BINNENLANPSCHE BERICHTEN.
BUITENLAND.
onderwijs nog 9teeds behandeld wordt, niet te
laat beklageHoe eerder in dezen middelen wor
den aangewend om het dreigend gevaar af te wen
den, hoe beter, want het zal te grooter worden
naarmate men voorziening langer uitstelt.
GOES, 19 Januari 1874.
Jl. Zaterdag is door ons het volgende
bulletin verspreid
Blijkens een telegram van den Luitenant-
Generaal van Swietengedagteekend 13 Janu
ari, en den 16 te Penang aangeboden, is weder
eene voorname positie aan den vijand ontweldigd;
ditmaal met een gering verlies van 17 gewon
den. Het is de linie van de moskee (Missigit)
naar Kotta Potjoetwaardoor de vijand zijne
voornaamste gemeenschap naar buiten verliest,
want de hoofdpoort van den kraton naar de
rivierzijde is gebarricadeerd en onder het schot
van onze artillerie. Men beheerscht uit Kotta
Potjoet den kraton met het geweer.
Wat de vijand al gewerkt heeft, en welk
eene energie hij toont om ons tegen te houden
is ongelooflijk. Maar wij zijn ook niet stil;
sappen-arbeid, batterij- bouw- tranehée- en
andere wachten of veiligheidsdiensten en bloe
dige gevechten gaan hand aan hand. Toch
is de geest der troepen steeds uitmuntend en
terecht, want zij hebben bij alle ondernemingen
gezegepraald.
De val van den kraton wordt nabij geacht,
doch er is nog veel te werken om dezen zon
der aanzienlijk verlies aan den moedigen vij
and te ontnemenwegens het bedekt ter
rein en de achtergelegen werken. Drie der
volgelingen van onzen zendeling, die belast was
raet het overbrengen van brieven naar den Kra
ton, waren den vorigen dag ontsnapt en heb
ben het vermoorden van den zendeling bericht.
Zaterdag namiddag ontvingen wij nog
de volgende Reuter-depêches, die wel van
vroegere dagteekening zijn dan het nieuwste
Regeeringsbericht, maar toch eenige nog niet
vermelde bijzonderheden behelzen, die niet van
gewicht ontbloot zijn
Penang, 17 Jan. pe Penang Gazette heeft
van haar correspondent te Atchin de volgende
berichten ontvangen
Atchin, 12 Jan. De Nederlandsche troe
pen zijn een bombardement begonnen tegen
den Kraton. Zjj zjjn voornemens den Kraton
te bestormen, zoodra er bres geschoten zal
zijn. Nog een ander inlandsch hoofd beeft de
zaak der Atchineezen omhelsd, na geweigerd
te hebben onzijdig te blijven, ondanks het aan
bod van de Nederlanders, dat zij in dat geval
de blokkade van zijn grondgebied zouden op
heffen.
Atchin, 12 Jan. Een troep van 2000 At
chineezen heeft het hoofdkwartier van de Neder
landers in den rug aangevallen op een oogen-
blik, dat het grootste gedeelte van het Neder
landsche leger daar niet aanwezig nas.(??) De
Atchineezen werden teruggeslagen."
In een schrijven uit Singapore aan het
Amerikaansch dagblad The World wordt be
weerd, dat van de zijde van Atchin nog steeds
pogingen bij de Vereenigde Staten worden
aangewend om een tractaat met dat land te
verkrijgen en de Amerikaansche pers op dat
denkbeeld te verlekkeren, door grooten ophef
te maken van de rijke hulpbronnen, die Atchin
bezit. Dagbl
De Eerste Kamer heeft alle begrootings-
wetten, de meeste met algemeene, enkele met
één stem tegen, aangenomen.
't Wetsontwerp op 't hooger onderwijs
is bij de Tweede Kamer ingekomen en bevat
de hoofdgedachten der ontwerpen van '68 en
'69. Er blijven drie Hoogescholen bestaan,
maar de theologische faculteiten worden op
geheven en er wordt eene faculteit ingevoerd
voor de godsdienst-wetenschappen. De Herv.
kerk verkrijgt een eigen kweekschool met een
gelijk bedrag tot subsidie, als nü aan de fa
culteiten wordt uitgekeerd. Gymnasia en Athe-
naea worden ingericht voor "t hooger onder
wijs, terwijl door mededeeling harer statuten
ook bijzondere inrichtingen voor hooger on
derwijs erkend zullen worden. N. V. Ct.
Naar men verneemt is door de politie
alhier ontdekt eene sedert eenigen tijd plaats
hebbende oplichterij bij verschillende winke
liers, ten nadeele van een geacht ingezeten, door
het op diens naam halen van verschillende
goederen, en die ten eigen profijte in de leen
bank alhier te verpanden. Yan een en ander
is proces-verbaal opgemaakt.
Uit Rotterdam wordt gemeld: Naar wij
vernemen, heeft Z. M. de Koning de uitnoo-
diging der feestcommissie, om de viering van
het jubilé zijner Regeering alhier bij te wo
nen, aangenomen. Waarschijnlijk zal de dag
der feestviering voor deze stad worden bepaald
op Vrijdag 15 Mei, daar op 14 Mei Hemel
vaartsdag valt. {H.)
Een brief, inhoudende een bankbiljet van
ƒ60, EE. no. 5900, van 's Heerenhoek naar
Steenbergen, is niet aan zijn adres bezorgd.
De officier van justitie te Goes verzoekt op
sporing, aanhouding en bericht.
Wij hebben van het Departement van
Financiën ontvangen de staten van de in-,
uit- en doorgevoerde voornaamste handelsarti
kelen, gedurende de maand November 1873,
welke staten aan ons bureau voor belangheb
benden ter inzage liggen.
Uit Middelburg wordt geschreven, dat
aldaar gegronde hoop bestaat voor de ver
wachting dat men eerlang de vruchten zal
gaan plukken van de op Walcheren aange
legde groote zeewerken. Met zekerheid wordt
althans vernomen, dat de chef van het huis
Zeylen en Decker, scheepsreeders te Rotterdam,
te Middelburg een groot heerenhuis heeft
aangekocht, ten einde de kantoren der fiima
derwaarts over te brengen. Dat de schepen
van genoemde heeren van Middelburg zouden
uitgaan, zal waarschijnlijk te danken zijn
aan de gunstige bepaling, dat Middelburgsche
schepen slechts de helft der havengelden be
hoeven te betalen.
De heer Dassie ontving, bij de voorstel
ling van Dinsdag jl. te Middelburg, als blijk
van ingenomenheid met de waarlijk bewon
derenswaardige toeren, door hem ten uitvoer
gebracht, van 't publiek een sierlijke baleinen
rijzweep met Berlijnschzilveren knop en dito
band.
Te Enschedé loopt het gerucht, dat te
Delden de vorige week een meisje is bevallen
en daarna bezweken; men riep een dokter,
wien bij onderzoek van 't lijk dadelijk bleek,
dat er een bevalling had plaats gehad. De
dokter vraagde naar 't kind en dit werd daar
op uit een doos te voorschijn gehaald. Hier
door ontstond argwaan bij den geneesheer,
die daarop het lijk van de moeder nader on
derzocht en bevond, dat het meisje vermoe
delijk was vergiftigd. De beschuldigde, een
jongmensch, zou daarop gevankelijk naar Al
melo overgebracht zijn. D.)
Te Rotterdam is telegrafisch bericht ont
vangen van kapitein van der Eb, dat het Ne-
derlandseh koopvaardijschip Aeroliet, ter reede
van Soerabaija, tot op de waterlijn verbrand is.
De Amst. Ct. verneemt uit goede bron,
dat er ook valsche guldens, met het randschrift
God zij met ons, in omloop zijn.
Het U. D. verneemt, dat zich een ver-
eeniging van petroleum-handelaren gevormd
heeft met het doel om zich tpgen de gevolgen
der al te groote concurrentie te vrijwaren en
meer eenheid in de prijzen te brengen.
Te Amsterdam wordt vrij algemeen als
vermoedelijke oorzaak van den vreeselijken
brand in de pakhuizen aan de Houttuinen op
gegeven, dat aldaar o. a. balen katoen gebor
gen waren, afkomstig uit de pakhuizen op de
Brouwersgracht, waarin onlangs brand is ge
weest. Men onderstelt, dat die balen, waar
van de inhoud half verbrand en door het
bluschwater vochtig geworden was, door zelf
ontbranding aanleiding tot de ramp hebben
gegeven.
Te Maastricht vertrok jl. Donderdag een
trein met 200 biggen bevracht, naar Aken.
De deuren van den waggon schijnen niet goed
gesloten te zijn geweest of van zelf te zijn
opengegaanalthans, bij aankomst van den
trein te Aken, waren er niet meer dan drie
biggen in den waggonDe anderen zijn uit
den trein gevallen en ten deele vermorseld;
voorzeker een curieuse biggenhistorie 1
Men meldt uit Blankenham (Overijssel):
Sedert eenigen tijd is de veehandel weêr le
vendiger geworden. Naar alle soorten, vooral
neurende koeien, is veel vraag. De prijzen
zijn hoog. Drachtige vaarzen tot 220, neu
rende koeien van ƒ225 tot 275.
Ten einde eenheid te brengen in de
verschillende plannen voor het huldeblijk aan den
Koning, heeft de heer Plato, burgemeester van
Meerkerk, in een schrijven aan den burge
meester van Amsterdam, het denkbeeld geop
perd dat de hoofdcommissie zich wende tot
Z. K. H. prins Frederikom diens raad in
te winnen. Alsdan, meent de heer Plato, be
staat de meeste waarschijnlijkheid, dat de na
tie een advies krijgt, dat in den geest zou zijn
van den Koning, en niemand zou dan nog
vasthouden aan eigen plannen of inzichten.
(jV. R. Ct.)
Men klaagt wel eens over de ongelijke
verdeeling van aardsche goederen; met de tem
peratuur is 't niet beter gesteld. Terwijl in
Berlijn reeds sedert een paar weken druk wordt
schaatsen gereden, wordt hier te lande te ver
geefs naar een flinke vorst uitgezien en heeft
het den schijn, alsof wij den winter van 1172
zullen hebbentoen kwamen de bladen uit in
Januari, of dien van 1421, toen in Maart alle
vruchtboomen in vollen bloei stonden, de ker
sen in April, de druiven in Mei rijp waren.
Ook de winter van 1662 zou in aanmerking
kunnen komen. In dat jaar werd zelfs in
't noorden van Duitschland geen kachel gestookt.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Naar men verneemt, beeft de Moerdijksche his
torie reeds gedeeltelijk navolging gevonden en wel te
üpheusden (Classis Tiel). Eenige dagen, nadat de Pre
dikant vertrokken en de Gemeente aldaar vacant ge
worden was, hebben de vroegere kerkvoogden, door
de Synode indertijd wegens overtreding der kerkelijke
verordeningen van hun lidmaatschap der Ned. Herv.
Kerk vervallen verklaard, maar nog altijd onwillig
om liun beheer neêr te leggen, ziclr plotseling van de
pastorie meester gemaakt. Gebruikmakende van de om
standigheid dat de arbeidster, door de tegenwoordige
kerkvoogden belast met het schoonmaken der pastorie,
haar voor een oogenblik verlaten en de deur open
gelaten had, hebben zij haar in bezit genomen en er
iemand van hunnentwege in geplaatst om haar te be
wonen en te bewaken. Deze persoon krijgt daarvoor
ƒ1 per dag en is bovendien rijkelijk voorzien van le
vensmiddelen en brandstof, zoodat het hem aan niets
ontbreekt. Kerkvoogden hebben terstond van de zaak
aangifte gedaan aan het Classicaal bestuur van Tiel,
dat nu maatregelen zal moeten beramen om de pas
torie te heroveren.
Naar men verneemt heeft de lioogere burgerschool
te Amersfoort een belangrijke verzameling monsters
van koffie, suiker, enz. ten geschenke ontvangen van
de Nederlandsche Handelmaatschappij.
Te Veendam is vóór eenigen tijd een Wis- en
Zeevaartkundige school geopend, die thans reeds ruim
50 leerlingen van verschillende plaatsen telt.
Onlangs is door den Groningschen gemeenteraad
het kweekelingstelsel als onderwijskracht veroordeeld
en daarom worden gaandeweg alle kweekelingen
door hulponderwijzers en hulponderwijzeressen ver
vangen. Tengevolge van een en ander hebben B.
en W. dier gemeente aan den Kaad voorgesteld, dat
aan de openbare lagere scholen binnen Groningen,
aanstaande onderwijzers en onderwijzeressen als kwee
kelingen tot eigen oefening zullen mogen werkzaam
zijn, onder door B. en W. te stellen voorwaarden.
Er is belangrijk nieuws uit Spanje. Car-
thagena, tot hiertoe het brandpunt van den
opstand der intransigenten, is in het bezit van
het wettig bewind. Het kabinet Serrano ziet
zich daardoor gered uit een der vele verlegen
heden, waarin het verkeert. De junta der mui
telingen en de uit den kerker losgelaten ver
oordeelden zochten en vonden een goed heen
komen op de fregatten, welke in handen der
opstandelingen zijn, doch deze bodems raak
ten slaags met het eskader van vice-admiraal
Chicarro. De Numancia (het schip der opstan
delingen van Carthagena) met 2500 vluchte
lingen aan boord, is den 13 Jan. des morgens
ten 8 ure in .de wateren van Mers-de-Kebir
geankerd. Het was uit de haven van Car
thagena, tusschen vijf fregatten doorvarende,
ontsnapt. Het te Oran aanwezige garnizoen
was op de been, in afwachting van bevelen
der Fransehe overheid. De bemanning en de
vluchtelingen van Carthagena, die zich aan
boord bevonden, zijn te Mers-el-Kebir aan land
gekomen en hebben zich aan de Fransehe auto-