1874. N°. 16. Donderdag 5 Februari. 61ste jaargang.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
«OFSSCIIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Vrijdag avonduitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes ƒ1,75.
Afzonderlijke nommers 5 e. met bijblad 10 c.
GOES, 4 Februari 1874.
Maandag avond had in de Concertzaal alhier we
der de gewone jaarlijksche uitreiking van de beloo
ningen en getuigschriften voor getrouw schoolbezoek
door het Comité tot wering van schoolverzuim plaats.
Verschillende autoriteiten, waaronder het bestuur van
de bijzondere school, en een groot aantal belangstel
lenden woonden dit geliefde schoolfeest bij.
Na eene voorafspraak van den voorzitter en het
zingen van eenige liederen door de kinderen had de
uitreiking der belooningen plaats en werdén bekroond
van de school 2e klasêe 108 leerlingen, waaronder
67 met 0 verzuim;
van de bijzondere school 114 leerlingen, waaron
der 43 met 0 verzuim
van de weezen- en armenschool 37 leerlingen, waar
onder 18 met 0 verzuim;
van de school 3e klasse 101 leerlingen, waaronder
52 met 0 verzuim
van de school Ie klasse 94, waaronder 31 met 0
verzuim
zoodat er in het geheel zijn bekroond 454 kin
deren, waaronder 211 zonder eenig verzuim, terwijl
namens regenten van het weeshuis aan 10 verdien
stelijke weezen nette boekgeschenken werden uitgereikt.
In het geheel werd 65 van de kindeten, die
gedurende het volle jaar 1873 hebben schoolgegaan
'bekroond, tegen 48 in 1872, een vooruitgang, die
zeker getuigt van het groote nut van dit Comité, dat
na 5 jaren bestaan, zulke belangrijke resultaten op
levert.
De belooningen bestanden als vroeger in inschrij
vingen op de spaarbank, boekgeschenken en getuig
schriften. Gelijk wij vroeger reeds vermeldden, was
het bedrag der inschrijvingen op de spaarbank wat
verlaagd moeten worden; het bleek voorloopig niet,
dat dit een ongunstigen indruk te weeg had gebracht.
Na afloop van de uitreiking der belooningen wer
den door den voorzitter van het bestuur der bijzon
dere school, benevens door een lid van het Bnrgerl.
Armbestuur woorden van dank aan de leden van het
Comité gericht en betuigingen van sympathie in 't lof
felijk doel van dat Comité uitgedrukt, terwijl door
laatstgenoemde en door den voorzitter van het Co
mité ook tot de weezen en tot de ouders der
minvermogende kinderen een hartelijk woord werd
gesproken om hun het groote gewicht van getrouw
schoolbezoek en het vlijtig gebruik maken van het
onderwijs te doen beseffen.
De indruk was bij alle aanwezigen blijkbaar zeer
gunstig; terwijl in de réunie, later door de sehool-
autoriteiten en de hoofd- en hulponderwijzers van
alle scholen dezer gemeente met de leden van het
Comité gehouden, de meest aangename toon heerschte.
Gisteren avond gaf de Rederijkerskamer „Tollens"
hare 6d0 openbare opvoering.
Een paar fragmenten uit Joan Woutersz werden
onberispelijk uitgevoerd Ook de losse voordrachten
door eeinge leden der kamer getuigden van veel studie.
Tollens' doodgraver vooral werd door een jeugdig
en jong lid op eene wijze voorgedragen, die ieders
bewondering opwekte en veel aanleg verraadt. Het
pastukje „de Vrouwenhaters" werd vooral in het
eerste en tweede bedrijf met uitstekenden taet uit
gevoerd. In het derde bedrijf haperde zeer veel,
maar deze enkele vlekken waren niet van dien aard,
dat daardoor de indruk van 't geheel werd bedorven.
Met genoegen bemerkten wij, dat voordrachten en
rollen volkomen naar ieders krachten waren ver
deeld en dat de censor, van wien trouwens niet
anders te wachten was, de voordracht van de goede
voortbrengselen onzer beste dichters op den voorgrond
had geplaatst. Uit alles bleek, dat de vorming van
goede rederijkers bij Tollenshoofddoel is.
De minister van Financiën brengt ter
kennis van de belanghebbenden: dat in den
loop van dit jaar zestig commiezen vierde kl.
der dir. bel.in- en uit-g. rechten en aecijnsen,
kunnen worden aangesteld op een bezoldiging-
van ƒ420 'sjaars, en eene gratificatie van
75 voor uitrusting, nadat zij op de linie van
toezicht zijn in dienst gesteld
dat in de maand Juli 1874, op nader vast
te stellen plaats en dagen, een onderzoek zal
worden ingesteld omtrent de sollicitanten voor
deze betrekking
dat voor die betrekking kunnpn in aanmer
king komen zij, die een gezond lichaamsgestel
hebben, ongehuwd, niet beneden 23 en niet
boven 2S jaren oud en voldoende ervaren zijn
in het lezen, schrijven en in de eerste gronden
der rekenkunde;
dat voor gepasporteerde onderofficieren die
minstens 12 jaren militairen dienst hebben,
het maximum, van leeftijd op 34 jaar en voor
gepasporteerde onderofficieren of andere mili
tairen, die minstens 6 jaren militairen dienst
hebben, op 30 jaren is bepaald
dat de verzoekschriften om toelagen tot bet
voorschreven onderzoek vóór den 15n Juni aan
staande, bij het Departement van Financiën
moeten zijn ingekomen, des verkiezende door
tusschenkomst van de controleurs der directe
belastingen, in- en en uitgaande rechten en
aecijnsen, bij wie ook nadere inlichtingen te
bekomen zijn omtrent de vereiscbte stukken,
welke bij die verzoekschriften moeten worden
overgelegd.
Bij Koninklijk besluit van 5 Januari is, op
voordracht van den Minister van Justitie, een
nieuwe regeliug van het onderwijs in de groote
cellulaire gevangenissen ingevoerd. Het lot
der onderwijzers is daarbij nigt uit het oog
verloren,, maar de jaarwedden zijn in evenre
digheid gebracht met de werkzaamheden. Een
hoofdonderwijzer zal minstens ƒ1200 genieten.
Op iedere 80 cellen komt één hulponderwijzer
de 1ste op 1000, de 2de op ƒ900 en de 3de
op ƒ800. Eene onderwijzeres zal minstens 600
trekken en vrije woning hebben ia bet gebouw.
De minister van Oorlog brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat wederom dit jaar
te Breda een examen zal worden gehouden
ter toelating van jongelieden als cadet bij de
Koninklijke Militaire Academie, en dat dit
examen op 1 Juli aanstaande een aanvang zal
nemen. De ouders of voogden, die verlangen
dat hunne zonen of pupillen tot dat examen
kunnen worden toegelaten, bebooren de aan
vrage daartoe vóór 1 Mei aanstaande aan het
Departement van Oorlog te zenden, met de
stukken vermeld in de Staats-cl. van jl. Maandag.
Nu da weduwe met het treurig bericht
is in kennis gesteld, kan worden medegedeeld,
dat blijkens het jongste bij het Departement
van Koloniën uit Atchin ontvangen telegram,
dd. 28 Januari jl., aldaar overleden is de lui
tenant der mariniers Smith, die den 23 te
voren gewond werd. (Staats-Ct.)
De Minister van Binnenlandsche Zaken
brengt ter kennis, dat in de week van 25
tot 31 Januari jl. aan Aziatische cholerk zijn
overleden te Delft 1 persoon, te Leiden 1 per
soon. Totaal in het Rijk 2 personen.
Te Amsterdam ligt voor de leden dei-
Hervormde Gemeente ter teekening een mis
sive aan dr. Kuyperinhoudende bezwaren
tegen de aanvaarding van het lidmaatschap
voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Zouden zij de kiezers van Gouda geen groo-
ter dienst bewezen hebben door die bezwaren
wat vroeger publiek te maken? Vaderland
,,De held in stormgevaar" C. Dito is
door de Noord- en Zuidhollandsche Redding
maatschappij begiftigd met de gouden medaille,
waarop de inscriptie: Cornells Dito 1852-1873,"
en een getuigschrift. Gedurende het tijdsver
loop van ruim 20 jaren heeft hij ouderschei
den menschenlevens gered.
In het aanstaande voorjaar vertrekken
uit het Noorden des lands ruim 70 huisgezin
nen naar Noord-Amerika, onder welke vele
gegoede personen.
De Oostpoort van Hoorn, dagteekenende
van 1578, zou tot afbraak verkocht worden, doeh
op verzoek vau den Min. van Binnenl. Zaken
om te onderzoeken of het gebouw niet als
oudheid bewaard diende te blijven, is besloten
den verkoop voorloopig te staken.
In Rusland, heersebt de runderpest in 23
gouvernementen. In den tijd van ongeveer
een maand zijn aldaar ruim 16000 stuks vee
aangetast en ruim 14000 stuks gestorven of
g°dood.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
De cand. W. van Lingen is 25 Januari jl. tnt predikant bij de
Ilerv. gein. te Schore en Vlake bevastigd door ds. C. R. Oorthuis,
prei). te Waarde, met I.uc. 1248b, en heeft 's namiddags zijne
intrede gedaan met Lnc. 10 42a.
Onderstaand bericht, voorkomende inde Prov. Friesche Ct.
nemen we in zijn'geheel over, en wel zonder kantteekening.
Resumeeren durv en we nietcommentariëeren wi11 en we niet;
het eerste niet, omdat we vreezen het eigenaardige niet te kunnen
teruggevenliet tweede niet, omdat we 't oinioodig oordeelcn
■Dockum 25 Januari. Een zonderling feest is in de vorige week
in de Dockumerwouden gevierd; zonderling om den oorsprong
van de stichting ter wier eere, zonderling om de plaats, waar
dit feest werd gevierd, zonderling van wege de sprekers, welke
daarbij den kansel beklommen, en eindelijk zonderling om de
gezegden, die er openlijk als heilige waarheden zijn uitgesproken.
Immerside bijzondere Christelijke school Ie Wouterswoude
is de oorzaak, dat het besluit tot het bouwen eener openbare
school, aldaar zoo noodig als nuttig geacht, op voorstel van den
Burgemeester door den Raad is ingetrokken; de inwijding van
evengenoemde bijzondere school heeft plaats gehad in de Her
vormde kerk te Driesum; zeven sprekers, waaronder 1 Luth.
predik, (van Leeuwarden), 1 Nederd. Herv. (van Anjum) en 1
Christel. Geref. leeraar (van Murmerwoude), 3 onderwijzers van
bijz. Christel, scholen (van Anjum, Dockum en Nijkerk) en 1
Wethouder van Dantnmadeel (van Sijbrandahuis) voerden er
achtereenvolgens het woord tot eene overgroote schare van allerlei
kleur, en in wier midden zich ook dc Burgemeester-kerkvoogd,
Baron van Sijtzama, als hoofd der anli-schoolwethcweging, bevond,
zijnde de volgende punten voor axiomata aangenomen, althans
verkondigd: a. de openbare of staatsschool is heidensch
en barbaarsch, de bijzondere is Christelijk en be
schaafd; b. de openb. of staatsschool geeft den
kinderen steenen in stede van en zóó als de
bijzondere brood; c. de bijzondere school mag
den naam van Christus noemen, de openbare niet,
maar deze wel den naam van Jezus, om dien te
gébruiken alsvlagom de valsche lading
te dekken; d. de Burgemeester van Bantumadeel
brengt beroering in de gemeente, maar zij is niet
verkeerd, die beroering; e. de openbare school heet
de oude, de bijzondere nieuw, maar 't is juist an-
dersom; f. de bijzondere school te Wouterswoude
Zal, in plaats van jij en jou, de kinderen u en gij
leeren;en g. eindelijk, heeft de nieuwe onderwijzer
aan die bijzondere school beloofd, den kinderen
geen blauwe oogen te zullen slaan, noch den nek
te breken. Wij laten aan het oordeel van den be
scheiden lezer over, welke gevolgtrekkingen uit
een en ander te maken zjjn."
Door den gemeenteraad van Tholen is het trac-
tement van den hoofdonderwijzer aan de school voor
meer uitgebreid lager onderwijs met 75 verhoogd,
en dat van den 2den hulponderwijzer op de lagere
school op ƒ500 gebracht, gelijk staande met dat van
den lsten hulponderwijzer.
Aan den onderwijzer F. W. Gelderblom te Hoen-
derloo is eene gratificatie geschonken van 15.62s voor
de assistentie hem door zijne dochter verleend.
Te Vaals wordt een hulponderwijzer gevraagd
voor ƒ300. Om echter den te grooten toevloed te
matigen, heeft men er wijselijk de bepaling aan toe
gevoegd, dat de sollicitanten in 't bezit moeten zijn
van een acte voor de Hoogduitsche taal.
,De Nederlandsche Vereeniging ter verstrekking van
dadelijke hulp aan min bezoldigde onderwijzers en tot
bevordering eener voortdurende verbetering der on-
derwijzersjaarwedden", van wie wij in één onzer vorige
nommers mededeelden, dat zij zich vroeger met on
gunstig gevolg tot de Regeering had gewend, heeft
thans een verzoek aan de 2de Kamer ingediend, waarin
zij bij deze aandringt op herziening der onderwijswet,
en dan bij die herziening art. 19 zoodanig te wijzigen,
dat het minimum der jaarwedde van een hulponder
wijzer 500 en dat van een hoofdonderwijzer 9QQ
bedrage.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 10 c. de regel geplaatst.
4 Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop be
trekking hebbende dankbetuigingen van 1—8regels it/1,—
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 20 c.
