1873. N°. 63.
Donderdag 29 Mei. 60ste jaargang.
Uithoofde van het Pinksterfeest zal
ons no. van aanstaanden Vrijdagavond
eerst door dat van Woensdagavond
worden gevolgd en dus op a. s- Maan
dag geen no. van dit blad worden
uitgegeven.
HOOFDELIJKE OMSLAGT"
Hoe de Staten Generaal 's lands roem
handhaven en 'slands belangen voorstaan.
V
GOESSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Vkijdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes ƒ1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 e.
COURANT.
Gewone adverteutiën worden a 10 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten met de daarop be
trekking hebbende dankbetuigingen van 1—8 regels a1,-
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragend»
en contant betaald, 20k c.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat het kohier van den
HOOFDELIJKEN OMSLAG voor het dienstjaar 1873,
zoo als het in de raadsvergadering van 23 April jl.
is vastgesteld, door Gedeputeerde Staten dezer pro-
vineie, bij hun besluit van 23 Mei no. 4 is goedgekeurd
en op heden aan den ontvanger ter invordering uit-
fereikt, zullende dus ieder aangeslagene verplicht zijn,
en aanslag op den bepaalden tijd te voldoen.
Goes, den 28 Mei 1873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
ii.
In ons vorig no. hebben wij uit de jongste
besluiten aangetoondhoe de houding van de
leden der Kamers belemmerend werkt op den
vooruitgang van het land.
En zoo is reeds sints eenigen tijd de houding,
vooral der Tweede Kamer, in 't algemeen. Op
welke vruchten der samenwerking tusschen Re
geering en vertegenwoordiging zal o. a. dit jaar
bij het sluiten der zittingen kunnen gewezen
worden
Men breekt eenvoudig af, verwerpt en be
strijdt wat men voor zich zeiven niet wil en
schijnt er niet aan te denken, dat het volk de
lijdende partij is.
Tal van zaken hebben jaren lang op regeling
gewacht. Zoolang deze niet tot stand komen is
er aan geen vooruitstreven te denken. De jaren
gaan heen met het ontvangen en bestrijden van
nieuwe ministeriën, met het onderzoeken van
wetsontwerpen, die men niet wil, met discus-
siën, die door een enkel votum alle waarde en
beteekenis verliezen; en 't is of het er op aan
gelegd wordt, om het roer van zaken in han
den te spelen van hen, die men steeds uitkrijt
als de vijanden van vooruitgang en volksont
wikkeling.
Over de treurige gesteldheid der Tweede
Kamer in deze dagen is maar ééne stem.
Door hare houding wordt het volksbelang
jammerlijk opgeofferd aan persoonlijke belan
gen, sympathiën en antipathiënen waar wij
bij den vreemdeling een ongunstig oordeel over
ons hooren, werpen wij elke besehuldiging van
het volk af. Zij komt voor rekening van 's volks
voorgangers, die vooral in de laatste jaren alles
aanwenden om vooruitgang onmogelijk te maken.
En toch ook op het volk rust eene zware
verantwoording. Het kan de stemmen zijner
vertegenwoordigers niet dwingen, het zou dat
niet willen; maar het kan vertegenwoordigers
kiezen, die, in plaats van een blaam over ons
te brengen, onzen naam onbesmet doen klinken.
Daarom niet jammeren over eene Tweede of
Eerste Kamer, die, naar ons oordeel, verkeerde
besluiten neemt, maar de oogen wijd open ge
zet om te zien, wie wij als onze vertegenwoor
digers kiezen. Wij willen geene ministeriëelen
quand même, geene partijmannen, al zijn ze
ook nog zoo vroom, maar flinke, eerlijke, den
kende, zoo mogelijk onpartijdige voorstanders
van onze belangen. Maar als wij dat willen,
dan niet praten maar handelen.
Als men de geschiedenis der jaren na 1848
nagaat, kan men wijzen op een tijdperk van
frisch en krachtig leven der liberale partij, een
tijdperk waarin die partij wetten tot stand bracht,
waarop wij tegenover het buitenland, met recht,
trotsch zijn; maar men kan ook wijzen op een
tijdvak van lauwheid, een tijdperk, waarin zich
het kamerlid het spelen met woorden en spits
vondigheden tot de hoogste eer rekent. Dat tijd
perk is het onze.
Bij de voortdurende onbestendigheid der mi-
nisteriëele zetels in den laatsten tijd, wordt ieder
verlokt om ook de proef eens te wagen en door
afstemming van alles wat een ministerie heil
zaam acht, de plaatsen aan de groene tafel te
doen openvallen.
Dit geldt wel voor alle partijen, maar als de
liberale leden eendrachtig waren, zouden ze door
hunne meerderheid de anderen neutraliseeren.
Daarom hen vooral sporen wij aan tot een
drachtige samenwerking ten nutte des lands.
Er is weder eene gevoelige les ontvangen.
Wanneer al de gevolgen daarvan zichtbaar
zullen zijn, zal het, maar dan misschien te
laat, ingezien worden. Wie weet, wat de
Kamer door hare afbrekerswoede over ons ge
bracht heeft.
Mocht ook het volk eens wijs worden. Mocht het
inzien, dat we niet alleen l^shoefte hebben aanman-
nen, volleerd in de kunstenarijen der rechtsge
leerdheid, maar ook aan mannen met gezond ver
stand en helder oordeeldie niet om hunne
welsprekendheid te toonen en zichzelven te dienen,
maar ter wille van de belangen des volks hunne
stem in de Kamer verheffen.
In onze jongste hoofdartikelen hebben wij betoogd
het nadeel, dat de houding der Kamers in 't algemeen
aan 'slands vooruitgang berokkent.
Onze Haagsche correspondent zond ous Maandag
een schrijven, dat gedeeltelijk hetzelfde onderwerp be
handelt. Het volgende, dat nog eenige juiste opmer
kingen over de debatten der vorige week en den toe
stand van het oogenblik bevat, achten wij belangrijk
genoeg om het optenemen.
DEN HAAG, 26 Mei 1873.
Eene zaak heeft bij de afstemming der rechterlijke
organisatie zeer de aandacht getrokken. Terwijl onder
de stemmers tegen deze wet onderscheidene liberalen
behooren, die of in den loop van het debat hunne prin-
cipiëele bezwaren hadden ontwikkeld of, wat minder
prijzenswaardig was, met geen enkel woord hun af
keurend votum motiveerden, al ware het slechts geweest
door referte aan de geopenbaarde bezwaren hunner
geestverwanten tegen een of ander hoofdbeginselter
wijl, zeggen wij, een deel der liberalen tegen de wet
stemde, was er geen enkel conservatief of clericaal, geen
één anti-revolutionair, die voor de wet was. Zonder
ling! Van den aanvang af en ook bij de discussie is
gezegd: dat deze zaak geheel van juridieken aard was;
dat de politiek daarbij niet te pas kwamdat de
quaestiën van cassatie, appèl in strafzaken, civiel
appèl bij den Hoogen Raad en afschaffing der hoven,
de competentie, de jurisdictie, de procureurs enz., dat
dit alles niets gemeens had met liberaal of conserva
tief, met godsdienst of staatkunde, met ministeriëele
zetels of ministeriëele crisis; maar toch staat men hier
voor het feit, dat geen enkel lid der gewone aaneen
gesloten oppositie in dit geheel juridiek en weten
schappelijk vraagstuk van rechtshedeeling en rechts
pleging, zich met de voordracht kon vereenigen,
niettegenstaande de wijzigingen daarin ook door hare
geestverwanten, tot op den laatsten dag nog ge
bracht! Naast 9 liberalen, die zich bij deze wet,
volgens hunne overtuiging, meenden te moeten af
scheiden van hunne geestverwanten, waren 13 cleri-
calen in verbond met 7 orthodoxen en 10 conserva
tieven (waaronder enkele van twijfelachtige kleur), als
één man aaneengesloten. En deze bewerkten met de
hulp der 9 liberalen, waarvan zij wisten dat zjj tegen
waren, den yal der wet. En dan durven de organen
der conservatieve pers, waaronder tegenwoordig de
Amsterdamsche Courant hare vroegere spreekwoorde
lijke deftigheid opoffert aan Dagblad-heiligheid. dan
durven zij nog spreken van partij-discipline, volgzaaam-
heid, partij-taktiek der liberalen, daar waar eene op
positie quand-même zelfs over een aan de politiek
geheel vreemd onderwerp, als één man aaneengesloten
is en blijft om het Ministerie een échec te bezorgen,
al zou ook het grootste vaderlandsch belang daarbij
op het spel staanMaar waarom daarover nog meer
uitgeweid? Sedert men zelfs van de ramp op Noord-Suma-
tra, en van den oorlog tegen den beleediger van onze eer
en van onze vlag, een oorlogswerktuig gemaakt heeft
tegen het kabinet, sedert het plegen van derge
lijke politieke immoraliteit, is het brandmerk van on
eerlijke en verraderlijke partijzucht op het voorhoofd
gedrukt eener partij, die den Mahomedaanschen
menschenroover en slavenhandelaar tot hefboom bezigt
voor de bereiking van politieke oogmerken en tot
verkiezings-manoeuvre bij de stembus.
Wat moet het die welgezinde, hij uitstek nationale
conservatieven en die Christelijk historische vrome
leden wèl om het hart zijn geweest, toen daar in
het midden der week, kort na de afstemming der
Rechterlijke organisatie het gerucht in omloop ec zoo
doende ook in de pers kwam, dat het Ministerie be
sloten zou hebben zijn ontslag aantebiedenWat al
verwachtingen zullen niet gekoesterd zijn, welke com
binatiën niet bedacht, welke luchtkasteelen niet gebouwd
met het oog op de eindelijke bestorming van den
Kraton op het Binnenhof! Intusschen zóóver zijn wij
nog niet. Het gerucht heeft geloopen en zelfs in ge
woonlijk goed onderrichte kringen, maar men kan ook
losse woorden over mogelijke voornemens, naar gelang
van zekere omstandigheden, verward hebben met reeds
genomen besluit of bepaald aangenomen gedragslijn.
Hoe dit zij, met de meeste organen der liberale
partij zijn wij het volkomen eens, dat de wet op de
regterlijke organisatie hoegenaamd geen reden geeft,
tot collectief ontslag. Een of ander liberaal corres
pondent moge daar anders over denken of zich te
veel laten leiden door het gevoel van malaise over
de apathie en de fouten der liberale partij in haar
geheel genomen, eene wet op de rechterlijke orga
nisatie, zesmaal vroeger mislukt en eenmaal na moeie-
lijke geboorte levend begraven en uit het Staatsblad
naar de scheurmand verwezen, kan niet geven de
aanleiding tot eene ministeriëele crisis, met de ver
kiezingen in 't verschiet, terwijl bovendien de natie
ondubbelzinnig heeft doen blijken dat zij de Atchine-
sche oppositie verfoeit en de politieke toeleg er van
doorschouwt. Dat zal er niet minder op worden
wanneer zij ziet hoe nog bij de jongste discussie
over het crediet van 5'/a millioen die oppositie, bij
de laatste discussien op 29 en 30 April overmoedig
en uittartend, nu lafhartig en druipstaartend is af
getrokken toen men haar noodzaakte hare beschul
digingen door haar votum te staven.
In allerlei bochten wrong men zieh (van Zuylen
en van Lijnden met Haf mans als derde in den Bond) om
dit dilemna te ontkomen. En toch, gij, die zegt dat
de oorlog niet gerechtvaardigd, ja zelfs onrechtvaardig
isgij, die de Regeering beschuldigt van roekeloos
heid, gebrek aau doorzicht, plichtverzuim, gemis aan
diplomatiek beleid; gij, die schier partij trekt voor
Atchin contra eene Nederlandsche Regeering (waarin
Heemskerk en van Zuylen geen portefeuille hebben); gij
kondt, gij mocht de gelden niet toestaan om dien
onrechtvaardigen en ongerechtvaardigden, dien roe-
keloozen oorlog voorttezetten. Gij hadt ze moeten
afstemmen, en niet toelaten, dat een minister door
u als rechtvaardig en roekeloos gebrandmerkt, de zaak
tegen Atchin voortzette.
Maar neen; ouder allerlei argumenten, strijdig met
het uitgebrachte votum, stemde men, al retireerende voor
het voortzettten van een in eigen oog onrechtvaar
digen en van slecht beleid getuigenden oorlog, waar
omtrent men evenwel het noodige licht niet had ter
beoordeelingDus zou men weer gaan afwachten
Eilieve, zou men daarop of op de ministerieële
crisis wachten1
Hebben de conservatieven dan nog niet genoeg aan
de geweldige crisis, die op dit oogenblik diezelfde
partij en hetzelfde verbond in Frankrijk heeft in
't leven geroepen en waarvan de gevolgen niet te be
rekenen zijn?
