BUITENLAND. Onze ruimte gedoogt niet van de verschillende lange redevoeringen een uittreksel te geven. Slechts niet enkele uitzonderingen waren de redevoeringen allen tegen het ministerie gerigt, terwijl ook de liberale sprekers verschillende gewigtige voorwaarden voor hun vertrouwen in het regerings beleid van dit ministerie stelden. Gisteren was de heer Thorbecke het eerst aan het woord, die in eene uitvoerige rede de verschillende sprekers beantwoordde en waaruit wij het volgende resumeren. Waartoe een programma bij zoo groote bekend heid met de rigting dezer regering? Discussie over den geest van de census-herziening zou thans te ver leiden. Een tijdstip van behan deling is slechts genoemd. Wanneer men echter zegt: het volk moet kie zen, dan is er slechts één bevredigende uitweg mo gelijk: algemeen stemregt. Het volksonderwijsde minister zal gaarne de hand reiken aan ieder die een poging tot verbete ring wil aanwenden. Gewetens vrijheid in godsdienst en onderivijs gegrond op de eeuwige waarheden: verlangt men dat de overheid eeuwige waarheid leere, hoe is dit dan te rijmen met het verlangen naar opheffing van geweteusdvvang? He defensie-kwestie: de minister erkent dat liet gouvernement vooreerst voor andere zaken minder wil uitgeven omdat de defensie zooveel vergt, maar dit is van voorbijgaanden aard, en het is door de kamer verlangd dat voor niet strikt noodzakelijke behoeften, de uitgaven worden beperkt. De minister zegt ten slotte1°. dit ministerie zal niets toegeven of terughouden ten gunste van eenige partij, ook niet van gecoaliseerde partijen. Wat in 't algemeen volksbelang van het bewind wordt geëischt, zal het doen, wie het ook vraagt. 2o. de regering zal niets doen of niets laten om de verkiezing. 3o. de minister wil gaarne liberaal heeten, maar opbouwend, organiserend liberaal, niet politiserend en negatief. Daarna voerde het woord de minister van finan- tien, die verklaarde dat de dienst 1870 sloot, ook zonder overschotten uit de Indische dienst. De begrooting voor 1871 hoopt de minister te dek ken zonder leeningen. De minister onthoudt zich van beloften; uit zetting van uitgaven valt niet te keeren, en voor alle nuttige en goede uitgaven zal het geld er moeten wezen. Uitbreiding van middelen zal moeten plaats hebben, doch de nieuwe lasten zullen zoo min mogelijk op den kleineren man moeten drukken. Wat de inkomsten-belasting aangaat, kan de minister nog geen antwoord geven. Het zou spe culeren op de verkiezingen zijn wanneer hij nu van invoering van nieuwe en opheffing van bestaande belastingen sprak. Na hem beantwoordde de minister van koloniën de punten de koloniale begrooting betreffende. Er bestaat ten dien opzigte geene reden tot onge rustheid. De prijs der producten is hooger dan geraamd was en de Indische diensten van 1869 en 1870 vallen gunstiger uit dan men gedacht had. Uitgaven in Indie stijgen, doch daarbij moet gelet worden, dat nu de kosten van het vervoer der producten in rekening worden gebragt, die in de vroegere uitgaven niet waren begrepen. Deze bedragen b. v. voor 1872 15 millioen. Bovendien staan nagenoeg 25 millioen meerdere inkomsten tegenover de meerdere uitgaven. De kofi'ij kultuur wil de minister behouden, doch verbeteren met het oog op art. 56 van het reg. regl. De bronnen van inkomsten in Indie wor den met zooveel ernst verbeterd, dat de minister reeds tegen overdrijving in dat opzigt heeft moeten waarschuwen. De minister van justitie zegt, dat binnen zeer korten tijd het wetsontwerp tot wijziging of in trekking van de artt. 414 en 415 van het wetb. van strafv. zal worden ingediend. Daarna voeren nog het woord: de heer Moens, die opkomt tegen de hooge militaire uitgaven, de heer de Ruiter Zijlker, die gunstig voor het mi- misterie is gestemd, de heer van Sijpesteijn, die met het oog op het ontwerp tot afstand van de Kust van Guinea, vraagt of het in het plan der regering ligt langzamerhand al onze niet-produc- tieve koloniën van de hand te doen, waarop de minister van koloniën ontkennend antwoordt. Nadat nog de heeren van Kuijk en Heidenrijck het woord hadden gevoerd, waarbij de eerste nadere ontvouwing van het belastingplan eischte en de tweede de liberale rigting op sarcastische wijze had gecritiseerd, werd de voortzetting der discus sie tot den volgenden dag uitgesteld. De minister van finantiën heeft in de kamer zitting van gisteren het voornemen te kennen ge geven tot indiening van een wetsontwerp ter be krachtiging van den aankoop van gronden in het Sloe voor 170,000, Z. M. heeft aan mr. IV. G. de Knokke van der Meulenop verzoek, eervol ontslag verleend als lid van het collegie van regenten over het huis van airest alhier, met dankbetuiging voor veel jarige diensten in die betrekking bewezen; en be noemd tot lid van genoemd collegie mr. P. van der Meer Mohr, regter in de Regtbank alhier. Door ingelanden van den Sluis- en Lievenspol- der is tot ontvanger-griffier benoemd C.J.A. Fercken te Neuzen. Als een vervolg op het berigt in ons vorig nom- mer betreffende deu diefstal onder Ovezande, kun nen wij nog mededeelen, dat de vermoedelijke dader, zijnde de knecht van de hofstede, Maandag avond hier gevangen is binnengebragtkort te voren, terwijl de justitie zieh met het onderzoek ter plaatse bezig hield, was het hem nog gelukt aan zijne bewakers te ontsnappen en zich in een nabijzijnden waterput te werpen, waar hij echter spoedig weer uitgehaald werdnaar wij vernemen bevinden al de gestolen voorwerpen zich in han den der justitie. Men schrijft ons uit 'sHeer Arendskerke van 26 April jl.: „Gisteren avond bragten de leden der muzikale vereeniging Prins Hendrik" van Heinkenzand, onzen wethouder dhr. J. Vermetdie juist jarig was, eene serenade. Vreemd als onze plaats aan muziek uitvoeringen is, bragt zulks eene ongewone beweging te weegj te meer daar, 11a afloop der serenade, in het gemeente huis nog verschillende stukken werden uitgevoerd. Naar het schijnt bestaat het voornemen in ver eeniging met de Harmonie uit Goes dezen zomer gezamentlijk alhier repetitien tot het bijwonen van eenen buitenlandschen wedstrijd, te houden, iets wat ons zeer aangenaam zou zijn." Ten vervolge op ons vorig berigt kunnen wij mede deelen, dat den 70jarigen landbouwer van Loon te Heinkenszand, de arm is afgezet en dat de pa tient, onder behandeling van den geneesheer van Boven aldaar, herstellende is. Volgens De Tijd is Donderdag in een der za len van het Amstel Hotel te Amsterdam een ver gadering gehouden van het hoofdcomité voor de viering van het aanstaande jubelfeest van Z. H. den Pausmet de gedelegeerden van de gewestelijke comité's, die bijna allen daar tegenwoordig waren. Het doel der bijeenkomst was, maatregelen te beramen tot uitvoering van het vroeger vastgesteld programma. Pr werd besloten een ontwerp adres in te dienen, waarin tevens de verontwaardiging der Nederlandscbe Katholieken over de handelwij- wijze der Italiaansche regering zal worden uitge drukt. Voorts is bepaald, dat de liefdeoffers der geloovigen de feestgave zouden uitmaken, en niet besteed worden voor de vervaardiging van de een of andere kostbaarheid of kunstarbeid. De 16e Junij werd als de eigenlijke feestdag aan genomen voor de plaatselijke feestvieringen. De 21e Junij, de dag der Pauskrooning, is ver volgens aangewezen voor het algemeen Piusfeest, dat te Amsterdam zal worden gevierd. Nog verscheidene andere punten, waaronder de zamenstelling der eventueel naar Rome af te vaar digen deputatie, berden tot beslissing gebragt. AURORA. Waren wijdoor verhindering onzer medewer kers in de stad niet in de gelegenheid van de openbare vergadering der rederijkers kamer Aurora, op Woensdag 19 April, een overzigt te geven, en wist men ons veel te verhalen van de uitvoe ring van dien avend het deed ons genoegen te vernemen, dat de voorstelling zou herhaald wor den. En nu wij de opvoering, jl. Dingsdag in de Schouwburgzaal hebben bijgewoondmoeten wij verklaren, dat men niet te veel van het spel der leden heeft gezegd. Allen toonden in den geest van het stuk, dat men gekozen had j> 't ivas maar een loods," van A. Ruijsch te zijn doorgedrongen en eene juiste opvatting van de verschillende ka rakters te hebben. Daarbij waren de rollen over het algemeen zeer goed bestudeerd, zoodat slechts zelden de souffleur werd gehoord. Yooral de dames, die hare medewerking verleend hadden, verdienen een woord van lof. Haar spel was in menig opzigt onberispelijk en zou door eene actrice van professie in sommige scènes niet ver beterd kunnen worden. Amanda, zoowel als Stijntje Kokinje, die beiden zeer moeijelijke rollen te ver vullen hadden, doch niet minder Barbara van der Lekwier kleine rol eene eigenaardige opvatting vereischte, kweten zich uitmuntend van hare taak. Van de heeren zouden wij indien wij namen moesten noemen, zeker in de eerste plaats Willem Liesveld en den jongen Herman moeten opmerken maar zij en de gepensioneerde loodschipper, zoowel als de oppasser in het ziekenhuis, de graaf ran Lin- denthal zoowel als Teunis Haai, Bram en Ferdinand, allen werkten mede tot een goed ensemble. Mogten wij één raad geven aan sommigen, het zou zijn, zich toe te leggen pm den gemoedelijken toon of den toon der ontroering niet te overdrijven. Doch wij laken eene kleinigheid niet, waar het geheel ons zóó voldeed. Toch eene vraag aan de leden der Rederijkers Kamergaat het karak ter van rederijker, en het doel der kamer niet verloren, wanneer men zich op de studie van stukken toelegt, als de nu laatstelijk opgevoerde? Tusschen rederijkers en acteurs moet het verschil niet worden weggenomen, of men moet den titel van rederijkers kamer laten varen en dien van lief hebberij comedie" aannemen. Wij hopen echter, dat wat ook de naam van het gezelschap zijhet moge voortgaan ons nog menigmaal zulke genotrijke avonden te ver schaffen. In de dames heeft het eene belangrijke aanwinst. Jammer dat, naar wij vernemen het verblijf van Willem Liesveld in onze stad, slechts tijdelijk is. Ditmaal wijken wij eens af van ons gewoon ri tuaal, en beginnen met Italië. Niet omdat politieke gebeurtenissen in dat land ons daartoe dwiuo-en, of dat de vrede aldaar bedreigd wordt, wijken*wij van onze gewoonte af, maar juist, omdat een ge beurtenis van den vrede, eene omstandigheid, verre van politiek, daar voorvalt, en omdat ons laud, ons Nederland, daarin op eervolle wijze betrokken is. Den 17 April werd aan de boorden der Middellandsehe zee, de eerste internationale ten toonstelling geopend. Op die tentoonstelling zijn de volgende landen met de bij elk vermelde nom- mers vertegenwoordigd. Italië 1709, Oostenrijk en Hongarije 164, Nederland 123, Engeland 75 en Spanje 70. Van België, dat ook goed vertegen woordigd is en van Frankrijk, dat weinig zond, is nog geen catalogus uitgegeven. Volgens een verslag der tentoonstelling, bekleedt Nederland eene roemrijke plaats wat de waterbouwkundige werken betreft. Ook het ijzeren drijvend dok te Am sterdam gebouwd verwierf algemeene goedkeuring, en de scheepsbouw wordt met lof genoemd, even als alles wat daartoe betrekking heeft, zooals blok ken, touw- en zeilwerk enz. Op het gebied dsr nijverheid kan Nederland mede ruimschoots wed ijveren met andere natiën, terwijl visscherij en handel flinkweg Neerlandsch roem handhaven. Het valt ons hard, om van het tooneel van nij verheid en handel de oogen te moeten wenden naar het tooneel van broederkrijg en onderlinge vernie ling. En toch, het moet geschieden. Hoe gaarne wij zouden blijven verwijlen bij die tentoonstelling; de eerste vraag is tegenwoordighoe is het te Parijs En het antwoord op die vraag is niet anders dan in den laatsten tijd kon gegeven wor den treurig, ellendig en onverantwoordelijk voor de leiders des volks. »Wat heeft de Commune, sedert zij aan den arbeid is gegaan, alzoo in vier weken, uitgevoerd vroeg dezer dagen la France. Den boom kent men aan de vruchten. Snoode handelingen of kin derachtigheden, dat is alles wat wij van de Com mune weten," antwoordde het blad in eenen adem. Heeft echter de regering, dat ishet uitvoerend bewind van de nationale vergadering in vertrouwen gewonnen? zoo vragen wij En deze vraag kan evenmin bevestigend beantwoord worden. Er is eene partij, die beweert, dat de minister-president geduld wordt, alleen omdat men nog niemand heeft, dien men in -zijne plaats kan stellen, of omdat nog niemand geluk, energie en talent ge noeg getoond heeft, om die plaats te bemagtigen. Wordt echter die man gevonden, dan vreest men, dat ook de dagen van Thiers geteld zjjn. In hoe verre die partij gelijk heeft, laten wij onbeslist. Men kan zoo weinig bouwen, op hetgeen men uit en omtrent Frankrijk verneemt, Zoo schrijft het Londensehe blad la Situation nu weder, dat de ex-keizer Napoleon lil de aangewezen man is om handelend op te treden. Het blad verlangt een plebescit, waarbij aan de Franschen twee vragen moeten worden voorgelegd: 1°. Wilt gij de repu bliek of de monarchie 2°. Ingeval gij de monar chie begeert, wie zal de souverein zijn: de Orleanis- tische, de legitimistische of de Bonapartistische candidaat? Het blad rekent, dat Napoleon weldra weder op de Tuileriën zou zetelen. Tot welke zonderlinge besluiten de Commune hare toevlugt neemt, bewijzen de volgende decre ten, die in het officiëele blad gevonden worden: Er zal eene compagnie civiele en militare lucht schippers worden opgerigt. Zij zal bestaan uit een kapitein (300 fr. tractament per maand), een lui tenant (200 fr.), een onder-luitenant (150 fr.), een sergeant, twee onder-sergeanten en twaalf schippers. Deze compagnie staat onder de regtstreeksche be velen van den commandant der uitvoerende com missie. Jules Durnof is tot kapitein, Nadar tot luitenant benoemd. Het decreet wordt voorname lijk gemotiveerd door de overweging, dat het ver keer tusschen Parijs en een deel van het buiten land en de provinciën wordt belemmerd, en men een uitweg zocht, om door dagbladen enz. t"gen de lasteringen der voormalige regering op te treden en de waarheid aan het licht brengen. Buiten dien zullen de ballons worden gebezigd tot ver kenning van de vijandelijke stellingen. Het publiek integendeel is meerendeels van een andere meening, en wel dat de Commune slechts de luchtvaartdienst weer in het leven roept, om op het uiterste oogen- blik zich daarvan te bedienen om de haar drei gende straf te ontvliegen, hoe weinig kans dit middel ook moge bieden. Een ander decreet verbiedt het nachtelijk werken der bakkers. Zij moeten voortaan bij dag bakken, en Parijs zal eerst 's avonds versch brood krijgen. Welk economisch motief daaraan ten grondslag ligt, wordt niet gemeld. Sommigen zeggen het is een gezondheidsmaatregel, anderen zien er een maatregel van zuinigheid in. De Nationale van 20 April klaagt dat het voor komen van Parijs steeds treuriger wordt. Meer en meer worden de winkels gesloten. Op den linker Seine oever sluiten de koffijhuizen reeds vóór 10 ure. De kalandizie is niet genoeg om de kosten van het gas te bestrijden." De Bien public be dreigt de Commune: vals de Pruissen komen, komt de honger." De Vêrité zegt: »Wij deden heden eene wandeling door en om Parijs. Het mceren- deel der fabrieken en werkplaatsen is gesloten, en in het centrum der stad zag men in de magazijnen van Lage geene modellen van parijscke industrie meerde groote modehandelaars houden de ma-

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1871 | | pagina 2