BIIMiNlENLANPSCHE BERICHTEN.
pogingen. Maar het volk wij nemen het
woord in den meest uitgebreiden zin heeft
zich veeleer tevreden getoond met het openhaar
onderwijshet maakt daarvan gaarne gehruik
en slechts daar worden klachten gehoordwaar
eenige beroerders opstaan om die in den mond
te leggen. Dan, ja! schijnt het, dat er van
eene algemeene grief sprake zijn kan, maar
't is meest, omdat men zorgt, dat er veel ophef
van gemaakt, luide over geroepen wordt.
En men zegge niet, dat het volk, zoo het
waarlijk gezond verstand bezit, niet zoo ge-
maklijk in beroering kan worden gebracht.
Wij weten toch welke middelen er worden
aangewend; hoe men op het gemoed werkt
en van het traditioneel geloof waarin de me
nigte is opgegroeid, gebruik maakt om met
den schrik der hel te ontroeren of met de
belofte van hemelsch geluk te vleien; hoe
men met de grootst mogelijke gemoedelijk
heid van de kinderzielen spreekt, die door
het openbaar onderwijs den duivel en het
verderf in de armen worden gevoerd.
Wat is al verder dat gemoedsbezwaar tegen
de school? Wij willen onze kinderen in de
leer der kerk opgevoed hebben en dat kan
de godsdienstlooze school niet, zij werkt zelfs
de bedoelingen der zaligmakende kerk tegen.
Met opzet formuleeren wij aldus, want wij
herhalen, hoe men ook over godsdienst en
Christelijke leer spreke als hoofdzaken bij
het onderwijs, men bedoelt en zoekt heel
wat anders. Geeft den bijbel weder op de
scholen en van alle kanten zullen de klach
ten rijzen, dat die niet zuiver wordt verklaard.
Legt den onderwijzer op onderwijs in den
godsdienst te geven en hij zal, naar het
oordeel der meesten, niet zuiver in de leer
zijn. Er blijft dus niet anders over dan voor
elke godsdienstige richting bizondere scholen
te stichten en het toezicht daarover te bren
gen bij die kerken, wier leerstellingen op de
verschillende scholen onderwezen worden.
Zoo zou het doel worden bereikt en de
school weder onder het beheer der kerk wor
den gebracht.
Laat ons zien wat daarvan zou te wach
ten zijn.
GOES, 21 October 1872.
TWEEDE KAMER.
Bij de voortzetting in de Tweede Kamer der
discussie over de wet op de besmettelijke ziekten,
Yrijdag jl. zijn op artikel 2 (overbrenging van
lijders uit logementen, slaapsteden enz.) 4 amen
dementen verworpenwaaronder één om de
kosten ten laste van het Rijk te brengen. Op
artikel 3 is aangenomen een amendement van
den heer van Loonom de maatregelen van
ontsmetting bij bovengenoemde inrichtingen
niet ten koste van den eigenaar of voor diens
rekening te bewerkstelligen.
De discussie is gevorderd tot art. 7, na ver
werping van eenige amendementen op art. 6.
Zaterdag zijn de artikelen 7 13 der wet
zonder noemenswaardige wijziging aangenomen.
Op art. 14 is aangenomen een amendement
van den heer Viruly, om kinderen boven de
12 jaren uit huizen, waar mazelen heerschen,
niet te verbieden de scholen te bezoeken.
Over een amendement van den keeï Heems
kerk om aan huisgenooten uit gezinnen, waar
besmettelijke ziekten heerschenniet te ver
bieden fabrieken en werkplaatsen te bezoeken
eerder dan 8 dagen nadat de ziekte geweken
ishebben de stemmen gestaaktzoodat
heden eene overstemming zal plaats hebben.
Bij art. 17 verdedigde de heer Godefroi het
amendement tot niet-toelating op de scholen
van ongevaccineerde kinderen. Heden voort
zetting.
Per telegraaf. In de zitting van heden voortzetting
der discussie over de wet op besmettelijke ziekten.
Ha eenige nieuwe discussie is het amendement Heems
kerk, om fabriekarbeiders uit woningen, waarin be
smettelijke ziekten heerschen, vrij te laten de fabrieken
te bezoeken, aangenomen met 35 tegen 26 stemmen.
Het verdere debat loopt geheel en al over de ver
plichte vaccinatie van onderwijzers en schoolgaande
kinderen
Het karakter van het debat is gelijk aan dat van
Zaterdag. Aan de eene zijde godsdienstige gemoeds
bezwaren, aan den anderen kant het publiek belang
en de bescherming der kinderen tegen de zorgeloos
heid der ouders.
In tegenstelling van het ministerieel besluit,
om voortaan de vaccinatie alleen door zede
lijke middelen te bevorderen, heeft het hoofd
bestuur der vereeniging tot bevordering der
volksgezondheid te Dordrecht zich met een
adres tot de Tweede Kamer gewend, waarin
het nut der vaccinatie nog eenmaal bondig
wordt uiteengezet en de wensch wordt uitge
sproken, dat de Kamer weldra een wet helpe
tot stand brengen, die de vaccinatie in het
eerste levensjaar der kinderen gebiedend voor
schrijft.
Naar men verneemt, stelt zich de firma
de Groof en Comp. te Ylissingen voor, reeds
in het volgend jaar een aanvang te maken
met het bouweD van een steenen badhotel, op
eenigen afstand verwijderd van het thans be
staande houten gebouw. De concessie voor
het stellen van badkoetsen op het strand is
reeds door de bevoegde autoriteiten verleend.
Het prachtige strand bij die gemeentedie
eerstdaags per spoor te bereiken zal zijn, zal
voorzeker in het gunstige jaargetijde me-
nigen badgast uit Zeeland en Brabant tot zich
trekken. NM. Ct.)
Men schrijft uit Tholen: Hier ter plaatse
heeft zich in den laatsten tijd gevormd eene
vereeniging, zich noemendeVerbond in het
belang der weezen. Zij stelt zich ten doel, zoo
door geldelijke bijdragen als anderszins, in het
belang der Thoolsche weezen werkzaam te zijn.
Deze vereeniging mag zich reeds in een aan
zienlijk aantal leden verheugen.
Wij vernemen, dat het bestuur van het
Nederlandsche Vredebond alleen van den keizer
der Russen een antwoord ontvangen heeft op
zijn indertijd door ons medegedeeld adres,
dat bij gelegenheid der jongste bijeenkomst
te Berlijn aan de drie keizers van Europa werd
toegezonden. Yan den Duitschen keizer en van
den keizer van Oostenrijk is tot nog toe geen
antwoord ontvangen.
Naar men ons meldt, is het antwoord van
keizer Alexander bij monde van den Russischen
gezant te 's Hage aan den secretaris der ver
eeniging medegedeeld, doch met verzoek, dat
men het niet publiek zou maken. Hbl
Naar men verneemt, zal de zaak van dr.
J. van Vloten, op 16 November e. k., bij het
Provinciaal Gerechtshof in Overijsel in hoo-
ger beroep behandeld worden. H
Men leest in 't VaderlandDe Friesche Cour.
zegt dat het door ons medegedeelde gerucht
als of aan den ex-kapitein Janssen door den
minister van oorlog een betrekking zou zijn
aangeboden, niet juist is, Op grond van nadere
informatiën meenen wij thans zeker te kunnen
meedeelen, dat van wege het departement van
oorlog den heer Janssen een offerte is gedaan
om te solliciteeren naar een zekere betrekking.
Die offerte moge nu niet precies een aanbie
ding van een betrekking zijnin elk geval
komt het vrij wel op het zelfde neer.
(R. Ct.)
De vereeniging Hoop in de Toekomstte
Ostende in België, heeft een grooten wedstrijd
voor Vlaamsche en Noord-Nederlandsche too-
neelvereenigingen uitgeschreven. Achttien daar
van hebben reeds aan de oproeping beantwoord,
waaronder Rotterdam BrusselAntwerpen
MechelenBruggeGentLier en Lokeren.
Aan de Nieuwe IJsselbode wordt den 18n
uit Hengelo gemeld:
In de Nederlandsche katoenspinnerij is de
zen namiddag ten zes ure een hevige brand
uitgebroken.
Aan blusschen valt niet te denken.
Het Handelsblad meldt nog het volgende
Het hoofdgebouw is grootendeels uitgebrand;
de twee stoommachines, de ketels, haspels en
duivels zijn gered; woonhuis en goederenloods
zijn geheel onbeschadigd.
Gebouwen en machines zijn bij de Maag
denburger Maatschappij verzekerd.
Waarschijnlijk zijn er geen persoonlijke on
gelukken bij te betreuren. Acht spuiten deden
bij de blussching dienst, waartoe ook de huzaren
het hunne bijdroegen.
Er heeft zich in den Bommelerwaard eene
ziekte geopenbaard onder de paarden, die men
niet kent, maar die zeer veel overeenkomst moet
hebben met het mondzeer onder het rundvee,
althans in zooverre, dat de aangetaste paarden,
even als zulks bij de aangetaste runderen het
geval is, het vermogen missen om voedsel
tot zich te kunnen nemen.
Het Provinciaal Geregtshof van Gelderland
behandelde Donderdag een zaak van valsche
munt. Een jongen uit Kuilenburg nl. had op
de volgende wijze valsche kwartjes gemaakt.
Hij drukte op twee dunne koperen plaatjes den
stempel van een kwartje af, soldeerde deze
aan weerszijden op een cent, sneed dan de cent
rondom af tot op de grootte van een kwartje
en verzilverde dit stuk metaal met kwik, dat
hij achter van een spiegeltje had afgeschrabt.
Het Hof veroordeelde den beschuldigden tot
een cellulaire gevangenisstraf van 6 maanden
en 50 boete.
Berichten uit Ned. Indie, loopende tot Ba
tavia dd. 11 September bevatten mededeelin-
gen omtrent den toestand in het Delische, die
minder gunstig schijnen dan de laatst hier
ontvangene. Wel dreigt onzen troepen geen groot
gevaar, maar er wordt toch voortdurend nog
gestreden; zelfs moet, volgens de Pinang Ga-
zette, een gevecht tusschen de Nederlandsche
troepen en de Battaks hebben plaats gehad,
waarin van onze zijde ongeveer 20 man wer
den gewond en een jong luitenant gedood.
Ieders huis in Deli, zegt de berichtgever van
dat blad, is letterlijk zijn kasteel, versterkt
met versperringen en Hollandsche marinetroepen
in garnizoen, dïe dag en nacht de wacht doen.
Zware branden hebben weder Batavia ge
teisterd. Den 5n en 6" September zijn de
Kampong Djawa, achter Molenvliet, en Kam
pong Anjer, in het Moorsche kamp, achter
het Chinesche hospitaal, ten deele afgebrand.
De schade is zeer. groot; verscheiden honder
den huizen van steen en bamboe werden ver
woest, en daar de brand zich wegens de se
dert een maand heerschende felle droogte met
ongeloofelijke snelheid verspreidde, verloren
tal van gezinnen al wat zij bezaten. De druk
komt op met Europeanen gelijkgestelden, in
landers, Arabieren en Chinezen neder. Het
watersnood-fonds is niet in staat om in de
telkens voorvallende rampen te voorzien.
In den ochtend van 7 September zijn te
Batavia twee lichte schokken van aardbeving
gevoeld.
Te Padang is de loods, welke dienst deed
als Protestantsch kerkgebouw, voor f 50 op
vendutie verkocht. Van het vervangen dier
loods door een ander lokaal is voorhands
geen sprake.
Kehtszaken.
De arrondissements-rechtbank te Goes, heeft op 7 Octo
ber 1872 de navolgende vonnissen uitgesproken:
I. F. B. zoon van Petras, 27 jaar, visseher te Bonckante
(België) defaillant. D. D. G. zoon van Jacobus, oud 23 jaar
visschersknecht geboren en wonende te Philippine, schuldig ver.
klaard aan diefstal bij nacht door meer dan een persoon op plaat
sen die niet als bewoonde huizen worden aangemerkt of daar
mede gelijk gesteld, veroordeeld, de een bij verstek, ieder tot
een cellulaire gevangenisstraf van een jaar en hoofdelijk in
de kosten van het geding, desnoods bij lijfsdwang op hem
te verhalen.
II. J. F. zoon van Bart, oud 31 jaar, arbeider wonende te
St. Jansteen, schuldig verklaard, lo. aan het in het openbaar
toevoegen van smaad- of scheldwoorden, de ten laste legging
van eene bepaalde ondeugd behelzende, 2o. het moedwillig
toebrengen van slagen en kwetsuren geene ziekte of belet
sel om te werken van meer dan 20 dagen veroorzaakt heb
bende, onder verzachtende omstandigheden gepleegd, veroor
deeld tot twee geldboeten ieder van ƒ8,subsidair in een
gevangenisstraf van drie dagen voor iedere boete en in de kos
ten van het geding desnoods bij lijfsdwang op hem te ver
halen.
III. W. V. 34 jaar, particulier wonende) te Goes, J. V,
D. W. 41 jaar, particulier wonende te Goes, beiden schuldig
verklaard aan het moedwillig toebrengen van slagen en stoo-
ten, geener ziekte of werkbeletsel om meer dan 20 dagen
veroorzaakt hebbende, de 2e bovendien aan het in het open
baar aan iemand toevoegen van smaad- en scheldwoordende
ten laste legging van een bepaalde ondeugd behelzende, on
der verzachtende omstandigheden gepleegd, veroordeeld de
le tot eene boete van f 3.de 2e tot twee boeten van
3,ieder subsidiair, ieders boete in eene gevangenisstraf
van één dag en ieder voor de helft in de kosten van het
geding, desnoods bij lijfsdwang te verhalen.
IV. G. W. 14 jaar, zoon van Jan en E. D. W. 17 jaar
arbeiders, geboren en wonende te Cauter, Clingc, Zeeland,
