1871. JW 44.
Dingsdag 8 Junij.
58s,e jaargang.
Een lid voor de Tweede Kamer der
Staten-Generaal,
BIJ DIT NOMMER BEHOORT EEN BIJVOEGSEL.
van het Gremeente-bestuur.
Openbare Verpachting.
COMMIES TER SECRETARIE.
POSTER IJEN.
BINNENLAND SCHE BERIGTEN.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes j 1,75.
Afzonderlijke nommerg 5 c. met bijblad 10 c.
Gewone advertentiën worden 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 16 regels it 1,
Diensl-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór drie uren, des namiddags.
Stukken welke men als ingezondenwenscht opgenomen, moeten uiterlgk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
BEKENDMAKINGEN
BURGEMEESTER en WETHOUDERÓ van GOES zullen
op Zaturdag den 10 Junij 1871, des namiddags ten een ure,
ten raadhuize aldaar, publiek en aan de meestbiedenden,
trachten te verpachten
1°. Het ophalen van den Haardasch en het Vuilnis;
2Het Nachtwerk of het ruimen der privatenbei
den binnen deze gemeente
beide voor den tijd van een jaar, ingaande den eersten
Julij 1871 en zullende eindigen den laatsten Junij 1800 twee
en zeventig.
De voorwaarden, volgens welke beide verpachtingen zul
len geschieden, liggen van heden af tot den dag der ver-
Dachting ter lezing op de secretarie dezer gemeente.
Goes den 27 Mei 1871.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
VERKIEZING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES brengen
ter kennis van de belanghebbenden, dat de verkiezing van
noodig door de periodieke aftreding van den heer
Mr. P. H. SAAIJMANS VADER,
zal plaats hebben te Goes op Dingsdag den 13 Junij 1871,
van des morgens 9 tot des namiddags ten 5 ure, in- eene
der zalen van het Raadhuis; dat de oproepingsbrieven den
2den dezer bij de kiezers zijn bezorgd en dat de kiezer,
die zijn stembiljet verloren of er geen ontvangen heeft,
een stembiljet kan bekomen ter secretarie der gemeente
tusschen des morgens 9 en des namiddags 2 ure van eiken
werkdag.
Goes, den 3 Junij 1871.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
H A R T M A N.
C 0 L L E C T E.
W ATERLO O.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ,van GOES bren
gen ter kennis der ingezetenen, dat op Woensdag
den IS Junij ISïlaan de woonhuizen zal gehou
den worden eene COIiIiKCTJE ten behoeve van het
Fonds tot aanmoediging en ondersteuning van de Gewapende
Dienst in de Nederlanden.
Met het oog op het weldadig doel van dit fonds, en ten
einde het bestuur daarvan in staat te stellen, de uitgaven
te bestrijden, vooral om onder het getal gegratificeerden
nog optenemen de oude en gebrekkige krijgslieden, die
voor 's lands onafhankelijkheid hebben gestreden, en tot
dusverre niet hebben kunnen worden opgenomen, worden
de ingezetenen dringend tot ruime bijdragen uitgenoodigd.
Goes, den 3 Junij 1871.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. I'. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
DE SCHOOL.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
maken bekend,
dat het ISRAELIETISCII ARMBESTUUR in deze gemeente,
het voornemen heeft om op Vrijdag den 9 dezer, aan de
huizen van alle ingezetenen eene Jklgemcciie Collecte
te doen ten behoeve van de armen, aan zijne zorg overgelaten.
Burgemeester en Wethouders noodigen een ieder uit,
om door ruime giften het genoemde Armbestuur in staat
te stellen aan zijne verpligting te voldoen.
Goes, den 3 Junij 1871.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HART M A N.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES bren
gen ter openbare kennis, dat door hen op den 3 Junij jl.,
tot commies ter secretarie dezer gemeente is benoemdde
heer JAN JACOBUS CORNELIS REINIER van der BILT;
verzoekende mitsdien Burgemeester en Wethouders den
benoemde als zoodanig te erkennen.
Goes, den 5 Junij 1871:
Burgemeester en Wethouders vooruoemd,
M. I'. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
IIARTMA N.
Vertrek der Oosl-Indischc brievenmaal.
Via TRI ËST Woensdag 14 Junij,
per eersten trein naar Roosendaal.
Via BRINDISI Vrijdag 16 Junij.
Per laatsten trein naar Roosendaal.
Wij hebben bet reeds zoo dikwerf aangetoond,
boe verdachtmaking een geliefkoosd wapen voor
de partij der reactie is, om al wat maar onder
de vrijzinnige vlag vaart, in den grond te boren.
Men moet bij eene aandachtige bestudering van
de houding der verschillende politieke partijen
in ons vaderland, vooral in een tijd als wij nu
weder beleven, waarin wij in de verkiezings-
atmospbeer leven, soms de handen in elkander
slaan van verbazing over de tegenstanders dei-
liberalen.
Een wringen in allerlei boeten, een manoeuvre
ren naar allerlei zijden om de fouten te dekken,
anders wordt men niet gewaar. De Nieuwe Goes-
sche Courantdie zich mag verheffen op een zekere
mate van vermaardheid, bijna zeiden wij berucht
heid, ouder het couranlenlezend publiek, heeft
daar weder een treffend bewijs van gegeven.
Groen van Prinstererde onvermoeide en be
kwame strijder voor de beginselen, die bij de
alleen ware en de alleen zaligmakende rekent te
zijn, wil zich niet verlagen tot het peil der po
litieke moraliteit van de meeste zijner volgelingen,
die èn roomschen èn conservatieven, ja zelfs ul
tra-liberalen tot bondgenooten kiezen.
Blijft zelfstandig lijdt gij de neêrlaag, dat is
niets maar toont een eigen levenskracht! Dit
schijft Groen van Prinsterer in zijn Vaandel en welk
eerlijk man zal niet hetzelfde zeggen? Vandaar
dat er voor de conservatieven-wveinig hoop over
blijft, op de groene hulptroepen.
Het is onze lezers bekend dat de school de
neutrale volksschool, bet geliefkoosde mikpunt is
der reactionairen. Zij zijn zich zeer goed bewust,
dat een neutrale school, waar de,jeugd wordt
opgeleid tot alle maatschappelijke en christelijke
deugden," en niet tot orthodoxe deugden en tot
het geloof op gezag, hun zaak niet dient.
Niets werd dus ontzien oiii die school te belas
teren en van daar dat inen ook streed tegen dat
woord (.Christelijk" dat alles bedierf.
Toen men bemerkte dat die strijd tegen chris
telijke deugden, omdat ze niet christelijk genoeg
waren, al te onhandig was, werden de bordjes
verhangen. En zoo'is liet geschied dat Groen van
Prinsterer thans niet meer spreekt over dat bekende
deugdenartikel in de schoolwet, maar nu wil
losgestormd zien op de grondwet, waar in arti
kel 194 wordt gezegd: dat overal in het Rijk van
overheidswege openbaar lager onderwijs moet ver
strekt worden.
Men wil dus secte-scholen, kerkelijke scholen.
Die eisch is wat kras. De onmogelijkheid om
voor iedere rigting scholen te hebben is zóó dui
delijk voor ieder gewoon menschenkind te zien,
dat slechts geestdrijvers kannen volhouden dat
de openbare school uitzondering en de bijzondere
school regel moet, worden.
De Nieuwe Goessche Courant verwerpt dan ook
gladweg dien eisch en breekt met de volgelingen
van Groen van Prinsterer? Natuurlijk om de har
ten der conservatieven te winnen. Maar, om nu
de balans niet al te zeer naar de conservatieve
zijde te doen overhellen, neemt onze eerlijke zus
ter een gedeelte (namelijk dat gedeelte dat ook
conservatieven waarschijnlijk beamen zullen) van
het programma der zoogenaamd christelijke nati
onale partij over, doch is zoo vrij het aanstoo-
telijkste wegtelaten. Eenige groote woorden over
het regt der minderheden (dat wij zeer gaarne
eens tot in de kleinste bijzonderheden uitgewerkt
zouden willen zien) over godsdienstzin, over ge
wetensvrijheid en de wanhopige poging om den
heer Saaymans Vaderdie trouwens reeds een voor
gevoel heeft, dat hij zijne plaats in de tweede kanier
voor goed zou kunnen verlaten, aan conservatieven
(volgens den heer Groen verkapte liberalen), en
aan orthodoxen te gelijkertijd aantebevelen, is
gelukt. Gelukt? I)e hemel verhoede het.
Wij liberalen, zullen nimmer een anderen ver
tegenwoordiger willen, dan die de neutrale school
wilzij toch is de eenige goede oplossing van
het vraagstuk over het onderwijs.
Wat kan iemand ter wereld toch hebben tegen
een school, waar dogmatisch onderwijs buiten de
deur blijft, maar waar alle maatschappelijke en
christelijke deugden worden aangekweekt? Alleen
dit, dat zijnen kinderen niet wordt ingeprent ge
looft wat hier staat geschrevengelooft wat de
kerk u leert, geloof wat u steeds als waar wordt
voorgespiegeld want daarin alleen ligt de waar
heid die u noodig is, al die anderen dwalen.
Op merkwaardige wijze bevestigt dit een dezer
dagen uitgekomen brochure over de „vrije" school.
De schrijver (een Duitscher) wil scholen hebben
voor elke secte. Dus ook voor de secte die niet
duldt dat iets anders dan de stof wordt vergood.'
Op deze wijze zou men hoogst geloovige en hoogst
ongeloovige onfeilbaarheidsmannetjes en vrouwtjes»
krijgen, inaar de beschaving en verdraagzaamheid
onberekenbaar achteruit gezet worden.
De school, de neutrale school, zij ons wachtwoord.
Wij kunnen niet stemmen voor hem die immer
de schoolwet heeft bestreden, die is opgestaan
om de subsidie te bestrijden, die onzer school
voor meisjes welligt ware toebedacht. Wij be
seffen te zeer vau hoe groot belang voor de toe
komst de handhaving der neutrale school is.
Wij juichen daarom toe de keuze der kiezers-
vereeiiigingen, die den heer mr. C. P. Lenshoek
tot eandidaat hebben gesteld. Van hem weten»/
wij dat hij de neutrale, beschaving en verdraag
zaamheid kweekende volksschool, zal beschermen.
Wij noodigen dus met aandrang alle kiezers uit
oin hunne stemmen t>p genoemden heer, die als
burgemeester van Wolfaartsdijk bovendien zich
reeds aanbeveelt, uit te brengen en vooral niet
te verzuimen hun billet in te leveren. Wanneer
alle liberale kiezers hun burgerpiigt vervullen,,
zal de uitkomst doen zien, dat het hoeren bed rog
om liberale mannen gelijk te stellen niet brand
stichters en dieven der Commune te Parijs en do
neutrale school met een akademie voor godlooche
naars niet heeft gewerkt in het voordeel van do
bedriegers zeiven.
In of bij onze volgende nummers komen wij
op de kwestie der Indische millioenen terug om
ook omtrent dit punt de kiezers nader in te lich
ten en op hun belang te wijzen.
Mfdumtz-- -frTu '■rtrini"iTTWw#v'-^Wy4?a3imrTT.'lllll>BPfUTir^»1«auil»llJBagO——ram—IM—a
GOES, 5 Junij 1871.
Teruggeroepen als Nederlandsch gezant bij hefc
j hot van Rusland mr. J. P. J. A. graaf van Zuijleri
van Ngevelt, onder dankbetuiging voor de bewe-
zeue diensten.
De provinciale staten van Zeeland hebben Vrijdag
in de eerste plaats de behandeling voortgezet vau
het ontwerp-reglement voor de calamiteuse water
schappen in Zeeland, hetwelk ten slotte, met da
daarin aangebragte wjjzigiugen, is aangenomen met
27 tegen 8 stemmen. Tegen stemden de heereti
Mazure, Mathon, van f Vaesberghe, liisseeuwWagtho,
van Citters, de Srnidt en Hammacher.
De voornaamste wijziging bestaat hierin dat
litta c van art. 95 verworpen is en vervangen door
het volgende: Voor de toepassing van art. G der
wet van den 19 Julij 1870, Staatsblad no. 119,
wordt verstaanc door het aantal hectaren dab
onmiddellijk beschermd wordt: de uitgestrektheid,
grond in het aangrenzend waterschapberekend
naar de kadastrale groottein art. 92 bedoeld
gelegen achter den aangrenzenden dijk, voor zoover
die niet wordt verdedigd door een tweeden of vol
genden aaneengesloten dijk, ter kruiushoogte gelijk
met den stand van het gemiddeld hoogwaterpeil
langs den betrokken calauiiteuzen polderterwijl
litt!l d thans aldus luidt: »door een aaneengesloten
dijk ook die waarin insnijdingen zijn gemaakt
noodzakelijk voor de verbinding van een weg ot"
eene waterleidingof voor den aanleg van een
duiker, mits geen dier insnijdingen over een groo-
tere lengte dan van 10 meters is geschied beneden
de hoogte van het onder litta c bedoelde peil, ten
ware zij is voorzien van eene inrigting, waardoor
zij onmiddellijk kan worden gesloten."
Het vroeger medegedeelde voorstel van gedepu
teerde staten betreffende den weg tusschen Goes-
en 's Gravenpolder is aangenomen met 34 stemmen
tegen 1die van den lieer Snouck Ilnrgronie. De»
commissie aan welke dientengevolge is opgedragen
een bepaald voorstel omtrent deze zaak te doenv