1871. .A* 17.
Vrijdag 24 February, jaargang.
GOESSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal zoo binnen als buiten Goes 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 c. met bijblad 10 c.
COURANT.
Gewone advei'tentiën worden it 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 16 regels it 1,-
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór drie urendes namiddags.
Stukken welke men als ingezonden wenscht opgenomen, moeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
BINNENLANDSCHE SERIGTEftl.
GOES23 Februarij 1871.
Men leest het volgende in het Weekblad van hét Regt:
„De Nieuwe Goessche Ct. is zeer ontevreden over
de circulaire over de preventieve gevangenis, waarin
zij meent te vinden eene onverdiende blaam op en
eene verdachtmaking van de regterlijke magt, om
dat in de meening, dat de bezwaren tegen de toe
passing der préventieve gévangenis dikwerf niet on
gegrond zijn ligt opgesloten de beschuldigingdat
de regterlijke magt roekeloos met de toepassing
omspringteene ongewenschte zucht naaf cen
tralisatie omdat het eene poging is om de wet
welker toepassing aan den regter is overgelaten, te
doen toepassen naar het oordeel des ministers;
en eindelijk eene hoogstwaarschijnlijk vruchtelooze
inmenging, omdat het te voorzien is, dat de regterlijke
ambtenaren hunne zelfstandigheid genoeg zullen
weten te bewarenom hunne overtuiging niet te
wijzigen naar de wenschen des ministers: Ons komt
het voor, dat do bezwaren van de Nieuwe Goessche
Ct. welligt eenigen grond zouden kunnen hebben,
indien de circulaire gerigt was aan de eigenlijke
regterlijke magt, aan de hoven en regtbanken, die
g'eene wenken en vermaningen, veel minder lessen
en bevelen, van den minister te ontvangen hebben.
Maar hetzelfde geldt niet voor de ambtenaren vau
het openbaar ministerie, tegen wie de circulaire spreekt,
die staan onder de regtstreeksche bevelen van den
minister, en die zeker niet verpligt zijn hunne over
tuiging te wijzigen; maar die wel verpligt zijn hunne
handelingen eu de vervulling hunner ambtspligten in
te rigten naar de voorschriftendie hun door de
regering gegeven worden. Is dat nu centralisatie
dan is het de centralisatie der wet op de regterlijke
organisatie, diev eenvormige toepassing wil der wet,
ook door de verschillende ambtenaren van het één en
ondeelbaar openbaar ministerie, onder het toezigt van
de regering, wier vertegenwoordigers zij zijn. En wat
is nu de groote zonde van de circulaire P- Zij
noodigt de procureurs-generaal uit om zooveel be
staanbaar is mede te werken, dat de toepassing der
preventieve aanhouding niet ligtvaardig plaats vindt.
En, groote woorden van verdachtmaking daargelaten,
dat men met de toepassing van dat gevaarlijk middel
bij ons veel te ver gaat, dat men er gebruik van
maakt buiten de gevallen van onvermijdelijke nood
zakelijkheid de Nieuwe Goessche Ct. zal het mis
schien niet wetenmaar er is inderdaad niemand
die de wet en de praktijk kent en die daaraan twij
felt. De vrees eindelijk van de Nieuwe Goessche
Ctdat het toch niet helpen zal, omdat men er
zich niet aan storen zal, en dus niet zal medewerken,
dat de toepassing der préventieve gevangenis niet ligt
vaardig plaats vindtkunnen wij ook niet deelen.
Daargelaten toch, dat de ambtenaren van het open
baar ministerie zich er aan moeten storen volgens de
wet, hebben .wij betere verwachting van onze par
ketten dan de Nieuwe Goessche Ct.; en wij zien dan
ook niet in dat zij niet zeer gaarne zullen willen
medewerken om te waken tegen eene ligtvaardige
toepassing die de wet zeker niet wil en die zij
zeker ook niet willen. Nu is het daarom wel vol
komen waar, dat men de regtbanken niet dwingen
kan om niet-ligtvaardig te zijn; maar even waar is,
dat er geene reden bestaat om aan te nemen, dat
zij den billijken wensch van den minister niet zullen
deelen, en dat het in den aard der zaak ligt, dat
de ambtenaren van het openbaar ministerie, zoo zij
al niet te beslissen hebben, echter op den gang dei-
instructie van' strafzaken een gewigtigen zedelijken
invloed uitoefenen. De ondervinding leert dan ook,
dat de préventieve gevangenis, indien zij niet gere-
quireerd wordt, zoo al ooit, dan toch hoogst zeld
zaam wordt bevolen. De Nieuwe Goessche Ct. be
looft 'den minister als prijs voor zijne circulaire de
„hosanna's der radicalen Het kan wel zijn, van
zulke dingen hebben wij geen verstand. Wij weten
zelfs niet, of de minister daarin eene kleine schade
loosstelling zal vinden voor het anathema der
ja van wie Nu, in ieder geval van de Nieuwe
Goessche Ct
De N. G. C., dis zich tot verdedigster heeft op
geworpen van het beruchte strooibiljet aan »Eenige
leden der Herv. gemeente te Goes", waaraan Jhr.
Pompe zijne verkiezing tot lid der prov. stalen te
danken heeft, died het voorkomen als of zij in den
liberalen heer van Limburg Brouwer een bondge
noot had gevonden. In haar no. van 27 Januarij
11. zeide zij »Op onwedersprekelijke wijze toont
»deze aan, dat al dat gescherm, ook door het
s Vaderland over laster'' eu profanatie" enz slechts
daaruit voortspruit, dat zij die dit schrijven,
kennelijk de questie niet begrijpen, of, uit het
meten" met twee maten."
Hoe zeer de strekking van het door den heer
v. Brouwer over het bedoelde schotschrift uit
gesproken oordeel daarbij is vervalscht, blijkt uit:
De Spectator' vin 18 dezer, waarin die heer in
antwoord op eene op zijn schrijven gemaakte op
merking, het volgende schrijft »Ik wil overigens
gaarne toegeven, dat eene lasterlijke bedoeling"
in de hier bijzonderlijk geïncrimineerde uitdruk-
»king l) zeker niet te miskennen valt.
De leden van de tweede kamer der staten-ge-
neraal zqn opgeroepen om te vergaderen op Dings-
dag 28 Febr. a. s.ten drie uur.
In verband met de heersehende epidemie zouden,
naar men verneemt, de gewone garnizoens-verplaat-
siiigen dit jaar met Mei niet plaats hebben.
Door de Dordrechtsche-sWereeniging tot bevor
dering der volksgezondheid" is een adres gerigt aan
den minister van binnenlandsche zaken, en bij af
schrift gezonden aan de leden der Tweede Kamer,
behelzendeop daarbij aangevoerde gronden het
verzoek om indiening eener wet, waarbij de koepok
inenting voor iederen burger van den staat voor
taan verpligtend wordt gemaakt.
De berigten omtrent den toestand van den oud-
minister de Waal luiden steeds gunstig en men
mag zijne volkomene herstelling te gemoet zien.
In onze gemeente bepaalt de pokziekèe zich tot
heden gelukkig slechts bij een geval, dat reeds
eeuige weken geleden is ontstaan in een gezin
waar, naar men zegt, iemand uit Breda had ver
toefd. Sints zijn er geene nieuwe gevallen bij
gekomen.
Onder alle standen der maatschappij, of liever
onder alle burgers dezer gemeente, wordt een zeer
ruim gebruik gemaakt van de vaccine en revaccine,
hetgeen men mag beschouwen als een bewjjs dat
hier) althans tegen de vaccine, de zoogenaamde ge
moedsbezwaren wijken. Ook het gemeentebestuur
is ijverig in de weer geweest om de noodige voor
zorgsmaatregelen toetepasseu.
Bij het heropenen der vaart is het echter niet
te ontkennen, dat er meerder gelegenheid is tot
overbrenging der besmetting en daarom worden
zij, die de revaccine nog hebben nagelaten, nog
aangespoord om zich zeiven en hunne medebur
gers niet noodeloos in gevaar te stellen.
Gedurende de afgeloopen week zijn te 's Gra-
venhage 287 gevallen van pokziekte aangegeven.
Het getal van hen, die bij den burgelijken stand
in dat tijdvak als aan die ziekte overleden zijn
aangegeven bedraagt 77. De aangifteh van nieuwe
gevallen waren dus eenigzins hooger dan in de
vorige week, toen zij tot 270 geklommen waren
maar het sterftecijfer, in de vorige week 103, was
aanmerkelijk lager.
Men schrijft uit Wolfaartsdijk 20 Februarij
Gelijk in het begin dezer maand uit het na
burige Wilhelminadorp twee personen naar Noord
Amerika vertrokken zijü, zoo zullen er ook twee
van hier aan het einde dezer week met gunstig:
o o
vooruitzigt derwaarts op reis gaan. Daarentegen
verwacht men in het voorjaar van daar terug een
paar gehuwden die ons voor anderhalf jaar ver-
De uitdrukking in het strooibiljet voorkomende luidt:
„Kiezer», wanneer gij de onderscheidene onderteekenaars van
„de advertentie ten behoeve van den lieer De Kanter, kendet
„in hun godsdienstig leven, zoo zoudt gij geen vertrouwen
„stellen in hunne aanbeveling," enz.
lietenen die zich in hunne verwachting bedro
gen hebben gezien.
Sedert het laatste berigt is het water te 's Her
togenbosch voortdurend blijven vallen, zoodat de
stad, wat de huizen en straten betreft, weder wa-
tervrij is, doch de meeste kelders staan nog diep
ondereen ander inconvenient is, dat op vele
plaatsen, waar het water gestaan heeft, men geen
gas kan bekomen. Hoewel de petroleum in die
wijken thans veel dienst doet, is dit voor fabri
kanten en niet minder voor de werklieden zeer
nadeelig. De directie der gasfabriek is intusschen
in de weer om de verlichting weder in orde te
brengen.
Den 19 Febr, heeft te Moerdijk een matroos van
de stoomboot der Grand Central Beige in een twist
een zijner kameraden met een mes doodgestoken.
De dader is gevat. Bij het ingesteld geneeskundig
onderzoek bleek het, dat het hart was getroffen.
De heer L. F. Verwilghen uit Hulst, na een veel
jarig verblijf te Parijs dezer dagen in het Vader
land teruggekeerd, heeft omtrent het beleg der
stad bijzonderheden medegedeeld, die volkomen
overeenstemmen met hetgeen daaromtrent reeds uit
andere bronnen is medegedeeld. De nood moet
er boven alle beschrijving zijn geweest. Het brood
dat er van 20 tot 31 Januarij werd genuttigd
en waarvan men dagelijks slechts een ration van
300 grammen, (wigtjes) tegen 10 centimes kon
bekomen, bevatte op de 100 deelen, 14 deelen
ongebuild meel, 14 aardappelmeel, 12 grove en
fijne zemelen, 24 gemalen haver, 31 rijst, en vijf
deelen gemalen erwten en duiveboonen. Gedurende
ru:ni twee maanden ontving elk persoon 80 gram
men paardenvleesch voor drie dagen. In den laat-
sten tijd werd dit, wegens gebrek aan brandstof,
zelfs raauw genuttigd. Een rat gold 4, een pond
honden vleesch 47s, kattenvleesch frs. Onze
berigtgever betaalde eens een aardappel met 75,
een peen met 90, een knol met 80 centimes,
een pond afval van koolbladeren 6 frs, een pond
worst uit darmen zamengesteld kostte 47s fr. Ve
len maakten jagt op honden, door ze met suiker
te lokken, en bedongen dikwerf 80 frs, per stuk.
De Jardin d'Acclimation is geheel uitgeput.
Bij het toebereiden der armzalige groenten be
diende men zich van paardenvet 't was eene
afschuwelijke spijs.
Het gebrek der levensmiddelen werd op 't laatst
zoo groot, dat men reeds begonnen was, de paarden
te slagten, voor het vervoeren van lijken bestemd.
Wijn was er nog in overvloed, maar, tengevolge
van vervalsching, zeer slecht van hoedanigheid.
Vcor de armen werd inzonderheid zorg gedragen,
beter dan voor de minder behoeftigen. Het sterfte
cijfer dat in Parijs gewoonlijk 2 a 3000 per week
bedraagt, klotn in de laatste 6 weken van 5 tot
6000. Bejaarden en jonge kinderen zijn er ge
noegzaam niet meer. Vooral de pokken hebben
eene geweldige verwoesting aangerigt.
Wegens de buitengewone sterfte was nien van
stadswege niet bij magte doodkisten voor vreem
delingen en behoeftigen te bezorgen. Deze lijken
werden slechts in een laken gespeld en de£ nachts
met 20 a 30 tegelijk op een rijtuig geladen en
zoo in één transport naar het kerkhof gevoerd.
Alleen zij, wier betrekkingen er zelf in voorzien
hadden, werden in kisten ter aarde besteld.
(Het Hulsterblad.
Daar de conservatie van Mond en Tanden volgens
het oordeel van alle Geneesheeren noodig en nut
tig is voor de gezondheid van den mensch en tegen
veel pijn en onaangenaamheden vrijwaart, moet men
het als pligt beschouwen, daartoe het beroemde,
met het schitterendste succès bekroonde ANATHE-
RIN-MONDWATER van Dr. popp te Weenen, aan
te bevelen. Geen middel werkt zoo krachtic? en
zeker tegen ontsteking der tanden, verrotting, mond-
zweren, bederf in den mond, zelfs tegen scheurbuik,
als dit heerlijk Water, dat tevens voor Gezonden
het zekerste voorbehoedmiddel „.tegen alle inond-
ziekten is. Opwekkend, verfrisschend, den adem
