3
gi-onddeelen, om de eenvoudige reden, dat de beide uiteinden der regte lijn te
ver van elkander gelegen zijn; terwijl bij iedere regterlijke indeeling als hoofd
beginsel behoort te gelden, dat de regter, onder wien zij ressorteren, voor de
justiciabelen zoo gemakkelijk mogelijk genaakbaar zij.
Dit een en ander is bij de thans vigerende regterlijke organisatie
en regterlijke indeeling door de Hooge Regering van dien tijd zeer juist
begrepen en betracht; het voormalig vierde district werd met Walcheren tot
één Arrondissement gecombineerd, zoo ook het voormalig vijfde district met
Zuid-Beveland, niettegenstaande tegen die combinatiën bezwaren bestonden, die,
ofschoon immer overdreven, destijds nogtans niet van allen grond waren ontbloot.
Bij het thans ingediend ontwerp zijn die beide beginselen, zeer ten
nadeele der justiciabelen, over het hoofd gezien. Walcheren wordt daarbij
met Noord- en Zuid-Beveland tot één Arrondissement vereenigd, niettegenstaande
Middelburg, de zetel der Regtbank, geheel aan het westelijk uiteinde gelegen
is en het oostelijk gedeelte van Zuid-Beveland, uithoofde van den grooten afstand,
nimmer met Middelburg communicatie gehad heeft of hebben zal.
Ontegenzeggelijk waar is het, dat de spoorweg, die thans de eilanden
Walcheren en Zuid-Beveland verbindt, dien afstand zeer bekort: maar het is
even waar, dat niet alle justiciabelen van dit versnellend vervoermiddel kunnen
gebruik maken en niemand daartoe kan gedwongen worden, terwijl niet mag
worden voorbijgezien, dat vele gemeenten in Zuid-Beveland drie a vier uren
van de spoorweg-lijn zijn verwijderd en Noord-Beveland door den spoorweg-
volstrekt niet wordt gebaat, maar, om de Middelburgsche regtbank te berei
ken zich steeds de reis over het ongeriefelijke Camperlandsche-veer zal moeten
blijven getroosten.
Maar ook voor de justiciabelen in Staats-Vlaanderen is de nu voor-
gedragene regterlijke indeeling gansch niet gewenscht.
Het voormalig vijfde district, met eene bevolking van 35372 zielen
zal daardoor ongetwijfeld zijn gebaat, ofschoon dan ook het noordelijk en vooral
het oostelijk gedeelte van het voormalig vijfde district, niet dan met moeite,
vooral des winterswanneer de wegen onberijdbaar zijn den zetel van het
nieuw te scheppen Arrondissement zullen kunnen bereiken doch het voor
malig vierde district, met eene bevolking van 24174 zielen, zal daarentegen
de inconvenienten dier combinatie in hooge mate ondervinden. Immers nog
altijd is dit westelijk deel van Zeeuwsch Vlaanderen door den zeearm «de
Braakman'' van het oostelijk deel gescheidennog altijd wordt tusschen die
beide deelen een kunstweg gemist, nog altijd zijn de daar bestaande wegen,
blijkens de discussien in de laatste wintervergadering der Staten van Zeeland,
gedurende drie vierde deelen van het jaar ten eenenmale onbruikbaarnog
altijd kunnen die beide deelen zich niet bereiken dan over Belgisch territoir
en bestaat tusschen beiden geen enkel behoorlijk middel van communicatie
maar al ware dit ook anders, al werd ook tusschen die beide deelen een be
hoorlijken kunstweg aangelegd, dan nog blijft het waar, dat voor het grootste
gedeelte van het voormalig vierde district de reis per stoomboot van Breskens
naar Vlissingen en van daar naar Middelburg gemakkelijker en onkostbaarder
is, dan te voet of per as naar Axel en in alle gevalle de afstand korter.
Met de nu geprojecteerde regterlijke indeeling zal dus alleenlijk zijn
gebaat het vijfde district met eene bevolking van 35372 zielen en daarentegen
aanmerkelijk worden benadeeld Zuid- en Noord-Beveland en het voormalig vierde
district, te zanten met eene bevolking van 64174 zielen, terwijl daarenboven
de gemeente Goes, waarin alles gevonden wordt, wat voor eene Arrondisse-
ments Regtbank noodig is, als zetel van een judicieel arrondissement zal worden
opgeheven en deze zal worden overgebragt naar Axelalwaar de eerste ver-
eischten voor eene Arrondissements Regtbank ontbreken en waar, bij gebreke
van de noodige regts-practijk, zich nimmer eene balie vestigen kan.
Bij dit alles komt nog een hoofdbezwaar, voortvloeijende uit de verplaat
sing van het thans alhier gevestigd kantoor van Hypotheken.
Dit omvat sedert tal van jaren Zuid- en Noord-Beveland met de kantons
Hulst en Axel. Wordt het onderwerpelijk ontwerp tot wet verheven, dan zal
het kantoor van Hypotheken uit Goes naar Axel worden verplaatst en zullen
of de Hypotheek-registers over die reeks van jaren moeten worden gecopieerd,
hetgeen een bijna onmogelijk, doch in allen gevalle een uiterst langdurig en hoogst
kostbaar werk zoude zijn, en, voor zooveel Zuid- en Noord-Beveland betreft,
naar Middelburg moeten worden overgebragt, of de ingezetenen van Zuid- en
Noord-Beveland tot het inzien van of bekomen van extracten uit die registers
zich moeten begeven naar den zetel van het arrondissement Axelwaaronder
zij als justiciabelen niet ressorteren.
Hetzelfde bezwaar geldt Walcheren en het voormalig vierde district
van Zeeland.
Bij gemis van alle toelichting is het moeijelijk en gewaagd de motieven te
gissen, op welke de zonderlinge regterlijke indeeling der provincie Zeeland thans
is voorgesteld. Bij vroegere voordragten deed men de Wester-Schelde steeds als
hoofdmotief' geldenen, ofschoon de inconvenienten dier rivier telkens in hooge
mate werden overdreven, is het nogtans niet te ontkennen, dat het ongerief en het
oponthoud in de communicatie meer aan de zijde der Wester- dan der Ooster-
Scholde werd ondervonden.
Inden tegenwoordigen tijd echter kan die Wester-Schelde niet meer worden
aangevoerd als motief van bezwaar tegen de thans bestaande regterlijke indeeling.
Immers is het van algemeene bekendheiden de Hooge Regering
vooral kan dit niet ignoreren,
