1870. JV» 74. Vrijdag 9 September, 57,te jaargang,
GOESSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal ƒ1,75, ft. p. p. ƒ1.90. Afzonderlijke
nommers 5 c. met bijblad 10 e.
COURANT.
Gewone advertentiën worden it 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 16 regels it 1,
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór drie urendes namiddags.
Stukken welke men als ingezonden wenscht opgenomenmoeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
BINWENLANDSCHE BERIGTEN.
GOES, 8 September 1870.
Bij de regeering is van den Nederlandschen ge
zant te Berlijn mededeeling ontvangen, dat de re
geering van den Noordduitschen bond den uitvoer
Van steenkolen naar Nederland, die bestemd zijn
voor Nederlandsche kolenhandelaars, heeft toege
staan, onder voorwaarde, dat die handelaars aan
het gemeentebestuur hunner woonplaats eene ver
klaring afgeven, dat de door hen uit Duitschland
ontvangen "kolen voor binnenlandsch gebruik be
stemd zijnen de gemeentebesturen op de terug
gaande vrachtbrieven eene -verklaring stellen, dat
de ladingen op de opgegeven plaats van bestem
ming zijn aangekomen en gelost.
Den 5en is in den avond te Nieuwe-diep een
Fransch oorlogsschip op de reede geankerd, om
zich van steenkolen en water te voorzien; de in
te nemen hoeveelheid mag echter niet grooter zijn
dan strekken kan voor den tijd van 24 uren.
Door den ongewoon hoogen waterstand en de
sterke vloeden gedurende den laatsten storm .zijn
aan de te Vlissingeb in aanleg zijnde sluiswerken
vrij aanmerkelijke afspoelingen veroorzaakt en steeu-
bestrijkingen verdwenen. De beloopen schade zal
zoo spoedig mogelijk worden hersteldbereids is
met die herstelling reeds aangevangen.
In eene buitengewone vergadering van ingelan
den van den polder Schouwen, heeft de directie
kennis gegeven, dat binnen zes maanden na het
in werking tieden der wet van 19 Julij 1870 (Ca-
lamiteuse polders) moet verklaard worden of de
polder Schouwen calamiteus blijven zal of vrije pol
der worden.
Na discussie is besloten het voorstel der direc
tie aan te nemen om hun toe te voegen tien leden
uit de ingelanden, ten "einde die vraag te overwe
gen. Daartoe zijn door de ingelanden benoemd de
heerenMr. C. van der Lek de Clercq, Mr. J. Moo-
lenburgh, S. Hoogenboom Bz, J. Hoogenboom Ah,
C. Hocke Hoogenboom, L. Krepel, C. Moolenburgh,
W. SmallegangeW, Speelman en R. Koole.
Men schrijft uit Tilburg
Het laat zich meer en meer aanziendat de
paniek die zich bij het uitbarsten van den oorlog
hier vertoonde van lieverlede begint te wijken
er begint meer leven in den handel te komen
en het vertrouwen keert terug. Met grond mag
men dan ook verwachtendat de crisis zonder
verdere slagen zal te hoven gekomen worden, en
de fabrikantenzij het dan met minder ruime
verdienstenhunne fabrieken in volle werking
zullen kunnen houden.
Dezer dagen is te Bonn een duif opgevangen
die onder den vleugel een stukje papier droeg n:et
het woord Koewacht." Welligt is dit een duif
die uit dat Zeeuwsche dorpje opgelaten is.
Den 31 Augustus is het lOjarig bestaan herdacht
van de kweekschool voor onderwijzers te Arnhem.
Met 10 leerlingen en eene begrooting van 800,
bijeengebragt door het Nutsdepartement en het Na
tuurkundig genootschap aangevangen, heeft die in-
rigtiug zich zoover ontwikkeld, dat zij thans 56
inwonende en een twintigtal buitenwonende leer
lingen bezit.
Op dezen gedenkdag werden geïnstaleerd als di
recteur de heer M. Leopoldals directrice mejuf-
vrouw C Mallinckrodt.
De minister van binnenlandsche zaken heeft, dd.
30 Augustus jl. eene circulaire gezonden aan de
heeren commissarissen des konings, houdende na
dere regeling van de wijze waarop de doodschouw
verrigt en de daarvan af te geven verklaringen
zullen behooren ingerigt te worden. De noodzake
lijkheid, dat ook bij lijken van personen, zonder
geneeskundige behandeling overledende oorzaak
van den dood zoo naauwkeurig mogelijk wordt
geconstateerd, is reeds door de oudervinding ge
bleken. De minister is van oordeel, dat in de
instructie die de gemeentelijke lijkschouwingen
ontvangen, in dat opzigt het noodige kanen be
hoord bepaald te worden.
De Noordstar, het orgaan der conservatief-ge-
zinden iu de Noordelijke provinciën, schrijft heden
een artikel, beginnende met de volgende woorden,
»Tot ons leedwezen blijft liet Dagblad van Zuid-
Ilolland en 's Gravenhage Voortgaan de conserva
tieve partij, waarvan zij het hoofdorgaan heet, in
een verkeerd daglicht te plaatsen.
Aanleiding daartoe is geweest het artikel, dat
het Haagsclie Dagblad tegen het Utrcchtsch Dag
blad geschreven heeft, toeu dit laatste blad zich
niet tegen het beginsel van algemeene dienstplig-
tigheid verklaarde.
»Wij gelooven te mogen vragen," zoo gaat de
Noordstar voort, »of het tegenwoordig taktiek van
het Dagblad is politieke vrienden van zich te ver
vreemden en in tegenstanders te veranderen Door
de wijze, waarop het Dagblad tegenwoordig de
conservatieve beginselen dient, doet het deze veel
meer kwaad dan door eenig liberaal" blad zou
kunnen geschieden.
»Van alles toch wordt een partijzaak gemaakt.
Geldt het de afschaffing der doodstraf of wordt
er gesproken van algemeene dienstjiligtigheiddan
wordt niet gevraagd: is de zaak wenschelijk en
in 't belang van liet land, maar enkel: past de
zaak al dan met in het Zoogenaamde conserva
tieve kleed. Meent het Dagblad dat de een of
andere zaak voor de partij schadelijk isdan wordt
een ieder, die tot een andere-conclusie komt, het
epitheton radicaal" naar het hoofd geworpen."
De juistheid der opmerking van de Noordstar
blijkt te meer, daar in het gewone nommer van
eergisteren het Haagsclie Dagblad toonde over de
zaak zelve der dienstpligtiglieid niet eens sterk te
verschillen van het Utr. Dagbl.
Het Uaagsche Dagblad heeft dit is voor ieder
duidelijk, die oogen heeft om te zien in den
laatsten tijd zoozeer den blik gerigt naar de kaart
van Frankrijk, dat het allengs de kaart van zijn ei
gen land niet meer kent.
Het voelt zich langzamerhand den steun, dien
't vroeger vond, ontzinkenhet is zijn stuur kwijt
en, onbekwaam om te schrijven zonder aan te
randen, hakt het thans onhandig op vriend en vijand
in, en ondervindt ten laatste dat de geestverwante
bladen als de Noordstar, wier oprigting het eenige
maanden geleden zelf bevorderde en toejuichte
thans schrijven
Niet om het Utrechtsch blad te verdedigen
dit kan het zelf beter doen dan wij hebben
wij gemeend bovenstaande opmerkingen te moe
ten maken, maar om het der natie duidelijk te
maken, dat de conservatieven niet met de oordeel
vellingen van het Dagblad instemmen."
Men is reeds met het afbreken van de gebouwen
op het terrein der gevangenis te Leeuwarden be
gonnen, hetgeen ongetwijfeld veel moeite zal kos
ten, daar er muren zjjn van ongeveer een meter
dikte. Het blokhuis, een der oudste gehouwen van
die stad, dat nu op zijne beurt gaat verdwijnen,
zal vooral veel puin opleveren.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft besloten
het bekende, locaal Frascatie in de Nes aan te
koopentot inrigting van een schoollocaal.
De ingenieur Liernur bevindt zich sedert eenige
dagen aldaarten einde de uitvoering van de rio-
leering der Dooiersloot, volgens zijn stelsel, voor
te bereiden.
In een der laatste zittingen vóór de vacantie
van het provinciaal gerechtshof in Zuid-Holland
werd bepaald, dat er een getuigeverhoor zou plaats
hebben in de zaak van de Vennootschap tot ver
vaardiging van gasmeters en toestellen voor gasfa
brieken onder de firma J. Brunt Co. te Parijs
tegen de hollandsche maatschappij tot exploitatie
van gasfabrieken in Spanje te Rotterdam. De getui
gen in deze zaak gedagvaard waren niet ter
teregtzitting verschenen, waarvan door heide par
tijen acte werd gevraagd terwijl de uitspraak op
de genomen conclusie door het hof is bepaald op
aanstaanden Maandag 12 September.
In het kleine cirque op de kermis te Zaandam
had jl. Zaturdag een treurig ongeval plaats. Een
der jeugdige kunstrijdersgedurende eenige dagen
reeds lijdende, viel, bij het verrigten zijner hals
brekende toeren te paard, plotseling op het getrouwe
beest dood neder.
Voor eenigen tijd werd door onderscheidene dag
bladen melding gemaakt van een pleizierreisje
ondernomen door een aantal zoowel gehuwde als
ongehuwde vrouwen van Wonseradeel, ten einde
zich voor het kantongeregt te Bolsward tever
antwoorden wegens eene overtreding van het al
gemeen politie-^eglement barer woonplaats, waarvan
art. 154 bepaalt dat herbergen des avonds na
tien uren moeten ontruimd zijn. Het kantoDge-
regt verklaarde haar schuldig aan het niet ont
ruimen eener herberg gedurende den nachten
zij werden mitsdien tot eene geldboete veroordeeld.
Daar zij zich van die vonnissen in cassatie hebben
voorzien zoo zal het hoogste regterlijk collegie
eerstdaags omtrent deze politie-overtreding eene
beslissing moeten nemen. In de zitting van den
Hoogeraad werden deze zaken behandeld en door
den heer mr. Pols bepleit. Hij grondde vooral
zijne bezwaren tegen de vonnissen van het kanton
geregt, waarvan hij ten slotte tot vernietiging con
cludeerde, daarop, dat er van geene verbindbaarheid
der plaatselijke verordening sprake kan zijn, omdat
de verordening niet behoorlijk was afgekondigd en
de gemelde personen er dus niet mede bekend
kouden zijn. Het openbaar ministerie zal den 13
dezer conclusie nemen.
Te Hagenau is het eerste nommer verschenen
van de Staats-Courant voor het generaal-gouver-
nement in den Elzas. Het is het eerste officieele
Duitsche blad dat op den heroverden bodem ver
schijnt. De tot standkoming geschiedde niet ge
makkelijk. In die stad van 12,000 zielen die een
fraaije schouwburg, eene kazerne, een rijschool en
zeer schoone straten bezit, was maar één drukkerij
en lithografie met slechts vier werklieden te vinden.
Een boekhandel bestaat er nietalleen een paar
winkels, waar, nevens allerhande waren, ook ge-
bedeboeken verkocht worden. Het eenige blad dat
er verschijnt is een weekblad en bevat bovendien
geen politieke berigten.
Zij, die de theorie toegedaan zijn, dat er een
dadelijk verband bestaat tussohen de veldslagen en
gevechten en het slechte weder van de laatste
maand, zullen zich zeer gesticht gevoelen door de
volgende woorden, door den in Duitschland alge
meen bekenden weerprofeet Seycek, in een dagblad
van Praag geschrevenGedurende den tegenwoor-
digen oorlog worden de zekerste en ontwijfelbaarste
telegraaf-berigten overgebragt door de regen-
buijen, die in geheel Europa vallen. Met de meeste
getrouwheid berigten deze laatsten wat er op de
Fransche slagvelden voorvalt. Een hevige stort
regen berigt hevige, lang aanhoudende kanonnades,
een matige bui een zwakker artilleriegevecht; iu
het algemeen staat de vallende regen in dadelijke
verhouding tot het aantal der kanonschoten. Een
naauwkeurig waarnemer van den gevallen regen
behoeft xlus de telegrammen niet af te wachten om
te weten, of er, een gevecht en een beduidend
gevecht op het slagveld geleverd is." Zonder voor
of tegen deze theorie partij te trekken, herinneren
we dat er tijdens den Italiaanschen oorlog in
1859, en tijdens de Boheemschen iu 1866 dezelfde
veranderingen in de weersgesteldheid waargenomen
zijn als in dit jaar.
De waarde der regenbuijen als telegrammen, is
echter slechts betrekkelijk, zoolang ze ook de uit
komst der gevechten niet melden, waar men toch
nog meer benieuwd naar is dan naar de weten
schap of er is gevochten. Zóóver zal toch de
meteorologie 't waarschijnlijk wel nooit brengen.
Vaderland.)