1871. JV* 99.
Vrijdag 15 December. Ö8s,e jaargang.
HET ADRES DER RISSCHOPPEN.
GOESSCIIË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
COURANT.
Gewone advertentiën worden a 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 16 regels it i,~
Dien6t-aanbied i ngenniet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
Volgens de Tijd luidt het adres van HH. DD.
Hoogwaardigheden, de Aartsbisschoppen en de
Bisschoppen van Nederland, aan Z. M. den Ko
ning, als volgt:
„Sire!
„De ondergeteekenden, kerkvoogden der Catho-
lieken in Nederland, wenden zich tot U. M., onder
den smartelijken indruk, dien het dezer dagen
in een van de Kamers der Staten-General gevallen
votum op hen en op hun geloofsgenooten heeft
gemaakt. Nog in geenen deele bekomen van hun
bevreemding, dat diezelfde Kamer onlangs een
adres, den Souverein van den Kerkelijken Staat
betreffende, aan U. M. gerigt, tot onderwerp harer
beraadslagingen heeft kunnen nemen, moeten
zij op nieuw zich gegriefd zien door het weige
ren eener jaarwedde van een gezantschap, dat
door U. M. voortdurend oirbaar is geacht en
waarvan de bezoldiging door IJ. Ms. bewind-
lieden uit HDs. naam was voorgedragen. Hoe
pijnlijk de afstemming der Romeinsche missie
de Catholieken treft, zullen wij wel niet behoeven
te betoogen; luide genoeg toch heeft zich de ver
ontwaardiging van zeer velen in den lande doen
hooren. De toestand van 's lands geldmiddelen
scheen in dezen geen onoverkomelijk bezwaar
tegen het behoud der missie te Rome. Er is dan
ook ronduit beleden, dat het gering bedrag dei-
jaarwedde niet het hoofdpunt der bedenkingen
uitmaakte, maar dat men integendeel beweegre
denen van geheel anderen aard ter bestrijding van
't regeringsvoorstel meende te moeten aanvoeren.
„Sire! het zou noch onzen stand noch onze
bediening voegen hef is onze roeping niet,
om het staatkundig gebied te betreden. Catho
lieken en bestuurders der Catholieke Kerk in
Nederland, met hart en ziel verknocht aan het
geliefde Stamhuis, dat ons dierbaar Vaderland
regeert, is het onze opregte wensch de dynastie
geëerd en bemind, het vaderlijk erf in vrede en
voorspoed te zien. Om daartoe naar vermogen
bij te dragen, dat, Sire, is ons eenig streven.
„Wij kunnen het echter niet verhelen, dat wij
en onze geloofsgenooten diep gevoelen, hoezeer
de bedoelde afstemming een beleediging is voor
den Vorst van het Vaticaan, die tevens het Hoofd
is onzer Kerk. In een eventuele terugroeping
van den gezant bij een monarch, door de Ko
ningen van Nederland sedert Neêrlands herstel
ling tot heden toe onafgebroken geaccrediteerd,
zoude logisch de ontkenning liggen der souve-
reiniteit van dien monarch, zijn schrapping uit
de rei der Vorsten, waarin hem Europa en de
wereld tot op den huidigen dag nog rangschikken.
Dat daarom die terugroeping ons een dolk in het
harte zoude zijn, laat zich gereedelijk beseffen.
„Sirede Catholieken van Nederland zijn ook
U. Ms. onderdanen en weten, dat zij niet minder
in U. Ms. liefde deelen dan de overige Neder
landers. Ootmoedig naderen wij ook, als tolken
der Nederlandsche Catholieken, uw troon, om
U. M. eerbiedig dank te zeggen, dat het H. D.
behaagd heeft om op de staatsbegrooting een post
te doen uittrekken ten behoeve van het Neder-
landsch gezantschap bij Z. H. den Paus, terwijl
wij in de verdere wijze beschikkingen Uwer Maj.
in deze zaak ons volle vertrouwen betuigen.
„Hetwelk doende enz.
„Utrecht, 1 December 1872.
{Get) „A. I. Schaepman, Aartsbisschop v. Utrecht
J. Zwijsen, Aartsbisschop v. 's Hertogenbosch.
„G. P. Wilmer, Bisschop van Haarlem.
„J. van Genk, Bisschop van Breda.
„J. A. Paredis, Bisschop van Roermond."
Na alles wat wij reeds over de missie van den
Paus hebben geschreven, zullen wij in geene groote
uitweiding over dit adres treden.
Slechts een paar opmerkingen
Dit adres heeft iets eigenaardigs, het vraagt niets.
Adressanten gaan zelfs zoo ver zich onmondig
te verklaren op staatkundig gebied. Doch daarbij
sGhijnt het dat zij niet gedacht hebben aan den
iSyllabus, waarmede Paus Pius IX, juist zeven
jaren geleden, (8 Decbr. 1864) de beschaafde we
reld begroette.
Intusschen zijn de bisschoppen zoo ootmoedig
dat zij zeggen ,/dat, Sire! is ons eenig streven,"
om den gezanfc te Home te behouden
aeeo /;0m de dynastie geëerd en bemind, het
vaderlijk erf in vrede en voorspoed te zien."
Bestaat er verband tusschen dezen zin en wat
er volgt? Blijkt uit dat verband dat die vrede
en voorspoed van het vaderlijk erf gevaar loopen,
als die „dolksteek" waarvan een volgende zin
gewaagt, wordt toegebragt?
En zulks terwijl de bisschoppen de logische oor
zaak van de afstemming van den gezant aantoo-
nen Zij zeggen „In eene eventuëele terugroeping
van den gezant bij eeuen Monarch, door de Ko
ningen van Nederland sedert Neerlauds herstelling
tot heden toe onafgebroken geaccrediteerd, zoude
logisch de ontkenning liggen der Souvereiniteit
van dien Monarch, zijne schrapping uit de rei
der Vorsten, waarin hem Europa en de wereld
tot op den huigen dag nog rangschikken."
Juist Pins IX is geen Monarch -hij is
slechts hoofd der Catholieke Kerk. Of Nederland
dat nu erkent of niet, I iszoo de gebeurtenissen
hebben het feit voldongenwat kan de Tweede
Kamer dit helpen Al liet zij ten eeuwigen dage
bij der Catholieken kerkelijk hoofd een gezant
het eenige Italië zou zieh daarom niet weder
gaan verbrokkelen. Nederland heeft tegenwoor
dig niets te schrappen of te laten staan, zooals
het dat verkiest in het woordenboek van Europa.
Er ligt dus in de afstemming van den gezant
geene beleediging voor den Vorst van het Vaticaan.
De Paus is geen wereldseh Vorst; hij is het hoofd
der Catholieke Kerk en niet bij dezen, maar bij
den wereldschen Vorst was de gezant geaccrediteerd.
Onze gezant kan immers den Paus zijn wereld
lijk gezag niet teruggeven? Wat baat het nu al
om den Paus den schijn van dat gezag te doen
behouden, door de handhaving van een gezant?
Wij zouden daarin veeleer eene bittere bespot
ting zien.
Wij vertrouwen dan ook dat de vaderlandslie
vende Catholieken het zullen begrijpen, dat hunne
kerk door de afstemming van den gezant niet is
benadeeld, dat het prestige x,van den Paus, als
kerkelijk hoofd, door niemand in de Kamer is aan
gevallen en dat een staat als Nederland niet kan
optreden om den Paus zijne wereldlijke heer
schappij terug te geven. En nu daartoe door geene
magtiger staten stappen zijn gedaan, nu de Paus
werkelijk gelijk staat met een onttroond vorst,
wat zal dan nu die schijn-gezant bij den Paus
toebrengen aan zijn gezag? Kan men vooronder
stellen dat de Paus er behagen in zal stellen,
nu hij geen wereldlijk gezag meer bezit, toch nog
door de gezanten den schijn van dat gezag te be
houden? Wij kunnen dus in de afstemming geen
dolksteek zien, maar daarentegen zien wij in het
adres der bisschoppen duidelijk een streven om
den Koning in verdeeldheid te brengen met de
Tweede Kamer. Dit blijkt uit de dankbetuiging
aan den Koning voor het op de begrooting bren
gen van den post voor den gezant, uit de woor
den in den aanhef dat de Hoogwaardige heercn
verbaasd waren over de vermetelheid der kanier
om in der tijd een adres aan den Koning om
trent den Souverein van den gewezen kerkelij
ken staat te gaan bespreken; en ten 3de uit de
opsomming van de nieuwe grieve, dat de Kamer
afstemde een gezantschap dat door Z. M. voort
durend oirbaar was geacht en waarvan de bezol
diging door Z. M. ministers, uit II. B. naam, was
voorgedragen.
Dit een en ander schijnt te strekken om de
vermetelheid der Tweede Kamer den Koning onder
het oog te brengen en Z. M. tegen de kamer in-
tenemen.
En om Z. M. dit goed onder het oog te brengen
en het pijnlijke der zaak voor de Catholieken te
doen gevoelen, wijst men op de verontwaardiging
welke zich luide genoeg in den lande doet hooren
met andere woorden, men verwijst Z. M. naai
de artikelen in de MaasbodeNoord-Brabander en
het Huisgezin, in welke bladen dat pijnlijke uit
blinkt in eene aan razernij grenzende taal,
Wij meenden dat diepe smart zich tot dusverre
anders openbaarde, dan in dergelijke artikelen en
beschamend staan daar tegenover de woorden van
den Paus zelf, die, toen hij hoorde dat Nederland
zijn gezant stond terug te roepen, alleen gezegd
heeft „men moet veel voor Nederland bidden."
Wat overigens de waarde van het adres betreft,
't zou veel logischer en zeker stichtelijker geweest
zijn van de bisschoppen, zoo zij, overwegende
dat hun roeping en bediening hun niet toelaten
op staatkundig terrein te komen, overwegende
dat hun eenig streven is het Vaderland in vrede
te zien zich onthouden hadden van dergelijk
adres, dat op den keper beschouwd, niet veel be
ter is dan een poging orn het hoofd van den Staat
te verwijderen van de vertegenwoordigers des volks.
BINNENLAMPSCHE BERIGTEN.
GOES, 14 December 1871.
TWEEDE KAMER.
Na de lezing der notulen in de zitting van Maan
dag jl. heeft de heer Wintgens zich beklaagd over
de wijze waarop sommige dagbladen meenen ver
slag te moeten geven van de beraadslagingen dei-
kamer.
Hij deed een beroep op ieder onpartijdige die de
beraadslaging gehoord heeft of het officieel verslag zal
lezen, om te beoordeelen of hij de zotteklap heeft
verkondigd die de N. Rott. Ct. en de Haarlemmer
hem doen zeggen.
De heer Godelroi werd beëedigd en nam zitting,
In die zitting hebben verschillende leden bij de
artikelsgewijze behandeling der begrooting voor
koloniën het woord gevoerd.
Door den heer Fransen van de Putte werden
twee amendementen voorgesteld op art. 9 (kosteii
van de landmagt tot bescherming der kolonie Su
riname gevorderd) nl. lo. tot vermindering met
28,687.38 tot uitzending van suppletie-troepen
en, 2o. tot vermindering met 2000.voor de
aanstelling van een afzonderlijken auditeur-militair.
De minister achtte de vermindering der troepen
ontijdig en de nieuwe post voor een auditeur-militair
werd gevorderd door den achterstand, die iu de
regterlijke zaken bestaat. Het eerste amendement
werd met 56 tegen 6, het tweede met 34 tegen
29 stemmen aangenomen.
Vervolgens kwam de begrooting voor Suriname
aan de orde, die aangenomen werd met 66 tegen
1 stem (de heer van Kerkwijk).
Bij de begrooting voor Curafao werd aangenomen
met 53 tegen 14 stemmen een amendement van
den heer van Kerkwijk om de som van f 6800.
voor den havendienst te verminderen met f 4000.
voor de werken tot verbetering der haven te Cu-
rajao. Daarop werd ook deze begrooting aange
nomen met 66 tegen 1 stem (de heer van Kerkwijk),
en ten slotte hoofdstuk IX der staatsbegrooting
(koloniën) met 45 tegen 22 stemmen aangenomen.
Onder de stemmers vóór de begrooting behoorde
ook de heer Saaijmans Vader.
Tengevolge eener ongesteldheid van den minister
van binnenl. zaken was in de zitting van Maandag
allereerst hoofdstuk X (onvoorziene uitgaven) aan
de orde, dat, zonder beraadslaging, met algemeene
stemmen werd aangenomen.
Vervolgens kwam de wet op de middelen in be
handeling. Het vroeger aangekondigde amende
ment van den heer Heemskerk Az. om eene som
van 3 millioen uit het batig slot van de Indische
rekening van 1867 te bestemmen tot dekking van
het te kort op de begrooting, werd door dien af
gevaardigde tengevolge van wijzigingen in de .vorige
aangenomen hoofdstukken, waardoor het te kort op
de gansche begrooting minder was geworden, tot
1 millioen verminderd.
Na langdurige debatten werd dit amendement
verworpen inet 39 tegen 32 stemmen.
Vervolgens werd een amendement van de Leereu
van Naamenvan Lijnden tot verhooging der uit
gifte van schatkistbiljetten met elf ton tot dokking
van het deficit, aangenomen met 45 tegen 26 stem
men en daarna de wet op de middelen met eenparige
stemmen.
In deze zitting is ingekomen een wetsontwerp
tot amortissatie van tien millioen.
In de zitting van gisteren is de credietwet voor
het departement van oorlogna de interpellatie
van den heer van Zuylen betreffende de plannen
der regering omtrent de defensie, met algemeene
stemmen aangenomen.
Vervolgens zijn verschillende wetsontwerpen van
ondergeschikt belang eveneens met eenparige stem
men aangenomen.
Tegen heden is aan de orde gesteld de motie
van den heer Lentingbetreffende de toepassing
van de postwet.
Naar aanleiding der interpellatie van den heer
van Zuijlen, heeft de heer van Bosse in de zitting
der Tweede kamer, bij ongesteldheid van den heer
Thorbecke, in naam van het kabinet verklaard, dat
de regeering de regeling van de verdedigbaarheid
des lands blijft beschouwen als van uitnemend be
lang en blijft vasthouden aan de ingediende voorstel
len nopens het defensiewezen, zonder daarom den
nieuwen minister te binden aan dezelfde sommen of
plannen, wat de bijzonderheden betreft.
