1874. N°. 146. Donderdag 10 December. 613te jaargang.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
goesche
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Vrijdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes ƒ1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c., met bijblad 10 c.
courant.
Gewone advertentiën wordèd a 10 c. per regel geplaatst
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop be
trekking hebbende dankbetuigingen van 1—8regels a/1,—
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 20 c.
GOES, den 9 December 1874.
In de zitting der He Kamer ran Dins
dag is de discussie over het lager onderwijs
voortgezet. Een aantal sprekers en ook de
Minister hebben het woord gevoerd. De laat
ste heeft verwezen naar zijne vroegere verkla
ringen, bij het adres van antwoord gegeven,
maar zou in overweging nemen of wellicht
kon overgegaan worden tot de benoeming
eener staatscommissie tot onderzoek welke
wijzigingen er in de wet noodig zijn. De
heer Moens was daar zeer tegende heer
Kuijper heeft gerepliceerd. Heden voortzetting
der discussie.
Per Telegfraaf. In de zitting der
Tweede Kamer van heden zijn, na nog eenige
replieken, de algemeene discussiën over het
lager onderwijs gesloten en heeft de heer Moens
zijne amendementen tot verhooging van bezol
digingen bij de kweekscholen en tot oprichting
van twee nieuwe kweekscholen toegelicht en
aangeprezen. Onderscheidene sprekers, en ook
de Minister, hebben er zich op onderscheidene
gronden tegen verklaard, ook met het oog op even
tueele herziening der onderwijswet. Over het
eerste amendement op art. 174 staakten de
stemmen, 36 tegen 36. Het tweede amende
ment (2 nieuwe rijkskweekscholen) werd ver
worpen met 37 tegen 36 stemmen.
Daarna heeft de regeeriug overgenomen het
araendement- Van Naamen en Verheijen, tot
ƒ20.000 verhooging tot uitbreiding der nor
maallessen en opleidingsklassen. Hiervoor had
de heer Moens 50 000 voorgesteld, doch dit
nu verminderd op /"30.000. Dit amendement
is aangenomen met 39 tegen 34 stemmen.
Morgen herstemming over 't eerste amendement-
Moens.
Hoewel men het in de afdeelingen der
Tweede Kamer nagenoeg algemeen eens was
over de wenschelijklieid om de overgroote som
men, in de schatkist aanwezig, productief te
maken, was er een aanmerkelijk verschil over
de wijze hoe. Nagenoeg algemeen was men
tegen het regeeringsvoorstel, om inschrijvingen
nationale schuld ad 10 millioen aan te koopen,
met het doel om, bij eventueele latere behoefte,
die ingekochte schuld weder te beleeneu. Zoo
danige operatie ligt niet op den weg van den
Staat en zou bij onvoorziene omstandigheden
tot verwikkelingen en zelfs tot verlies aanleiding
kunnen geven. De meerderheid wil daarom
rechtstreebsche amortisatie, maar over het be
drag tot of minder dan 10 millioen liepen de
gevoelens uiteen.
Z. M. de Koning heeft de bepaling be
treffende de opleiding van adspirant-onderoffi-
cieren en adspirant-korporaals bij het wapen
der infanterie ook toepasselijk gemaakt voor
het wapen der artillerie, met dien verstande,
dat de termijn van zes maanden, voor den
adspirant-korporaal of onder-officier der artillerie,
wordt gebracht op één jaar.
De Vereeniging voor Volksvermaken gaf jl. Maan
dagavond het gewoon jaarlijkseh St.-Nicolaasfeest
aan hare leden. Het groot getal opgekomenen le
verde het bewijs, dat dit feest nog altijd den leden
een aangename ontspanning is. En daartoe biedt
die avond dan ook ruime stof. Ook Maandag was
dit weder het geval. Na de openingstoespraak van
den Voorzitter opende de Harmonie „de Volharding"
het feest met de zeer verdienstelijke uitvoering der
„Martha" van Klotow. Onmiddellijk daarop werd
door een lid van „Vondel" op meesterlijke wijze
eene voordracht gehouden, getiteld „Donna Clara".
Die voordracht verdiende te meer waardeering, omdat
zij gedaan werd door den oud-president der Vereeni
ging voor Volksvermaken, die daardoor het bewijs
gaf ook al noodzaakte hem zijn uitgebreide werk
kring het Voorzitterschap, dat hij gedurende verschei
dene jaren met den meestent' ijver waarnam; neer te
leggen dat hij gaarne aan de feesten der -.Ver
eeniging zijn steun blijft verleenen.
Daarna volgde eene luimige voordracht door een
lid van de rederijkerskamer Aurora, getiteld „Zooals
de ouden zongen, piepen de jongen", dat goed ten
gehoore gebracht en met groot genoegen aangehoord
werd. Terstond na de pauze voerden twee leden van
Aurora het tooneelstukjo van Kotzehue op: „De ziels
verhuizing of de tooneelspeler tegen wil en dank",
dat onverdeelden bijval vond en waarin vooral de
persoon, die in 7 verschillende karakters optrad, zich
verdienstelijk van zijne zeker niet gemakkelijke taak
kweet. Ook de zangvereeniging„R. B Van den Bosch"
voerde eeu nummer uit, terwijl de Harmonie zich bij
afvvisseliug hooren liet.
Al deze nummers van het programma werden af
gewisseld door het houden eener Tombola van 200
prijzen, voor 269 opgekomenen, zoodat slechts 69
nummers als nieten in de bus bleven. Onder de
prijzen waren een 15tal hoofdprijzen en voorts een
groot getal kleinere, surprises en aardigheden, die
door het lot soms op de meest |rillige wijze aan
de leden werden toegewezen en dikwijls in hooge mate
de hilariteit opwekten.
Wij vertrouwen, dat het woord door den Voorzitter
ten slotte tot de leden gericht, waarheid bevat en
dat de leden ook weder aan dezen feestavond eene
aangename herinnering behouéeu zullen.
Gisteravond had in 't Slot Oostende zich een
groot aantal personen vereenigd om de broodquaestie
te bespreken.
Op verzoek vau een der aanwezigen maakte zich
de inzender bekend van het artikel in ons blad, getee-
kend B., tengevolge waarvan de bijeenkomst plaats had.
Nadat door dezen het doel der oproeping was uit
eengezet, verzocht hij een der aanwezigen de leiding
van de bijeenkomst voor dezen avond op zich te 'sp
illen, waaraan voldaan werd.
Alstoen werd onmiddellijk door den voorzitter als
punt van uitgang de vraag gesteld: is het brood te
duur in verhouding tot de tegenwoordige tarweprijzen?
Deze vraag werd van verschillende zijden bevesti
gend beantwoord op grond van:
i°. een vergelijk met de vroegere broodzetting,
waarnaar bij den tegeuwoordigen tarweprijs het tarwe
brood nog geen 15 cents per kilo zou kosten;
2°. een vergelijk met de prijzen, waarvoor aan de
godshuizen alhier het brood geleverd wordt, waarbij
werd opgemerkt, dat aan die gestichten op eene maand
krediet het brood van dezelfde qualiteit geleverd wordt
voor 16 cents, terwijl de burgerij a contant 18 cents
moet betalenen ten
8°. op grond van een vergelijk met de prijzen te
Vlissingen, waar het brood, den accijns in aanmer
king genomen, ongeveer 3 ets. goedkooper is dan hier.
Er werd overtuigend aangetoond, dat het voordeel
door de afschaffing van den accijns verkregen en die
in hoofdelijken omslag was opgelost, feitelijk nu door de
bakkers wordt genoten en in hunne zakken vloeit,
terwijl daardoor vooral diegenen, bij wie het brood
het hoofdbestanddeel, zoo niet heteenig bestanddeel der
voeding uitmaakt, ontzettend worden gedrukt.
Twee a drie cent toch op éen brood maakte al
spoedig voor een huisgezin een verschil van 25,
a 30,in een jaar.
Ook werd er op gewezen, hoe de bakkers, niette
genstaande herhaalde waarschuwingen, als 't ware doof
bleven voor de stem der billijkheid en volhardden in
hun monopolie, waardoor de prijs te hoog werd ge
houden.
Op al deze gronden concludeerde mendat de
tijd gekomen was om den strijd tegen den te hoogen
prijs van het brood thans niet meer bij woorden te
laten, maar in werkelijkheid aan te vangen.
Van niemand der talrijke aanwezigen vonden deze
beschouwingen ernstige bestrijding.
Alleen werd door een paar heeren opgemerkt, dat
men niet al te zeer moest hechten aan het vergelijk
tusschen nu en de vroegere broodzetting, omdat wat
voor iedereen geldt, ook voor de bakkers in aanmer
king moet worden genomen, namelijk, dat het leven
tegenwoordig veel duurder is dan vroeger cn dus het
brood thans niet voor 15 cents of minder zou kunnen
geleverd worden, al zou dit dan ook bij den tegen-
woordigen prijs der tarwe voor 20 jaren wel het
geval zijn geweest.
Dit werd toegestemd, maar tevens opgemerkt, dat die
omstandigheid geen verschil van 3 cents of meer op
éen brood wettigde. Algemeen kwam men tot de
conclusie, dat eene verlaging tot 16 cents in billijk
heid kon gevorderd worden.
Nadat op de herhaalde vraag of iemand wilde op
staan om de billijkheid van dien prijs te betwisten,
niemandzelfs niet een van de aanwezige bakkers
optrad, werd 16 cents als de werkelijke prijs om het
brood bij den tegenwoordigen prijs der tarwe met
behoorlijke nijverheidswiust te kunnen verkoopen be
schouwd en ten slotte eene motie van den voorzitter
aangenomen om de vergadering tot a. s. Dinsdag 15
December te verdagen, ten einde intusschen den bak
kers de gelegenheid te geven, den prijs van het brood,
indien de tarwe middelerwijl stationair blijft, in over
eenstemming te brengen met het verlangen der burgerij.
Wordt daaraan in den loop dier acht dagen niet
voldaan, dan zal in de volgende bijeenkomst een be
paald voorstel worden gedaan om daadwerkelijk op
te treden, ten einde het brood tegen billijker prijs
te bekomen.
Afsluiting der Kasboeken en Restantenlijst bij de
Coöperatieve voorschotvereeniging en Spaarbank te
Goes, voor de maand November 1874.
ONTVANGSTEN
Reservefonds1292,78s
Storting aandeel- 8283,68
Terugbetaling op schuldvordering - 42573,63
Interesten daarvoor en ger.inlerest - 2392,55
Opgenomen gelden- 41244,59
Onkosten Nihil
Gezamenlijk bedrag
UITGAVEN
ReservefondsNihil.
Terugbetaalde aandeelen431,19
Verleende voorschotten - 71777,45
Terugbetaalde interesten - 21,63
^Terugbetaalde opgenomen gelden - 22986,28
1 ^Interesten van opgenomen gelden - 129,03
Onkosten- 108,86
Gezamenlijk bedrag- 95454,44
Kas-saldo
95767,23
312,79s
Naar wjj vernemen zijn de heeren mrs.
De Stoppelaar, voorzitter der Arrond.-Recht-
bank te Middelburg, Haakman, subst.-officier
van Justitie te Haarlem, en Van Bemmelen,
rechter te Leiden, door de Nederlandscbe
Regeering aanbevolen voor het lidmaatschap
der gemengde internationale rechtbanken in
Egypte, thans werkelijk door den Khedive
tot leden dier rechtbanken benoemd en zullen
zij zich binnen kort naar de plaats hunner
bestemming begeven. W. v. h. R.)
Van 1 tot 28 November jl. zijn in bet
Rijk door longziekte aangetast 72 runderen
tegen 116 in bet vorige tijdperk van vier
weken.
Nabij Heerlen, te Weustenraadt, onder
Klimmen, is door boring eene kolenlaag van
het beste gehalte ontdekt, ter dikte van 1.27
meter, eene dikte, die in weinige der grootste
bergwerken van Europa wordt overtroffen.
Ook te Caumer, bij Heerlen, is eveneens een
laag vetkool aangetroffen.
De Courier de la Meusedie dit mededeelt,
klaagt over de bezwarende voorwaarden en hin
dernissen van de zijde der Regeering tegenover
ben, die concessie tot ontginning vragen.
De onlangs te Groningen genomen proef
met het slachten van twee runderen voor eigen
rekening beeft thans geleid tot het vestigen Van
eene vereeniging van een aantal personen aldaar,
die eenig kapitaal hebben samengebracht, om
daarmede eeQ slagerij op te richten, waarin
het vleesch zoo goed mogelijk zal worden
verkocht. De aandeelhouders zullen in geen
geval meer dan 5pCt. van hun geld ontvan
gen. De meerdere winst zal dus ten voor-
deele der vleeschkoopers ea gebruikers komen.
