i;«r:ssiiii;
COURANT.
1872. N°. 35. Donderdag 21 Maart. 59ste jaargang.
1572—1872.
BINNENLANDSCHE BERICTE1M.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag
en Veijdag avonduitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes ƒ1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
Gewone advertentiën worden ii 10 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 18 regels h 1,-
Dienst-aan biedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 20 c.
Advertentiën voor dit blad worden voor ROTTERDAM aangenomen door het algemeen advertentie-bureau van UIJGH V. DITMAR, Wijnstraat Rotterdam.
Voor DUITSCHLAND door de heeren RAASERSTEIE VOGLER, te Hamburg.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór twee urendes namiddags.
Stukken welke men als ingezondenwenscht opgenomen, moeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
Zoo bestaat er dan nu kans dat op een der
eerste Aprildagen ook in Goes feest wordt
gevierd
Weinig scheelde het of Goes stond bijna
alleen als nederlandsche stadwaar de 1 April
van dit jaar ongemerkt zou voorbij gaan.
Staat Goes dan zoo achter in de liefde tot
de vrijheid van ons vaderland?
Waarom moeten wij feest vieren
't Is in korte woorden gezegd de neder
landsche natie gedenkt op den 1 April dank
baar het eerste feit in de breede rei der feiten,
welke het nederlandsche volk voerden tot on
afhankelijkheid, tot vrijheid, tot den tegenwoor-
digen regeringsstaat, waarin alles wel niet vol
maakt is en waarin nog veel te verbeteren valt,
doch die hechte grondslagen biedt voor gods
dienstige, zedelijke, intellectuele en stoffelijke
ontwikkeling en die Nederland in dat opzigt
niet achter doet staan bij een der volken van
Europa.
In 1813 werd de eenheid van onzen Staat
onder het constitutioneel koningschap in het huis
van Oranje gegrondvest. De grondwet van 1848,
waaronder wij gelukkig kunnen zijn, is er een
gevolg van. Gewetensdwang heeft opgehouden.
Vrijheid van godsdienst heerseht in ons vader
land alom.
Dat alles zou onmogelijk zijn geweest, indien
wij onze onafhankelijkheid op Spanje niet her
overd hadden.
Wel mag men veronderstellen dat in onzen
tijd geen Filips de II<!ef geen AIva tooneelen
zouden verordenen als in de 16e eeuw hebben
plaats gehad; wel mag men aannemen dat ons
vaderland op dit tijdstip, ook zonder de inne
ming van den Briel niet meer zuchten zou on
der een ijzeren juk als vroeger. Maar zeker is
het, dat hoe vroeger een land zich ontworsteld
heeft aan vreemde overheersehing, hoe heerlij
ker eii rijper de vruchten der vrijheid zijn welke
het later geslacht, naarmate die vrijheid lan
ger reeds heeft bestaanvan die ontworsteling
plukt.
En tot dat alles heeft de inneming van den
Briel op 1 April 157*2 den grondslag gelegd.
Dat feit was het eerste op den weg der vrijheid.
De toekomst van Nederland scheen te zijn
wingewest van den Spaansehen koning.
Het was een bange tijd, niemand voelde zich
veilig, alles kwijndede jammer en de ellende
van die dagen zijn niet te beschrijven.
De ballingen, als wilde beesten gejaagd, zoch
ten redding en schuilplaats op zee.
Elke kans op redding scheen verloren. Doch
op het toppunt van den nood weerklonk het
heinde en ver, dat op den 1 April 1572 de
Watergeuzen den Briel hadden veroverd.
Op 1 April
Verloor Aha zijn Bril.
Dat was het teeken tot leven. De landzaat
ontwaakte. Holland voelde zich weder Holland.
Vlissingen joeg de Spaansche bezetting de stad
uit. Veere, Enkhuizen enz. volgden en wel
dra was geheel Noord-Holland en West Fries
land aan de zijde van den Prins van Oranje.
Wel moesten nog 76 jaren verloopen, eer
de Vrede te Munster de kroon zette op het
werkmaar men mag eenigzins aannemendat
door dit eerste feit de moed tot doorzetting van
het begonnen werk was aangewakkerd, dat onze
voorvaderen daardoor tot volharding werden
aangespoord en dat toen eene besliste keuze
werd gedaan tussehen de zucht naar een onaf
hankelijk volksbestaan en het lijdzaam buigen
van den nek onder vreemd geweld.
Welnu, heeft dus niet ieder Nederlander eéne
heugelijke aanleiding om op 1 April a. s. feest
te vieren, ter herinnering daaraan dat door de
inneming van den Briel eene besliste keuze werd
gedaan in eerstgenoeindeu zin? Eene keuze,
waarvan wij thans de heerlijke vruchten genieten
En zou dan Goeswelks geschiedenis zulke
treurige tooneelen uit den tijd van de Spaan
sche overheersehing kan aanwijzen, niet meedoen
in dien algemeenen jubel?
Wij vertrouwen dat het geen gebrek aan
vaderlandsliefde is, maar eenvoudig omdat nog
de gelegenheid niet was aangeboden om feest te
vieren, dat Goes zoo achterlijk bleef.
Wij zullen geen dissonanten in de feesttoonen
aanbrengen en daarom in geen betoog treden
of de nu te organiseren feestviering niet lag
op den weg der hier bestaande sub-commissie
voor het Brielsclie monument. Maar zeker is
het, dat het naburig Ilansweert, ook in deze
zaak, een beschamend voorbeeld aan Goes dreigde
te geven, eu daarom juichen wij het toe, dat
zich nog thans eene commissie heeft gevormd
om ook hier eene feestviering te organiseren.
Haar, zoo de Goessenaars werkelijk de grond
legging onzer vrijheid feestelijk willen herdenken,
dan moet nu spoedig worden gehandeld, dan
moet niet meer ruggespraak worden gehouden
met dezen of genen die bezwaren van allerlei aard
tegen de ongekunstelde uiting van het vrijheids
gevoel willen aanvoeren, maar dan zegge men
gul en blijik doe meê. En dan make men nog
spoedig en gretig gebruik van de gelegenheid
die is opengesteld om door het offeren van eene
passende bijdrage, de volvoering van het plan
aan de verdienstelijke commissie mogelijk temaken.
GOES, 20 Maart 1872.
TWEEDE KAMER.
In de zitting der Tweede Kamer van den 18den
is de herziening van het reglement van orde af-
geloopen. Vóór de eindstemming is, na lang
durige discussiën, met 46 tegen 15 stemmen
aangenomen het beginsel, dat ook voorstellen
des konings, bii sluiting der zitting onafgedaan
o do
gebleven, in de volgende hervat worden. Ten
slotte is het geheele reglement aangenomen met
33 tegen 29 stemmen, met eene bepaling bij
amendement van den heer van de Puttedat
het 15 April in werking treedt en vóór 1 Ja
nuari) 1874 wordt herzien.
Daarna had de interpellatie van den heer
Bergmann plaats over het gevaarlijke van den
parallelweg langs den spoorweg 's Bosch naar
Vhght. De minister van koloniën heeft namens
den minister van binnenlandsche zaken geant
woord, dat er seinen zullen opgerigt worden
op verschillende afstanden, ten einde aanko
mende voertuigen te waarschuwen, wanneer
een trein in aantogt is. Wegens het verge
vorderde unr is de interpellatie van den heer
Nierstrasz uitgesteld tot Donderdag ten elf ure.
Gisteren avond werd door den heer J. II.
van Kolen van Amsterdam in de concertzaal
alhier eene natuurkundige voordragt gehouden,
die in duidelijkheid niets te weuschen overliet.
Zonder eenig vertoon van geleerdheid, en toch
met juistheid werd door den spreker op boeijende
wijze verklaard hoe alleen verbranding, opne
ming van zuurstof, de oorzaak is van warmte
en lichthoe de zuurstof in de natuur de lucht
en war iute-graad verhoogt, hoe vermeerderde
toevoer van zuurstof verbranding bevordert,
hoe zoogenaamde zelfontbranding kan ontstaan
wanneer de zuurstof zich een weg baant tot
andere stoffen, die, door welke oorzaak dan
ook, een zekeren graad van verwarming hebben
bekomen en bjjzonder gretig zuurstof opnemen,
en hoe die zuurstof steeds in genoegzame mate
in de natuur voorhanden blijft. Al de door
hem genomene proeven gelukten volkomen.
Wij danken het bestuur van bet departement
Goes der Maatschappij tot bevordering van
Nijverheid voor den genotvollen en leerzameu
avond, dien het ons door die lezing bereidde.
Jammer, dat het getal hoorders en vooral hoor
deressen niet grooter was. Als Kinsbergen zijne
liand-habiliteiten' vertoont vindt men een volle
zaalals een natuurkundige de krachten
verklaartwaardoor wij leven en zijn, en de
eerste behoeften voor dat leven kunnen er
langen, vindt men vele ledige plaatsen. Waar
lijk, dit pleit niet voor den goeden smaak van
het Goessche publiek. Of zou dit boven der
gelijke onderwerpen verheven zijn?
Dat sommigen in de gemeente niet gaarne
de kennis zien vermeerderen door zulk eene
leerzame voordragt en voorstelling weten wij
maar van het beterdenkend gedeelte van het
publiek hadden wij hier meer belangstelling
verwacht.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op de
in dit no. voorkomende advertentie van den
hr. J. P. v. d. Does, waarin hij zilveren in
signes aanbiedt oin tijdens de April-feesten
te dragen. Wij waren in de gelegenheid een
exemplaar te bezigtigen.
De uitvoering is netjes en het insigne smaak
vol met de nationale kleuren gemonteerd. Om
tijdens de feesten te dragen is het zeker een
zeer geschikt voorwerp, terwijl de prijs zoo
matig is, dat men het later tegen 'gering ver
lies wel weder zal kunnen inwisselen, tenzij men
het als een gedenkpenning aan het heugelijk
feest wenscht te bewaren.
De zomerdienst op de spoorwegen zal dit
jaar reeds op 1 Mei een aanvang nemen.
Het A7. v. d. D. verneemt nader, dat het
feest te Brielle opgeluisterd zal worden door
de aanwezigheid van een eskader, bestaande
uit de ramtorenschepen Buffel eu Schorpioen
en de monitors HeiliqerleeTijger en Krokodil.
De Buffel zou voor admiraalschip fungeren.
De Dordtsche werkbazen in het bouwkun
dig vak hebben besloten het loon der bekwame
knechts met 15 pCt te verhoogen, met 1 April
a. s. De werkstakeude arbeiders zullen hier
mede genoegen nemen mits de verhoogiug ou-
middelijk in werking treedt.
