1877. N°. 50.
Zaterdag 28 April. 648te jaargang.
I
Agenten voor het Buitenland zijnG. L. DAUBE Co., te Parijs, 31tó Rue du Faubourg Montmartre, en A. STEINER, te Hamburg.
Bij deze Courant behoort een bijvoegsel-
BEWAKEN VAN VEE IN BEN POEL.
DE STRIJD IN HET OOSTEN.
n.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag-,
en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 et„ met bijblad 10 et.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 et. per regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodsberichten en de daarop betrek
king hebbende dankbetuigingen van 18 regels a 1,
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en
contant betaald, 20 et.
De BURGEMEESTER van GOES maakt aan belang
hebbenden in en buiten deze Gemeente bekend, dat het
bijzonder bewaken van vee op de weilanden in den
zoogenaamden Poel aan de Agenten van Politie in deze
gemeente voortaan is VERBODEN.
De Burgemeester voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
In den tjjd, dat de wapenen niet gebruikt wer
den, en de Servische opperbevelhebber Tsjernajeff
dus niets te doen had kwam hij zooals met
menschen, die met hun leegen tijd geen raad
weten, vaak geschiedt op het denkbeeld, eene
dwaasheid uit te halen. Hij wilde zijn vorst Milan
tot koning promóveeren, begon reeds met hem
als zoodanig uit te roepen, maar moest tot de
onaangename ervaring komen, dat hij een gek
figuur sloeg. Hij wist dan ook niets beters te doen,
dan zich stil terug te trekken. Overigens ken
merkte de tijd der wapenschorsing zich door het
«ieWnvoeren van hervormingen door Turkije, en
het zich bezig houden der mogendheden met bet
vormen van plannen, om Turkije op een anderen
weg te brengen.
Beide gewichtige en hoogst noodige zaken waren
even ver, d. w. z. niets verder, gevorderd, toen de
wapenschorsing den 2den October eindigde. De
Turken vingen den strijd tegen Servië en Monte
negro weer aan, en trokken tegen Deligrad op.
En weer was het Rusland, dat besloot zijn macht
te doen gelden; maar tevens was het Turkije, dat
ook nu zieh inschikkelijk toonde. Op aandrang van
den Russischen consul te Belgrado dreigde Rus
land met zijn tusschenkomst, als er nog niet een
wapenstilstand werd toegestaan, die, na inwilliging
van Turkije, op twee maanden werd bepaald. En
in dien tijd kwamen de mogendheden op de ge
dachte om eene conferentie te houden. Lord
Salisburyde Engelsche diplomaat, bezocht op zijn
reis naar Konstantinopel alle voorname hoven,
waar hij op de meest diplomatieke wijze werd
ontvangen.
Het oude jaar spoedde ten einde, en in het Oosten
woei een vreedzame wind. De vertegenwoordigers
der mogendheden, in Konstantinopel vergaderd, zou
den den toestand in orde brengen zoo meende
menigeen, al gelooven wij, dat zij, die in zulk een
uitslag het minst vertrouwen stelden, de vertegen
woordigers zeiven waren. Genoegvrede zou er
wezen en met blijde hoop ging men het nieuwe
jaar in. Er waren dan ook zulke schoone plannen
gevormd, zoo schitterend om te lezen en te hooren.
Turkije moest dat doen Turkije moest daarvoor
wakenmaar Turkije verkoos niets te doen dan
hetgeen het uit eigen vrijen wil zou verrichten. En
Midhat Packa, de grootvizier, handhaafde met kracht
de vrijheid van handelen voor zijn landen liet
het werk der mogendheden in duigen vallen. En
om te toonen, dat het geen gekheid was met zijn
plannen, gaf hij aan zijn land een G-rondwetGeen
dreigen van de zijde der gevolmachtigden van de
mogendheden mocht meer baten; telkens verklaar
den zij te moeten vertrekkenwanneer Turkije
bleef weigeren de eischen in te willigendie
het werden gesteld, en die toch al langzamerhand
verminderd waren. Maar de Porte bleef doof voor
al die terechtwijzingen, en liet de gevolmachtigden
der mogendheden vertrekken. De sultan zelf be
dankte voor de eer van een bezoek, en de Engel
sche gezant had langen tijd nog gelegenheid om op
de stoomboot, waarmee hij vertrok, na te denken
over het mislukken van zijn plan. De Groote Raad
in Turkije verklaarde zich dan ook ten stelligste
tegen het zich onderwerpen aan de eischen der
mogendheden en Midhat-Pacba heeft in die ver
gadering getoond, uitmuntend de kunst te verstaan
van de heeren naar zijn hand te zetten. Maar hij
zelf viel als slachtoffer van een intrige. Hij werd
verbannen, en in zijn plaats trad Edhem-Pacha op.
Servië, dat uitgeput was van al de slagen, die het
waren toegebracht, beloofde onderwerping, en sloot
vrede. Montenegro echter, dat in den strijd geluk
kiger was geweest, wist den wapenstilstand tot 13
April te doen verlengen. De verhouding van Rus
land en Turkije werd steeds meer en meer gespan
nen nu de Czaar al zijne eischen zag afgewezen, zijn
erfvijand, op wien hij reeds lang zulke begeerige blik
ken had geslagen, en op wiens spoedigen dood hij
reeds hoopte, zag herleven, - scheen het hem noodig
te worden met kracht te bandelen. De houding
van Turkije strookte echter geheel met zijne plan
nen de jarenlang gekoesterde wensch om zijn
eigen land in het Oosten uit te breiden, kon nu
eens verwezenlijkt worden. Maar de eigen vrienden
zaten in den weg; de mogendheden zouden zich
bepaald daartegen verklaren, en Rusland besloot
dus liever eerst nog een middel aan te wenden,
waarvan het welslagen door Rusland zeker ook niet
verwacht zal wezen. Het protocol kwam op het
tooneel, een document, dat niets meer was dan een
oud stuk in een nieuw gewaad. Vele eischen
Turkije vroeger gesteld en door de Porte geweigerd,
waren daarin op nieuw opgenomen, en de nota-
Andrassy werd daarin nog eens opgerakeld. Ig-
natieff, de Russische generaal, reisde met dit
schoone stuk door gansch Europa. Zeer beleefd
werd hij overal ontvangen; in Parijs werd hij ge
fêteerd als een vorst, in Engeland was men ook
zeer verheugd hem te zien, maar niet zeer geneigd
het door hem aangeboden document te teekenen.
De ontwapenings-quaestie was het groote struikel
blok; Rusland vond het nu jammer, om, najaren-
lang tot de tanden te zijn gewapend, zoo plotse
ling dat spel te staken en zijne plan
nen. Ozijne plannen. Eindelijk, op Goeden
Vrijdag nog wel, teekende Engeland toch, maar
onder eene zekere reserve, en verheugd ging men
naar de Halve Maanom weer te hooren, dat
Turkije er niets mee te maken wilde hebben.
„Zelf zou zij haar eigen zaken in orde brengen",
zoo luidde het. En zij had dit gedaan met Servië,
waarmee zij vrede sloot; zij was daarmee bezig
met Montenegro, dat, niet overwonnen, zijne rech
ten deed gelden.
En toen werd er aan Europa verkondigd «De
diplomatieke campagne is definitief gesloten." Keizer
Alexander, omhangen met den mantel der heiligen,
optredende als een beschermer der Christenen,
zou hun recht laten wedervaren, en voor hen
alleen zou hij duizenden, tienduizenden zijner onder
danen doen vallen op het veld van eer! Wat
zullen de Kozakken juichen, wat zullen zij door
drongen zijn van den ernst hunner taak, nu zij
de Turken moeten beschaven met kracht en geweld
Owij weten het, krachtige slagen, hevige schok
ken zijn er noodig, om hervormingen tot stand te
brengen; uit de groote Fransche revolutie ont
stond veel goeds; ook de Fransch—Duitsche oorlog
is voor Frankrijk zelf een zegen geweest, omdat
het daardoor heeft geleerd, zich te bedwingen,
zich niet zoo licht meer het slachtoffer te doen worden
van een avonturier, omdat hij de vurigste repu
blikeinen kalmer stemde, en menig Franschman
geleerd heeft, zijne eischen ter wille van zijn land te
matigen. Uit het stof, waarin het door Duitsch-
land werd vertreden, heeft het zich zeiven met nieu
wen kracht en luister opgeheven. En zoo ook zal uit
dezen oorlog iets goeds kunnen ontstaan. Dat er
in het Oosten veel verbeterd moet worden, zal
ieder toestemmen, en dit zal alleen kunnen ge
schieden langs dien weg. Maar hoevele vragen
doen zich bij ons voor!
Wat zal uit dien krijg kunnen ontstaan? Welken
omvang zal hij nemen En nog zoovele andere
vragen, waarop de toekomst alleen kan antwoorden.
Turkije heeft in zijn eigen land zoovele vonken,
die smeulen, maar ook Rusland heeft in den Kau-
kasus en in Polen lastige en moeielijke punten
Daarbij schijnt de geestdrift voor den oorlog in
dat land niet groot te wezen, niettegenstaande al
de opgeschroefde woorden, waarin de Keizer ver
kondigt overtuigd te zijn van de rechtvaardigheid
zijner zaak en op de goddelijke genade en hulp
te vertrouwen!!
Rusland's taak is verre van gemakkelijk. Groote
moeielijkheden zijn er te overwinnen, vooral vol
gens het schrijven eener Weener militaire auto
riteit, waaruit tevens blijkt, dat de czaar slechts
den gauschen winter de zaak op bet sleeptouw
hield, niet omdat hij uit Christelijke liefde aarzelde
de wapenen te grijpen, maar om de eenvoudige
reden, dat hij in dat seizoen toch niets kon uit
richten. Nauwelijks was dit eenigszins gunstiger,
of hij aarzelde niet meer, hij was gereed om ten
strijde te gaan. Maar uit dat stuk blijkt tevens,
dat aan den overtocht van den Donau voor de Rus
sische armee groote, bijna onoverkomelijke bezwa
ren zijn verbonden.
En gelukt dit nog, dan staan zij in een land,
waar alles zal vernield wezen; de Turken trekken
zich dan achter het Balkan-gebergte terug, en
daarover te trekken zou niet alleen moeielijk
wezen, maar Rusland, als het dit deed, in nog
grootere moeielijkheden met de overige mogend-
heden wikkelen. Engeland zal nooit dulden, dat
de Russen in hun overmoed naar Konstantinopel
trekken, en dan zou deze krijg een nog noodlot-
tiger tijdperk intreden. En wat zal Oostenrijk doen?
Maar waarom ons gewaagd aan gissingen, die
door de telegraaf ieder oogenblik kunnen weêr-
sproken worden. Wij hebben slechts een overzicht
willen geven van hetgeen deze ernstige gebeurtenis
is voorafgegaan, en meenen onzen lezers daarmee
geen ondienst bewezen te hebben.
Laat ons voorzichtig zijn in het gelooven van
ofiSciëele oorlogs-bulletins en oorlogs-manifesten.
Het liegen is een kunst zegt men wel eens, maar
die door keizers en generaals uitstekend wordt
verstaan. Ergeren wij ons niet aan spotterij, waar
men onder aanroeping van Gods genade zal ver
kondigen dat er eene overwinning is behaald
waar wij zullen lezen, dat de Heer de wapenen
zegende waardoor zoovelen sneuvelden. Dit zijn
eenige zaken, waaraan men in deze dagen wel eens
herinnerd mag worden! Het kan meewerken om
ons tot kalmte te stemmenwaar men door dat
alles zoo licht zich zou laten verleiden tot drift,
of uit zijn humeur zou geraken. Maar diep meelij
beziele ons voor de slachtoffers, die zullen vallen!
Mijnheer
Aangezien er zooveel middelen geannonceerd
worden om het Haar terug te doen komen,
en de Boos te doen verdwijnenwat niet
anders is dan bedrog en kwakzalverij om de
menschen het geld uit den zak te kloppen, -
heb ik ondergeteekende de eer het publiek te
berichten, dat men bij mij niet betaalt om mij
te raadplegen, en, wanneer ik iemand de ver
zekering geef dat zijn Haar terugkomen zal,
er dan ook voor insta.
Daartoe ben ik alle werkdagen van 's morgens
10 tot 12 uren gratis te consulteeren.
HOUBEABROIJCK,
Nauwe Marktsteeg, no. 5, tusschen de
Hoogstraat en de Groote Markt,
Botterdam.
Zie verder mijn Advertentie.
NB. Op vragen per brief kan ik geen antwoord
geven, daar ik dan niet over de ziekte
kan oordeelen.
ADVERTENT1ÈN.
Tot onze diepe droefheid overleed heden,
na een geduldig doch smartelijk lijden mijne
geliefde dochter PIETERNELLAin den nog
jeugdigen leeftijd van 14 jaar en circa 6 maanden.
Kloetinge, Uit naam mijner kinderen
23 April 1877. C. Van DALEN.
Algemeene kennisgeving aan vrienden en
bekenden.
Den 24 April 1877 is te Schiedam in
den ouderdom van bijna 81 jaren, tot droefheid
zijner betrekkingen, overleden de Weleerwaarde
Zeergeleerde heer J. OVERMAN, rustend Pre
dikant bij de Hervormde Gemeente aldaar.
Eénige en algemeene kennisgeving.
*B* Heden overleed in 79jarigen ouderdom
MARTINA CHRISTINA BOOTSGEZEL, weduwe
Hillebbandt.
Dengenen, welke in de laatste jaren voor haar
gezorgd hebben, .wordt daarvoor dankgezegd.
Z D. VAN DER BILT LA MOTTHE.
Goes, 25 April 1877.
