1873. N°. 59. Dinsdag 20 Mei. 60ste jaargang.
JACHTRECHT.
DRINKWATER.
Vertrek der landmail naar Oosl-Indië.
«OESSCHE
COERAOT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maak dag, Woensdag
en Vrijdag avonduitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes ƒ1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 e.
Gewone advertentiën worden a 10 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten met de daarop be
trekking hebbende dankbetuigingen van 1—8 regels a/1,-
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragenda
en contant betaald20, c.
BEKENDMAKINGEN
van liet Gemeente-bestuur.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
zullen op Zaterdag den 31 Mei a. s., des namiddags
ten een ure, in de groote zaal van het raadhuis, pu
bliek en aan den meestbiedende, voor vijt seizoenen,
trachten te verhuren
Het RECHT tot de JACHT in deze
gemeente, over eene uitgestrekt
heid van OïO Hectaren, ingaande
■net het openen der Jacht in het
loopende jaar,
op de voorwaarden, die daarvan ter secretarie dezer
gemeente ter lezing zullen liggen, van heden af tot
den dag der verhuring.
Goes, den 3 Mei J873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de scheikundige sub
commissie uit de openbare gezondheidscommissie al
hier, op nieuw een onderzoek heeft ingesteld naar het
water der openbare pompen en van eenige putten in
deze gemeente, en dat daarbij is gebleken, dat de kwa
liteit van het water sints het vorige onderzoek eene
merkbare vermindering heeft ondergaan.
De commissie heeft het door haar onderzochte water
in vier klassen gerangschikt en wel:
M° leer goed.
de pomp, in de kerkstraat bij liet stadhuis;
de put in den boomgaard van den heer dr. G. T.
Callenl'els.
2» Goed.
de put in het Bosch van den heer dr. G. T. Cal-
lenfeis.
3° B rij Goed.
de pomp in de Lange Vosstraat naast het huis van
mevr. de wed. H. C. van Deinse;
de pomp in het weeshuis (voorzijde');
de pomp in de Nieuwstraat aan den stal van den
beer i. G. Risseeuw.
4# Ondrinkbaar
de pompen op de Oude Vischmarkt, de Beestenmarkt,
de Klokstraat,in deSt Jacobsstraat.indebogt van Guinea
in de Lange Vosstraat aan het huis van den heer P.
Conradi, in de Singelstraat aan de school der le klasse,
in het Gasthuis (zoowel voor- als achterzijde), in de
's HeerHendrikskinderenstraat
de putten in het Weeshuis (achterzijde), in de weide
tegenover de begraafplaats, in het manhuis, en het wa
ter uit de vest bij de hofstede „de Struikelblok."
Goes, den 17 'Mei 1873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
POSTERIJEN.
Via MARSEILLE den 23 Mei per tweeden
trein naar Roosendaal.
B1NNENLANDSCHE BERICHTEN.
GOES, den 19 Mei 1873.
Zaterdag is Z. M. te Groningen aange
komen. Naar men verneemt worden de kos
ten ter versiering van Groningen, bij gelegen
heid van Z. M, bezoek, op p. m. 125000
begroot.
De Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië
heeft den 3 April uitgevaardigd de volgende procla
matie
Willende nakomen de verplichtingen, welke op het
Nederlandsch-Indisch Gouvernement rusten, om ae al-
gemeene belangen van handel en scheepvaart in den
Oost-Indischen Archipel tegen belemmeringen te be
veiligen;
In aanmerking nemende:
dat die belangen door de onderlinge geschillen en
vijandelijkheden der aan het rijk van Atchin onder-
hoorige Staatjes, waarvan enkelen bij herhaling de be
scherming van het Nederlandsch-Indisch Gouvernement
hebben ingeroepen, bij voortduring zijn geschaad;
dat de menigvuldige pogingen van de zijde van dat
Gouvernement, om aan zoodanigen toestand een einde
te maken, en een goed gevestigde verstandhouding met
Atchin in het leven te roepen, steeds zijn afgestuit op
den onwil van de bestuurders van gemeld Rijk, en op
hunne machteloosheid, om in de nderhoorigheden van
Atchin de rust en orde naar eiscli te handhaven
dat die pogingen onlangs zelfs zijn beantwoord met
misleiding en verregaande trouweloosheid op een tijd
stip dat het Nederlandsch-Indisch Gouvernement met
de meest welwillende bedoelingen zich in nadere ver
binding met Atchin heelt gesteld;
dat de bestuurders van dat Rijk zich daardoor heb
ben schuldig gemaakt aan schennis van het tusschen
dat rijk en het Nederlandsch-Indisch Gouvernement
op 30 Maart 1857 gesloten tractcat van handel, vrede
en vriendschap, en het mitsdien overtuigend gebleken
is, dat geen staat kan worden gemaakt op de goede
trouw van die bestuurders-,
dat het der Regeering onder deze omstandigheden
niet langer mogelijk is zonder krachtdadige middelen
een door het algemeen handelsbelang in Noordelijk Su
matra gevorderden staat van zaken te waarborgen;
dat het wijders voor Nederland's bestaan op- en
rustig bezit van Sumatra en met het oog op de be
langen, welke het Nederlandsch-Indisch Gouvernement
op dat eiland en in den Indischen archipel in 't alge
meen te behartigen heelt, dringend noodzakelijk is,
om aan de schadelijke gevolgen der dubbelzinnige po
litiek van- en der bij voortduring bestaande anarchie
in Atchin voorgoed een einde te maken;
dat met dit doel, als laatste poging, naar Atchin is
afgevaardigd een hooggeplaatst ambtenaar als Gouver-
nements-commissavis, ten einde aan de bestuurders van
dat Rijk opheldering en voldoening te vragen;
dat aan dien eisch niet binnen den gestelden ter
mijn is voldaan, en dientengevolge door voornoemden
Commissaris, krachtens machtiging van en namens den
Gouverneur-Generaal van Nederiandsch-Indie, aan den
Sultan van Atchin de oorlog is verklaard. r
En lettende op art. 43 van^het reglement op het
beleid der Regeering van Nederianbsch-Indie;
Doet bij deze van voorzegde oorlogsverklaring mede-
deeling aan elk, wien zulks mocht aangaan, en maakt
een iegelijk indachtig aan alle mogelijke daaruit voort
vloeiende gevolgen en aan de verplichtingen, welke
in oorlogstijd op lederen bnrger van den Staat rusten.
De Minister van Binnenl. Zaken brengt
ter algemeene kennis, dat aan de Rijkskweek
scholen voor onderwijzers met bet begin van
den cursus 1873/74, aanvang nemende 1 Sept.
1873, gelegenheid zal zijn tot plaatsing in bet
eerste studiejaar van negen kweekelingen te
's Hertogenboseb, negen ti Haarlem en tien te
Groningen, ten einde daar, op kosten van het
Rijk, opleiding tot hulponderwijzer te ontvangen.
De stukken, die met de verdere bijzonder
heden in de St.-Ct. van Vrijdag vermeld wor
den, moeten vóór 10 Juni 1873 vrachtvrij wor
den toegezonden aan den directeur der kweek
school, bij welke men geplaatst wenschtte worden.
De zitting der Tweede Kamer van Za
terdag was gewijd aan de voortzetting der
discussiën over de rechterlijke organisatie. Met
verwerping van alle amendementen, omtrent
den zetel van den Hoogen Raad te 'sGravenhage,
is art. 73 (civiele appelleu bij den Hoogen Raad)
aangenomen met 47 tegen 15 stemmen. (Zie
voorts de telegrammen in de binnenzijde dezer
courant.)
Door de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen is bekend gemaakt, dat van
heden af aan de stations: Rotterdam, Dordrecht,
Utrecht, 's Bosch, Tilburg en Roermond goed-
koope retourbiljetten naar Weenen verkrijg
baar zijn, geldig voor 30 en 21 dagen.
Belanghebbenden kannen aan ons bureau van
het plan dier goedkoope reisgelegenheid, dat
te uitgebreid is om in ons no. op te nemen,
inzage nemen.
Te Deventer bestaat eene grève van bij-
zonderen aard. De molenaars hebben plotse
ling het maalloon verhoogd en geweigerd daar
over met de bakkers in overleg te treden. De
bakkers daarentegen hebben nu besloten, om
hun graan niet meer te Deventer, maar in de
omstreken te laten malen, waartoe één bui
tenmulder onlangs op één dag 75 mud uit de
stad haalde.
In een telegram uit Rome van 15 dezer
wordt gemeld, dat de toestand van den paus
veel gunstiger is. Hij heeft de mis bjjgewoond
en ontvangt allerlei ambtenaren om met hem te
arbeiden.
De Köln. Zeit. behelst een artikel over
Atchin, dat met de volgende beschouwing
eindigt
»In het najaar zullen de Hollanders, met
frissebe en vermeerderde strijdkrachten, hun
nen aanval tegen Atchin hervatten. De be
woners van dit rijk zullen evenwel den tijd,
tot aan de hervatting der vijandelijkheden,
niet ongebruikt iaten voorbijgaan, maar zich zoo
veel mogelijk trachten te versterken. Dat
hunne goede vrienden, de Engelsche kooplieden
te Poeloe Penang en Singapore, voor wie niets
zoo ongewenscht zou kunnen gebeuren als de
inbezitneming van Atchin door Holland, eerst-
genoemden staat met alle kiijgsmateriale» zul
len ondersteunen, kan men voor zeker hou
den. Er wordt alzoo een oorlog voorbereid,
dien beide partyen ongetwijfeld met eene zelfde,
niets ontziende verbittering zullen voeren.
»Voor Atchin geldt het zijne tot nu toe
bewaarde zelfstandigheid, terwijl de overwinning
van dit rijk door Holland een des te grootere
politieke noodzakelijkheid is, nu zijne troepen
bij den eersten aanval op de Atchineezen de
nederlaag geleden hebben. Dat Holland in
dezen strijd vroeger of later overwinnaar zal
blijven, is waarschijnlijk, bijna zekernog
zekerder is het evenwel, dat deze strijd een
zeer verwoede en bloedige strijd zal worden.
Bij dit vooruitzicht troost alleen de gedachte,
dat misschien juist deze oorlog de grondslag
zal zijn tot vestiging, ook in Atchin, van even
welingerichte en heilzame toestanden, als thans
in het Nederlandsche Gouvernement op Suma
tra's westkust bestaan. Deze oorlog kan zelfs
de oorzaak worden, dat de bijna even gunstig
als Penang en Singapore gelegene hoofdstad
Atchin onder den Nederland3chen scepter nog
eenmaal als mededingster van genoemde rijke
en machtige handelsplaatsen zal optreden."
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Men meldt ons uit Ovezand van heden:
Jl. Donderdag arriveerde onze nieuwe leeraar dr.
de Wilde van Oudelande in onze gemeente. Deze aan
komst ging met eene bijzonderheid gepaard, die als
een goed voorteeken mag beschouwd worden van de
genegenheid, die ZEwd.in onze gemeente ondervinden
zal. Veertien ruiters, meerendeels bewoners van Drie
wegen, met welke gemeente Ovezand ééne kerkelijke
gemeente uitmaakt, hadden zich op de scheiding tus
schen Driewegen en Oudelande geposteerd om den
nieuwen predikant op te wachten en het was onder
dat geleide, dat ds. de Wilde te Ovezand aankwam.
Bij aankomst alhier boden 4 meisjes ZEwd. bouquet-
ten aan, en bestrooiden het pad naar de pastorie met
bloemen. Aan den ingang der pastorie werd de nieu
we predikant door kerkvoogden en onderwijzer wel
kom gelieeten. Een en ander werd door ZEwd. met
korte, hartelijke woorden beantwoord. Gisteren deed
hij, na verleden Zondag alhier bevestigd te zijn, zijne
kerkelijke intrede te Driewegen. Tot grondslag zijner
rede had hij gekozen1 Corinthen XIII9Wij ken
nen ten deeie en wij profeteeren ten deele.
Eene zeer groote schare was bij deze intrede tegen
woordig.
Het Antischoolwet-verbond heeft den verslaggever
van 't Utr. Dagbl. op de vergadering te Utrecht niet
willen toelaten. „Ilfaut lav er son linge sale en familie.'
Donderdag 12 Juni zal te Leiden een examen wor
den gehouden voor hoofd- en hulponderwijzers, die,
om geplaatst te kunnen worden aan bijzondere of ker
kelijke instellingen van lager onderwijs, verlongen on
derzocht te worden in de vakken, dié bij de school
wet niet worden genoemd, als: Bijbelsche, Kerkelijke
en Vaderlandsche geschiedenis, Christelijke opvoed-
kunde, (sic.) enz.