1874. N°. 21. Dinsdag 17 Februari. 61ste jaargang.
BEKENDMAKINGEN
Vrijwilligers bij de Land- of Zeemacht
BEAMBTEN TER SECRETARIE.
'sKONINGS VERJAARDAG.
NATIONALE MILITIE.
Landhuishoudkundig Congres.
Dr. Kuyper, lid geworden van de 2e Kamer
der Stalen-Generaal.
GOIXSCIIL
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Vbudag avond, uitgezonderd op feestdagen
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
<;»i Kt vr.
Gewone advertentiën worden a 10 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop be
trekking hebbende dankbetuigingen van 1—8regels A/1,--
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 20 c.
van het Gremeente-Bestciur.
NATIONALE MILITIK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
Gezien art. 9 van Zijner Majesteits besluit van den
17 December 1861 (Staatsblad no. 127)
Gelet op art. 11 en volgende van de wet van 19 Au
gustus 1861 (Staatsblad no.^72);
Roepen bij dezen op, die genegen zijn als
voor deze gemeente optetreden, om zich daartoe in den
loop dezer maand op eiken werkdag tusschen des voor
middags 9 en des namiddags 2 ure ter gemeente-secre
tarie aantegeven, wordende door het gemeente bestuur
ƒ25,als premie voor ieder man uitgeloofd, welke pre
mie dadelijk na de goedkeuring door den militieraad,
kan worden ontvangen.
Wordende de belanghebbenden voorts opmerkzaam
gemaakt, dat zij, die zich als vrijwilliger aanmelden,
belmoren te zijn, ongehuwd of weduwnaar zonder kin
deren, ingezetenen, lichamelijk voor den dienst geschikt,
ten minste 1.56 meter lang, tusschen 19 en 35 jaren oud;
terwijl alleenlijk vroeger gediend hebbenden tot het
volbrengen van hun 40ste jaar kunnen worden toege
laten. Zij moeten voorts tok op het tijdstip der optreding
aan de 'militie voldaan hebben en een goed zedelijk
gedrag hebben geleid, terwijl de ingeschrevenen voor
de militie alleen worden toegelaten voor die gemeente,
in welke zij ingeschreven zijn, tenwaie zij geene ver
plichtingen ten aanzien der militie meer te vervul
len hebben.
De "door de vrijwilligers over te leggen stukken zijn
lo. een getuigschrift van den burgemeester der woon
plaats, tot afgifte waarvan ter secretarie alhier zal
worden gevaceerd op Zaterdag den 28 dezer, des
namiddags ten één ure;
2o. het bewijs van aan de verplichtingen ten aanzien
der militie voldaan te hebben;
3o. voor gediend hebbende personenhet bewijs van
ontslag en het getuigschrift van goed gedrag, alge-
geven door den bevelhebber van het korps, bij 't
welk zij laatst gediend hebben, en
4o. voor minderjarigen, een bewijs van toestemming
van hun vader of voogd.
Goes, den 14 Februari 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN,
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat zij, in hunne ver
gadering van beden, den heer MARINOS CORNELIS
ZANDIJK hebben gecontinueerd in zijne betrekking
van commies ter secretarie
Goes, den 14 Februari 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
De BURGEMEESTER van GOES brengt, naar aan
leiding van art. 24 van het Brand-Reglement in deze
gemeente, ter openbare kennis:
dat liet in den avond van DONDERDAG DEN 19 DEZER
bij gelegenheid van 's Koning? jaardag, geoorloofd is
VOETZOEKERS, VUURPIJLEN en andere UURWERKEN afte-
steken, doch uitsluitend op de Groote markt, de Vlas-
markt, do Beestenmarkt en de Groote Kade;
en dat bet verboden blijft dit elders te doen zoo
mede het schieten met KANONNETJES, SNAPHANEN,
PISTOLEN, DONDERBUSSEN en ander GEWEER,
op straffen bij voormeld reglement bedreigd.
Goes, den 14 Februari 1874.
De Burgemeester voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
BURGEMEESTER m WETHOUDERS^ van GOFS
verwittigen de ingeschrevenen voor de Nationale Mi
litie van den jare 1873 voor de lichting van 1874
voor de tweede 'maal, dat de der personen,
die aan de lichting van dit jaar moeten deelnemen,
ia bepaald op ZATERDAG DEN 21 FEBRUARI
1874 des namiddags te] 121/» uren, te Goes, in de
groote rechtzaal op het Raadhuis.
En worden diegenen, die redenen van vrijstelling
hebben en zich nog niet hebben aangemeld, opgeroe
pen. om op Woensdag 18 Februari a.s des namiddags
ten 'l ure, te verschijnen ter secretario der gemeente,
tot opmaking van de getuigschriften voor de vrij
stelling wegens broederdienst of als ecnige wettige
zoon gevorderdterwijl de lotelingen of hunne ouders
verplicht zijn te gelijkertijd de bewijzen van broe
derdienst bij den Burgemeester over te leggen,
Goes, den 14 Februari 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
H A R T M A N.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
ontvangen hebbende een verzoek van het bestuur
var. het XXVJII Nederlandsch Landhuishoudkundig
Congres, dat op den 23, 24, 25 en 26 Juni aanstaande
te 'Zierikzee zal gehouden worden, om vraagpunten
ter behandeling op te geven:
Noodigon de ingezetenen uit, die zoodanige vraag
punten mochten hebben, deze aan hun college in te
zenden vóór of op den 10 Maart 1874.
De te behandelen onderwerpen betreffen
lo. Akkerbouw in den ruimsten zinveeteelt en
zuivelbereiding.
2o. Tuinbouw in al zijn omvang.
3o. Houtteelt in al hare onderdeelen.
4o. Natuurkennis en hare toepassingen op den
landbouw.
5 o. Land- en volkshuishoudkunde in het algemeen
en statistiek.
Goes, den 16 Februari 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
Dr. A. Kuyper, predikant te Amsterdam,
heeft de benoeming tot lid van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal voor het kiesdistrict
Gouda aangenomen
Die tijding geeft veel te denken; die tijding-
is een onrustbarend teeken des tijds
Het Nederlandsche volk is een kerkelijk volk,
dat alleen, naar het schijnt,!} dim warm kan wor
den, wanneer het theologische twistpunten geldt.
En toch geen hatelijker, droeviger twisten, dan
deze.
We hebben treurige ondervinding op dit punt
en onze anders zoo schoone, zoo belangwek
kende geschiedenis bevat donkere bladzijden,
waar ons gesproken wordt van ketterhaat en
geloofsvervolging; waar de waarheid bewezen
wordt van de uitspraak, dat door verschil van
geloofsovertuiging, de zoons zullen worden ver
wijderd van den vader, de broeders vijandig
tegenover elkander zullen staan, de dochters
het gelaat zullen afwenden van de moeder.
Bladzijden, waarop te lezen staat van moord,
gepleegd op een oude van dagen, die zijn land
groot en machtig had gemaakt; van opsluiten
in de gevangenis van mannen, wier naam een
Europeesche vermaardheid had gekregen; blad
zijden die ons spreken van beroering en opstand,
van bloedvergieten dcor liet dwepen en drijven
van predikanten in steden, die in den besten tijd
onzer geschiedenis behoorden tot de maehtigsten
der wereld.
We zouden zoo tal van bekende feiten kun
nen noemenen toch, hoe ook gewaarschuwd
door de ondervinding, er zijn er, die met blind
heid schijnen geslagen te zijn en voor wie de
ernstige, waarschuwende stem der historie als
niet geschreven schijnt.
Dr. Kuyper lid der Tweede Kamer geworden
het is een bedenkelijk verschijnsel 1
We zijn reeds meermalen vergast geworden
op discussiën, die misschien in de consistorie
kamer op haar plaats waren, maar allerminst
moeten worden gehoord in 's lands vergaderzaal.
En toch is het nu te voorzien, dat we meer
treffende staaltjes zullen vernemen van theolo
gische welsprekendheid in de Kamer ten koste
van den tijd, die daar aan andere zaken be
hoorde beleed te worden
We kennen dr. Kuyper met zijn opgeschroefde
uitdrukkingen, zijn tale Kanaans, zijn holle pro-
fetiën, zijn scherpe uitvallen, die hem den schijn
geven van een uitverkoren vat in de oogen der
smalle gemeente, maar die wrevel in het hart
brengen van hen, die het ernstig met het welzijn
van het land mcenen.
De bui heeft lang gehangen en de uitwerking
daarvan, als zij op ons neêrkwam, was te voor
zien en het staat te vreezen, dat we meer
Ruypers krijgen op de plaats waar zij niet behooren.
De woelingen van de kerkelijke partijen wor
den hoe langer zoo meer openbaarde partij
des gezonden verstands heeft te veel vertrouwd
op het volk en zal meer op haar hoede moeten
zijn, wil zij het onheil afwenden, dat dreigt te
komen over ons volk.
De kerk in de Tweede Kamer en de Tweede
Kamer in de kerk 1 Droeviger vooruitzicht zou
zich moeidijk kunnen laten denken. Of over
drijven we misschien? Zal de eerzucht van
dominé Kuyper wellicht voldaan zijn als hij
zitting heeft genomen, even als zoovelen, die
vuur en vlam waren tot ze hun doel hadden
bereikt en toen bleken de zachtzinnigste, de meê-
gaandste onder de kinderen der mensehen te zijn?
't Is mogelijk. Doch al blijkt het omgekeerde,
al blijkt het. dat dr. Kuyper wezenlijk de Elia
is waarvoor zijn kiezers hem houden, we blijven
zijn verkiezing bedenkelijk achten omdat zij is
een uiting van den geest, die twee kerkelijke
partijen reeds jaren lang bezield heeft, en die
ons schijnt te willen doen gelooven, dat ze haar
laatste woord nog niet heeft gesproken.
Wel moet de kracht van de liberale beginse
len gevreesd zijn als, alleen om die te bekam
pen, twee kerkelijke partijen samengaan, die
door de traditie van elkander gescheiden zijn,
en tusschen welke aan geen verbroedering schijnt
te denken.
Het hunkeren naar vroegere grootheid en
macht moet het verbond in 't leven hebben
geroepen van de twee partijen, die dr. Kuyper
in de kamer hebben gewerkt. Doch vóór de
vijandschap uitbreekt, die in 't verborgen gloort,
wat kwaad zal er niet gebrouwen worden
hoeveel onheil nietgesticht! En hoeveel jaren zullen
er voorbij moeten gaan, vóór dat alles weer
goed is gemaakt! Aanvankelijk de strijd tegen
de openbare school; later de onderlinge strijd
der kerkelijke partijen om den voorrang.
Maar, geen nood De school is in 't bezit
geweest der kerk; de wetenschap is de slavin
geweest der kerk, doch de school is vrij geworden
van haar invloed; de wetenschap heeft zich
losgeworsteld van haar heerschappij, en naar
onze wijze van zien is dat de onverbiddelijke
logica der feiten geweest.
Dr. Kuyper, uw programma en dat der uwen
is: de school te maken tot een kweekplaats
voor de kerk, de wetenschap wederom tot haar
dienares en u en de uwen tot onbeperkte heer-
schers over de hoofden en harten der menschen.
Maar meent ge wellicht dat een stroom zich
laat terugvoeren naar zijn oorsprong; dat de
geschiedenis zich laat veranderen en dat de
consequentie der feiten zich laat buigen naar
uwen wil en dien der uwen?
De wetenschap heeft zich vrijgemaakt en de
school is vrij geworden. Gij zult haar niet
kunnen kluisteren, noch de school, noch de we.
tenschap.
