BURGERLIJKE STAND GOES,
61jarig Huwelijksfeest
40jarige Huwelijks-vereeniging
commissie, met eeue juiste conclusie, buiten haar
karakter ligt en eigeulijk van de school-commissie
had moeten uitgaan;
gehoord de debatten over deze zaak in den raad
gevoerd;
is de vereeniging „Gemeentebelang" van oordeel
dat, hoewel de groote verdiensten van den heer
Swahï in zake het onderwijs te dezer stede behooren
gewaardeerd te worden, het raadsbesluit tot niet ver
leening der gevraagde assistentieop verschillende
gronden goedkeuiing verdient;
maar is tevens van meeningdat daarmede de
kwaal niet verholpen is en dat het onverantwoor
delijk zou zijn, ruim 200 kinderen aan een gebrekkig
toezigt over te laten;
dathoewel instemmende met het denkbeeld om
den hoofdonderwijzer te ontheffen van het onderwijs
in eene bepaalde klasse, ten behoeve van het nood
zakelijk algemeen toezigt en de éénheid van het on
derwijs nogtans ook in die kwaliteit een flink en
krachtig hoofdonderwijzer noodig is
drukt den wensch uit
dat een onderzoek worde ingesteld naar de mate
van ligchamelijke ongeschiktheid van den bedoelden
hoofdonderwijzer en een maatregel worde genomen
die in het belang van goed onderwijs rvordt gevorderd.
2. De vereeniging „Gemeentebelang" betreurt het,
dat weder een te kort op de Gasthuis-begrooting van
1871 is geconstateerd.
Zij hoopt dat krachtig worde opgetreden door de
bevoegde autoriteiten om te waken en te zorgen dat
de ingezetenen tengevolge van dergelijke tekorten
niet meerder belast worden dan zij reeds zijn.
3. De vereeniging „Gemeentebelang" drukt den wensch
uit, dat voortaan de aanslagbilletten voor den hoof-
delijken-omslag tijdiger in handen der belastingschul
digen komen, opdat de bepaling van het betalen in
ma,andelijksche termijnen niet illusoir worde.
Tegen dezen laatsten wensch verklaarde zich één
lid op grond dat de belasting toch wel niet in
vorderbaar zou zijn, zoolang de aanslagbilletten niet
waren rondgedeeld. Hij begreep niet dat men zoo'n
haakt wilde maken met de betaling der belasting.
Immers wanneer het biljet in Januarij werd ontvan
gen behoorde men ook reeds dan met betalen te
beginnen. Hij achtte het wel zoo verkieselijk, daar men
toch bij en bij weet wat men te betalen heeft, om
dat verschuldigde, doch nog onbetaalbare geld zoolang
in de spaarbank te deponeren. Zóó kon het laat
zenden der biljetten eer een voordeel dan een nadeel
voor den schuldige zijn.
AFKOOP TIENDEN.
Dat ook de ondergeteekende aan een algel.eele en
definitieve afkoop der tienden, in plaats van aan eene
gedeeltelijke en gebrekkige ophouding van bet tiend-
regt, de voorkeur geeft, blijkt uit zijne adressen met
bijlagen ter onderhaviger zake den 5 Augustus 1859
aan de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal
ingezonden en algemeen verkrijgbaar gesteld, alsmede
uit zijn nader adres te dier zake den 1 Julij 1867
aan Z. M den Koning aangeboden.
Dat evenwel de thans uitgegeven wet op de afkoop-
baarstelling der tienden, zooals door sommige sprekers
in de Eerste Kamer der Staten Generaal dezer dagen
is beweerd geworden, in vele opzigten onuitvoerbaar
zoude wezen, dat gevoelen kan steller, hoezeer het
tiendeigendom in Zuid-Beveland zeer ingewikkeld be
zeten wordt, niet deelen.
Ten jare 1859 constateerde steller dat 38 tiend-
hoeken in de gemeente Nisse, bevattende ongeveer 884
Hectaren tiendpligtige gronden, gedurende 1844 tot
en met 1858, met inbegrip van rantsoenpenningen en
hoekgelden, gemiddeld hadden opgebragt 3553,66
of p/m 4,02 per hectare bouw- of weiland, en stelde
hij daarbij op den voorgrond om gemeld tiendbezwaar
in die gemeente uit den weg te ruimen door uitgifte
van 738 schuldbrieven a 100,vertegenwoordi
gende een kapitaal van f 73,800,rentende 4 af te
lossen in 56 jaren zooals breeder is gespecificeerd en
daarna de gronden tiendvrij te verklaren.
De gemiddelde opbrengst der bedoelde 38 tiende-
hoeken in de gemeente Nisse over de laatste 15 jaren
of over 1857 tot en met 1871 bedraagt, met inbegrip
der rantsoenpenningen en hoekgelden, thans ƒ4369,00
of p/m 4,94 per hectare bouw- of weiland.
Daar nu sommige tiendehoeken bijna uitsluitend
bouwland en andere grootendeels weiland bevatten,
zoo behoeft bet geen betoog, dat de eene tiende-hoek
slechts 2,00 en minder per Hectare heeft opgebragt,
dat niets ter zake doet om tot een gewenschte rege
ling van afkoop te komen, staande in allen geval
dit vast
dat voor de afkoop van bet tiendregt, drukkende
op meergemelde 38 tiendehoeken of circa 884 hectaren
grond in de gemeente Nisse, voor het tegenwoordige
zoude benoodigd zijn een kapitaal van 87,380,
Dat gemeld kapitaal, geleend wordende van de Maat
schappij voor Gemeente-crediet gevestigd te Amsterdam,
kan afgelost worden door gedurende 68 jaren aan ge
melde maatschappij te betalen 4369,00 of van evenge-
noemde 884 hectaren bouw- en weiland bij wijze van
grondrente op te brengen 4,94 ct. per hectare, gelijk
staande met de gemiddelde opbrengst aan tiendregt ge
durende de laatste 15 jaren, behoudens dat zulks voor
den eenen tiendpligtige meer en voor den ander min
der per hectare kan bedragen, naarmate de verschillende
grondeigenaren tegenover elkander meerder bouw- dan
weiland zijn bezittende zoodat door die tijdelijke ver-
bindtenis de heffing van tiendvrueliten reedB dadelijk
wordt opgeheven en tegelijk kosten van tauxatie en
vele andere onaangenaamheden in zake tiendregt komen
op te houden, zonder dat eenig grondeigenaar zie'n tot
afkoop der tienden met hypotheek of meerder hypotheek
behoeft te bezwaren, dat vooral voor instellingen van
liefdadigheid niet te verkiezen is.
Bovendien is het ook niet voor ieder grondbezitter
noodzakelijk, zich aaneene grondrentegedurende 68jaren
te houden, want de tiendpligtigen die kapitaal beschik
baar hebben,kunnen dadelijk de volle afkoopsom betalen,
terwijl diegenen welke gedurende 68 jaren op 100,00
grondrente zouden moeten gesteld worden, zulks ook
zulli n kunnen vereffenen met 118,00 gedurende 50
jarenmet 125,00 gedurende 40 jarenmet
13S,00 gedurende 30 jaren of met 168,00 gedurende
20 jaren te betalen.
Mitsdien kan men het daarvoor houden, dat wanneer
tiend-eigenaar en tiendpligtige slechts hand aan hand
willen gaan, de afkoop van het tiendregt, hoe ingewik
keld ook iu Zuid-Beveland bezeten wordende, tot beider
voordeel en genoegen is uit den weg te ruimen en de
thans uitgegeven wet op de af'koopbaarstelling der tien
den, volstrekt niet als onuitvoerbaar bei.oeft te worden
ter zijde gesteld. En raogten onverhoopt de contracten
of stukken tot het tijdelijk daarstellen van grondrenten
ter. behoeve van derden op te maken, niet begrepen zijn
in de vrijstellingen van zegel- en registratie-regten
toegestaan bij artikel 22 dier wet, dan zullen waar
schijnlijk ten aanzien daarvan wel nader gunstige be
schikkingen op aanvrage ingewilligd worden.
Tot verdere ophelderingen aan een ieder is de on
dergeteekende bereid.
Goes, 2 Mei 1872. N. M. BOSDIJK.
1572. 4 Mei 1872.
Wie immer vromen moed herdenkt,
Die lang nog triomfere,
Roem' ook Lein Tayen, Koeijevleesch
Twee schippers van Ter Veere
Slechts 3 dagen nadat de Vlissingers liet Spaansclie
slavenjuk hadden afgeworpen, en dus den 9 April
1572, verklaarde de Spaanschgezinde Regering van
Middelburg de Veerenaars verdacht, dat zij zich met
de Vlissingers aansloten. Den 13 April traden zij dan
ook werkelijk met hen in eene overeenkomst tot we-
derkeerigen bijstand, en den 26 April schreef men uit
Vlissingen naar Engeland/ dat rnen ook op eene aan
sluiting van Veere kon rekenen. Deze zucht naar
vrijheid werd, terwijl de Prins van Oranje uit Dillen
burg aan Veere schreef, aldaar voornamelijk opgewekt
door twee visschers: Lein Tayen en Koeijevleesch
Deze waren de eersten te Veere, die zich openlijk
voor Oranje opdeden. Door de Watergeuzen als ge
vangenen naar Brielle medegevoerd, werden zij, kort
na de inneming dier stad, op voorspraak van Jan van
Cuyk in vrijheid gesteld, om door hen, met voordee-
lige aanbiedingen voor Veere, ook deze stad te win
nen. Te Veere binnengeloopen, verhaalden zij terstond,
wat er te Brielle was voorgevallen, en regt hartig
spraken zij: „Ja, maats! die Watergeuzen zijn een braaf
„en dapper volk: reeds heeft onze Marines Brand,
„als Kapitein onder hen, te Brielle grooten roem behaald,
„en de Admiraal Lumey, een wakkere baas, neemt ons,
„visschers, in bescherming Waarlijkhet is raadzaam,
„dat wij ons aan hen en den Prins aansluiten. De Span
jaard toch brengt ons en onze kinderen tot den bedel-
„zakDit vond ingang, en den 2 Mei kwamen
Hieronymus Tseraerïs en van Cuyk met 60 man van
Vlissingen naar Veere om de Regering tot hunne zijde
te bewegen. Dan, dit mislukte, en Tseraerts keerde
met het volk terug; doch van Cuyk blijvende en des
nachts door Tayen en Koeijevleesch benevens anderen
verzekerd wordende, dat er slechts krijgsvolk in de
stad ontbrak, om, met de burgerij, ook de weifelende
Regering te zien toevallen, zond onverwijld naar Vlis
singen, en met den dageraad van den 3 Mei waren
weder 40 Fransche gewapende Hervormden, onder
kapitein Jeannin, vóór Veere. Nu rammeiden de vis
schers de poort open, de vrijheidsvrienden kwamen
binnen, maar werden door den Bailliu Hieronymus
de Rollé in de kerk opgesloten, die nu hulp van
Middelburg inriep. De burgers zich insgelijks naar
Vlissingen wenden le, wist de wakkere Jakob Simonsz
de Rijk, met eene aanzienlijke magt, de opgedaagde
Spaansche hulp, welke hem te Zandijk afwachtte, te wa
ter te verschalken. Tegen den middag te Veere aange
komen, stoof men met de gewapende Veerenaars ter
poort uit, van waar de vijand nu verrast, bijna ge
heel verslagen, en tot Middelburg terug gedreven werd.
De Oranjestrijders in den avond weder te Veere ge
komen, vonden de poort gesloten; doch de Veerenaars
onder hen wisten des nachts aan de noordzijde in de
stad te komen. Op Zondag morgen (4 Mei) werd de
poort met geweld geopend, de Rijk met zijne dap
peren binnen gelaten, Jeannin en de zijnen verlost;
de Regering, ook de Rollé, zwoeren trouw aan den
Prins van Oranje, en Veere was gewonnen! - Déze
verlossing op den 3 en 4 Mei 1572 is op Zondag den
3 Mei van het jubeljaar 1772 te Veere plegtig gevierd
geworden.
Marines Eeanjd, hoezeer van een geslacht uit het Land
van Saeftinge afkomstig, was geboortig van Veere, en deze wak
kere Zeeuw beeft in 1572 ook Delfshaven, Dordrecht, Schiedam
en Gorinchem aan 's Prinsen zijde helpen brengen.
W. v. d. B.
278ste STAATS-LOTËRIJ.
Prijzen van 100 en daarboven. 4 kl.
Derde lijst. No. 8232 25,000; no. 2201 2000; no.
4643 en 15013, ieder ƒ1000; no. 11945 400; no. 16349
200; no. 2568, 6810 en 8030, ieder 1 100.
Vierde lijst. No. 4021 1500no. 4765 en 17588,
ieder 100.
Loten van 1867 Paleis voor Volksvlijt
van de geldleening groot J 1,000,000.
De uitslag der premie nummertrekking van de uit
gelote 8 serieën is als volgt: serie 526 no. 4, 5, 16,
18, 19 en 21 ieder 25serie 984 no. 12 1000, no.
2 100, no. 13 J 50, no. 1, 9 en 21 ieder 25, serie
1350 no. 5 en 24 ieder /50, no. 2, 3, 14, 21, 22 en 23
ieder J 25; serie 2321 no. 1 5000, no. 14 250, no.
10, 20 en 24 ieder f 50, no. 8, 17 en 23 ieder J 25;
serie 2365 no. 4 1000, no. 2 en 9 ieder ƒ250, no. 16,
18, 20 en 21 ieder 25serie 2951 no. 16 100, no. 1,
2 en 3 ieder ƒ50, no. 5, 17, 18 en 24 ieder 25; serie
3024 no. 17 100, no. 4 50, no. 1, 2, 11 en 15 ieder
25serie 3433 no. 18 J 250, no. 8 cn 24 ieder 100,
no. 13, 14 en 25 ieder 25.
Alle overige niet vermelde premienumnaers van bo
venstaande serieën ieder 15.
van den 1 tot en niet den 3 Mei 1872.
Ondertrouwd den 3, Marinus Abram Quist,
23 j. jm. en Anna Buijs, 24 j. jd.
Gehuwd den 2, Willem Hendrik Mijnsbergen,
24 j. jm. en Leunt je Magdalena Keukelaar, 29 j.
wed. van Jan Luijk. Nicolaas Ilendrikse,
26 j. jm. en Catharina Semeijn, 24 j. jd.
Albertus Antoon van Bellen, 30 j. jm. en Wil-
lemina Cornelia Adriana de Lange, 27 j. jd.
Geboren Geene.
Overleden: den 3, Karoliena Mozes Nathan,
71 j. wed,, van Abraham Emanuel.
Liefctadig-lieicl.
De commissie tot stichting van een Plattelands-wees
huis voor Zuid- en Noord-Beveland berigt, dat, behalve
1182,51 vroeger ontvangen, is ingekomen of toegezegd
1749,63.
Voor de stichting dier zoozeer gewenschte inrigting
circuleert dezer dagen eene lijst in onze gemeente.
Opmerkelijk is het, dat, waar voor zoo vele en veler
lei zaken zoo vaak de beurzen geopend worden, eene
zaak als deze reeds omstreeks 6 jaren op touw is ge
zet en nog slechts zulk een betrekkelijk klein bedrag
beschikbaar is.
Moet dan de weezen-verzorging in onzen eigenen
omtrek achterstaan voor den nood van natuurgenooten
in verre landen f
Wij hopen het niet om de eer van ons volkwij ho
pen het niet om het belang van die arme ouderloózen,
aie daar ten platten lande, tot eeuwige schande van
een christenvolk, nog aan den minstbiedende worden be
steed eneene opvoeding bekomen, die hen in
ons land houdt beneden het peil van die zwarte of
donkerkleurige natuurgenooten, voor wier overgang
tot het christendom zooveel en zoo dikwijls wordt ge
geven!
Wij weten het: Goes staat in ons land tegenwoor
dig bekend als uniek, als eigenaardig, als zonderling.
Moge het ditmaal die eigenaardigheid eens in goe
den zin toonen en door eene ruime inschrijving krach
tig bijdragen tot de oprigting van een gesticht, dat
zeker niet minder noodig is dan het beeld eener nymf,
zelfs niet minder dan een asyl voor oude zeelieden.
Een wees kind is hulpbehoevender dan iets ter wereld.
ADYERTENTIËN.
van
M. STEKETEE
en
C. BOS.
Op gezamenlijke leeftijd van 171 jaren.
Hunne dankbare familie.
Driewegen, 26 April 1872.
{wegens misstelling herhaald.)
van
J. SCHOUWENBURG
cA>"
J. P. de LANGE.
Goes, 3 Mei 1872.
^lllunne dankbare kinderen en beliuwd-kinderen.
Heden overleed zaclit en kalmtot onze
diepe droefheid, onze geliefde Moeder Mejufvrouw
CAROLINA NATHANS, wed. A. Emanuel, in
den gezegenden ouderdom van bijna 7 2 jaren.
o ,fOEl„ M. A. EMANUEL.
3 Mei 1872.
Algemeene kennisgeving.
Wegens de treurdagen zullen de winkels van
M. A. Emanuel en Nathan Emanuel gesloten zijn
tot Zaturdag den 11 Mei a. s.
V Mevrouw Wed. JANSSEN—Geene, be
tuigt haren dank voor de vele bewijzen van deel
neming, ondervonden bij het overlijden van ha
ren Echtgenoot.
Kruiningen, 26 April 1862»
