BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
genoteerd. Meer dan jaar heeft de levering door elk der
boekverkoopers per kwartaal plaats gehad. Daarvan is een rooster
opgemaakt, waaraan met de meeste zorg de hand wordt gehouden.
Het bestuur behoudt daarbij het recht, om wat niet voldoet te-
rugtegeven. B. en W. achten het daarom beter, de zaak te behouden,
zooals zij nu isdoch stellen zich geen partij.
De heer Fransen van de Futte verklaart, dat het hem pijnlijk
aandoet, om tegen eene publieke aanbesteding te spreken. Toch
moet hij met de commissie in gevoelen verschillen, voornamelijk
wat de schoolbehoeften betreft. De aanbesteding zou ten ge
volge hebben, dat de onderwijzers bij het begin des jaars de be
paalde soort en hoeveelheid zouden moeten opgeven en daardoor
verstoken waren, om van in den loop des jaars nieuw verschij
nende schoolboeken voor het onderwijs gebruik te maken.
De heer mr. Bel Baere doet opmerken, dat wel gesproken wordt
van schoolbehoeften, maar dat hij deze niet in de memorie van
toelichting op dezen post vermeld vindt.
De Voorzitter zegt, dat de commissie in het vervolg van haar
rapport ook op aanbesteding van de schoolbehoeften aandringt,
en dat hij daarom deze beide posten te zamen in behandeling heeft
gebracht.
De heer MeijUnk verklaart, dat de provincie en verscheidene
gemeente-besturen aanbesteden en dat nergens geklaagd wordt.
Alleen over het zegel-papier is men, en terecht niet tevreden, doch
dit wordt in het groot door één fabrikant geleverd.
De Voorzitter zegt, dat het moeielijk gaat, hier te spreken,
over de aanbesteding van de schrijfbehoeften voor de provin
ciale griffie. Ondanks die aanbesteding iszoo hij meent
altijd een en dezelfde persoon aannemer. Spreker vreest voor
moeielijkheden bij aanbesteding. Nog in bet vorig kwartaal heeft
de secretaris geweigerd papier te ontvangen, omdat het niet
voldeed. Bovendien is de som te gering, om van aanbesteding
veel voordeel te verwachten.
De heer jhr. mr. Pompe van Meerden-voort vreest, dat er mis
verstand heerscht. Er wordt gesproken van eene geringe som,
maar behalve de 325 voor schrijfbehoeften, is 2Ü00 uitge
trokken voor schoolbehoeften.
De heer KakebeeJce merkt op, dat onder de som voor schrijf
behoeften ook de kosten van het papier voor de drukwerken be
grepen zijn.
De Voorzitter voegt er bij, dat onder de 20Ö0 voor school
behoeften is gerekend op p. m. 900 voor instrumenten ten
dienste der H. B. S.
De heer dr. Callenfeh is van oordeel, dat er geene moeie-
lijkheid aan de aanbesteding verbonden is. Men kan monsters
neerleggen en daarnaar laten leveren.
De Voorzitter verklaart dat het moeielijk is voor het uitvoe
rend collegeom telkens de leden van den raad aan het ver
stand te brengen, wat goed en voordeelig is. Het dagelijksch
bestuur heeft in deze meer ondervinding en wanneer dit het
vertrouwen van den raad bezit, moet men op zijne verklaringen
afgaan. De burgerij zal er genoegen van hebben, den secreta
ris veel moeite bespaard worden.
De heer dr. Callenfels is nog niet overtuigd, dat aanbeste
ding geen voordeel voor de gemeente zou opleveren.
De heer Fransen van de Putte acht het zeer gemakkelijk, om
te zeggen, dat de schrijfbehoeften moeten worden aanbesteed. Maar
aan de provinciale griffie is in deze veel meer uniformiteit, bij de
gemeente zijn meer détails.
De Voorzitter herhaalt nog, dat de boekhandelaars de school
boeken niet voor minder prijs zullen leveren dan ze door de uit
gevers genoteerd worden.
De heer jhr. mr. Pompe van Meerdervoort deelt mede, dat ze
aan de bizondere school voor minder prijs geleverd worden.
De Voorzitter wil gelooven dat dit plaats heeft, als het be
stuur ze rechtstreeks van den uitgever ontbiedt en dan het ra
bat geniet, dat anders de winst der boekverkoopers uitmaakt.
De heer jhr. mr. Pompe van Meerdervoort zegt, dat hij ze
tegen dien minderen prijs ontvangt van een boekverkooper in
deze gemeente.
De heer Fransen van de Putte merkt op, dat men hier wel
licht aan zekere devotie voor de bizondere school heeft te den
ken. Hij vreest echter, dat men een dergelijke devotie voor de
gemeente niet verwachten moet.
De heer mr. Del Baere houdt eene aanbesteding voor school
behoeften voor onmogelijk. Yoor het papier zou 't echter beproefd kun
nen worden; als b. v. in eens 20 riem te gelijk genomen werd,
dan kon dit aan de fabriek besteld worden, 't Is waar, dan
hadden de boekverkoopers hier ter stede er niets aan maar 't al
gemeen belang der ingezetenen is aller voordeel.
De heer mr. Hanlo wil de schoolbehoeften uitgezonderd hebben.
De heer jhr. mr. Pompe van Meerdervoort verklaart, dat de
fin. comm. haar voorstel wijzigt in dier voege, dat alleen de
aanbesteding plaats hebbe van de schrijfbehoeften voor de open
bare dienst en de scholen.
De heer Fransen van de Putte gelooft na de toelichting der
commissie een tusschenweg te kunnen voorstellen. Burg. en weth.
zijn in beginsel voor aanbesteding, doch wenschen nu den post
goedgekeurd te zien, echter onder toezegging hunnerzijds, dat zij
de aanbesteding zullen beproeven en daarvan mededeeling aan
den raad zullen doen.
De fin. commissie vereenigt zich met dit denkbeeld en de post
wordt daarop goedgekeurd.
Bij art. 7 heeft de commissie deze Opmerking:
De onder het volgend art. 7 geraamde uitgaaf voor boek
druk- en bindwerken zal, wanneer de raad zich vereenigt
met het voorstel, om geen gemeente-drukker meer aan te
stellen, maar het drukwerk aantebesteden, met 1200,moe
ten verhoogd worden. Deze verhooging acht uwe commissie
echter voldoende. Vooreerst omdat zij overtuigd is, dat de
kosten van het drukwerk bij aanbesteding ongeveer ƒ150,
minder zullen bedragen dan vroeger, maar daarbij meent zij
dat op dit artikel bovendien wel eeuige bezuiniging mogelijk
zal zijn. Zoo heeft het om één voorbeeld te noemen haar
aandacht getrokken dat op de rekening over 1874
voorkwamen, niet minder dan zes naamwijzers van
Goes in cartonnen band, vier voor 1872 en twee
voor 1871, ofschoon er reeds minstens een voor
1871 voorkwam op de rekening 1870.
De heer jhr. mr. Pompe van Meerdervoort zegt,
dat nu de zaak van den gemeentedrukker is beslist,
deze post kan behouden blijven, zooals die is uitge
trokken. Alleen wil hij nog mededeelen, dat hij zich
had voorgenomen, om aan te toonen, dat aanbesteding
van het drukwerk voordeeliger is, dan het behoud van
den drukker op eene vaste jaarwedde. De rekening
over 1871, die hij daartoe behoefde, was echter niet
ter secretarie aanwezig. (Zij is ter goedkeuring bij
Ged. Staten,) en spr. kan dus thans de nota van den
Voorzitter niet weerleggen.
De Voorzitter zegt, dat al ware de rekening aan
wezig geweest, de zaak niet voor behandeling vatbaar
zou zijn. Spr. heeft eene nota ter visie gelegd en
verzocht, dat de leden der financieele commissie en
van den' raad daarvan inzage zouden nemen. Doch
gedurende de behandeling der begrooting konden geene
zaken, daaraan vreemd, behandeld worden.
De beer jhr. rar. Pompe van Meerdervoort antwoordt
alleen te willen opmerken, dat de cijfers in de nota
niet juist zijn.
De Voorzitter herhaalt, dat dit altijd kan gebeuren.
De nota is ter secretarie ter inzage gelegd.
Bij hoofdstuk III, afd. I, art. la. Gewoon on
derhoud der openbare gebouwen enz., heeft de com
missie de volgende opmerking
Voor gewoon onderhoud van het huis voor de Leen
bank, komt voor een som van ƒ55,voor het
aanbrengen van een pomp met buis op den regen
bak en van ƒ70,voor het maken van een four-
nuis in het waschhok.
Ofschoon het daarslellen hiervan voor de ge
bruikers zeer aangenaam moge zijn, is uwe commissie
niet overtuigd van de groote noodzakelijkheid dier
uitgaven, en zou dus deze post gevoeglijk met
ƒ105,kunnen verminderd worden.
De Voorzitter vraagt, of de commissie zich bij alles
tot het hoogst noodzakelijke wil bepalen?
Indien dit het geval is, dan moeten ook volgens
hare zienswijze, alle werken, die voor versiering die
nen, zooals behangen en binnenschilderen vervallen,
en eveneens wat gemak voor de bewoners met ver
betering van bet gebouw te zamen aanbrengt.
Burg. en weth. zijn evenwel een ander gevoelen
toegedaan, en oordeelen, dat waar de verbetering van
een gebouw tevens gemak voor de bewoners doet
ontstaan, de zaak niet mag achterwege blijven. Van
daar, dat zjj het aanbrengen van een pomp met buis
op den regenbak en een fournuis in het waschhok op
de ontwerpbegrooting hebben uitgetrokken. De kosten
der pomp kunnen echter vervallen, daar deze door de
bewoners niet meer verlangd wordt.
Het fournuis in het waschhok mag daarentegen niet
geschrapt worden. De aanschaffing daarvan strekt tot
behoud van die inrichting, en is dus noodzakelijk voor
het huis. De bewoners hebben daaraan behoefte en
burg. en weth. hebben gemeend, daaraan te moeten
voldoen, ook omdat de gemeente aan den heer Liebert
groote verplichting heeft, die als generale brandmeester
de brandweer zoo uitnemend beheert.
De heer dr. Callenfeh begrijpt niet, hoe nu de nood
zakelijkheid van het fournuis is opgekomen, daar het
waschhok reeds lang gestaan heeft. Hij zal tegen de
aanschaffing stemmen.
De Voorzitter zegt, dat hij, niet om de stem van
dr. Callenfels te winnen, maar alleen om dezen in-
telichten, wil mededeelen, dat het waschhok eerst ver
leden jaar gezet is.
De heer jhr. mr. Pompe van Meerdervoort zegt, dat
de fin. commissie haar voorstel gedaan heeft, omdat
zij de noodzakelijkheid der aanschaffing van het four
nuis niet inziet. Zij noemt het eene zaak van luxe.
Als de bewoners er zooveel prijs op stellen, behooren
zij het zelf aan te schaffen.
De heer Fransen van ie Putte kan het fornuis geene
zaak van luxe noemen. Hij deelt mede, wat aanlei
ding gegeven heeft tot het bouwen van het waschhok,
en toont aan, dat een fournuis uit den aard der zaak
als vast goed moet beschouwd worden en dus tot het
huis behoort. Ware het eene cuisinière, dan zou het
iets anders zijn, en burg. en weth. zouden de aan
schaffing dan ook aan de bewoners overlaten.
De heer dr. Callenfeh deelt mede, dat met eene
cuisinière even goed waschwater kan geheet worden.
Hij heeft ook eene cuisinière met een groot en een
klein gat en zijne meid heeft heden gewassehen.
Het was een wasch van veertien dagen voor zes per
sonen. Daar de dagen reeds kort worden is zij eerst
ten 9 ure begonnen, en was tocb tijdig klaar. Zijn
waschketel is niet klein, en op zijne vraag, of zjj
het water goed heet kon krijgen, antwoordde de meid.
„perfect, mijnheer!'' Hij ziet dus de noodzakelijkheid
van het fournuis niet in.
De heer Busing geeft te kennen, dat als hij de
posten voor de leenbank nagaat, er niet veel over
blijft, als deze post geschrapt wordt. Met het oog
op de geringe som zou hij het bedrag willen behouden,
omdat toch bet weinige onderhoud het bewijs levert
dat de bewoner zorg draagt voor het gebouw.
De post in omvraag gebracht, worrlt verworpen met
8 stemmen Vóór de heeren Kakebeeke, Fransen van
de Putte, mr. Del Baere, Busing en de Voorzitter.
Bij litt. c van dit artikel onderhoud van bruggen
vraagt de heer dr. Callenfeh het woord, en deelt mede
dat men hem herhaaldelijk gesproken heeft over een
bruggetje over de greb aan de vest bij de Korte
Nieuwstraat. Sedert daar een gedeelte der vest ge
dempt is, is er eene groote passage. Ongeveer 25 huis
gezinnen wonen in de nabijheid en de bewoners van
den Berg en de voorstad maken er ook gebruik van.
Daarom uit hij den wensch van velen, om er een
bruggetje
De Voorzitler zegt den heer Callenfels te moeten
interrompeeren, dewijl hij geneel buiten de orde is.
Er is op de begrooting geen sprake van dergelijk ob
ject, en ais men nu een bruggetje wenscht, dan moeten
de belanghebbenden een adres indienen, hetwelk dan
onderzocht en ter behandeling voorbereid zal worden.
De heer dr. Callenfeh zegt: er staat bruggen en
men spreekt wel eens meer over iets, dat niet direct
aan de orde is.
De Voorzitter merkt nogmaals op, dat de zaak bui
ten de orde is.
De heer dr. Callenfeh verklaart, dat zijn doel alleen
was, de aandacht van B. eu W. op deze aangelegen
heid te vestigen.
De post wordt zonder stemming goedgekeurd.
(Wordt vervolgd).
GOES, 4 November 1872.
De beweging tegen de bepalingen in de epi-
demieënwet betreffende de vaccine op touw ge
zet, schijnt ook in ons eiland deelneming te
zullen vinden. In een paar kerken, naar wij
vernemen o. a. te Bieselinge, werd gisteren
tot petitionnement aangezet. Wij eerbiedigen
ieders overtuiging en gemoedsbezwaren, zoo
't hier gemoedsbezwaren mogen heeten, maar
wij misduiden het, dat tot dit petionnement
zelfs van den kansel wordt aangespoord.
Ook van conservatieve zijde wordt die be
weging aangevuurd en daaraan een sterk politieke
kleur gegeven. De conservatieve pers beschouwt
die beweging als eene schoone gelegenheid om
politieke voordeelen te behalen en scheldt op
de radicalen. Toch hebben de conservatieve
kamerleden het amendement Gode/roi, waarbij
de vaccine verplichtend wordt gesteld, uit alle
macht gesteund. Wel was liet om den mi
nister, die niet voor verplichte vaccine was, een
nederlaag te doen lijden, maar gesteund heb
ben zij het toch. Nu heet het dat de radi
calen de schuld zijn. Voor zulke beginselen
kan men niets over hebben dan verachting.
Donderdag had de feestelijke inwijding plaats
van den spoorweg Dordrecht Rotterdam (hulp
station Fijenoord), waarop Vrijdagmorgen de
gewone dienst is aangevangen.
Den 1 Nov. is de winterdienst op onze spoor
lijnen aangevangen. De diensten van de Staats
spoorwegen hebben belangrijke uitbreiding en
verbetering ondergaan door de lijn Fijenoord-
Dordrecht en Middelburg-Vlissingen. Te Fije
noord heelt, zoo lang de brug over de Maas
nog niet gereed is, de overtocht naar Rotter
dam per boot plaats, bij ijsgang wordt de dienst
Fijenoord-Dordreeht ingetrokken en vervangen
door een andere regeling welke nader zal wor
den bekend gemaakt. Bij de treinen, die voor
het buitenland aansluiten, zijn zooveel doenlijk
doorloopende waggons gevoegd.
Het vervoer van reizigers per spoorboot tus-
schen den Moerdijk en Rotterdam is, te reke
nen van 1 Nov. 1872 af, opgeheven.
De passagierstreinen van en naar Dordrecht
en Rotterdam volgen thans den weg van Roo
sendaal —BredaZwaluwe.
Jl. Zaterdag is aan den waterkeerenden dijk
van de watering Hoedekenskerke, bij dijkpaal
XVI, tusschen de peilraaien 5 en 6 over eene
uitgestrektheid van 32 meters langs den teen
des zeedijks eene oeverafschuiving ontdekt.
In overleg niet den ingenieur van den wa
terstaat alhier, wordt nu de rand afgevlakt en
van noodbeslag voorzien, tot dat, na gedane
peilingen, over verdere definitieve herstellingen
zal zijn beslist.
De uitslag der verkiezing voor een lid van
den gemeente-raad te Schore en Vlake op den
1 November jl. was als volgtGetal kiezers
30, uitgebrachte stemmen 14, van onwaarde 1.
Hiervan verkregenJoh'. Zuijdwcg 8, G. A.
Peters 7, P. Cok 2, D. Elsman 2, J. Louissen
2H. Glerum 1 en A. in 't Anker 1 stem.
Herstemming den 13 November a. s. tus
schen Joh'. Zuijdweg en G. A. Peters.
De haven van Borssele behoorde tot heden
aan den polder en was voor het gebruik der
scheepvaart geheel vrij. Waarschijnlijk zal hier
in met 1 Januari 1873 verandering komen
daar ze alsdan in eigendom op de gemeente
overgaat en deze er havengeld van heffen zal.
Door het grootste gedeelte der timmermans
bazen op Walcheren is eene Timmerlieden-
Vereeniging opgericht. In eene vergadering is
besloten de arbeidsloonen met 10 pCt. te ver-
hoogen.
De Maatschappij van Nijverheid looft een
gouden medaille uit voor de beantwoording der
volgende prijsvragen: 1 De beste methode, waar
door het eiwit uit het afvalwater van fabrieken,
die aardappelen als grondstof bezigenkan
worden verwijderd. 2 Het meest volledig ver
gelijkend verslag omtrent de uitkomsten in
Nederland van de zuivelproductie en andere
eigenschappen van ongehoornd tegenover ge
hoord vee. 3 Het beste en voor de toepas
sing meest geschikte middel tot het lichtend
maken van tonnen in de vaarwaters op onze
kusten. Voor de laatste bovendien t 300.
De N. R. Ct. meldt, volgens inlichtingen
van geachte zijde ontvangen, dat het onlangs
uit Scherpenisse medegedeeld verhaal omtrent
een rijk heer, die op geheimzinnige wijze een
vrouw haar kind kwam afkoopen en met het
kind verdween, niet weinig opgesmukt is.
De moeder een arme dienstbode van Ber
gen op Zoom heeft wel haar kind aan een
geachte familie toevertrouwd, doch zonder eenige
belooning er voor te ontvangen.
De bekende organist Joh. Bastiaans beweert,
na jaren van navorsching en studie, het ge
heim te hebben ontdekt voor concert- en spreek
zalen, die aan alle vereisehten der klankwer-
king bij muziek en declamatie als reinheid,
duidelijkheid en kracht beantwoorden, ook voor
de verst verwijderden in de grootste zaal.
De berichten uit Indie melden dat, behalve
te Delions leger ook elders handelend zal
moeten optreden. Te Batavia zijn 400 man
ingescheept naar Makassar, waar onze Regee
ring aan den staat Mandhar, die ons bestuur
tart en roof- en slavenhandel blijft drijven
een ultimatum heeft gesteld. Van de Molukken
kwam het bericht, dat ook in het Ceramscbe
onlusten waren ontstaan.
KERKELIJKE ZAKEN ONDERWIJS.
Bedankt voor 't beroep naar Vreeland door ds. G.
Doedes te Biezelinge.
Bedankt voor 't beroep naar Schoonrewoerd door
ds. J. Kromsigt te Cortgene.
In Arnhem zullen de hulponderwijzers niet meer
voor een bepaalde school worden benoemdreeds zijn
er vier aangesteld, met de bepaling, dat men het recht
voorbehoudt om hen te verplaatsen naar die school in
de gemeente, waar zij het meest noodzakelijk zijn.
Z. M. heeft pensioen verleend aan van Dam Thz.,
gewezen onderwijzer in de opgeheven gevangenis van
veroordeelde vrouwen te Woerden, ten bedrage van
J 666.
De eerste algemeene vergadering van het Anti-School
wetverbond is Woensdag te Utrecht gehouden. Tegen
woordig waren een vijftigtal afgevaardigden en onder
scheidene leden. De voorzitter opende de vergadering
met een toespraak, waarin hij het doel van net ver
bond aantoonde. Het getal leden is 3000.
BESTEDINGEN.
Den 15 November wordt door het minist. van bin-
nenlandsche zaken, aan het gebouw van het prov.
bestuur te Middelburg aanbesteed: het verruimen van
de buitenhaven te Hansweert met het verplaatsen en be-
wormnagelen van ducd'alven, behoorende tot de werken
van het kanaal door Zuid-Beveland. De uittevoeren wer
ken zijn": a. het verruimen voor de buitenhaven te Hans-
weert, door het wegbaggeren van de zate tegen den
oostelijken havendam, met het verdiepen door uitbag
gering van de losplaats voor den oostelijken bazalt-
muur der kom voor de beide sluizen en aan den mond
van de buitenhaven buiten de koppen der havendam-
men, tot een gezamenlijk bedrag van 42000 M2, met
het vervoeren van al de uitkomende specie; het op-
