1877. N°. 22. Dinsdag 20 Februari. 648te jaargang.
Agenten voor het Buitenland zijn: G. L. DAUBE& Go., te Parijs, 316/s Rue du Faubourg Montraartre, en A. STEINER, te Hamburg.
Bij deze Courant behoort een bijvoegsel.
BERGPLAATS VOOR HEIDENEN VELLEN.
pösterTjëi^
Vertrek der brievenmail naar Oost-Indië.
MAN EN VROUW.
M engel -w erk.
DE HUWELIJKS-INZEGENING.
G0ESC1I
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Wobnsdaq-,
en VbxidaQavond uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 ct,, met bijblad 10 ct.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 ct. per regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodsberichten en de daarop betrek
king hebbende dankbetuigingen van 1—8 regelB a 1,
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende en
contant betaald, 20 ct.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat door M. COHEN het
verzoek is ingediend, om in het perceel wijk E no. 126j
in de Jacob Valckestraat een bergplaats van huiden
en vellen, tevens dienende om die te zouten, op te
richten; voorts dat dit verzoek met de bijlagen ter
secretarie is tei visie gelegd en dut op Zaterdag den
3 Maart 1877, des namiddags te een uur, ter hunner
vergaderkamer in het Raadhuis gelegenheid zal worden
gegeven tot het kenbaar maken en toelichten van be
zwaren tegen de inrichting.
Goes, den 17 Februari 1877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAÜBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
Via MARSEILLE, 23 Febr., 1.'s middags.
Via NIEUWEDIEP, 23 Febr., 5.45 's avonds.
Via BR1NDISI, 2 Maart, 1.— 's middags.
Via NAPELS, 4 Maart, 5 45 's avonds.
Via TRIEST, 14 Maart, 9.40 's morgens.
De Fransche pakketbooten doen Riouw, Banka
en Palembang niet aan.
i.
O heeren der schepping, wanneer zal het u
behagen om de handen eens aan het werk te
slaan, teneinde uw medemenscb, al noemt gij
haar bij voorkeur ook het zwakke geslacht,
meer rechten te geven dan gij haar tot nutoe
verleendet
Wanneer zult gij eens afstand doen van uwe
alleenheerschappij
Ontleent gij uw recht daartoe aan het feit,
dat gij 'teerst op deze wereld zoudt gekomen zijn
Daarin toch stelt, dat het bewezen is
door
H. STEFFEITS.
Slot
Toen hij nu vroegNeanderwilt gij Feodora,
die hier naast u geknield ligt, als uwe wettige
echtgenoot?" twijfelde hij er aan, of de bruide
gom, onbekend met de taal, hem wel zou ver
staan. Tot zijne verbazing zeide deze echter luid,
ja bijna schreeuwend: „Ja!" zoodat het door de
geheele kerk weerklonk. Diepe zuchten, die overal
uit de menigte opstegen, vergezelden dit vreeselijke
„Ja," en eene akelige stuiptrekking bracht voor
een oogenblik het doodsbleeke gelaat der bruid
in beweging. Toen, luider sprekende, als wilde
hij haar uit den doodslaap wekken, keerde hij zich
tot de bruid en zeideFeodora, wilt gij Neander,
die naast u knielt, als uw wettigen echtgenoot
erkennen
Nu scheen de bruid als uit een doodslaap te
ontwakeneen vreeselijke ontsteltenis bracht haar
ontkleurde wangen in beweging, haar bleeke lip
pen beefden, een vluchtig vuur schitterde een
oogenblik in hare oogenhaar borst verhief zich
en toen bluschté een stroom van tranen dat vuur
barer oogen, terwijl haar „Ja!" klonk als de angst
kreet van een stervende, en weerklank scheen te
vinden in een kreet vau smart, die onwillekeurig
aan aller boezem ontsnapte. De bruid zonk in de
armen der walgelijke oude vrouw. Eenige minu
ten verliepen in een vreeselijk stilzwijgen. Toen
zag de predikant de doodsbleeke bruid weder als
vroeger bewusteloos neerknielen; daarop bracht
hij de plechtigheid ten einde.
De bruidegom stond op en bracht de bezwijmende
bruid naar haar zitplaats terug; de oude vrouw
en de reusachtige man volgden.
De mannen, die den geestelijke uit zijne woning
hadden geroepen, traden nu weder te voorschijn,
blinddoekten hem en voerden hem zonder moeite
door den menschendrom heen. Zij brachten hem
ligt voor u zeiven geen verdienste, en in geen
geval moogfc gij daarom onbillijk-zijn tegenover
haar
Zoo menigmaal wordt er gesproken en wraak
geroepen over onderdrukking van de minderheid,
maar voor deze feitelijke onderdrukking van eene
meerderheid, en geeue geringe nog wel, zijn maar
al te dikwijls de grootste wraakroepers in het
eerste geval blind. Zou 't veinzerij wezen? Zou
den zij soms op die wijze willen beproeven, om
de beweging t,e bezweren, die luider en luider
zich openbaart, om de vrouw in de maatschappij
de rechten te geven, welke haar toekomen?
Dan zullen zij eenmaal van zelf ontwaken en
tot de ontdekking komen, hoe schromelijk zij
zich hebben vergist.
Geen macht is in staat de oplossing van dien
onhoudbaren toestand tegen te gaan. Men ge
bruikt het wapen der satire, om de zoogenaamde
emancipatie der vrouw belachelijk te maken.
Men stelt het voor, alsof eenmaal alle mannen
uit hunne maatschappelijke positiën zullen ver
drongen zijn, en alsof hunne plaatsen door vrou
wen zullen zijn ingenomen
Vrouwelijke professoren zou men krijgen, eu
schoone doctoressen zouden onze gansche jon
gelingschap voor genoegen ziek doen zijn. Kin
derachtige aardigheden 1 Men vergeet, dat zulke
vrouwen hunne kennis en bekwaamheid slechts
zullen gebruiken in 't belang van hen, bij wie
hun hulp voegzaam is. „De vrouw is niet ge
schikt, om de werkzaamheden vAn een man te
verrichten," verklaren anderen, en gelooven daar
mee de quaestie der emancipatie geheel opgelost
en te niet gedaan hebben. Zij vergeten echter,
dat juist hun redeneeren eer een pleidooi vóór
dan tegen die beweging is, want daarom juist
behoeft men voor geene buitensporigheden ten
gevolge van die emancipatie te vreezen. De
vrouw zal niets doenwaarvoor zij het ver
mogen niet bezit; zij zal slechts volbrengen, wat
buiten de deur en lieten hem daar aan zijn lot
over, waarna zij de deur van binnen sloten.
Daar stond hij nu geheel alleen en niet zeker,
of de vreeselijke gebeurtenis met al de verschrik
kelijke bijzonderheden, die aan een sprookje deden
denken, niet eenvoudig een droom waren, die hem
schrik aanjoeg.
Toen hij echter den blinddoek afrukte en de
helder verlichte kerk zag en het gewoel der menigte
daarbinnen hoorde, moest hij wel gelooven dat
de raadselachtige gebeurtenis werkelijk was voor
gevallen.
Om zooveel mogelijk te weten te komen hoe
het afliep, verborg hij zich buiten de kerk in een
hoek en luisterde. Hij hoorde duidelijk, hoe het
rumoer hoe langer hoe sterker werd. Het was,
alsof er een geweldige strijd losbarstte; eindelijk
meende hij de ruwe stem van den bruidegom te
vernemen, die stilte gebood. Toen was er eene
pauze. Er viel een schot, en het gejammer eener
vrouwenstem liet zich hooren. Toen volgde er
weder een pauze en daarop een geschoffel en ge
drang, dat zeker een kwartier duurde. Vervolgens
werden de lichten uitgeblnscht, het rumoer begon
weder, de menigte stormde de kerk uit en liep
schreeuwend naar de zee toe.
Nu stond ook de oude predikant op en liep
naar het dorp heen. Daar wekte hij buren en vrien
den, terwijl hij hun, nog geheel door schrik be
vangen, verhaalde, wat hem wonderbaarlijks en
ongelooflijks was gebeurd. De menschen waren
echter zóo aan den sleurgang van het alledaagsche
gewoon geraakt, dat zich onmiddellijk een geheel
andere vrees van hen meester maakte. Zij meen
den namelijk, dat het een of andere ongelukkige
toeval liet verstand van den beminden leeraar
verward had, on slechts met veel moeite wist hij
hen te bewegen, hem met spaden en breekijzers
naar de kerk te volgen.
Intusschen was de nacht voorbijgegaan en de
zon rees aan den helderen hemel op, toen de
predikant en zijn geleiders den heuvel opstegen,
waarop de kerk gebouwd was, en in de verte
een oorlogsschip ontdekten, dat met volle zeilen
hare krachten haar veroorloven te volvoeren.
Maar er zijn feiten genoeg, die bewijzen, dat
die vermogens niet zoo gering zijn te schatten.
Hoevele vrouwen staan, vooral in Frankrijk en
België, aan het hoofd van uitgebreide handels
zaken, eu vraagt slechts hoe flink zij die be
sturen! Welke zware werkzaamheden verrich-
ten zoovele vrouwen uit de lagere volksklasse!
Evenals bij de mannen hangt het ook bij haar
af van aanleg, geschiktheid en lichaamskrachten.
Zoo menige man is ongeschikt voor timmerman
of metselaar, terwijl een ander geen hoofd
heeft voor studie. Hetzelfde geldt voor de vrouw.
Zeer weinigen zullen de krachten van een man
bezitten, en de natuur zelve bepaalt de grenzen,
waar vrouwelijke krachten ontoereikende, man
nelijke gevorderd worden. Maar man en vrouw
hebben beiden aanspraak op dezelfde rechten
als mensch, en de vrouw zal zich die rechten
weten te verschaffen, dank zij de meerdere ge
legenheid tot ontwikkeling, die haar in de laatste
jaren meer en meer wordt geschonken. Zij zelf
zal leeren begrijpen, dat zij niet langer onder
den man, maar naast hem staat.
Zou 't vóór dien tijd niet zaak worden, heeren
wetgevers, om de vrouwen die rechten te geven,
voor zij met ktacht en klem die zullen eischen?
Maar onder de vrouwen zeiven vinden wij
nog zoovelen, die vau al die gelijkheid riiets
willen weten, welke in die beweging slechts eene
poging zien om savantes te vormen, en voor
wie de hoogste taak van hare zusteren hier op
aarde slechts moet wezen: huismoeder te worden.
Nu gelooven ook wij gaarne, dat het huwelijk
in de bestemming van man en vrouw ligt; wij-
willen aannemen, dat elke vrouw die„bestem
ming bereikt, wat met de tegenwoordige
meerderheid van vrouwen boven de mannen on
mogelijk is, en nog onmogelijker wordt gemaakt
door sociale toestanden en door- de weinige
koers zette naar het noorden. Het gezicht van-
dit schip in deze zelden bezochte streek deed des
predikers geleiders reeds twijfelen aan hun eigeü
beweren; maar nog veel meer waren ze geneigd.,
den grijsaard te gelooven, toen zij de zijdeur der-
kerk met geweld opengebroken vonden. Metgtf*
spannen verwachting traden zij de kerk binnen.
Nu wees de geestelijke hun het graf,dat hij
in den nacht geopend had gezien. Men kon .duidelijk
bemerken, dat de steen opgenomen en -opnieuw
neergelegd was; men lichtte de zerk op en. vond
in het graf een nieuwe, rijk versierde doodkist
Met bijna jeugdig ongeduld daalde de priestejv
zelf n>et moeite in het graf neder; het deksel werd
opgelicht en weldra vond hij zijn vreeselijk vooi>
gevoel bevestigd. In de doodkist lag de? bruid
vermoord. De prachtige diadeem .was verdwenen.
Een kogel had haar hart doorboord. Zij. lag daar
als een engel De trekken van diepe smart, die
haar ontsierden, waren verdweneneen hemelsche
vrede verhelderde haar gelaat. Luid weenend viel
de grjjsaard bij de kist neer en bad voor de ziel
van de verslageneterwijl vrees en ontzetting
allen aangrepen.
De geestelijke achtte zich verplicht aan,, den
bisschop van Seeland onvenvjjld een omstandig,
bericht van deze gebeurtenis te zenden en liet
allen zweren, dat zij over de geheele zaak het
diepste stilzwijgen zouden bewaren.
Het graf werd weder gesloten enniemand waagde
het een woord te zeggen.
Eenigen tijd later verscheen er nog een heet,
blijkbaar een zeer aanzienlijk man, die nauwkeu
rig alles onderzocht, zich het graf liet wijzen, streng,
eischte, dat de zaak een voortdurend - geheim zon-
blijven en ieder, die er over sprak, met de strengste
straffen bedreigde.
Toen de oude geestelijke stierf, vond men in.
het kerkboek een nauwkeurig verhaal.;, van - dit
zonderling voorval, dat, naar sommigen .meenen,
in geheimzinnige betrekking kan staan tot de
gewelddadige veranderingen van troonsopvolget; na
den dood van Peter den eerste en Gatharina
van Rusland. (De nieuwe Tijdj
