1372. N°, 58.
Donderdag 16 Mei. 59ate jaargang,
Wij maken er het publiek opmerkzaam op
dat ons n°. van a. s. MAANDAG-, uithoofde van
den Christelijken feestdagniet zal verschij
nen, en dat alzoo tusschen heden en Woensdag
a. s. alleen ons n°. van a. s. ZATURDAG ver
schijnt. Annonces worden tot Vrijdag namiddag
2 nnr aangenomen.
ZWAKKE LIBERALEN.
BIIVINENLANDSCHE BERICTEN.
GOESSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Vkïjdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
IIIIIMM.
Gewone advevt.entiën worden a 10 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 18 regels ti ƒ1,—
Dienst-aanbicdingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 20 c.
Advertentiën voor dit blad worden voor ROTTERDAM aangenomen door het algemeen advertentie-bureau van SIJG1I V. DITMAR, Wijnstraat Rotterdam.
Voor DUITSCHLAÏTD door de heeren IIAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór twee uren, des namiddags.
Stukken welke men als ingezondenwenscht opgenomen, moeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
DB UITGEVERS.
Zich onder bet liberale vaandel te scharen
of inderdaad een zich volkomen gelijk blijvend
vrijzinnig denkende te zijn 't zijn beide zeer
verschillende zaken. De waarheid hiervan
springt nooit zoozeer in bet oogdan in tijden
waarin de voorspoedszon schitterende stralen
werpt over het werk van der liberalen tegen
voeters, of in die tijden waarin geweldige los
barstingen van volkshartstogten van dweeperij
de vreesachtigen onder de liberalen het hart in
de schoenen doet zinken.
Zulke tijden beleven wij thans. Niets nut
tiger om dit goed te beseffendan een blik
op bet tegenwoordige Duitsebe rijk. Daar zijn
er velendie dit thans doen, als ware Duitsch-
land bet land van belofte. Men steltvooral
sinds de schitterende overwiuningen van de
Duitsebe legerschareneen dom dweepziek
Frankrijk tegenover een wetenschappelijk, libe
raal Dnitscbland. Men zou bet n bijna kwalijk
nemen zoo ge in Bismarck niet den profeet der
moderne wereldbeschouwing wildet zien.
Men is dan wèl zeer vergeetachtig en laat
zich wel spoedig door bet succes verblinden.
De roemruebtigste zegepralen der Duitschers
die trouwens in den jongsten tijd wel iets van
bunnen glans hebben verloren ir, bet licht der
Franscbe processtukken mogen niemand ver
leiden om vergrijpen tegen een zuivere en vrij
zinnige staatsleer door de vingers te zien, om
den wille van bet succes.
Daarom, welk gevoel moet zich van ons mees
ter maken, wanneer wij diezelfde Duitsebe man
nen, die eenige jaren geleden pal stonden te
genover de gewelddadigheden van Bismarck
tegen de constitutie thans zien wedijveren
in eerbewijzen Moet het medelijden zijn of
verontwaardiging
En opmerkelijk ia bet boe de Duitsche libe
ralen, eenmaal op dien weg, steeds williger
medegaan. Bij voorkeur lieeten zij zich natio-
naal-liberalen en de groote staatsman, die elke
beweging van zijn tijd weet om te zetten in
kracht voor zijn werk bij houdt hen aan
dien naam. Er kan niet één groote maatregel
in Duitscbland worden genomen of voorbereid
of Bismarck roept de nationale hartstogten op.
Toen Bismarck, in dnidelijken strijd met de
constitutionele eischen, een oorlogsschat wiide
scheppen werden de nationale hartstogten,
met bet oog op het dreigend gevaar eener
Franscbe weerwraak, geprikkeldevenzoo toen
de wet op het seliooltoezigt in Pruissen werd
ingevoerd, een wet, die een ruwe greep is van
de ambtenaarshand in het Pruissische school
stelsel. En thans en zie hier vooral bat
punt, waaraan de Nederlandsche liberalen zich
kunnen spiegelen thans zal men in Duitseh-
land den strijd van Bismarck tegen de ultra-
montanen zien aanbinden onder de leuze, dat
zij, die geen vaderland kennen uit het vader
land moeten gebannen worden. En de zwakke
Duitsche liberalen 't zijn sterke beenen die
de weelde bunnen dragenzij zullen voor
zeker nogmaals met geestdrift voor het Duit
sche vaderland met de strijdleuze tegen ultra-
montanen instemmen.
Ja, zoo ver was bet al met de vergroeijing
van het liberale begrip, dat de Duitsche libe
ralen, ziende hoe de Nederlandsche ultramon-
tanen op den lsten April onze geschiedenis
verloochendenuitriepennu zullen die vrij
heidlievende Hollanders dan toch wel tot het
besef komen, dat er krasser maatregelen moeten
genomen worden. Eu werkelijk enkele vrijzin
nigen in ons vaderland is voor een oogeublik
de schrik om het hart geslagen, toen zij be
merkten welk een heilloozen invloed een fa
natieke geestelijkheid kan oefenen op de massa.
Maar toch, de meesten van hen hebben vast
gehouden aan het zuiver liberale begrip dat
er een onbeperkte vrijheid in het uiten van
meeninaen in den staat moet wezen en dat
O
slechts de daden, die een vergrijp tegen de wet
zijn strafbaar geaebt móeten worden, 't Is
wel te hopen dat dit zoo blijve en niemand
zich late meeslepen door die enkele zwakke li
beralen dieluisterende naar den alarmkreet
te Berlijn meenen dat verderfelijke leerstel
lingen en leerstelsels door wetsartikelen en boe
ten zijn uit te roepen.
Men berinnere zich hoe fel eeue aanvechting
de liberalen in 1853 hebben ondervonden, toen
zij hebben gestreden voor het regt der katho
lieke kerk om zich te organiseren gelijk haar
dit goeddacht. Maar evenmin als zij toen zijn
geweken hopen wij dat zij dit zullen doen
wanneer men, onder den indruk eener onver
mijdelijke terugwerking van de gebeurtenissen
onzer dagen, belemmeringen in den weg zou
willen leggen aan het verspreiden van denk
beelden, die men, veeltijds te regt, in hunne
toepassing doodelijk voor den staat zou rekenen.
Want, wij hebben betere wapenen tegen zulke
schadelijke invloeden. Hef de onwetendheid op,
bevorder onderwijs en wetenschap en gij zult
ultramontanen en welken geestdrijvers dan ook
den grond onder de voeten wegnemen. Tracht
gezonde denkbeelden omtrent de huishouding
van den Staat en dea toestand eener geordende
maatschappij te verspreiden, bovenal neem on
billijkheden in wetgeving en staatsinrigting
weg en gij zult voor altijd onmogelijk maken
het voortwoekeren van de Internationale. Waar
grendels en sloten, verbanningen en tuchthuis
straf slechts verbittering en wrok zouden
zaaijen, daar zal het vrije woord verlichting en
zegening brengen.
nCÏ'S'.J'i.rtVTVi 'iT-j-^-Tcr'g— .7-f
GOES, 15 Mei 1872.
Z. M. heeft den heer Th. Per sant Snoepheel-
en vrced-meester te Kapelle, benoemd tot lid
van den geneeskundigen raad voor Zeeland.
's Rijks middelen (hoofds. en opc.) hebben in
de maand April opgebragt 7,019,422.47
tegen 6,606,176.46 in April 1871-, '/is der
raming bedraagt ƒ6,195,360.80. De opbrengst
over de eerste vier maanden van dit jaar be
draagt 26,438,878.83^,
Aanstaanden Vrijdag wordt in de residentie
verwacht een deputatie uit de Luxemburgsche
volks-vertegenwoordiging, met den president
dier Kamer aan het hoofd, ten einde de be-
grafenisplegtighcid van H. K. H. Prinses Hen
drik bij te wonen.
Tusschen 14 en 20 April jl, is te Utrecht
uitgegeven een gulden met de beeldtenis van
Koning Willem III en het jaartal 1865, welke
door het muntcollegie is onderzocht en verklaard
te zijn valsch en vervaardigd in nabootsing
eener echte Rijks-muntspecie.
Alle gehuwde en ongehuwde artsen (Neder
landers) die geneigd zijn om zich als off.
v. gez. 2de kl. voor den mil. geneesk. dienst
der landmagt in O.-Indië te verbinden, kun
nen zich met portvrije verzoekschriften aan
melden aan het bureau van den geneesk. in
specteur der landmagt te 'sHage.
De Standaard geeft de redenen op, waarom
naar zijne meening thans in het optreden
van een conservatief bewind eene ratnp dreigt
voor volk en vaderland. Tot dit welbewuste
oordeel, zegt het blad, achten we ons ge-
regtigd
lo. Wijl het conservatief ministerie van '66
nog van te jonge dagteekening is en zijn zon
derling spelen met de hoogste volksbelangen
nog te kort achter ons ligt, dan dat een
thans optredend conservatief bewind van deze
droeve antecedenten los zou kunnen zijn.
2o. Wijl de conservatieve partij, ook bij
de uitmuntende bestanddeelen, die ze in haar
midden heeft, als partij haar banier te weinig
onbezoedeld hield en in haar zamenstelling
te immoreel is, om zedelijke kracht te geven
aan ons volksleven.
3o. Wijl niets zoozeer als een tweede mi
nisterie Heemskerk het aangewezen middel is,
om de liberale partij te hereenigen en daar-
rueê het stuitend misbruik, dat deze dusver
van haar overmagt maakte, voor lange dagen
te bestendigen.
4o. En hier vooral drukken we op, wijl na het
verliezen van den steun der Christelijk-histo-
rische rigting, de conservatieve partij haar
eigenlijke sterkte moet zoeken in Noord-Bra -
bant en Limburg, en een conservatief bewind
dus feitelijk een inhandenspelen van 's lands
zaken aan de Ultramontaansche fractie zou
zijn, slechts verscholen achter een conserva
tief vizier.
Gelijk wij in een onzer voorgaande nom
mers mededeelden had de kiesvereeniging »Bur-
gerpligt" te Amsterdam eene afkeurende motie
gepubliceerd over bet votum door mr. Godejroi
tegen de inkomsten-belasting uitgebragt.
De heer Godejroi heeft nu in verschillende
bladen een artikel geplaatst, waarin hij verklaart
dat op de tot hem, vóór de verkiezing, door
Burgerpligt" gedane vraag nopens zijne mee
ning over de inkomsten-belasting en andere
punten o. a. het volgende is geantwoord.
»lk heb zoowel bij gelegenheid van vroe-