Den lln September zal voor het Gerechtshof
te 's-Hage behandeld worden het hooger beroep van
den reeder Be Decker, die door de Rechtbank te
Rotterdam wegens oplichting to' celstraf is veroordeeld.
Voor een paar maanden werd bij eene schiet
oefening te Kampen een korporaal-titulair bij ongeluk
door een zijner kameraden doodgeschoten. De dader
is door den krijgsraad te Leeuwarden thans vrijge
sproken.
Maar 't is een taal zoo goed als ieder andere
en van «patois" geen sprakeHebben we
geen grammaire? Is de taal niet aan regels
onderworpen Hebben we geen literatuur
geen Friesche schrijvers en dichters? Zie je,
Sam dat is waar dat er vele Friezen zijn,
die beter Hollandsch spreken dan hunne moe
dertaal maar dat is spijtig genoeguit offi-
ciëele stukken is natuurlijk Friesch geban
nen, Friesche journalisten schrijven Hollandsch,
dood jammer zeg ik, maar de spreektaal blijft
voor niet-Friezen Hebreeuwsch, dat vind ik
een gezellig idee en 'k hoop dat het zoo blijven
zal tot aan den nieuwen zondvloed! 't Is geen
taal zooals 't Zeeuwsch, waarin slechts enkele
woorden verschelen met 't Nederlandsch, waar
bij men de a wat harder en de o wat doffer
uitspreektjij praat dan, om voorbeelden te
geven van 't zelfstandige der Zeeuwsche taal,
van „kacheltje," „stute," „dulve" en „puut"
en je vervoegt het werkwoord hebben op jou
manier „ik jie eit, ie eit, wulder julder
„zulderê," (je ziet ik heb 'tgoed onthouden,
dank zij je eeuwige repetitiemaar wijs mij je
