1877. N°. 63.
Donderdag 31 Mei. 64ste jaargang.
Agenten voor het Buitenland zijn: G. L. DAUBE& Co., te Parijs, S1J" Rue du Faubourg Montmartre, en A. STEINER, te Hamburg.
Bij deze Courant behoort een bijvoegsel.
ERNSTIGE TEEKENEN.
OFFICIEELE MEDËDËELUVtiËiV.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag-,
en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 et.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodsberichten en de daarop betrek
king hebbende dankbetuigingen van 18 regels a 1,
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en
contant betaald, 20 ct.
II.
Zullen wij mevrouw Mac Mahon veroordeelen,
haar, de getrouwe dochter der kerk Niemand mag
dit doen; en niet éen, die begrijpen en gevoelen
kan, hoe zulk eene vrouw het katholiek geloof met
hart en ziel is toegedaan, zal het doen. Zonder
die kerk, zonder de beginselen, daar verkondigd,
toegepast in den staat, bestaat er immers volgens
haar gevoelen geen geluk! Wie weet, hoe zwaar
de overwinning haar drukt, door haar gemaal in 1859
te Magenta behaald; hoe zij misschien thans meer dan
ooit gebukt gaat onder den banvloek, door Z. H.
uitgesproken over allen, die tot de verkleining van
's Pausen gebied hadden meegewerkt En daarom,
laat ons billijk zijn in ons oordeel. Wij zien
immers in Europa, in de gansche wereld, den
strijd op godsdienstig gebied overbrengen Wij
hooren immers ook in ons land de stellingen ver
kondigen, dat zonder deze of gene geloofsleer geen
bestuur zegen kan aanbrengen Waarom dan alleen
die vrouw veroordeeld Zij strijdt voor haar be
ginsel, en zij doet dit zeker uit vaste overtuiging,
dat haar werk zegen kan aanbrengen voor het land.
Maar meer te veroordeelen is haar echtgenoot,
die zijne plichten als hoofd van den Staat zoover
vergat, dat bij de meest willekeurige daad beging,
die hem, als militair vooral, zeker tegen de borst
moet stuiten, wanneer hij bjj nader inzien eerlijk
voor zijn gevoelen mocht en dorst uitkomen. Doch
daartoe bestaat thans geen gelegenheid meer! Hij
heeft eenmaal op de meest onstaatkundige wijze
een misstap begaan, en kan nu niet meer terug.
Welk hoofd van den Staat zal eene quaestie met
zijn ministerie op eene wijze behandelen, zooals hij
dat heeft gedaan Waarom niet in een kabinetsraad
zijne grieven tegen Jules Simon en de zijnen bloot
gelegd, dat veel beter zou geweest zijn dan een
schrijven aan zijn minister te richten Waarom
zoo gedaan en niet anders? Omdat de uitslag, eene
verandering van ministerie, dan niet zoo gemak
kelijk verkregen zou zijn als nu is geschiedomdat
Mac Mahon slechts dat doel najaagde gedreven
door zijne gehechtheid aan zijn kerk, buigende voor
zijn geloof en zijn priesters. Toen Thiers zijn plaats
moest ontruimen voor den hertog van Magenta,
begreep de partij, die thans haar slag heeft ge
slagen, terecht, dat Mac Mahon, hoe dapper sol
daat misschien ook, in geen geval staatsman was,
en veel lichter te bewegen zou wezen om in hun
geest te handelen dan zijn kleine, maar meer po
litieke voorganger.
De soldaat ontrouw geworden aan zijne consignes;
zijn land overgegeven aan de macht van hen, die
niet zullen vragen of Frankrijk gelukkig of wel
ongelukkig zal worden, mits zij er slechts kun
nen heerschen Ziedaar een der gevolgen van hun
macht. Zij kennen hun tijd, zij weten het juiste
oogenblik te kiezen om hun slag te slaan;
maar wanneer zij, door eenigen tijd te wachten
des te beter kunnen overwinnendan zullen zij
zich niet haasten. Zien zij echter, zooals nu in
Frankrijk het geval wasdat zij hoe langer zoo
meer terrein verliezendan hebben zij ook geen
bezwaar spoediger te handelenkrachtiger maat
regelen te nemen en alles op te offeren om als
laatste redmiddel dienst te doen. De gansche we
reld moet in beroering worden gebracht, wanneer
dit hun macht kan uitbreiden. Zij spelen immers
hun laatste kaart Den stroom des tijds kunnen zij
niet keeren, maar vóór zij daardoor voorgoed worden
meegesleept, zetten zij lieveralles ophetspel, vereeni
gen zij zich zelf met Mohamed's aanhangers mits zij
daardoor kans zien de zege te behalen 1 En wan
neer nu spoedig blijken mocht, dat Mac Machoris
daadniettegenstaande al zijn manoeuvreeren met
prefecten en ambtenaren, met zijn toezicht op de
pers, toch de Regeering in zijn land niet voorgoed
aan hen kan overgeven en slechts zijn eigen on
dergang tengevolge heeft, dan zullen zij hem weer
aan zijn lot overlaten, om hun geluk op andere
wijze te beproeven. De Franschen mogen wel op
hunne hoede zijn, en wij hopen, afgaande op hunne
bedaarde maar toch ernstige houding, dat zij voor
het dreigende gevaar van een clericaal bestuur
zullen waken. Het gevaar, dat hen boven het hoofd
hangt, is voor alle volkeren reeds een ernstig teeken
genoeg.
Ook België levert in de laatste jaren het treu
rige schouwspel op van een land, dat beheerscht
wordt door het clericalisme. Gesteund door de
fanatieke bevolking van het platteland, waardoor-
de steden zich bij verkiezingen niet kunnen doen
gelden, zijn zij daar aan het bewind. Onophou
delijk hebben er aan weerszijden de hevigste too-
neelen plaats, en in de kamer bestrijdt men elkaar
op de heftigste wjjze. De oppositie werkte dit
ten goede, dat de minister Malou zijn verkiezings
wet niet durfde doorzetten; maar toch wordt menige
goede zaak tegengehouden door hen, die de macht
in handen hebben. En onlusten en verdeeldheid
zijn de wrange vruchten, die zij van hun werken
plukken.
Doch het is niet enkel de geest van fanatisme
in de katholieke kerk, die gevaarlijk wordt voor
de maatschappij, ook in de protestantsche kerk
is eene uiterste richting, die door haar invloed
veel nadeel berokkent. Regeeringsdaden van die
partij kunnen niet getoond worden, omdat zij nog
nergens daortoe in de gelegenheid is gesteld; maar
wel kunnen er bewijzen worden aangehaald, hoe
zij het raderwerk van een staat kunnen bemoeie-
lijken. De Transvaal leert het ons, hoe een krach
tig, energiek man het onderspit moest delven ter
wille van domheid en fanatisme. Dat die partij niet
meer macht heeft, ochhet ligt slechts aan hare
organisatie, die lang zoo vast en aaneengesloten
niet is als die harer vriendin in nood, welke hare
vijandin zal worden, als deze slechts eenmaal heeft
overwonnen. Hare aanhangers volgen niet overal
zoo gewillig als die der ultramontanen, die allen de
geheele wereld door strijden voor een zelfde beginsel
of blindelings volgen. Zij ikan niet beschikken
over zulk een heirleger van priesters en geeste
lijken van beiderlei geslacht,- want wave dat het
geval, ook van haar zoude men nog meer te vree
zen hebben.
Ja, wij leven in een tijd van bedevaarten en
zendingsfeesten, waardoor geestdrijverij wordt ge
kweekt. Wat Voltaire in 1742 aan den koning
van Pruisen schreef, bevat thans nog maar al te veel
waarheid: nCeux qui diront que les Hammes des
guerres de religion sont éteintes^ font, ce me
sembletrop d'honneur a la nature humaine. Le
même poison subsiste encorequoique moins
développé."
Rusland trekt ten strijde onder de leuze van
den Christelijken godsdienst te willen beschermen;
de Sultan ontplooit de heilige vaan; van uit het
Vaticaan in Rome werkt men om de hartstochten in
beweging te brengen; aanhangers van Calvijn pogen
ophunbeurt godsdienst-haat en onverdraagzaamheid
te kweeken, en allen vinden hunne aanhangers,
die maar al te zeer samenspannen tegen de mo
derne maatschappijrecht slechts voor hen zeiven
zoeken, en onrecht jegens andersdenkenden ple
gen. De woorden van Geiser, als motto in ons
vorig nommer gekozen, mogen wel in herinnering
worden gebracht. In een volgend slotartikel
zullen wij in het bijzonder wijzen op ons land,
en zien of ook daar geene ernstige teekenen zijn
aan te wijzen, die moeten stemmen tot vrees voor
de toekomst, en aanmoedigen tot krachtig han
delen.
Z. M. heeft benoemd tot lid in den raad van
Ned.-Indië mr. H. D. Levyssohn Norman, thans alge
meen secretaris van het gouvernement van Ned.-In'lië.
De Minister van Financiën maakt bekend, dat ter
benoeming van hoogstens 25 adspirant-landmeters van
het kadaster, in de eerste helft van de maand Sep
tember e. k. te 's-Gravenhage een examen zal worden
gehouden. Zie verder de Staatscourant van 30 dezer.
GOES, 30 Mei 1877.
Bij Koninklijk besluit van den 21 Mei
1877 no. 21 is aan mr. P. J. A. Van Dam,
oud-griffier bij het kantongerecht alhier, mach
tiging verleend tot het houden van openbare
verkoopingen, evenals dit tot heden geschiedde.
De heer J. De Vos, te Kloetinge, is na
afgelegd examen toegelaten als candidaat-no-
taris.
's-Heer Arcudskerkc. Volgens eene
alhier aangeplakte publicatie zal vanwege het
gemeentebestuur te 's-Heer Abtskerke in de
maanden Juni tot en met September eene
schouwing gehouden worden op de uitroeiing
der nesteu van zoogenaamd schadelijk gevogelte.
Deze verrichting zal zeker niet met welge
vallen vernomen worden door de tegenstan
ders der verordening, maar volgens het ge
voelen van belangstellenden moet het bepaald
goed zijn eene altegroote vermenigvuldiging
eenigszins tegentegaan, waartoe het zonder
plaatselijke verordening en schouwing niet zon
komen, aaugezien vele eigenaars of gebruikers
van gronden buiten die gemeenten wonen.
Ovezand. Evenals te Wolfaartsdijk heeft
de gemeenteraad alhier besloten te adviseeren
de jaarwedde van den Burgemeester te houden
op het tegenwoordig bedrag en die van den
Secretaris te verhoogen.
Uit Wemeldinge wordt van 28 Mei ge
meld: De schroefboot Telegraaf no. 5 heeft
de vrachtboot Schelde van uit Keten tot het
Kanaal gesleept, wegens averjj aan den ketel;
een andere sleepboot moet de vrachtboot naar
Antwerpen brengen. NR. Ct.)
H. M. de Koningin is ernstig ziek. Daar
omtrent meldt men ons heden per telegraaf uit
's-Hage
De Koningin heeft betrekkelijk een rustigen
nacht doorgebracht. De toestand, hoewel niet
verslimmerd, bljjft zorgwekkend. De Prins
van Oranje is op telegraphisch bericht van de
ernstige ongesteldheid zijner moeder heden
nacht uit Parijs vertrokken, en heden te 2 uren
alhier aangekomen. Terstond begaf de Prins
zich naar het Huis ten Bosch.
Het Zeeuwsch Dbl. meldt, dat Zondag
weder drie gevangenen uit Goes naar het huis
van verzekering te Middelburg zjjn overge
bracht, waaronder ook de liefhebbers van kippen
uit Sas van Gent. Naar men verneemt zijn
er alleen de vorige week dertien gevangenen
in het gesticht opgenomen, terwijl éen be
valling plaats vond.
Een landbouwer onder de gemeente Kou-
dekerke, pas 9 weken gehuwd, heeft zich Vrjj-
dag door ophanging van het leven beroofd.
Zwaarmoedigheid en aanhoudende mjjmering
over de weersgesteldheid enz., wordt als de
vermoedelijke oorzaak aangemerkt.
Op 15 Mei is door iemand te Vlissingen
eigenhandig aan het postkantoor in de bus
gedaan een brief, geadresseerd aan een inwo
ner te Amsterdam, inhoudende een bankbiljet
van f 100, P. P. no. 3683 en op de keer
zijde gestempeld: ,tJ. A. Fleur Waalwijk," en
een bankbiljet van 40 H. H. no. 6825 en
gestempeld op de keerzjjdet>J. A. Slolts, ma
kelaar Amsterdam," welke brief niet aan het
adres is bezorgd. Ook een brief, te Njj-
megen ter post bezorgd, bevattende een bank
biljet van 40, gemerkt Z 6125, 1 munt
biljet van 10, gemerkt O O 243 en 1 dito
gemerkt B R 237, op de achterzijde van welke
drie biljetten geschreven zijn de letters J Hff,
is niet aan het adres (den heer J. L. A., te
's-Bosch) bezorgd.
Naar men verneemt, wordt eerstdaags
een promotie en pensioneering voor de officie
ren van het leger hier te lande verwacht.
Uit 's-Hage meldt men aan de Zalf. Cou
rant, dat het antwoord op het voorloopig ver
slag over de wet op het lager onderwijs zoo
ver gereed is, dat het nog vóór de verkiezing
publiek zal worden gemaakt.
Aan Z. M. den Koning is voor de ver-
eeniging Eigen Hulp" erkenning als rechts
persoon aangevraagd eu goedkeuring van de
statuten. De Ministers van Oorlog en van Ma
rine hebben dezer dagen schriftelijk blijk ge-
