1872. N°. 46. Donderdag 18 April. 59"' jaargang.
op Vrijdag den 19 April 1872,
EEN BEDENKELIJK VERSCHIJNSEL.
GOESSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Viujdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes ƒ1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
fOlltAM.
Gewone advertentiën worden a 10 c. de regel geplaalsl.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1S regels a ƒ1,-
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regel» bedragende
en contant betaald, 20 c-
Advertentiën voor dit blad worden voor ROTTERDAM aangenomen door het algemeen advertentie-bureau van NIJGH V. DITMAR, Wijnstraat llotterdam.
Voor DÜITSCHLAND door de heeren HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg.
t
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der .uitgave tot vóór twee uren des namiddags.
Stukken welke men als ingezonden wenscht opgenomenmoeten uiterlijk den vorigen dag aan liet bureau bezorgd zijn.
OPENBARE VERGADERING
VAN DEN
RAAR der GEMEE1ÏTK GOES,
des avonds ten 7 ure.
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
XI.
XII.
XIII.
XIV.
XV.
XVI.
XVII.
XVIII.
XIX.
XX.
XXI.
XXII.
XXIII.
XXIV.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
Mededeelingen ingekomen stukken.
Wijziging van het tableau der buurtwegen.
Ontwerp-adres nopens de vergrooting van het
stations gebouw,
Idem nopens eene spoorweglijn Roosendaal
Terheijden.
Aanbieding van bet jaarverslag der gemeente
over 1871.
Af- en overschrijving op de hegrooting der
gemeente over 1871.
Idem op de begrooting van liet armbestuur
over 1871.
Verzoek van J. Proos om grond in erfpacht.
Idem van P. Wessel om verlenging zijner paebt.
Rekening van het fonds voor kazernering over
1871.
Idem van de bank van leening.
Rekening over 1871 en begrooting voor 1873
van de gezondheids-commissie.
Idem van de gemeente-apotheek.
Verzoek van den hoofdonderwijzer der school
le klasse om adsistentie.
Idem van mevr. de wed Hestaom ontslag
als hulp-onderwijzeres.
Idem van H. M Hubregtse om ontslag als
hulp-onderwijzer.
Overlegging der voordragt en, wegens urgentie,
benoeming eener 2e hulp-onderwijzeres.
Rekening van het bestuur van het gasthuis
over 1870.
Aanvrage van hetzelfde bestuur tot overschrij
ding der begrooting voor 1871.
Idem tot het in uitgaaf brengen over 1872
van een post voor geldbelegging.
Begrooting van hetzelfde bestuur voor 1872.
Aanvrage van idem tot aanbesteding van het
onderhoud der gehouwen.
Idem van idem om ontslag.
Tarief sas- en havengeld, met bepalingen voor
de invordering.
Men moet wel ziende blind willen zijn, als
men zou willen ontkennen, dat er zich, in
het vrije, het gelukkige, het rustige Neder
land, in de laatste dagen onrustbarende ken-
teekenen hebben vertoond. Tot- nog toe open
baarde zich ten onzent de strijd der meenin
gen in de pers en in het woord, maar in
Nederland waren straatsieenen geen argumenten
en gebroken ruiten geen overredingsmiddelen. Er
werden stroomen inkt vergoten, maar daar
bleef het bij. In één woord, trots de bran
dende vraagstukken op zoo menigerlei gebied,
konden wij bogen op den naam van een rus
tige, verdraagzame natie.
Daarin helaas is eene treurige verandering
gekomen. Het schoone feest van 1 April, een
vrij volk waardig en in de groote steden des
lands dan ook als zoodanig gevierd het
heeft ons tevens op treurige wijs doen ervaren,
tot welke bedenkelijke hoogte men de harts-
togten des volks heeft verhit. Wie die „men" zijn?
't Behoeft geen lang betoogd Ieder die de
oogen geopend heeft voor wat er om hem
heen geschiedt, zal dadelijk gereed zijn met
het antwoord. Neenhet is niet de massa
des volks, de domme, onwetende massa; dat
volk is een goed, verdraagzaam, hartelijk volk,
dat is een volk, dat hoe onwetend of hoe dom
het ook al of niet moge wezen, toch trotsch
is op het roemrijke verleden van zijn Neder
land, en dat zijn vaderland lief heeft.
Wij hebben het reeds zoo dikwijls betoogd,
ook in verband met het onlangs gevierde feest,
dat het vaderland al zijne zonen en dochte-
ren omvaten niet vraagt naar geloofsbelijdenis.
Maar daar zijn er nogtans in ons land die
kerkgeloof stellen boven alles, boven den vrede,
boven het huisgezin, boven het vaderland; die er
alles aan zouden wagen, om bekrompen leer
stellingen in toepassing te brengendie partij
en hare bondgenooten zijn de ware schuldigen,
die oerzaak zijn van den hedendaagschen treil*
rigen toestand.
Gij zondt meenen, wist ge niet hoe fel in
Goes reeds de partijen tegen elkander over
staan, dat er overdrijving heerscht in dien
beweerden treurigen toestand. Konden wij
slechts, door als de struisvogels te handelen,
het gebeurde ongedaan maken! Maar dat zou
het kwaad slechts verergeren.
Welnu dan, op dit oogenblik zijn er ver
scheidene gemeente* in ons vaderland waar
Katholieken en Protestanten als vijanden tegen
over elkander staanwaar de bazen hun an
dersdenkende knechts van het werk zenden
waar de winkeliers hunne andersgeloovende
klanten verliezen. Is dat een toestand onze
19e eeuw, ons vaderland waardig?
Wij behoeven niet te twisten over de vraag:
aan wien de schuld? Want wij welen liet.
En de kennis daarvan kan de eerste stap zijn
tot herstel.
In de laatste jaren zijn in ons vaderland
de toestanden ten eenenmale veranderd. Zij
die voor twintig jaar de oogen sloten om ze
nu weder te openen, ze zouden verstomd staan$»
De liberale partij heeft gestreden en zal blijven
strijden voor vrijheid en gelijkheid voor de
wet voor allen, dus ook voor de Katholieken.
Var.daar dat de conservatieven in 1853 een
wapen hadden om de liberalen bij de Pro
testantsche Nederlanders in verdenking te bren
gen en het ministerie Thorlecke te doen vallen.
Maar langzamerhand, naarmate de cleriealen
veld wonnen, hebben de conservatieven zich
als trouwe vazallen bij de ultramontanen aan
gesloten. Het liberalisme, dat sterker bleek
dan men wel onderstelde, zou voor zulk een
monster-verbond wel moeten zwichten!
Die hoop is ijdel maar toch beeft het
bondgenootschap vruchten opgeleverdwelke?
De wanordelijkheden in zoovele plaatsen in Ne
derland op zijn groolen feestdag. Denkt gij dat
de katholieke Nederlanders zulke slechte va-
Kort verhaal van de plechtigheden te Goes
den 2 2 Maart 177 7 zijnde het Twee
honderd jaarig Eeuwfeest, toen de stad
Goes, en het Eijland Zuijd-Beveland, zig
door een vrijwillige satisfactiebegeven
hebben onder liet stadhouderschap van den
Doorluchtiger) Prins van Oranje Willem
den 1en-
Het tweede Eeuwfeest van den overgang der stad
Goes en het Eijland Zuijd-Beveland, aan der Staaten zijde,
dat op den 22 Maart Ï777 zou invallen, was al in het na
jaar 1776 het onderwerp der gesprekkenieders aan-
dagt viel op dezen plechtigen gedenkdag, en elk ver
langde reeds, om in vergenoegden welstand, dien dag
te beleven. Bijzonder bepaalde zig de wijze zorge der
weiede achtbaare Regeering der stad, al Gij tijds, om
deze dag, niet alleen in een welgepaste vrolijkheid,
maar voornamentlijk ook met een staatige godsdienst
plechtigheid te doen vieren. En zou dit met ordre
geschieden, de dienst van de voorgangers der gemeente,
moest dan tot dit eijnde mede werken. Het behaagde
daarom Hun Ed. Achtb. op Saturdag (den gewoonen
vergaderdag des kerkenraads) den 7 December 1776
het navolgend extract, den Hervormden Nederduitschen
kerkenraad toe te zenden
Extract uit de notulen van Burgemeesters
en Raaden Regeerders der stad Goes.
Raad Saturdag den 30 November 1776.
Dewijl het op den 22 Maart van het aanstaande
„jaar 1777, twee honderd jaren zal geleden zijn, dat
„deze stad, en eyland, zig van de dwingclandije der
„Spanjaarden onttrokken, en door een vrijwillig verdrag
„van 'satisfactie, gevoegd heeft bij de vrije Staats Re-
„geering, en onder het stadhoudersschap van den door-
„luclitigen beschermer der vrijheid, Prins Willem den
vEersten van Oranje, is op propositie van den heer
„burgemeester goedgevonden en verstaan, dat het Tweede
„Eeuwgetijde dezer heuchelijke gebeurtenis, op den
voorsz. dag plcgtig zal gedagt wotden in de Groote kerk
„dezer stad, met een ootmoedige dankzegging aan den
AUerhoogsten, door wiens onverdienden zegen wij bij
„het genot der dierbaare voorrechten van vrijheid in
„den godsdienst en burgerstaat, zijn bewaard gebleven,
„en met een korte redevoering, geschikt om de gemeente
„tot het hoogschatten en dankbaar erkennen dezer voor
rechten, op te wekken.
„En zal van deze Hun Ed. Achtb. intentie, bij ex-
„traet dezes kennis gegeven worden aan den Neder-
„duijtschen kerkenraad dezer stad, ten einde doorden-
„zelven één der heeren predikanten gedespicieerd werde,
„tot het verrigton der gemelde plechtigheid. (Onder
„stond) accordeerd met voorsz. notulen, was getee-
„kend) Antoni Ossewaarde."
De kerkenraad verblijde zig in de communicatie van
deze resolutie, en offereerde aanstonds deze post, aan
den WelEerw. Heer Cornells Zoutmaat, als oudsten
predikant der gemeente; dan Zijn WelEerw. zig we
gens zijne klimmende jaarenhiervan geëxcuseerd
hebbende, werdt dit met gemeenzaame schikking en
goedvinden, opgedragen aan den naastvolgenden oud
sten Predikant, den WelEerw. Heer Dirk Kaas. die het
zelve op zich genomen heeft.
Behalven de godsdienstige oefeningen, wilde de ma
gistraat dezen merkwaardigen dag, ook doen vieren,
met het houden van een plegtige maaltijd, en met een
fraaij muziek op het fraaij en konstig orgel in de groote
kerk, voor en na het doen der redenvoeringe.
Ten dien einde, en op dat alles op dien dag, zoo
binnen als buyten de kerk, in een goede order zou
afloopen, hebben HunEd.Achtb zes heeren tot directeurs
van dat werk gecommitteerd, te weten de WelEdel.
Gestr. heeren Johan hebree, president burgemeester,
nar. Willem van der Bilt, heer van Cloetinge, burge
meester, mr. Dignus Cornells Keetlaer, mr. Wilhelmus
Cristianus de Crane, Schepenen en Raaden, mr. Arnout
Willem van Citters, en mr. Antoni Ossewaarde, Raaden
en Secretarissen der stad.
Deze lieeren ettelijke reijsen met eikanderen gebe-
soigneerl, en op alles bij voorraad goede ordre gesteld
hebbende, deeden rapport van hunne commissie, in den
raad op Saturdag den 8 Maart 1777, welk rapport
door Hun Ed. Achtb met dankzegging aan de voorsz'.
heeren gecommitteerdens voor hunne genoomene moeij-
ten, goedgekeurd, eu iri eene magistraats resolutie ver
anderd is
Ten zeiven dage gaf het collegie van Broederen
Diakenen, doortwee gecommitteerdens, aan den Kerken
raad te kennendat zij voornemens waaren op den
meergem. 22 Maart eene' extra ordinaire uitdeelin» van
vleesch en brood te doen aan de armen, zoo °lede-
maaten als geen ledemaaten, en dat zij daartoe reeds
permissie van de rogeering der stad, verzogt, en be
komen hadden De kerkenraad nam hier zeer'veel ge
noegen in, en liet dit gaarne over aar. de directie van
broederen diaconen.
Hierop werd Dingsdag den 11 Maart van het stad-
huijs, en Zondag den 16 daar aan volgende van de
predikstoelen in de beijde kerken afgekóndio-d deze
PUBLIC ATIE
„Burgemeesters en Raden, Begeerders der stad Goes,
„allen dengenen, die deze zullen zien, of hooren leezen,
„salnt!
„Alzoo op den 22 Maart aanstaande, deze stad en
„eijland. twee honderd jaaren geleden, zig vrijwillig bij
„het bondgenootschap der S aaten voegde onder liet
„stadhouderschap van prins Willem den Eersten, glori-
„euser gedagtenis, en zoo het Spaaneche juk heeft af
geschoven, welke dag bijgevolg zeer merkwaardig is
„voor dezelve en billijke reden geeft, niet alleen om
„zig op een gepaste wijze te verheugen, maar vooral
„om Gods wonderbaare verlossing, en genadige bewaaring
