BURGERLIJKE STAND GOES,
40jarige Echtvereeniging
straf van 8 dagen cn in de kosten van het geding hoof
delijk en desnoods bij lijfsdwang op hun te verhalen.
IV. A. V. A. 25 jaar, landbonwersknecht, wonende fe
St. Jansteen, schuldig verklaard aan het beleedigen mei
woorden aan een bedienend beambte in functie, veoordeeld
tot een geldboete van 8,subsidiair in een gevangenis
straf van 3 dagen en in de kosten van dit rechtsgeding, des
noods invorderbaar bij lijfsdwang.
V. J. K. 60 jaar, schippersvrouw, wonende te Wemeidinge
schuldig verklaard aan het in het openbaar aan iemand toe
voegen van smaad- of scheldwoorden, de ten laste legging
van eene bepaalde ondeugd behelzende, gepleegd onder ver
zachtende omstandigheden, veroordeeld tot eene geldboete
van ƒ3,subsidiair in een gevangenisstraf van een dag
en in de kosten van het rechtsgeding, desnoods invorderbaar
bij lijfsdwang.
VI. J. V. G. 48 jaar, wonende te St. Jansteen, beklaagd
van moedwillige mishandeling daarvan vrijgesproken, de kos
ten te dragen door den staat.
BENOEMINGEN.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der registratie
en domeinen te Tholen den heer H. H. Schippers, thans
ontvanger der rechten en domeinen te Gennep.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Aangenomen hei beroep naar Vlissingen door ds. J,
J. Richard, pred. te Breda.
Bedankt voor Sneek door ds. II. W. Creutzberg, pred.
te Vlissingen.
Beroepen te Kruiningen ds. B. A. de Jongpred. te
Bo ven-Hardinxve ld
Teyler's Godgeleerd genootschap te Haarlem heeft be
sloten, twee niewe prijsvragen uit te schrijvenlo.
Wat leert de volkenkunde op haar tegenwoordig stand
punt aangaande 's menschen godsdienstigen aanleg?
2o. Geschiedenis en beoordeeling van den stelregel: ae
vrije Kerk in den vrijen Staat.
Tevens herhaalt het Genootschap de reeds voor 1871
uitgeschreven, maar onbeantwoord gebleven vraag:
„Een verhandeling over de verhouding van de leer
stelsels der Protestantsche kerkgenootschappen tot het
leerbegrip van den Apostel Paulas."
De prijs van het best en voldoend gekeurd antwoord
op ieder dezer vragen bestaat in een gouden eerepen
ning ter waarde van ƒ400.
Te Nisse is in de raadsvergadering van den 13 Nov.
jl: de jaarwedde van den hoofdonderwijzer met 50
verhoogd.
Op de voordracht voor de benoeming eener hulp
onderwijzeres aan de meisjesschool voor meer uitge
breid lager onderwijs te Groningen komt als no. 2
voor mej. A. B. L. Timans te Goes.
BESTEDINGEN.
Als vervolg op ons bericht van 21 October jl kunnen
we melden, dat de bouw van het schoollokaal te Yerseke
is gegund aan B. den Exter van den Brink te Krab-
bendijke voor de som van 7600.
Plaatsgebrek noopt ons het buitenlandsch over
zicht heden achterwege te laten.
Ingezonden Stukben.
BRIEF UIT N1SSE.
Vervolg.)
Ik zou mijne taak over deze zaak als afgedaan kun
nen beschouwen, ware het niet, dat ik eenige opmer
kingen uit de handelingen der Nissenaren mij veroor
loof te maken en die ik het publiek ter behartiging
aanbeveel. Het gebeurde alhier is eenig en opmerke
lijk. Het volk is hier anders vreedzaam en maklijk
te regeeren. Vroeger heeft het altijd het wettig gezag
eerbied bewezen; het was in alles gehoorzaam, ja zelfs
ietwat slaafsch.
Over geen enkel bestuur werd er morrend gesproken,
men was tevreden, men was rustig. Maar die gelukkige
toestanden behooren tot den verleden tijd. De volks
geest is sedert eenige jaren veranderd, en had men
dien geest eeriigszins willen raadplegen, waarop door
andersgezinden zijdelings wel eens is gewezen, men
had veel onaangenaams kunnen voorkomen, dat nu
geschied is.
Het vrijheidsgevoel is ontwaakt, en zooals dit overal
luide spreekt, doet het ook hier zijn recht gelden. Het
onderwijs heeft daaraan een machtig aandeel, en hoe
onvolkomen men op de meeste dorpen daarvan nog
partij weet te trekken, toch is meerdere ontwikkeling
daarvan het zekere gevolg. Ontwikkeling staat overal
met gulden letteren te lezende 19e eeuw geeft daar
van het symbool te aanschouwen. Het begrip is ont
waakt, dat de mensch iets meer is dan eending een
ding dat men kneden en wringen kan zooals men wil;
een wezen, dat men vroeger de knie op den nek
plaatste, toen het met angstige blikken naar de oogen
der zoogenaamde heerscners of toongevers opzag, en
die zich het onbeperkte gezag, ja despotismus, toege-
eigend hadden.
Gelukkig, ja driewerf gelukkig het volk, dat goed
onderwijs weet te waardeerendit geeft leven en
voorspoed. Het onderwijs leidt tot onderzoek, en het
onderzoek leert der menschen waarde kennen. Het is
nog zoo vele jaren niet geleden, dat er hier in ons
dorp niet meer dan ééne Middelburgsche courant werd
telezen, en dat onder 3 of 4 personen. En thans wor-
en er minstens 8 of 9 nieuwsbladen van de eene
hand in de andere gevoerd. Dit is toch wel het ge
volg van het onderwijs, dat nog meer vrucht zou af
werpen, als de scholen beter en langer bezocht wier
den, en als de onderwijzers overal door geschikte hulp
werden bijgestaan, om de leervakken doelmatig mede-
tedeelen. Mochten de gemeentebesturen toch beter het
lager onderwijs willen begrijpen, als de grondzuil van
des menschen' bestaan, dan zou zoogenaamde zuinig
heid, bij vele geen slagboom zijn, welke zoo belem
merend op het volksgeluk werkt. Dan zouden overal
kleine schoolbibliotheken worden opgericht; dan zou
er iets meer voor den armen mensch worden daarge-
steld, die zoo vaak verstoken is van ooit een nuttig
boek te kunnen lezen, tot leering, ontwikkeling en
volmaking. En gij, die alle ontwikkeling tegenstaat,
koestert geene vrees, dat daardoor een revolutiegeest
zal geboren worden, tot welke gedachte het gebeurde
te Nisse u licht' vervoeren kon.
Neen, een wijs bestuur zal wijze da 1, n voortbrengen,
en liet volk zal geene redenen vinden, zich daartegen
te kanten Daar zal het vreedzaam en steeds gelukkig
leven. Waarschuwend is het vourbeeid, te Nisse ge
geven, voor ieder dorp, en voornamelijk daar waar
nog zeker despotisme zijn zetel heeft gevestigd.
Als het volk zijn recht laat gelden, wanneer het vrij
heidsgevoel spreekt, dan wordt de bestaande toestand
omvergeworpen, en gelukkig dan, dat er alleen een
oud bestuur door een nieuw wordt vervangen, en dat
zulks door geene baldadigheden of bloedvergieten tot
stand gebracht wordt.
Als de woorden waarheid behelzen, van zeker staat
kundig blad, dat zegt: ,,'t is om den vrede te bekomen
dat de oorlog wordt gevoerd," dan wil ik hopen, dat
de weldaden des vredes ons deel zullen zijn; dat de
verhitte gemoederen tot kalme rust zijn gekomen, en
dat hot gestoorde evenwicht zich zal herstellen en zich
oplossen zal in liefde tot elkander. Het zou jammer
zijn dat in zoo'n kleine gemeente tweedracht moest blij
ven bestaan. Van zoodanigen toestand is geen heil
te verwachten. Eendracht bouwt een huis, tweedracht
rukt het omver. Ik kan de verzekering geven, dat er
geen strijd tegen personen is gevoerd, maar alleen
tegen zakeu. Er. nu er aan den volkswensch is vol
daan, nu hoop ik dat er onder het nieuwe Kerkbe
stuur zegen voor onze gemeente mag opdagen. Zeer
zwaar zijn de plichten, die op zijne schouderen rusten
en op zijne daden is het oog der Nissenaren gevestigd.
Laat op die daden het stempel, der eerlijkheid mogen
gedrukt worden. Dat de gemeente niet bedrogen zij.
Is rechtvaardigheid zijne hoofddeugd, dan zal geen
vuig eigenoelang het richtsnoer zijner handelingen zijn,
maar zal dit gewillig aan het algemeene belang wor
den opgeofferd. UW CORRESPONDENT.
In hare vergadering van eergisteren is door de ver-
eeniging „Gemeentebelang4 aangenomen het voorstel
om een adres te richten tot den raad dezer gemeente,
om de grondslagen van den Hoofdei. Omslag zoodanig
te wijzigen, dat deze voortaan berust op:
1°. aanleg naar het juiste inkomen, met inachtneming
van ieders draagkracht,
2°. eigen aangifte,
3°. openbaarmaking en verkrijgbaarstelling der lijst.
Dit adres zal door eene commissie ontworpen en
de teekening nader geregeld worden.
HET BESTUUR.
Goes, 15 Nov. 1872.
Aan de Redactie der Ooessche Co want.
VACCINE DWANG
en
(ECONOMISCHE SPIJSUITDEELING.
Onder het opschrift „Vaccine dwang" bevatte no.
88 der Nieuwe Coessclie Couranteen kort ingezonden
artikel, waartegen ik eenige bedenkingen wensch in
het midden te brengen. Ten einde allen schijn van
partijdigheid te vermijden, neem ik de vrijheid zoo
wel de redactie dier courant als de uwe te verzoeken
aan die bedenkingen een plaatsje in te ruimen.
De werking toch der commissie tot ceconomische
spijsuitdeeling binnen deze gemeente is eene zóó wel
dadige en eene zoo ten volle aan de behoeften die
het winterseizoen met zich brengt beantwoordende, dat
ik het diep betreuren zoude, zoo die commissie door
verminderde geldelijke ondersteuning gedwongen werd,
op minder onbekrompene wijze het hare er toe bij
te dragen om tal van behoeftige huisgezinnen in den
winter met eene warme voedende spijze te bedeelen,
zooals die armen zich die zelf onmogelijk zouden
kunnen verschaffen.
Ik geloof te mogen veronderstellen, dat dit vol
mondig, niet alleen door het meerendeel, maar door
alle mijne medeburgers zal beaamd worden; doch ik
wenschte den heer I, ter tegemoetkoming aan zijne
bezwaren, te wijzen op de werking van het burgerlijk
armbestuur en op de weldadige verandering die door
de toepassing der voor dit collegie bestaande veror
dening in den toestand der noodlijdende volksklasse
in onze stad gekomen is.
Art. 7 der genoemde Verordening luidt namelijk
i,Geen onderstand wordt verstrekt:
„lo. aan ouders, wier inwonende kinderen,
„a. op den geschikteu leeftijd niet gevaccineerd
„worden
bniet geregeld ter schoolgaan te weten die
„van 3 tot 6 jaren op de bewaarschoolvan 6 tot
„12 jaren op de armen- of eene andere school; de
„meisjes van 5 tot 12 jaren op de naai- en breisehool
„c boven de 12 jaren oud zijnde, geene lidmaten
„van eenig kerkgenootschap zijn of geen godsdienstig
„onderwijs ontvangen
„2o aan personen, die zich voortdurend aan land -
„looperij of bedelarij schuldig maken;
„3o. aan personen, die misbruik maken van sterken
„drank
„4o. aan personen, die hunne vrouwen of kinderen
„aan hun lot overlaten."
Daaraandat die Verordening sedert eene reeks
van jaren behoorlijk is toegepast, is het toeteschrijven
dat het schoolverzuim en het daaraan verbonden be
delen en slenderen langs de stratenwat vroeger
„regel" was, thans bij wijze van „exceptie" voorkomt
en als zoodanig onlangs nog in een onzer stedelijke
bladen vermeld werd met betrekking tot een der
slechtst befaamde gezinnen in deze gemeente.
Met de vaccine is het evenzoo. Telde men vroeger
de niet gevaccineerden bij duizendenwat bij zeer
enkelen uit gemoedsbezwaar, bij verreweg de meesten
uit luiheid en onverschilligheid voortsproot, de dui
zenden, die onverschillig waren, zijn overwonnen en
slechts enkelen blijven, als bij uitzondering, zich tegen
de vaccine aankanten, en onder die enkelen zijn voor
zeker meer bedeelers dan bedeelden.
En wanneer dan nu voor die weinige uitzonderingen
wellicht meerdere onzer medeburgers zonder verder
nadenken den heer I zouden willen volgen, dan kan
hij zelf met anderen die gelden wel voor een ander
nuttig doel destineeren, anderen kunnen echter hunne
bijdragen in hun eigen beurs houden.
Is de heer I een invloedrijk persoon (wat ik niet
kan beoordeelen) zoo kan uit zijn voorbeeld, wanneer
dit door zeer velen wordt gevolgd, wellicht een
tweede soepkokerij ontstaan doch met het oog op die
gevolgen vraag ik den heer I of hij zijne bijdrage
voor de nu bestaande spijsuitdeeling niet oneindig
liever wil continueeren dan aanLeiding geven tot nog
meerdere verdeeldheid in de stad onzer inwoning, die
daaraan, helaas! reeds rijk genoeg is.
Zoo gaarne ik zelfhoewel voorstander der vaccine,
zoude wenschen de bepaling, dat niet gevacci
neerden niet bedeeld worden, te zien vervallenom
ook jegens andersdenkenden onpartijdig te zijn en hoe
gaarne ik daarom zoude wenschen, dat deze gezind
heid door de commissie der spijsuitdeeling gedeeld
werdben ik toch van meening, dat het alge
meen belang niet aan dat van enkelen mag opge
offerd worden, en dit zou het geval zijn, wanneer onze
bijdragen verminderden voor eene inrichting, die op
honderd huisgezinnen, die zij ondersteuntwellicht
één huisgezin afwijstwat dan voor de liefdadigheid
van particulieren overblijft en dan voorzeker ook niet
te kort komen zal.
Gaarne onderschrijf ik dien wensch
Goes
14 Nov. 1872. E. YAN DEN BOSCH.
LIJST VAN VERROOPIM.
Datum,
Plaats.
Voorwerp.
Notaris.
16 Nov. Kloetinge,
Boomen,
Pilaar.
20
V
Goes,
Eigend. rech- Mr. v. Dishoeck
ten amb. 'sHeer- en Pilaar.
Arendskerke,
20
r
Wissenkerke,
Boeren-insp.etc., Deurw. Stok-
mans.
21
II
Kloetinge,
Boomen&kapli., Paardekooper
Kakebeeke.
22
V
Hoedekensk.,
Meubilair,
Paardekooper
van de Bussche.
22
a
Wemeldinge,
Boomen,
Pilaar.
22
n
Ovezand,
Boomen,
Mr. v. Dishoeck.
23
u
Wolfaartsdijk,
Boomen,
Pilaar.
25
u
Kloetinge,
Boomen,
Paardekooper
Kakebeeke.
25
a
Heinkenszand,
Boomen,
Mr. v. Dishoeck.
27
u
Goes,
Eigend. rech
ten amb. Rilland
en Bath, Mr. Liebert.
27
K
Schore,
Boomen,
Pilaar.
29
If
Ovezand,
Boomen,
Pilaar.
29
II
's HeerArendsk., Boomen,
Mr. v. Dishoeck.
P
Hofstede,
van den Bussche.
4 Dec. Goes,
Boomen,
Mr. Liebert.
8
S
Ellewoutsdijk, Boomen,
Mr. Liebert.
19
K
Hoedekensk.,
Boomen,
Mr. Liebert.
280ste STAATS-LOTERIJ.
Prijzen van 100 en daarboven. 1 kl.
3e lijst. No. 191S6 ƒ5000; no. 181 en 12655, ieder
400;'no. 2137, 2317, 12S38, 14004, 17873 cn 19137,
ieder f 100.
4e lijst. No. 11467 ƒ1000; no. 15245, 16220 ieder
ƒ400.
van den 13 Nov. tot en met den 15 Nov. 1872.
Ondertrouwd en Gehuwd: Geene.
Geboren: den 13, Catliarina Corneliad. v.
Daniël Rouw en Elisabeth de Dreu.
Overleden: Geene.
CORRESPONDENTIE.
't Begin van de Varia in ons volgend nommer.
van
P. BRUGGEMAN (Burgemeester) l
en
M. C. STEKETEE. I
Baarland, 16 November 1872. J
Hunne dankbare kinderen
De ondergeteekende betuigt bij dezen
zijnen hartelijken dank aan vrienden en beken
den, en daaronder in 't bizonder aan hen, die
hij onwillens en onwetens vergeten heeft eene
bizondere kennisgeving te zendenvoor de vele
en hartelijke bewijzen van deelneminghem bij
het overlijden van zijnen vader bewezen.
Wemeldinge
10 November 1872.
P. DEKKER Janszoon.