1874. N°. 127. Dinsdag 27 October. 61*' jaargang.
KWEEKELIM BEWAARSCHOOL.
Vertrek der brievenmail naar Oost-Indië:
Verkiezing voor den Gemeenteraad.
G0E8CBE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Vrijdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes f 1,75.
Afzonderlijke hommers 5 c., met bijblad 10 c.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 c. per regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop be
trekking hebbende dankbetuigingen van 1—8regels a/1,—
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 20 c.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat aan de bewaarschool
voor on- en minvermogenden eene plaats vacant is als
JKKIlSTii KWJÜSSSimMjIMiM:, op eene be
looning van vijftig gulden 'sjaars, met eene ver
hooging van vijf gulden, na elk vol jaar verblijf
tot een maximum van zeventig gulden
Zij, die daarvoor in aanmerking willen komen en
den 'ouderdom van minstens 16 jaren hebben bereikt,
kunnen zich aanmelden bij den Voorzitter der plaat
selijke Schoolcommissie, den heer mr. J. G. De WITT
HAMER, aan de Brug wijk B no. 168J, vóór of op
Vrijdag den 30 October a. s.
Goes, den 24 October 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
AANBESTEDING
van
NUMMERPAALTJES.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen hiermede ter openbare kennis, dat zij op Za
terdag den 31 October a. s., des namiddags te 1 uur
in hunne vergaderkamer ten raadhuize zullen trachten
aan te besteden:
1°. de levering van ZE FENH ON DER D,
en 2o. het verven van RUIM ZEVENHON
DERD NUMMEHJPJulLTJES
voor de begraafplaats.
Het bestek en de voorwaarden liggen van heden
af ter Secretarie ter lezing, terwijl bij den gemeente
bouwmeester nadere inlichtingen te bekomen zijn.
Goes, den 26 October 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
Via BRINDISI, 29 October.
Schreven wij in ons vorig no., dat het ter
ruste gaan der kerkelijke kiesvereenigingen bij
de aanstaande verkiezing voor een lid in onzen
raad zekere kalmte zou aanbrengen, het blijkt,
dat wij voorloopig niet mis gezien hebben. Noch
tans hadden wij niet zulk eene volstrekte kalmte
verwacht als zich thans openbaart.
Wel behandelt de Nieuwe Goesche Ct. in al-
gemeene trekken de aanstaande verkiezing, doch
't is slechts een treurzang over vervlogen groot
heid, een treurzang op eigene onmacht.
Wel hebben wij weder de rhetorische figuur
van de helling en den afgrond genoten en ander
maal gelezen hoe op die helling de redacteur
der Nieuwe Goesche Ct. het remtoestel zou ge
weest zijn, maar wij weten 't tevens hoe diezelfde
remmer eigenlijk niets gedaan heeft om den in
zijn oog den afgrond tegemoet snellenden wagen
terug te brengen op de hoogte en hoe hij op
zeker oogenblik den wagen geheel heeft losge
laten, zoodat de Goesche burgerij onvermijdelijk
nu reeds lang en breed in den afgrond zou moe
ten te land gekomen zijn, indien zij zich ooit
op eene helling met een afgrond er onder be
vonden had.
Wij leven steeds rustig en wel, zooals wij
leefden vóór iemand dat nare idéé van een
helling en een afgrond in 't hoofd kreeg, en veilig
kunnen wij zeggen, dat de gemeente Goes zich
nimmer op zoo'n gevaarlijk punt bevonden heeft,
en dat er dus ook nimmer een remmer is noodig
geweest om het gevaar van ons af te wenden.
Wij zullen ten bewijze hiervan niet andermaal
in breedvoerige beschouwingen treden over de
houding der vroegere oppositie, toen zij meerder
heid was. Wij hebben vroeger de geschiedenis
onzer gemeente van den jongsten tijd breedvoerig
behandeld, en het is genoeg bekend, hoe diezelfde
oppositie, voor zij aan het bestuur en tijdens zij
wel aan het bestuur, maar nog in de minderheid
was, niet gezegd heeftwij zullen alleen den
wagen tegenhouden, maar wij zullen u van druk
kende lasten ontheffen, wij zullen u waarlijk vrij
maken. Het verschil is groot, en dit mag maar
niet stilletjes onder groote woorden als «helling"
en «afgrond" bedekt worden.
Men kentjtevens de beruchte geschiedenis van
de begrooting voor 1873. De minderheid was
meerderheid geworden en aller verwachting was
op de genoemde begrooting gespannen. Men ver
wachtte, na zooveel jaren van voorspiegeling en
geduld, dat toen het plan van den veldtocht ont
dekt, de eerste schrede op den weg van belas
tingvermindering zou gezet worden.
En waartoe bepaalde zich de uitkomst? De
financiëele commissietoen bestaande uit de
heeren jhr. PompeMeijlink en Nortierhad
een rapport van 12 folio pagina's op de be
grooting ingediend. Maar in plaats van daarin,
ingevolge het vrijwillig op zich genomen man
daat, ingrijpende verminderingen op de kosten
van het onderwijsvan het «godsdienstloos"
onderwijs, zooals het toen en nog dezer dagen
door den redacteur der N. G. Ct. genoemd
werd, voor te stellenbepaalde men zich tot
bezuinigings-voorstellen op allerlei nietigheden,
b. v. 50,op brandstoffen, 100,op on
derhoud van wegen enz., voorstellen die klaar
blijkelijk zoo onbekookt waren, dat de com
missie bij de behandeling in den raad ze genoeg
zaam alle moest terugtrekken.
Slechts een post werd gehandhaafdnl. de
70 gulden voor een fornuis in de bank van
leening. En gerust kan men zeggendat dit
de eenige bezuiniging is geweest, die de vrucht
was van de meerderheid geworden oppositie.
Aan 't onderwijs of de kosten daarvan werd
letterlijk niets veranderd en met algemeene stem
men werd de begrooting van 1873 aangenomen.
De berg had dus een muis gebaard. «Gij be
taalt te veelhad men de gemeente wijsge
maakt; «het onderwijs met zoo groote kosten
is het verderf voor de burgerij." En er ging bij
die gelegenheid de uiterstwij zouden haast
zeggen eenig geschikte gelegenheid, waarop als
't ware gewacht was, geen enkele stem op om
in die gewichtige aangelegenheid eenige ver
andering te brengen
Onze ruimte gedoogt niet over deze deernis
waardige uitkomst der hoog opgevijzelde plannen
verder uit te weiden. De burgerij zag in, dat
zij bedrogen was, toen zij geloof had geslagen aan
den voorgespiegelden toestand van eene bloeiende
gemeente zonder lasten en zij wendde zich bij
volgende verkiezingen weder naar hen, bij wie
zij geen misleidende voorspiegelingen, maar be
kwaamheid en talent om hare belangen voor
te staan kon veronderstellen.
De meerderheid werd weder verplaatstde
oppositie geraakte in de minderheid, enjhr.
Pompe, die den strijd op ieder gebied had aan
gevuurd nam zijn ontslag uit alle mogelijke
stedelijke betrekkingen, den strijd voor de zoo
genaamde beginselen overlatende aan den heer
Quist, welke die taak steeds op welsprekende
wijze vervult.
Wat sinds door de tegenwoordige meerderheid
is gedaan De Nieuwe G. Ct. zegtze heeft
evenmin iets gedaan als toen wij in de meer
derheid waren.
Wij merken vooraf op, dat de tegenwoordige
meerderheid niet in den raad is gekomen ten
gevolge van voorgespiegelde vermindering van
lasten die tamelijk wel onmogelijk is. Zulk
een misleidend verkiezingsprogramma achten de
liberalen beneden zich. Men weet, dat men van
hen geen directe vermindering van onderwijs
kosten of dergelijke te wachten heeft, maar wel
het bedacht zijn op het scheppen en onderhouden
van de bronnen van welvaart, die tot een ge
makkelijk opbrengen der noodige lasten onmis
baar zijn.
In die richting zijn dan ook reeds door de
nieuwe meerderheid stappen gedaan. Er is o. a.
besloten tot oprichting eener middelbare school
voor meisjes, mits er een voldoend subsidie
verkregen worde van het Rijk, waardoor de
gemeente voor zulk eene school niet bezwaard
wordt, maar er integendeel al de baten van trekt,
die door het subsidie van het Rijk, de verteringen
van leeraars en onderwijzeressen, het in de stad
komen van leerlingen die nu elders gaan, ont
staan, en anders komt de school er niet!
Wij hebben het bovendien reeds dikwijls gezegd,
dat men niet angstvallig vragen moet: kan de
gemeente eene geringe opoffering lijden maar
wat komt er door in de stad, worden handel
en de verkoop van artikelen van dagelijksch
gebruik er door bevorderd?
En niemand zal het betwijfelen, dat een en
ander door dergelijke inrichtingen bevorderd
wordt, nog er van gezwegen, dat het daaraan
werkzaam zijnde personeel weder zijn aandeel
in den Hoofd. Omsl. draagt.
Het beste bewijs trouwens, dat al dat markt
geschreeuw over nog hoogere lasten ongerijmd
was, is, dat er oök thans geen sprake is van
vermeerdering van den Hoofd. Omsl., evenmin
als de voormalige oppositie er in slagen kon
dien te verminderen.
En wat de reorganisatie van den Hoofd. Omsl.
aangaat, waaraan de N. G. Ct. heden eene be
schouwing zal wijden, en die zij smalend een
«pronkjuweel van liberale staatsmanswijsheid"
noemt, wij kunnen haar verzekeren, dat de middel-
stand volstrekt niet zóó tegen eigen aangifte is
hij ziet te recht in, dat, wordt de aangifte algemeen
gedaan, de uitkomst voor hem (den middelstand)
niet onvoordeelig zal zijn.
Het komt trouwens, nu het beginsel aangenomen
is, alleen op de toepassing, de uitvoering aan;
en het is naar onze meening, nu de verordeningen
op de heffing en invordering van den Hoofd.
Omsl. nu zoowel ambtshalve aanslag als eigen
aangifte aan een nauwkeurig critisch onderzoek
door den Raad zullen onderworpen worden, juist
die reorganisatie van den Hoofd. Omsl., die
ditmaal de verkiezingsleuze moet zijn; met andere
woorden: het komt er bij de nieuwe phase,
waarin een der belangrijkste punten der ge
meentehuishouding gaat verkeeren, vooral op
aanom dat element in den Raad te ver
sterken, dat geacht kan worden op de hoogte
te zijn van de aangelegenheden der ingezetenen.
Wij zijn op een practisch standpunt geraakt,
de meerderheid dreigt bij deze verkiezing geen
gevaarwe hebben geen nood voor de richting
in ons gemeentebestuur; maar we zijn tot dien
eenig zuiveren toestand bij gemeenteverkiezingen
gekomen, dat wij alleen te zien hebben naar
een bekwaam man om de practische belangen
der gemeente, die op dit oogenblik zich con-
centreeren in de reorganisatie van den Hoofd.
Omsl., naar wensch te behartigen.
En ons plaatsende op dat standpunt, dan
moeten wij eerlijk erkennen, geen wede te heb
ben met den candidaat van «Gemeentebelang''.