Is de menscli een aap of is lig het niet?
zieze quaestie is nu eindelijk definitief beslist
/geworden en wel door een vrederechter in het
Gouvernement Jekateriuoslaw ïd Rusland, een
voudig op grond van het Russische strafwet
boek. Het rechtsgeding, dat tot de gelukkige
ontdekking leidde, komt in 't kort hierop neêr:
Een geneesheer bezit een aap, die op zekeren
dag door een voorbijganger met een steen
ernstig gekwetst werd. De zaak komt voor
den vrederechter. Het geneeskundig onderzoek
constateert, dat de kwetsuur, die aan Jolie
werd toegebracht, tot de zware kwetsuren ge
rekend behoort te worden en de vrederechter
decreteert dientengevolge, dat het vergrijp ge
straft moet worden krachtens 1477 van
het wetboek voor crimineele en correctioneele
rechtspleging (dat door den wetgever zeer
waarschijnlijk voor menschen en niet voor
apen gemaakt werd). Dagbl
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Aangenomen het beroep naar Maassluis door ds. Ver
hoef, pred. te Wissekerke.
Bedankt voor Z. Beijerland de heer E. J. van Wisse-
linah, pred. te Antwerpen.
£)e heer de Pree, pred. bij de Chr Geref. gemeente
alhier, heeft voor het beroep naar Pernis bedankt
De Raad der gemeente Opsterland heeft besloten, aan
de hulponderwijzers, die zich schriftelijk verbinden, om
gedurende het jaar 1874 in dienst der gemeente te blij
ven, eene gratificatie van ƒ100 ieder toe te kennen.
AFLO OP~BESTE DIN G EN.
Bij de plaats gehad hebbende besteding van de in
dijking van het Schenge is ingeschreven door
Pieier Bos Az., voor 364000,
L. A. van Haaften, - 309000,
11. Seret Yz., - 299900,—
D. Bolier, - 278000,
A. Volleert, - 276400,
XV. J. Schram, - 268900,—
L. Kalis Kz., - 248400,
J. van de Nadok en 1 «,7,10
Joh. Monster, J 1Da'40
Het werk is gegund aan den heer L. Kalis Kz.
Rechtzaken.
De Arrondissements Rechtbank le Goes heeft dd. 17 November
de navolgende vonnissen uitgesproken als:
1. J. d. R. zoon van Josephus, 24 jaar, werkman geboren te
Boschkapelle wonende te Stoppeldijk, beklaagd van moedwillige
verwondiug, daarvan vrijgesproken de kosten, te dragen door den
slaat.
'2. G. d. B. 24 jaar, zonder beroep, geboren te llontenisse
wonende te Stoppeldijk, beklaagd van hoon daarvan vrijgesproken
de kosten te dragen door den staat.
3. A. J. 11. zoon van Jan, 47 jaar, visscher en herbergier
geboren en wonende te Philippine, schuldig verklaard aan houn
gepleegd onder verzachtende omstandigheden, veroordeeld tot
eene geldboete van vijftig cent, subsidiair in eene gevangenisstraf
van een dag en in de kosten van liet rechtsgeding, desnoods
invorderbaar bij lijfsdwang.
4. a. Ch. L. M. 56 jaar, zoon van Francics, werkman geboren
te Waarschoot (Belgie) wonende te Sas van Geut.
b. F. v. H. zoon van Francois, 23 jaar, metselaar en scheeps-
trekker geboren en wonende te Sas van Gent, beklaagd van
moedwillige mishandeling, gepleegd, onder verzachtende omstan
digheden. De eerste beklaagde daarvan vrijgesproken de kosten
ten zijnen aanzien gevallen te dragen door den staat.
De tweede beklaagde veroordeeld tot eene geldboete van acht
gulden subsidiair in eene gevangenisstraf van drie dagen en in
de kosten van dit rechtsgeding ten zijnen aanzien gevallen des
noods invorderbaar bij lijfsdwang.
J. D. zoon van Frans, 53 jaar, leurder, geboren te Scherpenisse
wonende te 's Gravenpolder, schuldig verklaard aan eenVoudigen
diefstal gepleegd onder verzachtende omstandigheden, veroordeeld
tol eene cellulaire gevangenisstraf van acht dagen en in de kosten
van dit rechtsgeding, desnoods invorderbaar bij lijfsdwang.
Door den heer Kantonrechter, te Goes, zijn in dato 27 Dec.
4873, de navolgende vonnissen gewezen:
4e. J. A. F. oud 21 jaren kockbakkersknecht; K. K. oud
21 jaren arbeider; F. B. W. oud 21 jaren kockbakkersknecht;
D. d. B., oud 21 jaren, timmermansknecht1'. M. d. M. oud
49jaren, schildersknecht; P. T. oud 24 jaren, kruidenierskneebt
en W. d. H. oud 21 jaren arbeider, allen 'wonende te) Goes
beklaagd van gezamenlijk en in gemeen overleg, verwekken
van nachtelijk burengerucht, tot verstoring van de rust der
ingezetenen: veroordeeld ieder in eene geldboete van f 5,50,
subsidiair, ieder in eene gevangenisstraf van een dag en solidair
in de kosten c. e.
2e. A. v. d. L. oud 29 jaren; J. O. oud 24 jaren; N. Z. oud
'20 jaren; A. L. oud 19 jaren; allen arbeiders te Kapelle; J. L.
oud 20 jaren, boerenknecht te tNieuwedorp en D. S. arbeider
te Kapelle (deft.) beklaagd en verootdeeld terzelfde zake als
voren
5e. C. H. oud 23 jaren, arbeider te Rilland, beklaagd, van het
jagen op Zondag, zonder akte en zonder schriftelijke vergunning
van den eigenaar van liet jachtveld veroordeeld in 2 geldboeten
ieder van f 10. verbeurte van het in beslag genomen ge
weer veroordeeld in de kosten c. e. subsidiair in eene gevan
genisstraf van drie dagen voor iedere boete.
OPENBARE VERGADERING
va.n den
BAAD der GEMEEÏTE GOES,
op Woensdag den 24 December 1873,
des avonds ten 7 ure.
Voorzitter de heer mr. M. P. Blaaubeen.
Tegenwoordig 12 leden en de Secretaris. Afwezig
de heer mr. J. G. de Witt Hamer met kennisgeving.
I. De notulen der vergadering van den 3 December
jl. worden gelezen en goedgekeurd.
II. De Voorzitter doet de volgende mededeelingen,
die allen, zooveel noodig met goedkeuring, voor noti
ficatie worden aangenomen;
dat op Zaturdag den 29 November de aanbesteding
heeft plaats gehad van de levering der kleeding voor
de politieagenten, en dat deze is aangenomen door
J. J. Loobeek voor ƒ489.60; 1
dat het maken van twee riolen (een achter de
huizen tusscheu 2 Poorteu en een van den zinkput
bij het Raadhuis tot op de Groote Markt) bij aanbe
steding op Zaterdag 13 December is gegund, het
eerste aan A. Smit voer 398, het tweede aan U. lloots-
mans voor 189;
dat het verankeren der slagstijlen aan het buitensas
op Zaterdag den 6 December is aangenomen door
Pieter Buijtendijk voor de som van 665
dat de geagreëerde ten kantore van den Gemeente
ontvanger C. J. Kooman, door verandering van be
trekking, sedert 13 Dec. als zoodanig niet meer werk
zaam is en bnrg. en W. in hunne vergadering van
13 Dec. op verzoek van den Ontvanger tijdelijk hebben
vergund, dat bij ontstentenis enz. de heer C. Ris-
seeuw, griffier ter Secretarie, als geagreëerde zal op
treden
dat, ten gevolge van het overlijden van den lijk
drager A. van Delft, de oudste assistent, A. de Beste
in diens plaats op de lijst is gebracht, terwijl tot
assistent-lijkdrager is benoemd J. C. John.
III. Als ingekomen stukken worden ter tafel gebracht
a. Missive van Ged. Staten, tot terugzending der
Geineente-begrooting voor 1874, voorzien van het
bewijs hunner goedkeuring;
h. Missive van dezelfdenhoudende bericht van
ontvangst van het gewijzigde reglement op het brand-
wezen, welk reglement bereids is algekondtgd en weldra
in druk aan de leden zal worden rondgedeeld;
c. Bericht van het Burgerlijk Armbestuur, dat de
heer D. Hildernisse als lid is geïnstalleerd en zitting
heeft genomen;
d. Bericht van Mevr. de wed. E. van Maenen
Metgier, dat zij de benoeming tot regentes van het
Gasthuis aanneemt;
e. Mededeeling van de directie der Leenbank, dat
de heer A. Schraver Kz. als boekhouder is beëedigd;
Bericht van den heer L. Heijboer, dat bij den
5 Januarij 1874 zijne betrekking als hulponderwijzer
aan de school der 2e klasse zal aanvaarden
g. Aanbeveling der heeven mr. J. I Del Baere en
mr. J. L..H. Liebert, ter benoeming van een lid in
de commissie van toezicht op bet Middelbaar ouder
wijs, ten gevolge der periodieke aftreding van eerst
genoemde, die ter visie gelegd wordt.
h. Eenige Staatsbladen, die bij de verzameling ge
voegd zullen worden.
IV. Aan de orde is: afstand van grond om en by de
Zonstoof. Van geïnteresseerden in die stoof is een
bericht ontvangen, dat zij het raadsbesluit van 9 Octo
ber jl. in nadere overweging hebben genomen en thans
verzoeken hun schrijven van 23 October als niet inge
komen te beschouwen, en dat zij bereid zijn, de gronden
rondom die stoof in erfpacht en gebruik te aanvaarden
op de wijze en tot den prijs als in boiengenoemd be
sluit is aangegeven, en dat zij aanbieden den grond,
waarop de stoof gebouwd is, en de strook van 5 meters
ten oosten en noorden, van de gemeente in eigendom
over te nemen voor eene som van ƒ800, zulks onder
toekenning van het recht van wederinkoop aan de
zijde der gemeente, gedurende vijf jaren.
De Voorzitter zegt, dat burg. en weth. adviseeren om
het aanbod der geïnteresseerden aan te nemen, en in
verband daarmede afwijzend te beschikken op het ver
zoek van den heer J. J. van den Broeke, om denzelfdeu
grond, waartoe zij toch zouden geadviseerd hebben, de
wijl de gronden te groote behoefte zijn voor de Zonstoof.
De heer mr. Del Baere herinnert dat de raad reeds
een besluit in deze zaak heeft genomen en wel op den
grondslag, door den heer Busing berekend. Spr. was
niet gezind tot afstandmaar zijn gevoelen werd niet
door de overige leden gedeeld. Evenwel kan spr. niet
begrijpen, waarom de geïnteresseerden de gronden nu
voor een koopje willen hebben.
De Voorzitter antwoordt, dat de redenen, waarom de
grond voor minder dan den gewonen prijs zou wor
den afgestaan, tweevoudig zijn, gelijk burg en weth.
reeds hebben medegedeeld. Vooreerst geldt het hier
niet het stichten van eene nieuwe onderneming, maar
een soort van transactie over een zaak, die meer
dan twee eeuwen heeft bestaan. Ten tweede zijn
in aanmerking genomen, de slechte vooruitzichten
voor de industrie der meekrapbereiding door de. alizarine.
De heer mr. Del Baere verklaart, dat juist de tweede
grond hem tegen den afstand doet zijn. De zaken
der meestoof gaan slecht en nu begrijpt spr. niet,
waarom de geinteresseerden nu de gronden willen
koopen. Er moeten andere redenen zijn. Hij noemt
bet eene dwaasheid, gemeentegronden aan een tering
achtige zaak af te staan.
De heer Fransen van de Putte zegt, in herhaling
te moeten treden van hetgeen hij vroeger heeft gezegd.
De geïnteresseerden hebben een gratuiten titel van
bezit, waardoor de gemeente niets van den grond ge
niet. Om daaraan een einde te maken zijn onderhan
delingen aangeknoopt. Nu komt de heer Del Baere
daarop terug en vindt hij het onbegrijpelijk, dat men
voor eene teringachtige zaak gronden in koop vraagt.
Spr. herinnert echter aan het door hem gesprokene
in de vergadering van 9 October. Het verzoek is in
gediend op uitdrukkelijk initiatief van burg. en weth.
De eigenaren der stoof bezaten van 1595 den grond,
waarop de stoof staat, doch hadden zich langzamer
hand meester gemaakt van de gronden om en bij het
gebouw, zonder dat daarvoor iets betaald werd. Daar
aan moest een einde komen en van daar dat burg. en
weth eene regeling hebben Voorgesteld. Voor de ge-
interesseerden was het beter en «oordeel iger, de zaak
te laten zooals zij was, maar burg. en weth. wilden het
wederrechtelijk Dezit doen ophouden en hebben een
schrijven gericht aan de geinteresseerden. De grond
slag was, dat er eene schikking moest plaats hebben
en de slotsom was, dat de gemeente iets zou krijgen
voor niets, en wel f 70 'sjaars, gedeeltelijk in renten,
gedeeltelijk in jaarlijksche retributie. Burg. eu weth.
meenden, dat ƒ700 voor koopsom van den grond bil
lijk mocht heeten. De heer Busing heeft zich daar
tegen verklaard en voorgesteld de koopsom te bepalen
op deuzelfden prijs als voor andere gemeentegronden.
De geinteresseerden verklaren zich nu bereid
ƒ800 te geven en spr. gelooft, dat men hun aanbod
moet aannemeu. Anders staan slechts twee wegen open:
de toestand te laten zooals zij is, of de stoof te doen
afbreken.
(De heer mr. Del Baere verlaat de vergadering.)
De heer Busing kan niet instemmen met den heer
Fransen van de Putte en vraagt waarom, indien wer
kelijk het verzoek is geschied om een einde te ma
ken aan een ouregelmatigen toestand, niet reeds sedert
1860, toen door de eigenaren van de Zonstoof een
dergelijk verzoek was ingezonden en door den raad
daarop afwijzend beschikt, jaarlijksche retributie is
geeisebt van den wederrechtelijk iu gebruik genomen
grond. Thans nu de zaak der meestoven kwijnende
is zou men den grond afstaan. Spreker ziet niet in
dat het in het belang der gemeente kan zijn dat men
dit voor 800,doe, te meer niet omdat wij de
innerlijke waarde van den grond niet kennen. De
geinteresseerden hebben onder gratuiteD titel slechts
in bezit 13 A. 10 C. Indien het aanbod niet wordt
aangenomen dan zou de gemeeute slechts 24,
'sjaars missen, en slechts een korten tijd omdat de
stoof Diet lang meer aan hare bestemming zal kun
nen beantwoorden.
De heer dr. van Renterghem ondersteunt zeer het
gevoelen van den heer Busing, ook, omdat er con
currentie is voor het verkrijgen van den grond; ge
tuige bet adres van den heer van den Broeke.
De heer jhr. de Marees van Swinderen wijst op
het recht van wederinkoop, dat de gemeente behoudt
en ziet dus bij den kwijnenden toestand der mee
stoven niet zulk een groot gevaar in den afstand
der gronden. Hij zal voor het voorstel van burg.
en weth. stemmen.
De heer dr. van Renterghem voert aan, dat de
toestand nog vijf jaren slepende kan gehouden wor
den en dat de gemeente dan de gronden kwijt is.
De heer Fransen van de Putte zegt, wat in 1860
niet geschied is, werd hoog tijd, dat hersteld werd.
Dat de gemeente slechts ƒ24,'s jaars zou missen,
als het aanbod van geintresseerden niet wordt ge
accepteerd, is eene abusive berekening. De som van
800,zal toch tegen 5 40,rente op
leveren.
De heer Busing antwoordt: de geintresseerden vra
gen 18 A. 35 C. in koop en bieden daarvoor 800,
maar de grond, waarop de stoof gebouwd is, en die
alleen in gratuiten titel bezeten wordt, bedraagt 13 A.
10 C. zoodat onder de 18 A. 35 C. ook begrepen is eene
oppervlakte van 5 A. 25 C. waarvoor pacht verschul
digd is. Tegen den koopprijs van 800,voor het
geheel, zou de som voor de 13 A. 10 C. 485,
bedragen, hetgeen een intrest kan opleveren van p.
m. 24,Wanneer nu de stoof nog 5 of 6 jaren
bestaan zal, dan toch heeft de gemeente slechts een
verlies van 150,terwijl wanneer nu het voor
stel wordt aangenomen eene som van 300,wordt
cadeau gegeven.
Het voorstel van burg. en weth. wordt nu in
omvraag gebracht en aangenomen met 6 tegen 4
stemmen. Tegen de heeren Busing, de Meulemeester,
Quist en dr. van Renterghem. De heer Kakebeeke
heeft zieh, op grond van art. 46 der gemeentewet,
van stemming onthouden.
V. Vervolgens wordt gelezen een adres van de
firma de wed J. C. Massee en Zoon, om aan haar
in eigendom aftestaan de oppervlakte van 3 A. 90 C.
aan den Keizersdtjk, naast het terrein waarop het
magazijn voor landbouwwerktuigen gebouwd is.
Burg. en weth. hebben bezwaar tegen de inwilli
ging van het verzoek, zooals het is ingediend. Er
is een riool met open monding aanwezig, en om
nu steeds bij dit riool te kunnen korneu, tot reini
ging en eventueel herstel, tevens om deu oprei voor
de brandspuiten te behouden, wenschten zij eene breedte
van 4 M. voor publieke dienst te reserveeren, en de
firma daar naast eene oppervlakte van 3 A. 90 \C.
in eigendom aftestaan, nadat die verklaard is n^et
meer ter openbare dienst bestemd te ziin, zulks tegèn
den prijs van 0.60 per C of 234,— voor het gehell.
De heer mr. van Doek moet verklaren, dat hij nov?
al bezwaar heeft teg.;n de inwilliging van het verzoek],
ook na de verandering, door burg. en weth., daariri
gebracht. Hij is niet tegen eene in-gebruik-geving
tot wederopzeggens toe. Indertijd was men tegen den
afstand van grond aan en bij de zonstoof, uil vrees
dat de uitbreiding der gemeente belemmerd zou wor
den. Dit is echter zeer problematiekmaar aan deze
zijde der gemeente, laat zich die uitbreiding beter
voorzien. Nog is in de laatste jaren eene geheele
straat aldaar verrezen en als nu eeu volgende gemeen
teraad de vest verder wilde dempen tot het sticht!
van woningen, zou de uitbreiding belemmerd word