1871. «A? 23.
Vrijdag 17 Maart
58stc jaargang.
BEKENDMAKINGEN
GESCHRAPTE KIEZERS.
IISTO.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avonduitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes 1.75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
COURANT.
Gewone advertentiën worden it 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 16 regels a 1,-
Dienst-aanbiedingenniet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór drie uren, des namiddags.
Stukken welke men als ingezonden wenscht opgenomen, moeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zyn.
van h.et Gemeente-bestuur.
OPENBARE VERGADERING
VAN DEN
G JSJHTK EiïTJE-UAA te GOES,
TEN RAADHUIZE ALDAAR,
op Zaturdag den 18 Maart 1871,
des namiddags ten 2 ure.
PUNT VAN BEHANDELING:
Verkiezing van leden voor het Burgerlijk armbestuur.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES., brengen
ter openbare kennisdat de lijsten der kiezers voor
Leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
de Provinciale Staten en den Gemeenteraad,
op heden vastgesteld en aangeplakt zijn, en gedurende veer
tien dagen ter secretarie voor een ieder ter inzage zullen
liggen, gedurende welken tijd, de eventuele bezwaren tegen
die lijsten, bij verzoekschrift, door de noodige bewijsstukken
gestaafd, aan'den gemeenteraad kunnen worden ingediend.
Goes, den 14 Maart 1871.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES brengen
ter openbare kennis, dat bij de herziening der kiezerslijsten
voor dit jaar, zijn geschrapt.
Van die voor de 2de Kamer, de Provinciate Staten en den laad:
Boer, den Pieter overl."
Budding, Huibert Jacobus
Deinse, van mr. Joannes
Jacobus
Graag, Johannes de
Jonge Gz.„ Marinus de
Jonge,de Pieter Fabry
Koopman, Johannes onvold
.Liehert, mr. Johannes
Louis overl.
Pilaar, Hendrik Cornelis
Ridder, de Cliristiaan
Nicolaas vertrokken.
Sloover, Jacobus Johannes
onvold. aanslag.
Soutendam, Jan vertrokken,
aanslag. Stel, van der Leendert
Kopmels, Frans overl.Verhagen, Otto overleden.
Leopold, Martinus vertrokk.'Walig Hz., Cornelis vertrokk.
Van die voer de 2de Kamer en de Provinciale Staten.
Poorter de, Jacobus, onvoldoende aanslag.
Van die voor den Raad.
Beste, de Johannes (Minnaar, Pieter Jacobus
Cornelis overleden. Mulder Iiz.Karei onvold aansl.
Biersteker, Wouter onvold.Munck, de Marinus
aanslag. Beijnhout, Jacobus overleden.
Boer, Dirk Rijnberg, Albert Willem
Bouwens, Johannes j onvoldoende aanslag.
Duivewaardt, Nicolaas overl. Simons Franciscus
Ellefrink, Hendrik
Ende Cz van den Marinus
Gerardus onvold.
Legerstee, Cornelis
Goes, den 14 Maart 1871.
Smolders, Gilles Martinus
mist een der vereischten
van art. 1 der kieswet.
Smolders, Martinus overleden.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES orengen
ter openbare kennis, dat de verordening, ingevolge art.
178 der Gemeentewet, vastgesteld door den Raad in zijne
vergadering van 23 Febr. 1871, op jongstleden Maandag
den 13 Maart is afgekondigd en gedurende drie maanden
ter secretarie voor een ieder ter lezing zal liggen terwijl
afdrukken, tegen betaling van vijf cents verkrijgbaar zijn.
Goes, den 15 Maart 1871.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. P. BLAAUBEEN'.
De Secretaris,
HARTMAN.
EEN GEZANT TE VEEL.
Men heeft in een der Indische bladen van eene
vergelijking gewaagd tusschen Nederland en Grie
kenland en, juist niet zeer vleijend voor ons, men
kwam daarbij tot de gevolgtrekking, dat die ver
gelijking bij uitstek goed opging, zoo het waar
konde zijn (hetgeen door de vervanging van den
minister van oorlog een feit is) dat alweder een
minister-plaatsvervanger in het nieuwe ministerie
had zitting genomen. Inderdaad is het voor een
klein land als het onze te betreurehdat er zoo
weinig levensvatbaarheid in onze kabinetten schijnt
te heerschen. Het zal ons aanzien in het buiten
land niet verhoogen. Terwijl von Bismarck in dertijd
van Pruissen zeide dat het te ontwikkeld was voor
eene constitutie, zou hij van Nederland welligt
zeggen dat het er nog te dom voor is.
Want, vergeten wij het niet, het komt ten slotte
op onze kiezers wijsheid neêr, of de Nederlandsche
overvloed van oud-ministers zal toenemen. Wil
men ten duurzaam kabinet! dat de kiezers dan eens
een weinig van hunne onverschilligheid afleggen
eu hunne meerderheid (want aaneengesloten be
slaat er ten onzent een vrijzinnig ovcrwigt) zal
een liberaal ministerie levensduur schenken.
Thans zien wij nog een der gevolgen van die
onophoudelijke minister-crises. Er wordt een ver
lammende invloed uitgeoefend op den gang der
slaatsmachine. De bégröótnig voor dit jaar is nog
niet vastgesteld. Kredietwctten zijn in alle haast
goedgekeurd en thans, nu het nieuwe ministerie
de in zijn oog noodige wijzigingen heeft aange-
bragl, zullen onze volksvertegenwoordigers hunne
stemmen kunnen uitbrengen over een der gewig-
tigste onderwerpen hun jaarlijks ter behandeling
voorgeschreven.
Wij hebben met belangstelling die wijzigingen
waargenomenwij hebben een streven naar be
zuiniging opgemerkt dat volkomen gebillijkt wordt
door de hooge eischen die de weerbaarheid des
lands ons stelt, maar daarbij dringen zich zoovele
vragen aan ons opdat wij ons voor ditmaal
bepalen tot een weelde-artikel in de begrooting
dat volgens onze nederige meening, volstrekt on-
noodig, zelfs misplaatst is.
Het fraaijste van de zaak is dat wij, zuinige
Nederlanders die de gelden tot, ondersteuning van
meisjesscholen, die wij toch waarlijk wel noodig
lieooeh vair de begrooting zien schrappen het
zullen beleven, dat velen met hand en tand vastj
houden aan die overbodigheid ten bedrage van
f S000,--.
Men zou de zaak zelfs „een teederc snaar"
kunnen noemen. Zij zou voor sommige dier dub
belmannen in de tweede kamer, als b. v. de heer
Heemskerk Az., zelfs een moeijelijk geval kunnen
zijn. Want zij raakt godsdienst en staatkunde
tegelijkertijd.
Wordt namelijk de begrooting onveranderd aan
genomen dan zal Nederland dit jaar te Rome,
hoofdstad van Italiëtviee vertegenwoordigers
hebben
le een gezant bij het koningrijk Italië, mi
nister-resident a 12000.
2e een gezant bij paus Pius IX a 8000.
Ons clunkt; wanneer die twee Nederlandsche
gezanten elkander in de hoofdstad-van Italië ont
moeten, moeten zij toch niet goed weten hoe zich
te houden. Want wie vertegenwoordigen zij nu
eigenlijk elk voor zich?
Behartigt de een de belangen der katholieke, de
ander die der niet-katholieke Nederlanders? „Eilieve,
dan zou ik toch w.el eens gaarne willen weten
of burgers van een staat, al naar male van hunne
geloofsbelijdenis, afzonderlijke vertegenwooidigers
in den vreemde behoeven" zou een Lutersche of
Israëliet b. v. met Ket volste regt kunnen vragen.
En dan zou het antwoord toch wel zeker ont
kennend luiden.
De godsdienstals het woord hier niet mis
bruikt wordt, de godsdienst, mijne heeren, is hier
in het spel. Het hoofd der katholieke kerk is
geen koning meer, tot groote vreugde zijner voor
malige onderdanen. Nu zou een gewoon sterve
ling meenen, dat dan ook een gezantschap eigen
lijk veel van een bespotting heeft, als wilde men
aan de heerlijke dagen van weleer herinneren.
De katholiekenalthans de drijvers onder hen,
die wij kennen onder den uitheemschen naam van
ultramontanen, begrijpen dit echter geheel anders.
Zij vertellen der goê gemeente, dat eenmaal ko
ning altijd koning is, wel te verstaan als hij te
gelijk roomsch kerkhoofd is. Op zoovele gewe-
zene vorstenals die van Napels en Hanover
van Spanje en van Toscane is dus die regel na
tuurlijk niet van toepassing. Dat nu de Itali-
aansche katholieken dal niet zoo inzien, maar
met vurig verlangen die wereldlijke kroon van
het pauselijk hoofd wenschen, bewijst alleen, dat
slechts de katholieken buiten Italië het aan het
regte eind hebben.
Geestelijke belangen maar waartoe bestaat
dan die inderdaad bewonderenswaardige volgorde
van elkander ondergeschikte geestelijke inagten in
de katholieke kerk Of moeten wij nadat wij
den storm van protestantsche verontwaardiging
bekrompen was zij, dit geven wij toe heb
ben getrotseerd om den katholieken Nederlanders
vrijheid te laten hun kerkgenootschap in te rïgten
zooals zij dit het geschiktst achten, moeten wij nu
vernemen dat dit, zondereen paus-koning te Rome
met een Nederlandsch gezant in zijne omgeving
nog maar half werk is?
Wij zullen de eersten zijn om vrijheid voor allen
te prediken; maar waar men den Nederlandschen
staat schijnt te willen dwingen tot de erkentenis
dat het hoofd eener kerk zijn wereldlijke magt
moet terugkrijgen, zullen wij daartegen, juist om
dat de staat niets met kerkgenootschappen heeft
uit te staan des te luider onze stem verheffen.
En nu schijnt het ons toedat een gezant van
Nederland te Rome aan het hof van den paus, te
gelijk met een vertegenwoordiger bij de regering
van Italiëenkel moet dienen als een soort van
betuiging dat liet gruwelijk onregtPitts IX zijn
koningskroon ontnomen te hebbenmoet hersteld
worden. Vergeten wij niet het belangrijke debat
dat den 19 December des vorigen jaars in de tweede
kamer is gehouden naar aanleiding der motie -
Kerslens. De verhouding van de verschillende rig-
tingén kwam daardoor niet alleen treffend uit, het
monsterverbond tusschen onverdraagzaam roomsch,
steil protestantsch en conservatief pplitiek vertoon
de zich niet enkel, maar er werd ook een flinke
stem vernomen, tli© des heerert mn-Hmlen, om te-
getuigen dat de val van het wereldlijk gezag des
pausen hoegenaamd niets te maken heeft met Ne
derlands politiek bestaan. En zoodanig is ook onze
overtuiging; dat de regering van Italië zoo aller
beleefdst is om een ex-koning alle mogelijke gemak
en hulde aan te bieden ons is het wel. Maar
wij verzetten ons tegen het denkbeeld dat Neder
land bij een geestelijk opperhoofd een gezant be
zoldigt. Wij drukken dus den wensch uit dat de
liberale meerderheid der tweede kamer zich krach
tig verzette tegen den begrootingspost.
Terwijl onze handel dringend behoefte heeft aan
een gezant in Chinazouden wij voor de kosten
daaraan verbonden terugdeinzen en wij zouden
wel S000,over hebben voor een vertegen
woordiger in het Vaticaandie zich slechts zou
belast zien met het overmaken der voor den ont
troonden koning opgehaalde giften Dit zij on
mogelijk.
Wij schreven deze regelen geenszins uit een soort
van haat; wij behooren in de verste verte niet
tot die protestanten, wier voornaamste eigenschap
katholieken-haat is. Maar wij willen met alle kracht
opkomen, tegen een misbruik van 's lands gelden,
dat daarenboven een zeer bedenkelijke strekking
heeft. Inderdaad bedenkelijkwant de in ons
vaderland bestaande partijen hebben een toestand
mogelijk gemaakt, die het ultramontanisme, „hier
krachtiger en gevaarlijker maakt dan in menig
zuiver katholieken staat," gelijk mr. Famcombe
Sanders zoo juist zegt in zijne zoo even versche
nen lezenswaardige brochure over de adressen
der katholieken.
Mannen als Heemskerk Az. en v. Wassenaer v.
Calwijck, Saaijmans Vader en de Brauw dragen voor
een groot deel de schuld van dien toestand. Her
inneren wij het ons bij de aanstaande verkiezin
gen Wanneer onze vertegenwoordiging ons be
hoedt voor een dubbel gezantschap te Rome, zoude
uit het betrekkelijk kwaad verdaging der de
finitieve vaststelling onzer staatsbegrooting, althans
iets goeds worden geboren.
Bli^ENLANDSCHE BERIGTEi^I.
GOES, 16 Maart 1871.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van jl. Maandag is allereerst de con
clusie van het rapport der commissiebelast met
het onderzoek der regeringsbescheiden nopens de
invoering der Preanger-reorganisatie aan de orde
geweest.
De heeren Nierstrasz, Insinger en Hasselman be
handelden nog eens de gansehe geschiedenis der